Znaleźli szczątki kilkunastu osób, próbują rozwikłać tajemnicę ich śmierci. Zwrócili uwagę na plomby w zębach

Szczątki znaleziono 30 listopada na placu budowy w Zbąszyniu w Wielkopolsce podczas prac budowalnych. Koparka podnosiła ziemię i gdy przerzucała ją na wywrotkę, zauważono, że w hałdach znajdują się kości. Prace zostały przerwane, a na miejsce wezwano policję i prokuratora.

- Nie było okuć trumien, ubrań, jakichś krzyżyków czy guzików - informował trzeciego grudnia prok. Marcin Jakubowski, zastępca prokuratora rejonowego w Nowym Tomyślu.

O pomoc poprosił biegłą antropolog. Ta oceniła, że szczątki przeleżały w ziemi od 80 do 120 lat. - Miejsce, w którym znaleziono szczątki, zostało zabezpieczone, jest niedostępne dla osób postronnych. To obszar na terenie budowy, zajmuje około jednej dwudziestej całego placu. Ten fragment został wyłączony z eksploatacji, na pozostałym terenie prace mogą być kontynuowane - wyjaśniał prok. Jakubowski.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE>>>

Po miesiącu od znalezienia tajemniczej mogiły śledczy dysponują już raportem z badań biegłej antropolog. - Najważniejszy wniosek jest taki, że nic nie wskazuje na to, by do zgonu doszło w wyniku działania osób trzecich. Nie znaleziono uszkodzeń mechanicznych: ran postrzałowych czy złamań - mówi prok. Jakubowski.

Znalezione kości starano się zebrać w całość. "Układanka" biegłej pozwoliła doprecyzować informacje dotyczące liczby osób, do których należały szczątki. - Na ten moment mówimy o 13, 14 osobach. Nie wszystkie kości dały się dopasować. Mamy na przykład 14 kości udowych i 11 czaszek - wyjaśnia prokurator.

Wiek większości osób oszacowano na 35-45 lat. - Jedna czaszka wskazuje, że mamy do czynienia z osobą niepełnoletnią, w wieku około 16 lat - mówi Jakubowski.

Udało się też określić płeć tych osób. - Wszystko wskazuje na to, że to sami mężczyźni. Wątpliwości są tylko w jednym przypadku, u młodszej osoby - tłumaczy Jakubowski.

Otworzą akta, a potem trumny.

Raport biegłej nie pozwolił natomiast zawęzić przedziału lat, w których doszło do pochówku. Wciąż mówimy o tym, że szczątki mogą mieć od 80 do 120 lat temu.

A to oznacza, że mogą to być zarówno osoby pochowane jeszcze w czasie, gdy Zbąszyń znajdował się pod zaborem pruskim, jak i już w Polsce.

I wojna światowa ominęła Zbąszyń i jego okolice. Ale już podczas powstania wielkopolskiego w latach 1918–1919 trwały tu zacięte walki powstańców z wojskiem niemieckim. Mogą więc to być uczestnicy powstania wielkopolskiego, jak i żołnierze z okresu II wojny światowej.

Mogą to być także Żydzi, deportowani z Niemiec w 1938 roku.

Okoliczni mieszkańcy twierdzili, że w czasie II wojny światowej w okolicy miał znajdować się niemiecki obóz pracy. Śledczy zamierzają te informacje zweryfikować. - Będziemy badać kontekst historyczny, co mogło być w tym miejscu podczas II wojny światowej - mówi prok. Jakubowski.

Wojciech Olejniczak z Fundacji TRES, która zajmuje się historia Zbąszynia, zwracał z kolei uwagę, że w miejscu, gdzie znaleziono szczątki, w okresie międzywojennym znajdowała się tak zwana "Madera", dzielnica bezdomnych i półświatka. - Mieszkali tam ludzie z różnych powodów wyrzuceni poza margines. Nie było tam zwartej zabudowy, mieszkano tam w szałasach - mówił.

To mogłoby tłumaczyć, dlaczego przy ich ciałach nie znaleziono odzieży, obuwia czy biżuterii ani okuć trumien.

Jednak ta hipoteza budzi wątpliwości po otrzymaniu raportu biegłej antropolog. Ta bowiem zwróciła uwagę na uzębienie tych osób. - W zębach są plomby stosowane głównie w okresie międzywojennym i wojennym - mówi prok. Jakubowski.

Śledczy cały czas próbują ustalić kontekst historyczny, w jakim należy rozpatrywać ten pochówek. - Przesłuchaliśmy już najstarszego mieszkańca Zbąszynia. Ciągle próbujemy wyjaśnić, kim mogły być te osoby - mówi prok. Jakubowski. Jak jednak przyznaje, rola śledczych powoli dobiega końca. - Nie mamy informacji, które wskazywałyby, że te osoby zmarły w wyniku działań przestępczych, nie mówimy w tej sprawie też raczej o znieważeniu zwłok - mówi Jakubowski.

Dalsze kroki w tej sprawie zależą teraz głównie od decyzji pracowników Instytutu Pamięci Narodowej. - Raczej nie będziemy pobierać próbek DNA, by ustalić tożsamość tych osób - wyjaśnia Jakubowski.

Najprawdopodobniej szczątki zostaną wkrótce ponownie pochowane.