Prymas skierował pismo w sprawie współpracy z komisją do spraw pedofilii

"Abp Wojciech Polak, delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży, 14 stycznia br. skierował pismo do prof. Błażeja Kmieciaka, przewodniczącego Państwowej Komisji ds. wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15" – poinformowało Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży.

W komunikacie wskazano, że abp Polak odniósł się w piśmie do odpowiedzi, jaką otrzymała komisja od Stolicy Apostolskiej, o której został on poinformowany.

Państwowa Komisja ds. pedofilii zwróciła się do Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej z prośbą o przekazanie jej danych o postępowaniach w sprawach przypadków wykorzystywania seksualnego małoletnich przez polskich duchownych.

"Sprawy dotyczące wykorzystywania małoletnich są w Kościele katolickim zarezerwowane jurysdykcji watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary i dlatego kanoniczne procesy karne lub sądowe są prowadzone w diecezjach lub zgromadzeniach zakonnych na jej zlecenie. W związku z tym udostępnienie akt procesowych powinno odbywać się drogą dyplomatyczną za pomocą wniosku o międzynarodową pomoc prawną z prośbą o udostępnienie dokumentacji konkretnego postępowania kanonicznego znajdującego się w jurysdykcji Stolicy Apostolskiej. Mamy więc w tej sprawie do czynienia z relacją między rządem Polski a władzami Stolicy Apostolskiej, a nie między państwową komisją a Kościołem w Polsce" - czytamy w komunikacie Biura Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży.

Poinformowano, że abp Polak w piśmie do Błażeja Kmieciaka wskazał na dwie płaszczyzny możliwej współpracy KEP z komisją.

Jedną są badania statystyczne, ale – jak zastrzegł – "po wcześniejszym ustaleniu z Instytutem Statystki Kościoła Katolickiego SAC jej zasad". "Drugim obszarem potencjalnego współdziałania może być ochrona dzieci i młodzieży przed wykorzystaniem seksualnym, w której Kościół w Polsce poprzez wieloletnie działanie Centrum Ochrony Dziecka ma duże doświadczenie" – zaznaczono w komunikacie.

Dodano, że "realizowane przez COD projekty dotyczące prewencji w szkołach katolickich i ośrodkach dla osób z niepełnosprawnościami mogą stać się inspiracją do podjęcia podobnej pracy, która będzie służyć ochronie małoletnich i bezbronnych w państwowych placówkach edukacyjnych i opiekuńczych".

Od 2001 roku sądy kościelne są w jurysdykcji Stolicy Apostolskiej, to znaczy, że o każdym przypadku zgłoszonym w diecezji czy zgromadzeniu zakonnym przełożony kościelny musi poinformować Stolicę Apostolską i całe postępowanie toczy się na zlecenie Stolicy Apostolskiej, czyli jest de facto własnością Stolicy Apostolskiej.

Kiedy prokuratura prosi o dostęp do akt postępowania, Kościół od zniesienia sekretu papieskiego, czyli od grudnia 2019 roku, ma zielone światło, żeby udostępniać akta postępowań kościelnych.

Państwowa komisja ds. pedofilii powstała na mocy ustawy uchwalonej w 2019 roku po emisji filmu braci Sekielskich "Tylko nie mów nikomu", opowiadającego o wykorzystywaniu seksualnym małoletnich przez księży katolickich w Polsce i ukrywaniu tych praktyk przez kościelnych hierarchów. W skład komisji wchodzi siedmiu członków reprezentujących: Sejm, Senat, prezydenta, premiera i Rzecznika Praw Dziecka. Od listopada 2020 roku komisja przyjmuje zgłoszenia o przypadkach pedofilii albo o ich ukrywaniu. Jak informowano w końcu listopada 2021, przez rok organ ten przyjął 526 spraw. 182 z nich zostały zakończone, a 344 są prowadzone. Zgłoszenia w większości dotyczyły spraw rodzinnych i spraw osób duchownych.

Do zadań komisji należy poza tym m.in. badanie spraw, które uległy przedawnieniu i wpisywanie pedofilów do Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Komisja ma także możliwość monitorowania toczących się postępowań i występowania przed sądem jako oskarżyciel posiłkowy.