Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich poinformowało w czwartek, że RPO złożył dotychczas 46 skarg nadzwyczajnych. Sąd Najwyższy rozpoznał na razie sześć z nich: cztery uwzględnił, a dwie oddalił. Biuro przekazało, że do Rzecznika wpłynęło ponad osiem tysięcy wniosków o wniesienie takiej skargi.
Jak przekazało w czwartek Biuro Rzecznika, spośród wniosków otrzymanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich podjęto do prowadzenia i zwrócono się o akta w 2374 sprawach. Natomiast udzielono wyjaśnień i zakończono - bez zwracania się o akta i bez prośby o uzupełnienie wniosku 4427 spraw. Z kolei w 1209 sprawach zwrócono się o uzupełnienie wniosku, na przykład o dosłanie dokumentów. Łącznie więc spośród otrzymanych wniosków rozpatrzono 8010 spraw.
"Część wniosków jest niekompletna, a obywatele – mimo ponagleń – nie uzupełniają niezbędnej dokumentacji umożliwiającej zbadanie sprawy, bądź trwa to wiele miesięcy. Dotyczy to zwłaszcza konieczności ustalania następców prawnych pierwotnych stron postępowania w przypadku śmierci, bądź przekształceń podmiotowych. Część wnioskodawców rezygnuje z podtrzymywania złożonego już wniosku" - zaznaczyło Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak dodano w komunikacie Biura, co najmniej w kilku sprawach, w których obywatel skierował wniosek do RPO, złożył on też taki wniosek u Prokuratora Generalnego i skargę nadzwyczajną wniósł już PG.
Spośród wniesionych przez Rzecznika Praw Obywatelskich 46 skarg nadzwyczajnych najwięcej dotyczy problematyki cywilnoprawnej. "Sąd Najwyższy rozpoznał dopiero sześć skarg, z czego cztery zostały uwzględnione, a dwie oddalone. W kilkunastu sprawach projekty skarg, których termin wniesienia upływa 3 kwietnia, są wciąż przygotowywane" - przekazał Rzecznik.
Jak poinformowano w Biurze RPO wnioski o wniesienie skargi nadzwyczajnej bada w sumie około 70 osób. "A są to osoby, dla których rozpatrywanie tych wniosków jest obowiązkiem dodatkowym, podejmowanym obok dotychczas wykonywanych, a związanych z rozpoznawaniem spraw wpływających do Biura Rzecznika, których liczba nie zmniejsza się. Obsada kadrowa Biura – w związku z wejściem w życie przepisów o skardze nadzwyczajnej nie zwiększyła się" - zaznacza RPO.
Sejm za przedłużeniem terminu skargi na wyroki
Instytucja skargi nadzwyczajnej została wprowadzona ustawą o Sądzie Najwyższym, która weszła w życie w kwietniu 2018 roku. Skarga nadzwyczajna, jak ustalono przed trzema laty, może być wniesiona od prawomocnego orzeczenia sądu, jeżeli jest to konieczne "dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej".
Ponadto skarga może być skierowana, jeśli orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka, i obywatela określone w konstytucji, narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lub zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z zebranym materiałem dowodowym.
Skargi na prawomocne wyroki polskich sądów zasadniczo wnosi się w terminie 5 lat od uprawomocnienia orzeczenia. Natomiast skargi na wyroki z ostatnich ponad 20 lat Prokurator Generalny i Rzecznik Praw Obywatelskich mogą obecnie składać do 3 kwietnia. W czwartek Sejm uchwalił przygotowaną przez prezydenta nowelizację ustawy o Sądzie Najwyższym, która między innymi ma przedłużyć ten termin o dwa lata.
Źródło: PAP