Adaptacja miast do zmian klimatu. Prezydent podpisał ustawę

"Zasadniczym celem ustawy, jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, jest wsparcie przedsięwzięć prośrodowiskowych prowadzonych zarówno na szczeblu centralnym, jak i samorządowym" - wyjaśniła kancelaria prezydenta, informując o podpisaniu przez Andrzeja Dudę nowelizacji Prawa ochrony środowiska.

Kancelaria wskazała, że zmiany wprowadzane przez ustawy to m.in. ustanowieniu obowiązku opracowania miejskiego planu adaptacji dla miasta o liczbie mieszkańców równej 20 tysięcy lub większej.

"Miejski plan adaptacji będzie musiał zawierać co najmniej część analityczną, koncepcję zagospodarowania na terenie miasta wód opadowych i roztopowych będących skutkiem opadów atmosferycznych, zbiór danych przestrzennych, część programową, wskazanie sposobu wdrażania planu oraz wnioski i rekomendacje" - zaznaczono.

Miasta te będą musiały również uwzględnić aspekt adaptacji do zmian klimatu w dokumentach strategicznych, w tym dotyczących planowania przestrzennego miast. Aglomeracje, które do tej pory jeszcze nie mają opracowanych planów adaptacji, będą musiały je opracować i przyjąć do 2 stycznia 2028 r. Plany będą przyjmowane przez radę gminy w drodze uchwały.

Plany mają być opracowywane przy zapewnieniu możliwości udziału społeczeństwa i będą aktami prawa miejscowego uchwalanymi przez rady miejskie. Składową miejskiego planu adaptacji ma być koncepcja zazieleniania miasta (zwiększanie powierzchni terenów zieleni) oraz koncepcja zagospodarowania wód opadowych i roztopowych.

Plany mają być aktualizowane raz na sześć lat. Wprowadzone zostaną dodatkowe regulacje, które miałyby chronić tereny zieleni przed tzw. betonozą lub tereny zieleni "dzikiej", które spełniają funkcje retencyjne.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Smog z "obwarzanka" płynie do Krakowa. Apel do Donalda Tuska

Nowe przepisy mają również pozwolić na uwzględnienie komponentu klimatyczno-środowiskowego w strategiach rozwoju gmin, ponadlokalnego, województw, związku metropolitalnego oraz kraju. Nowela zobowiąże też miasta, które mają już miejskie plany adaptacji, do wdrażania wniosków wynikających z tych planów w kontekście zagospodarowania przestrzennego.

Kolejną zmianą jest wprowadzenie regulacji dot. odwołania członków rady nadzorczej i zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) lub Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), którzy przed dniem wejścia w życie ustawy złożyli oświadczenie lustracyjne potwierdzające "pracę lub służbę w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracę z tymi organami" albo wobec których wydano prawomocne orzeczenie stwierdzające, iż oświadczenie tych osób było niezgodne z prawdą.

Ponadto, obecni członkowie organów NFOŚiGW, którzy takowych oświadczeń nie złożyli, zostali zobowiązani "do ich złożenia w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy". Jeśli tego nie dokonają to zostaną odwołani.

Nowela ma też usprawnić dwa programy antysmogowe - "Czyste Powietrze" oraz "Stop Smog". W przypadku tego pierwszego chodzi o doprecyzowanie sposobu ustalania wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu z gospodarstwa rolnego na potrzeby wydania zaświadczenia o dochodach, które jest konieczne do wnioskowania o wyższe dotacje z NFOŚiGW.

Drugi program ma być bardziej atrakcyjny dla gmin m.in. poprzez uproszczenie jego obsługi oraz likwidację kryterium majątkowego. Projekt przewiduje zwiększenie kwoty na realizację przedsięwzięcia niskoemisyjnego z 53 tys. do 106 tys. zł.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Wchodzi w życie zakaz palenia w kopciuchach

Zwiększeniu ulec ma też poziom finansowania inwestycji z budżetu państwa z 70 do 90 proc. Jednocześnie zmniejszy to wkład własny gminy z 30 do 10 proc. W przypadku największych miast (powyżej 100 tys. mieszkańców) wkład będzie musiał być większy niż 10 proc.

W nowych przepisach pojawia się też delegacja do wydania rozporządzenia ws. wymagań jakościowych dla paliw biomasowych wprowadzanych do obrotu z przeznaczeniem do użycia w domowych kotłach.

Wymagania jakościowe pojawią się dla: biomasy pozyskanej z drzew i krzewów w postaci peletu lub brykietu; biomasy roślinnej z rolnictwa w postaci brykietu lub peletu; biomasy pozyskanej z drzew i krzewów w postaci zrębki drzewnej lub drewna kawałkowego.

Zmiany obejmą też Państwową Rade Ochrony przyrody poprzez m.in. wprowadzenie 5-letniej kadencji tejże instytucji. Przepisy co do zasady wejdą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.