Pierwsza pomoc - jak i kiedy trzeba jej udzielić? Jak chroniony jest udzielający pierwszej pomocy?

● Udzielenie pierwszej pomocy jest prawnym obowiązkiem każdego obywatela. ● Nieudzielenie pierwszej pomocy jest zagrożone karą do trzech lat pozbawienia wolności. ● Udzielający pierwszej pomocy podlega ochronie należnej funkcjonariuszom publicznym. ● Udzielający pierwszej pomocy nie podlega odpowiedzialności za nieumyślne błędy popełnione w trakcie tej pomocy.

W świetle prawa obowiązek udzielenia pierwszej pomocy spoczywa na każdej osobie, ma on zatem charakter powszechny. Zgodnie z art. 162 kodeksu karnego obowiązkowe jest udzielenie pomocy człowiekowi zagrożonemu utratą życia lub zdrowia, jeżeli można jej udzielić nie narażając na niebezpieczeństwo siebie ani innych.

Nieudzielenie pomocy jest przestępstwem zagrożonym karą do 3 lat pozbawienia wolności.

Na czym polega udzielanie pierwszej pomocy? Jest to zbiór wszystkich działań służących ochronie zdrowia i życia poszkodowanego. Inaczej mówiąc to wszelkie działania ratunkowe podejmowane przez świadków na miejscu zdarzenia, np. na miejscu wypadku samochodowego, na plaży gdy ktoś tonie, czy w autobusie gdy ktoś zasłabł.

Przede wszystkim wymóg udzielenia pomocy zobowiązuje do działania, zaś za nieudzielenie pomocy uważa się zaniechanie podjęcia czynności. Pierwszej pomocy, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności, należy udzielić bezzwłocznie od chwili zaobserwowania osoby jej potrzebującej, do czasu przybycia służb ratowniczych.

Jednym z kluczowych działań jest jak najszybsze wezwanie służb ratunkowych dzwoniąc na numer 112 lub 999 oraz zabezpieczenie miejsca zdarzenia. Warto również głośno wołać o pomoc, próbując w tej sposób ściągnąć na miejsce zdarzenia więcej osób, które również mogłyby pomóc.

ZOBACZ TEŻ: Co robić, gdy jesteśmy świadkami wypadku? Ratownicy tłumaczą: pierwsze minuty są kluczowe

Udzielenie pierwszej pomocy w zależności od sytuacji może obejmować też m.in. udrożnienie dróg oddechowych poszkodowanego, ułożenie go w pozycji bezpiecznej (bocznej), wykonanie masażu serca, tamowanie krwotoku. Jeżeli na miejscu zdarzenia nie wiemy, jakiej pomocy powinniśmy udzielić, możemy prosić o instrukcje pod numerem 112 lub 999.

Więcej informacji na temat postępowania na miejscu zdarzenia, a także sposobów udzielania pierwszej pomocy w wybranych, nagłych przypadkach dostępne jest m.in. na portalu gov.pl.

Jednocześnie nie należy zapominać o trosce zarówno o bezpieczeństwo potrzebującego, jak i swoje własne. Na przykład w przypadku osoby porażonej prądem należy dla własnego bezpieczeństwa najpierw ustalić i wyłączyć źródło prądu.

Prawo nakłada obowiązek udzielenia pierwszej pomocy, ale dba w tej sytuacji również o bezpieczeństwo osób jej udzielających. Po pierwsze, osoba udzielająca pierwszej pomocy otrzymuje ochronę prawną taką samą, jaką posiadają funkcjonariusze publiczni, np. policjanci.

Po drugie, w trakcie udzielania pierwszej pomocy można poświęcić dobra osobiste innych osób – inne niż życie lub zdrowie – jak i dobra majątkowe w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla ratowania życia lub zdrowia. Zatem jeżeli jest to niezbędne, można np. zniszczyć ubranie ratowanej osoby, zbić szybę w czyimś samochodzie albo skorzystać z czyjegoś telefonu.

Po trzecie, nie zawsze i nie każdego rodzaju pierwszej pomocy trzeba udzielić. Podleganie odpowiedzialności karnej zależy od tego, czy dana osoba może udzielić pomocy bez narażenia siebie lub innych na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Nie można wymagać, aby np. osoba nieumiejąca pływać rzucała się do wody w celu ratowania innego człowieka. W takiej sytuacji powinna ona jednak wezwać inną osobę, która będzie zdolna do dokonania tej czynności.

Nie popełni się przestępstwa nieudzielenia pomocy również w sytuacji, gdy wymaga ona poddania się zabiegowi lekarskiemu albo możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej. Nie ma zatem obowiązku udzielania pierwszej pomocy osobie, która uległa wypadkowi, jeżeli na miejscu zdarzenia znajduje się już karetka pogotowia z lekarzem lub ratownikami medycznymi.

ZOBACZ TEŻ: Jak udzielić pierwszej pomocy dziecku? Jak nauczyć dziecko reagować w razie wypadku?

Częścią ochrony udzielającego pierwszej pomocy jest również to, że nie ponosi on odpowiedzialności za ewentualne błędy popełnione w czasie swoich działań o ile kierował się dobrą wolą. Oznacza to, że należy interweniować najlepiej, jak się potrafi, ale nie będzie się karanym za np. złamanie komuś żebra w trakcie masażu serca. Karane jest przede wszystkim zaniechanie działań.

Warto jednak zadbać o podstawowe umiejętności z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Zwiększa to spokój i pewność siebie w sytuacji, gdy umiejętności te rzeczywiście będą potrzebne.