Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje zmiany w rozwodach. Ekspertka: mogą być krzywdzące dla ofiar przemocy

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowuje projekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który może wydłużyć proces rozwodowy - między innymi poprzez konieczność przeprowadzenia postępowania informacyjnego w rodzinach z małoletnimi dziećmi. Wprowadzane są też zmiany w opłatach. Opłata za pozew rozwodowy wynosi 600 złotych, przy czym połowa tej kwoty jest zwracana, gdy małżonkowie nie chcą orzekania o winie. Zgodnie ze zmianami zaproponowanymi przez resort, zwrot kosztów ma być możliwy tylko w przypadku separacji.

Zdaniem ekspertów takie zmiany mogą utrudniać rozstania osobom, które są ofiarami przemocy. - Bardzo obawiamy się tej zmiany, że ona, wydłużając oczekiwanie na rozwód, będzie bardzo krzywdząca dla kobiet i będzie wydłużała cierpienie zarówno ich, jak i dzieci - powiedziała Urszula Nowakowska z Fundacji Centrum Praw Kobiet w niedzielę w TVN24 w poranku "Wstajesz i weekend".

- Z tego, co wiemy z wieloletniego doświadczenia Centrum Praw Kobiet, kobietom nie jest łatwo podjąć taką decyzję. Często wiele lat cierpią w milczeniu, zanim zdecydują się podjąć decyzję o rozwodzie - wyjaśniła.

Oceniła, że dodawanie czasu na zastanowienie się nad decyzją o rozstaniu jest "traktowaniem ludzi jak tych, którzy nie potrafią samodzielnie podjąć decyzji, są trochę jak dzieci, trzeba im pomóc". - Wydłużanie tego procesu tak naprawdę wydłuża często ten okres walki o dzieci. To jest też czas, kiedy sprawcy przemocy szantażują kobiety, jeśli oni nie godzą się na rozwód - dodała Nowakowska. Wyjaśniła, że czasami polega to na niepojawianiu się w sądzie, czy przedłużaniu procedur.

Opisała jedną ze spraw sprzed lat, gdy klientka po długim czasie zdecydowała się na krok w postaci założenia sprawy rozwodowej i związanego z nią podziału majątku, ale "sprawca się na to nie godził i doszło do tragedii - na kilka dni przed rozprawą kobieta została zamordowana".

Resort proponuje, aby rodziny z małoletnimi dziećmi przed złożeniem pozwu o rozwód musiały złożyć wniosek o postępowanie informacyjne, na którym obie strony muszą pojawić się osobiście. Dla ofiar przemocy może być to trudne doświadczenie. - Naszym zdaniem w sprawach, kiedy mamy do czynienia z przemocą, te postępowania powinny być jeszcze bardziej przyspieszone, żeby nie wydłużać tego cierpienia. Przemoc powinna być przesłanką do rozwodu z orzekaniem o winie, a teraz często kobiety rezygnują z tego, żeby skrócić ten okres cierpienia - dodała ekspertka. Wyraziła nadzieję, że w projekcie zostaną wprowadzone jeszcze zmiany.

- Z danych, które mamy z badań sprzed kilku lat, wynika, że przemoc w rodzinie i alkoholizm, a za tym często kryją się jednak kwestie związane z przemocą w rodzinie, jest jedną z głównych przyczyn wnoszenia przez kobiety spraw rozwodowych - mówiła Nowakowska. Dodała, że takich spraw jest prawdopodobnie więcej, bo nie zawsze mowa o przemocy fizycznej, ale też psychicznej, czy ekonomicznej.

Skomentowała też zmiany dotyczące opłat. - To też może dla wielu kobiet być barierą, ponieważ często kobiety są w trudnej sytuacji ekonomicznej - zaznaczyła.