XIX-wieczne pruskie "zamki". Poznań pokazuje forty

Jednym z obiektów udostępnionym zwiedzającym jest Fort Va
Jednym z obiektów udostępnionym zwiedzającym jest Fort Va
Źródło: B. Hybza | TVN 24 Poznań
Jedenaście zabytkowych fortyfikacji można zwiedzać w ten weekend w ramach II Dni Twierdzy Poznań. Części obiektów udostępniono zwiedzającym po raz pierwszy.

Podczas Dni Twierdzy można zobaczyć przekrój wału poznańskiego grodu z X w., schron przeciwlotniczy z czasów II wojny światowej, muzeum na Cytadeli, schron z czasów zimnej wojny oraz kilka fortów, które w XIX i XX w. tworzyły zbudowaną przez Prusy twierdzę.

Burzliwe losy fortu

Turystów po zabytkowych budowlach oprowadzają przewodnicy w mundurach z epoki. Jednym z nich jest Krzysztof Kłoskowski.

- Wydaje się, że taki, można by powiedzieć bunkier, ma niewielki potencjał. Prawda jest jednak taka, że każdy jak słyszy zamek, to chce pojechać go zobaczyć. A forty to właśnie takie XIX-wieczne zamki. To wstyd dla miasta, że wcześniej nie wykazywało większej woli, by wykorzystać ten potencjał i tak naprawdę tylko dzięki pasjonatom możliwe jest to, by pokazać je mieszkańcom - mówi prezes stowarzyszenia Kerwerk, które opiekuje się Fortem Va przy ul. Lechickiej.

Kłoskowski: "Fort jest dla nas jak działka"

Kłoskowski: "Fort jest dla nas jak działka"

Fort znajduje się przy ul. Lechickiej, za marketem Biedronka:

Mapa Polski Targeo
Mapy dostarcza Targeo.pl

Fort Va został zbudowany w latach 1887-1890 przez armię pruską. Przez lata obiekt służył jednak różnym armiom i różnym celom. - Od 1890 roku do 1918 r. fort zajmowali Prusacy. W okresie międzywojennym - Polacy, którzy uformowali tutaj Poznański Ochotniczy Batalion Śmierci. Byla to jednostka złożona ze wszystkich "wywijasów", którzy zostali wysłani na front walki z Bolszewikami i budzili powszechne przerażenie zarówno po stronie sowieckiej jak i polskiej. Od 1939 r. przejął go Wehrmacht, który w 1945 r. bronił się przed szturmującą Armią Czerwoną, która na pewien czas przejęła fort. Po II wojnie światowej, aż do 1975 r. zajmowało go wojsko a następnie do lat 90. milicja obywatelska. Później fort popadał w coraz większe zapomnienie i od 2007 r. przejęliśmy go my - stowarzyszenie Kernwerk - tłumaczy Kłoskowski.

Wywieźli 250 ton gruzu

Przez siedem lat obiekt oczyszczono pomieszczenia, uporządkowano tereny zielone czy wycięto krzaki i drzewa zagrażające obiektowi. Przez ten czas usunięto w sumie stąd 250 ton gruzu.

Dziś zwiedzać można zarówno cześć podziemną, jak i naziemną obiektu. Stałe wystawy prezentują historię Twierdzy Poznań, rozwój fortyfikacji oraz walki o Poznań w 1945 roku. W koszarach można zobaczyć jak żyli żołnierze na forcie, gdzie stały armaty i jakiej używano amunicji. W podziemiach zobaczyć można między innymi długi korytarz bieg­nący pod fosą oraz kaponierę czołowo-barkową.

Zwiedzający mogą wziąć udział w podstawowym przeszkoleniu wojskowym, a dzieci na warsztatach poznają historię fortyfikacji.

Dodatkową atrakcją na Dni Twierdzy Poznań jest obecność grupy rekonstrukcyjnej 3. Bastion Grolman z dioramą stanowiska bojowego wraz z radiostacją.Czołg z filmu i Chevrolet Canada

Sprzęt łącznościowy z II wojny światowej w Forcie Va

Sprzęt łącznościowy z II wojny światowej w Forcie Va

Inną atrakcją weekendu jest możliwość zwiedzenia na co dzień zamkniętej tzw. redity przyczółka mostowego na Ostrowie Tumskim. Została ona zbudowana w pierwszej połowie XIX w. To jedyna budowla tego typu, która zachowała się w Poznaniu. Obiekt udostępniany jest publiczności po raz pierwszy.

W niedzielę w godz. 10:00-16:00 na ulicy Dziekańskiej rozgości się obóz wojskowy różnych formacji z zabytkowymi pojazdami, kuchnia polowa, strzelnica wiatrówkowa oraz stoisko księgarskie. Będzie można zobaczyć między innymi replikę czołgu lekkiego Renault FT-17 zbudowanego dla potrzeb filmu Jerzego Hoffmana „Bitwa Warszawska 1920”. Niewątpliwą atrakcją będą przejażdżki jedyną w Polsce drugowojenną ciężarówką Chevrolet Canada C60-S. W przestrzeni Ostrowa Tumskiego pojawią się rekonstruktorzy, przede wszystkim w mundurach oraz strojach sprzed 1918 roku przybliżając klimat tych lat. O godz. 14 zaprezentują oni między innymi scenkę z życia garnizonu poznańskiej twierdzy czasu Wielkiej Wojny.

Ostrów Tumski w Poznaniu:

Mapa Polski Targeo
Mapy dostarcza Targeo.pl

Poznań bronił Berlina

Większość poznańskich fortyfikacji, która przetrwała do dzisiejszych dni, powstała po II rozbiorze Polski, kiedy miasto włączono do Prus. Poznań stał się wtedy twierdzą, która w razie konfliktu z Rosją blokowała główny kierunek na Berlin.

Współorganizatorem II Dni Twierdzy jest Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna. Podczas ubiegłorocznej edycji imprezy fortyfikacje odwiedziło 8 tys. osób.

ZOBACZ PEŁEN PROGRAM DNI TWIERDZY POZNAŃ

Autor: FC / Źródło: TVN 24 Poznań / PAP

Czytaj także: