Obce obiekty nad Polską, spór między kierownictwem MON a wojskowymi. "Głęboki kryzys"

W ciągu kilkudziesięciu godzin dwa obce obiekty wleciały w polską przestrzeń powietrzną - wynika z informacji przekazanych w sobotę przez Ministerstwo Obrony Narodowej i wiceszefa MSWiA.

W czwartek wicepremier i szef MON Mariusz Błaszczak odniósł się na konferencji prasowej do sprawy szczątków niezidentyfikowanego obiektu wojskowego, znalezionych pod koniec kwietnia pod Bydgoszczą. Oświadczył między innymi, że "ustalenia kontroli wskazują, że procedury i mechanizmy reagowania (...) zadziałały prawidłowo do poziomu Dowódcy Operacyjnego, który nie wywiązał się właściwie ze swoich obowiązków" nie informując go - jak twierdził - o "obiekcie, który pojawił się w polskiej przestrzeni powietrznej". Błaszczak stwierdził, że jeżeli ten obiekt, prawdopodobnie rakieta, rzeczywiście przeleciał przez całą Polskę i znalazł się pod Bydgoszczą zupełnie niezauważony, "to jest to rzecz bardzo niepokojąca".

Z kolei 15 listopada w Przewodowie, przy granicy z Ukrainą, doszło do eksplozji rosyjskiego pocisku, w wyniku której zginęły dwie osoby.

Te incydenty komentowali w sobotnich "Faktach po Faktach" komandor rezerwy Maksymilian Dura, ekspert portalu Defence24, były szef Wydziału w Zarządzie Dowodzenia i Łączności Sztabu Marynarki Wojennej i były polski przedstawiciel w NATO oraz pułkownik rezerwy doktor Piotr Łukasiewicz, były ambasador RP w Afganistanie.

- Trzeba było od początku tej wojny prowadzić realistyczną rozmowę ze społeczeństwem, czym ta wojna jest. My doskonale zdajemy sobie sprawę, czym ona jest od strony humanitarnej, uchodźczej, strat ludzkich i jakie koszty w tej sprawie ponosi polskie społeczeństwo - powiedział Łukasiewicz. Dodał, że nie widzi powodu, by "nie uwrażliwić nas, obywateli, na to, jak ta wojna może się przelewać przez polską granicę, chociażby w przypadku takich incydentów".

- Tutaj jest problem. Mamy warstwę wojskową, która przebiega swoimi torami. Mamy też warstwę polityczną - wskazał gość TVN24. Zwrócił uwagę, że w trakcie trwającej kampanii wyborczej "sprawy przygotowania obronnego Polski były do niedawna jeszcze potężnym argumentem na korzyść władz".

- I ta narracja w ciągu kilku dni dość mocno się posypała - ocenił Łukasiewicz. - Nie mamy wcale wielowarstwowej obrony przeciwlotniczej, która pozwala nam się nie zastanawiać, co nam na niebo wlatuje. No niestety, tak nie jest. A takie rzeczy trzeba tłumaczyć od 24 lutego [ubiegłego roku, od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę - przyp. red.], a nie od maja [bieżącego roku - red.], kiedy jesteśmy w trakcie bardzo głębokiego kryzysu między kierownictwem cywilnym a generałami. I tu idzie komunikat do społeczeństwa, że na górze się źle dzieje - ocenił były ambasador Polski w Afganistanie.

- Gdybyśmy na tę rakietę [z 16 grudnia - przyp. red.] zareagowali tak, jak na dzisiejszy balon, gdyby władze już w grudniu zakomunikowały, że coś takiego się wydarzyło, "zachowajcie państwo ostrożność, w lesie można znaleźć taki obiekt", to wszystko byłoby zrobione właściwie - ocenił gość "Faktów po Faktach". Dodał, że zamiast tego "mamy opóźnienie informacyjne". - Można spekulować skąd jest to opóźnienie, jaki był krąg ludzi wiedzących, co się stało już 16 grudnia. Generał Andrzejczak, szef Sztabu Generalnego zdaje się mówić, że wiedzieli o tym wszyscy, którzy powinni, czyli prezydent i minister - wskazał.

Podkreślił, że "jest potrzeba wyjaśnienia tej sytuacji, tym bardziej, że mamy do czynienia z ewidentnym kryzysem na linii kierownictwo cywilne, MON - generałowie".

Odnosząc się do obiektu, który według MON minionej doby wleciał nad Polskę znad Białorusi, były ambasador RP w Afganistanie stwierdził, że "być może [prezydent Białorusi, Alaksandr - przyp. red.] Łukaszenka siedzi z małym dżojstikiem i kieruje tym balonem, być może po prostu się urwał". - Takie rzeczy się zdarzają - stwierdził. Dodał, że wspomniany balon jest prawdopodobnie "mniejszym obiektem niż te chińskie nad Ameryką".

Według niego "to może być pewnego rodzaju testowanie polskiej obrony przeciwlotniczej". - Ale bardziej byłbym skłonny do hipotezy, że to był przypadek, takie rzeczy się zdarzały w przeszłości, wynikają z natury tego statku powietrznego, który jest małosterowalny - stwierdził.

- My przyjmujemy najprostszą dla nas logikę, że to wszystko odbyło się przypadkiem, że ta rakieta 16 grudnia wleciała przypadkowo, że te balony wlatują przypadkowo. I taka narracja pasuje wszystkim, zarówno wojsku, jak i politykom. Tak naprawdę to wszystko może być działaniem intencjonalnym - ocenił Dura.

W jego ocenie incydent, do którego doszło 16 grudnia, "pokazał, że Polacy kompletnie nie przygotowują się na tego typu działania". - Być może ta rakieta nie była nakierowana na Ukrainę, tylko na Polskę po to, by pokazać, jacy my jesteśmy rzeczywiście słabi. A te balony, które teraz lecą, pokazują, że my nie potrafimy przeciwdziałać tego rodzaju obiektom - stwierdził ekspert.

Dodał, że obiekt, który minionej doby wleciał nad terytorium Polski, "może być zarówno balonem meteorologicznym, ale także balonem szpiegowskim lub balonem, który dokona jakiegoś sabotażu, zrzuci coś, zapali las". - Natomiast ten balon przeleciał i nic temu balonowi nie zrobiono. I to jest chyba problem - ocenił.

W ocenie Dury "doszło do pewnej histerii". - Przeciwko temu balonowi, który wleciał nad terytorium Polski wysłano samoloty F-16 i MiG-29, co jest pewną przesadą - ocenił. Powiedział, że lepiej, kiedy balon jest w powietrzu, "gorzej, jeżeli ktoś podejmie decyzje o jego zestrzeleniu i w powietrzu pojawi się jeszcze rakieta". - Bo ta rakieta owszem uderzy w balon, ale spadnie również na ziemię - tłumaczył. Apelował, by nie być histerycznym, ale być przygotowanym na tego typu sytuacje.

Odnosząc się sprawy obiektu znalezionego w pobliżu wsi Zamość pod Bydgoszczą, prawdopodobnie rakiety, która w grudniu ubiegłego roku miała przelecieć nad Polską, Dura powiedział: - Pamiętajmy, że ta rakieta była zagrożeniem dla wszystkich ludzi, którzy znajdowali się na jej trasie. Podkreślił, że "na szczęście spadła w lesie, ale równie dobrze mogła spaść w mieście".

W jego ocenie takie wydarzenie jak tragedia w Przewodowie, gdzie w wyniku eksplozji rosyjskiego pocisku zginęły dwie osoby, "może się powtórzyć i to bardzo szybko".