Adam Bodnar reaguje na postanowienie wydane przez Krystynę Pawłowicz. Uznaje je za "nieistniejące"

Wtorkowe stanowisko szefa resortu Adama Bodnara zamieszczone na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości odnosi się do wydanego 15 stycznia bieżącego roku postanowienia Trybunału Konstytucyjnego, w którym nakazano Prokuratorowi Generalnemu powstrzymanie się od działań uniemożliwiających wykonywanie uprawnień przez Dariusza Barskiego jako prokuratora krajowego. TK wstrzymał też w ten sposób decyzję o powołaniu Jacka Bilewicza na pełniącego obowiązki prokuratora krajowego.

Zdaniem ministra sprawiedliwości "postanowienie to zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa".

W stanowisku wskazano, że postanowienie TK "jest pozbawione cech aktu stosowania prawa, a tym samym nie może wywoływać skutków prawnych". "W związku z powyższym minister sprawiedliwości-prokurator generalny uznaje postanowienie tymczasowe jako nieistniejące (sententia non existens)" - głosi to stanowisko.

Postanowienie TK wydane zostało do czasu ogłoszenia ostatecznego orzeczenia w sprawie skierowanej do TK skargi konstytucyjnej prokuratora Barskiego. Postanowienie wydała sędzia TK Krystyna Pawłowicz.

W skardze Barskiego zakwestionowano przepisy wprowadzające Prawo o prokuraturze w takim rozumieniu, że prokurator pozostający w dniu wejścia w życie tych przepisów w stanie spoczynku "może wrócić na swój wniosek do służby na ostatnio zajmowane stanowisko lub stanowisko równorzędne jedynie w okresie dwóch miesięcy od dnia wejścia w życie tejże ustawy, czyli w okresie od 4 marca 2016 roku do 4 maja 2016 roku".

Taka treść tych przepisów stała się 12 stycznia tego roku podstawą stwierdzenia przez prokuratora generalnego Adama Bodnara, że przywrócenie Dariusza Barskiego do służby czynnej w 2022 roku zostało dokonane bez podstawy prawnej, co powoduje, że od 12 stycznia, nie będąc już w służbie czynnej, nie spełnia przesłanek do bycia prokuratorem krajowym i od tego dnia nie pełni tej funkcji.

Minister sprawiedliwości zaznaczył też, że "skarga konstytucyjna prok. Dariusza Barskiego, jako wniesiona przedwcześnie i bez zachowania podstawowych wymogów wyczerpania drogi sądowej, nie mogła być w ogóle procedowana, a tym bardziej nie powinny być wydawane w związku z nią jakiekolwiek postanowienia incydentalne". "Złożone pismo powinno być raczej uznane za 'skargę symulowaną', służącą wyłącznie uzyskaniu wspomnianego postanowienia tymczasowego" - ocenił we wtorkowym stanowisku.

W stanowisku MS można przeczytać, że "postanowienie tymczasowe jest również wadliwe ze względu na rażące złamanie zasad apolityczności, bezstronności i niezawisłości sędziowskiej". 

"Sędzia Trybunału Konstytucyjnego Krystyna Pawłowicz uczestniczyła jako posłanka na Sejm RP w procesie uchwalania ustawy, która miałaby być przedmiotem kontroli w zakresie konstytucyjności. Głosowanie nad ustawą - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o prokuraturze odbyło się 28 stycznia 2016 r. o godz. 23.10, a posłanka Krystyna Pawłowicz głosowała za przyjęciem ustawy. Tymczasem zgodnie z art. 39 ust. 1 pkt. 1 ustawy z 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2393), sędzia TK jest wyłączony z udziału w sprawie, jeżeli wydał akt normatywny będący przedmiotem wniosku, pytania prawnego albo skargi konstytucyjnej" - wskazano.  

"Ponadto warto dodać, że Krystyna Pawłowicz w 2011 r. została wybrana do Sejmu RP z tej samej listy wyborczej ('Prawo i Sprawiedliwość'), co prok. Dariusz Barski. Już sama ta okoliczność stawia pod znakiem pytania możliwość orzekania przez K. Pawłowicz w tej sprawie" - dodano.

"W istocie postanowienie tymczasowe z 15 stycznia br., tak w formie, jak i co do treści, jest aktem nieznanym ustawie oraz wykraczającym poza konstytucyjne kompetencje Trybunału Konstytucyjnego, stanowiąc naruszenie zasady legalizmu określonej w art. 7 Konstytucji (działanie ultra vires). Żaden skład TK - w tym przypadku jednoosobowy - nie może swobodnie kreować i uzurpować sobie kompetencji procesowych" - podkreślono w stanowisku ministra sprawiedliwości-prokuratora generalnego Adama Bodnara.

W piątek 12 stycznia resort sprawiedliwości poinformował, że przywrócenie prokuratora Dariusza Barskiego do służby czynnej w 2022 roku zostało dokonane bez podstawy prawnej. Zatem, jak podało ministerstwo, od 12 stycznia pozostaje on w stanie spoczynku i nie pełni funkcji prokuratora krajowego. Resort przekazał, że pełniącym obowiązki prokuratorem krajowym został wtedy Jacek Bilewicz.

15 stycznia podległa Barskiemu Prokuratura Krajowa poinformowała, że Trybunał Konstytucyjny - któremu zarzuca się upolitycznienie i obsadzenie przez PiS tzw. sędziami-dublerami - wydał postanowienie tymczasowe, w którym nakazał prokuratorowi generalnemu powstrzymanie się od działań uniemożliwiających wykonywanie uprawnień przez Dariusza Barskiego. "Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny postanowił wstrzymać wykonanie decyzji Prezesa Rady Ministrów z dnia 12 stycznia 2024 roku o powołaniu prokuratora Jacka Bilewicza do pełnienia obowiązków Prokuratora Krajowego" - dodano.

Tego samego dnia w tej samej sprawie prezydent Andrzej Duda skierował do TK wniosek w sprawie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem RP a premierem i prokuratorem generalnym.

Dariusz Barski przez komentatorów sceny politycznej nazywany jest szarą eminencją PiS. Jest zaufanym człowiekiem byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Jest też z nim związany towarzysko. Jak przypomniał były prokurator krajowy i były szef MSWiA Janusz Kaczmarek, Barski był świadkiem na ślubie Ziobry. 

Dariusz Barski jako prokurator krajowy jeszcze przed ostatnimi wyborami parlamentarnymi zyskał szerokie kompetencje.

- W momencie kiedy się okazało, że zagląda w oczy przegrana w wyborach, to wtedy stwierdzono, że trzeba pozbawić prokuratora generalnego wszelkich uprawnień do czegokolwiek i przesunięto te uprawnienia na prokuratora krajowego - komentował na antenie TVN24 były minister sprawiedliwości prof. Zbigniew Ćwiąkalski. - Oczywiście to jest niekonstytucyjne - dodał. 

Prof. Maciej Gutowski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu wyjaśnił, że po zmianach wprowadzonych przez PiS prokuratora krajowego nie można odwołać, bo na to potrzebna jest zgoda prezydenta. - U schyłku władzy zbudowano system, aby dać samotną wyspę, której nowa władza nie będzie mogła odwołać - dodał.