W Poznaniu trwają obchody 97. rocznicy Powstania Wielkopolskiego. W tym roku organizatorzy postarali się, aby oprócz tradycyjnych uroczystości, przedstawić historię zrywu w bardziej nowoczesny sposób.

Oficjalne uroczystości rocznicowe rozpoczęły się w niedzielę rano. Wojewoda wielkopolski Zbigniew Hoffmann złożył wraz z Towarzystwem Pamięci Powstania Wielkopolskiego kwiaty przy głazie na poznańskiej Cytadeli. W powstańczej kwaterze znajdują się mogiły bohaterów tamtych dni, m.in. dziennikarza Romana Wilkanowicza, byłego więźnia niemieckiego obozu jenieckiego kaprala Vincenzo Cittadiniego oraz holenderskiego oficera - porucznika Józefa Moellenbrocka.

Następnie wojewoda wspólnie z władzami samorządowymi uczcił pamięć powstańców na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan przy grobie pierwszego dowódcy powstania - generała Sławomira Taczaka.

Centralne uroczystości rozpoczęły się o godz. 11. przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich. Stamtąd wyruszył przemarsz do poznańskiej Fary, gdzie odprawiona będzie msza św.

Sobota na dworcu

Obchody, jak co roku, zapoczątkowano inscenizacją przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania. W sobotnie popołudnie na Dworcu Letnim zebrały się tłumy mieszkańców, by - tak jak niemal 100 lat temu - witać wybitnego pianistę i polityka. Ignacy Jan Paderewski, w którego rolę od 12 lat wciela się aktor Edmund Dudziński, wjechał na dworzec zabytkowym wagonem ciągniętym przez parowóz.

Obchody inne niż zazwyczaj

Władze regionu postanowiły w tym roku mocniej zaangażować się w propagowanie pamięci o powstaniu, wyciągając rękę do miłośników nowych technologii.

- Chcemy zaproponować wiele atrakcji także na poznańskim Placu Wolności. Stanie tam interaktywny hologram Powstańca witający gości. W namiocie historycznym będzie można otrzymać pamiątkową legitymację powstańczą oraz zrobić sobie zdjęcie - albo w formie klasycznej, do domowego albumu, albo w formie elektronicznej, z możliwością przesłania go na skrzynkę mailową lub udostępnienia na portalu facebook - przekazał marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak.

Na placu jest także krwiobus, gdzie w hołdzie bohaterom można będzie oddać krew.

Jednym z nowych elementów obchodów rocznicowych będzie także Bieg Powstania Wielkopolskiego, którego szlak wyznaczą miejsca związane z powstańczymi walkami. Zawodnicy wyruszą dokładnie o godz. 16.40, czyli w godzinę rozpoczęcia walk - wtedy też na 1 minutę zatrzymają się w Poznaniu wszystkie miejskie autobusy i tramwaje.

W mieście i na Warcie

Świętowanie będzie odbywać się także na wodzie. - Między godziną 16:00 a 18:00 po rzece Warcie będą pływać jednostki niosące flagi powstańcze i narodowe. Kulminacja wydarzenia to oczywiście godzina wybuchu powstania czyli około 16:40. Najdogodniejsze miejsca do obserwacji wydarzenia to: południowa strona mostu św. Rocha i północna strona mostu Królowej Jadwigi. Mieszkańców Poznania zapraszamy na mosty św. Rocha i Królowej Jadwigi by towarzyszyli nam z flagami Polski w dłoniach. W ten sposób razem upamiętnimy zwycięskie powstanie, które przyniosło Wielkopolsce uwolnienie z pruskiego jarzma - informują organizatorzy.

Podróżni, którzy będą jechać w niedzielę Kolejami Wielkopolskimi, będą mogli w pociągach obejrzeć prezentację z programem obchodów, a przez konduktorów zostaną oznaczeni powstańczymi kokardami.

Z kolei z Dworca Letniego w Poznaniu odjedzie w trasę wokół miasta zabytkowy pociąg forteczny z wolsztyńskiej parowozowni o nazwie "Twierdza". Wraz z grupą rekonstrukcyjną podróżować będzie wojewoda wielkopolski.

Warszawa też wspomina

Uroczystości rocznicowe odbędą się także w poniedziałek w Warszawie. W południe, w intencji powstańców wielkopolskich zostanie odprawiona msza św. w Kościele oo. Dominikanów.

Następnie zaplanowane są uroczystości przy Grobie Nieznanego Żołnierza i na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Wielki sukces Wielkopolan

27 grudnia 1918 r. poznaniacy gromadzili się pod budynkiem Bazaru, w którym zatrzymał się Paderewski. Niemcy zorganizowali kontrpochód, jego uczestnicy zniszczyli po drodze siedzibę Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej - legalnej polskiej władzy państwowej, uznanej przez Polski Sejm Dzielnicowy.

W pierwszym okresie walk powstańczych, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica. W polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.

Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze podpisany pomiędzy Niemcami a państwami Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych.

Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w wyniku którego do Polski powróciła - z wyjątkiem skrawków - prawie cała Wielkopolska. Powstanie, jako jedyny niepodległościowy zryw na polskich ziemiach, zakończyło się sukcesem.

Autor: ib/ran / Źródło: PAP/TVN24 Poznań