"Ma charakter represyjny". Sąd Najwyższy: "dezubekizacja" niezgodna z konstytucją


Sąd Najwyższy ocenił, że fundamentalne rozwiązania tzw. ustawy dezubekizacyjnej są niezgodne z konstytucją. Chodzi o propozycję rządu, by funkcjonariusze zaczynający służbę w PRL tracili emerytury wypracowane w służbach wolnej Polski.

Opinię podpisała prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf i przesłała do Sejmu, który właśnie pracuje nad tzw. "ustawą dezubekizacyjną". Jej autorzy - minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Błaszczak i wiceminister Jarosław Zieliński - chcą, by wszyscy funkcjonariusze PRL-owskich służb stracili swoje emerytury. Niezależnie od tego, czy pracowali jeden dzień w PRL, a pozostałe 26 lat już w służbach wolnej Polski, ich emerytura ma maksymalnie sięgać około 1800 zł.

Ma to dotyczyć funkcjonariuszy: Służby Bezpieczeństwa - zarówno wywiadu jak kontrwywiadu, Inspektoratu Ochrony Funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej, Biura Ochrony Rządu, żołnierzy Wojskowej Służby Wewnętrznej, ale też wykładowców i słuchaczy Akademii Spraw Wewnętrznych w Legionowie, pracowników pionów paszportowych, twórców i pracowników systemu PESEL, oraz wielu innych pionów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

"Akt prawny ma charakter represyjny"

Jednak w opinii Sądu Najwyższego zgodne z prawem jest odbieranie przywilejów emerytalnych tylko za czas ich pracy dla służb socjalistycznej Polski.

- Nie ma natomiast żadnych podstaw, aby w jakikolwiek sposób dyskwalifikować okres późniejszej służby w organach Państwa Polskiego po 31 lipca 1990 roku, w tym wobec osób pozytywnie zweryfikowanych. (...) W tym świetle nie ulega wątpliwości, że projektowany akt prawny ma charakter represyjny przez co dochodzi do naruszenia konstytucyjnej zasady podziału władzy - brzmi opinia Sądu Najwyższego.

Prezes Sądu Najwyższego przypomina, że w 1990 roku przeprowadzono tzw. "weryfikację". Przystąpiło do niej 14 tysięcy funkcjonariuszy, z których negatywnie zweryfikowano około 3,5 tysiąca. Reszta dostała "zielone światło", by starać się o pracę w nowo powstających służbach: Urzędzie Ochrony Państwa, policji czy straży granicznej.

- (...) ponowne zatrudnienie byłych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL stanowiło swoiste oświadczenie, wydane w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej przez organy władzy publicznej, iż będą oni traktowani w taki sam sposób, jak pozostali funkcjonariusze służb powstałych po 1990 roku - dodał w opinii SN.

"Poszli do służb w ślad za Krzysztofem Kozłowskim"

Co ciekawe - podobne wątpliwości miała komisja do spraw służb specjalnych, która wczoraj opiniowała rządowy projekt.

- Oceniliśmy go pozytywnie. Zastrzegliśmy jednak, że odbieranie wysługi w służbach wolnej Polski może być niekonstytucyjne - mówi nam jeden z posłów, który brał udział w utajonym posiedzeniu komisji.

Również wczoraj nad projektem debatowały połączone komisje spraw wewnętrznych oraz polityki społecznej. Dokonały kilku zmian w rządowych pomysłach. Do najważniejszych należy zmiana daty rozgraniczającej służbę "totalitarnemu państwu" i wolnej Polsce. Zgodnie z pierwotnym pomysłem miał być to lipiec 1990 roku, ale został cofnięty na 1989 rok - czyli powstanie rządu Tadeusza Mazowieckiego.

- Gdyby obowiązywała data zaproponowana przez MSWiA to oznaczałoby, że działacze opozycji, którzy poszli do służb w ślad za Krzysztofem Kozłowskim traktowani byliby jak wieloletni funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa - tłumaczy Marek Biernacki, były minister spraw wewnętrznych i poseł PO.

Awantura w PiS

Nasi rozmówcy nie są pewni, czy teraz sejmowa większość posłów PiS weźmie pod uwagę opinie Sądu Najwyższego. Jednak w nieoficjalnych rozmowach liczni posłowie mają podobne wątpliwości.

- Nie uważam, aby te rozwiązania miały coś wspólnego ze sprawiedliwością. Wielu dawnych funkcjonariuszy służb PRL czy żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego później traciło nawet życie w latach wolnej Polski. Czyli byli godni by stracić życie, a teraz im odbieramy godność i emerytury? - mówi nam jeden z ważnych posłów Prawa i Sprawiedliwości.

Według naszych rozmówców na tym tle dochodzi do ostrych sporów i ostateczny kształt ustawy może się jeszcze zmienić.

Co więcej - nawet aktualnie w rządzie Beaty Szydło pracuje wiceminister finansów Wiesław Jasiński, którego "dezubekizacja" może objąć. Nadzoruje i reformuje on wszystkie służby fiskusa, ale przed 1989 rokiem zdążył zostać oficerem Milicji Obywatelskiej. Pracował wtedy w milicyjnej uczelni, której część wydziałów projekt rządowy określa jako "służbę na rzecz totalitarnego państwa". W powołanej później policji, jako jeden z pierwszych zajął się sprawami korupcyjnymi osiągając takie sukcesy, że trafił do powstającego Centralnego Biura Antykorupcyjnego Mariusza Kamińskiego.

Również jako pierwsi informowaliśmy, że aktualnie w największej polskiej służbie specjalnej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego funkcjonariuszy zaczynających przez 1989 rokiem było blisko 300.

ZOBACZ PROJEKT USTAWY

Autor: Robert Zieliński (r.zielinski@tvn.pl), Maciej Duda (m.duda2@tvn.pl) / Źródło: tvn24.pl

Pozostałe wiadomości

Z Korei Północnej do Rosji wysłano ponad pięć milionów pocisków artyleryjskich na potrzeby inwazji na Ukrainę - powiedział południowokoreański minister obrony Szin Won Sik. Zaznaczył, że to początek zacieśniania stosunków.

Gigantyczna przesyłka pocisków z Korei Północnej do Rosji. "Sprawy nabrały tempa"

Gigantyczna przesyłka pocisków z Korei Północnej do Rosji. "Sprawy nabrały tempa"

Źródło:
PAP

W środę Sejm przyjął dwie ustawy mające zreformować Trybunał Konstytucyjny - nową ustawę o TK i ustawę z przepisami wprowadzającymi zmiany.

Ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przyjęte przez Sejm 

Ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przyjęte przez Sejm 

Źródło:
PAP

Roman Giertych zapowiada, że "jeżeli nie zdarzy się nic niespodziewanego", to w czwartek na posiedzeniu zespołu do spraw rozliczenia rządów PiS wystąpi "kolejny sygnalista". "Wiele już rzeczy o PiS słyszałem, ale ta opowieść zmroziła mi krew w żyłach" - napisał Giertych na platformie X.

Giertych zapowiada kolejnego sygnalistę. "Ta opowieść zmroziła mi krew w żyłach"

Giertych zapowiada kolejnego sygnalistę. "Ta opowieść zmroziła mi krew w żyłach"

Źródło:
tvn24.pl

Na stacji Warszawa Stadion, gdzie zatrzymują się pociągi Szybkiej Kolei Miejskiej i Kolei Mazowieckich, doszło do śmiertelnego wypadku. Są utrudnienia w ruchu.

Śmiertelny wypadek na stacji Warszawa Stadion

Śmiertelny wypadek na stacji Warszawa Stadion

Źródło:
tvnwarszawa.pl, PAP

Rosyjski kucharz, który mieszka we Francji od 14 lat, został aresztowany pod zarzutem spiskowania z obcym mocarstwem w celu przeprowadzenia "destabilizacji na dużą skalę" podczas Igrzysk Olimpijskich w Paryżu.

Zapowiadał "ceremonię otwarcia, jakiej nigdy nie było". Rosjanin aresztowany w centrum Paryża

Zapowiadał "ceremonię otwarcia, jakiej nigdy nie było". Rosjanin aresztowany w centrum Paryża

Źródło:
"Guardian"

Humbak wyskoczył z wody, spadł na rufę łodzi motorowej i przewrócił ją wraz z załogą - do takiego zdarzenia doszło u wybrzeży amerykańskiego stanu New Hampshire. Całe zajście zostało uchwycone na nagraniu.

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Źródło:
ENEX, BBC, The Post Business Insider

"Religia", "kolejna ideologia" - tak poseł PiS Piotr Kaleta przedstawiał problem dziury ozonowej. Sugerował, że został on wymyślony, a na dowód pytał ironicznie: "co się z nią stało?". Otóż dziura wciąż jest.

Poseł Kaleta: "co się stało z dziurą ozonową"? Odpowiadamy

Poseł Kaleta: "co się stało z dziurą ozonową"? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

W środę przez Polskę przechodzą burze i intensywne opady deszczu. Woda dostała się do przejścia podziemnego na dworcu kolejowym w Gdyni. W czasie nawałnicy na Podhalu zalane zostały posesje i piwnice.

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gdzie jest burza? W środę 24.07 nad Polską pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Silnie pada, porywiście wieje

Gdzie jest burza? Silnie pada, porywiście wieje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed burzami. W powiecie tatrzańskim w Małopolsce podniesiono ostrzeżenie do najwyższego, trzeciego stopnia. Synoptycy wydają kolejne alarmy przed groźną pogodą. Zjawiskom będą towarzyszyć silne opady deszczu, a lokalnie sypnie gradem.

Uwaga, tutaj może być szczególnie niebezpiecznie. Ostrzeżenia trzeciego stopnia

Uwaga, tutaj może być szczególnie niebezpiecznie. Ostrzeżenia trzeciego stopnia

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Według prognoz Ministerstwa Finansów w 2027 roku, po wprowadzeniu zmian w akcyzie, za paczkę papierosów trzeba będzie zapłacić około 26-27 złotych - przekazał w środę wiceszef resortu Jarosław Neneman. Resort zamierza również pobierać 40-złotową opłatę od e-papierosów.

Tyle mają kosztować papierosy. Resort finansów szykuje zmiany w akcyzie

Tyle mają kosztować papierosy. Resort finansów szykuje zmiany w akcyzie

Źródło:
PAP

19-latka potrąciła w Rzeszowie przechodzące przez oznakowane przejście dla pieszych dzieci w wieku 7 i 11 lat. Policja zatrzymała młodej kobiecie prawo jazdy. Dzieci zostały przetransportowane do szpitala.

19-latka potrąciła dzieci na pasach

19-latka potrąciła dzieci na pasach

Źródło:
tvn24.pl
"Uśpione NATO" i pokój dla Ukrainy?

"Uśpione NATO" i pokój dla Ukrainy?

Źródło:
tvn24.pl
Premium

"Brawo uśmiechnięta Polska", "Tusk przysłany przez Niemców wykończy Polskę" - piszą internauci, komentując upadłość Browaru Kościerzyna. Tylko że historia ta działa się za poprzedniego rządu. Wyjaśniamy.

Browar Kościerzyna upadł "po pół roku rządów Tuska"? Co to za historia

Browar Kościerzyna upadł "po pół roku rządów Tuska"? Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Zamachowiec, który strzelał do Donalda Trumpa, został zabity przez funkcjonariuszy w miejscu, z którego oddał strzały, na dachu jednego z okolicznych budynków. Biuro republikańskiego senatora Chucka Grassleya opublikowało nagranie, na którym widać ciało zabitego zamachowca, jego broń i strugę krwi.

Ciało, broń i służby. Nagranie z miejsca zabicia zamachowca

Ciało, broń i służby. Nagranie z miejsca zabicia zamachowca

Źródło:
Reuters, BBC, tvn24.pl

18 osób zginęło w katastrofie samolotu w Nepalu. Maszyna w czasie startu ze stołecznego lotniska zjechała z pasa i zapaliła się. Przeżył tylko pilot. Został przetransportowany do szpitala.

Samolot zjechał z pasa, rozbił się i zapalił. Ocalał tylko pilot

Samolot zjechał z pasa, rozbił się i zapalił. Ocalał tylko pilot

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP

"Ale dać Polakowi to rozdawnictwo", "złodziejstwo" - to reakcje internautów na przekaz w sieci, jakoby "przeciętna ukraińska rodzina" miała dostawać 10 tysięcy złotych miesięcznie w ramach różnego rodzaju świadczeń. To fake news stworzony poprzez manipulację danymi.

10 tysięcy złotych miesięcznie dostaje "przeciętna ukraińska rodzina"? To manipulacja

10 tysięcy złotych miesięcznie dostaje "przeciętna ukraińska rodzina"? To manipulacja

Źródło:
Konkret24

Temperatura w kolejnych dniach będzie rosnąc aż do weekendu. Na termometrach zobaczymy wtedy nawet 32 stopnie Celsjusza. Możliwe są również burze z silnym wiatrem oraz przelotne opady deszczu.

Upał wróci już za kilka dni

Upał wróci już za kilka dni 

Źródło:
tvnmeteo.pl

Prezydent USA Joe Biden wygłosi pierwsze przemówienie po tym, jak zrezygnował z ubiegania się o reelekcję. Będzie można je obejrzeć w TVN24 i TVN24 GO.

Joe Biden wygłosi pierwsze przemówienie po rezygnacji z wyścigu o prezydenturę

Joe Biden wygłosi pierwsze przemówienie po rezygnacji z wyścigu o prezydenturę

Źródło:
tvn24.pl

Kierujący toyotą ciągnął na pasie holowniczym 92-latka na wózku inwalidzkim. Na łuku drogi starszy mężczyzna spadł i zginął. Sąd wydał wyrok w tej sprawie.

Autem holował 92-latka na wózku inwalidzkim. Doszło do tragedii, kierowca skazany

Autem holował 92-latka na wózku inwalidzkim. Doszło do tragedii, kierowca skazany

Źródło:
tvnwarszawa.pl/PAP

Kierujący volkswagenem nie ustąpił pierwszeństwa kierowcy mazdy, w wyniku czego doszło do zderzenia pojazdów. Oba wylądowały w przydrożnym rowie. Kierujący i pasażer mazdy próbowali uciec z miejsca wypadku. Zostali zatrzymani przez jadącego do pracy policjanta i przypadkowego świadka. Okazało się, że mężczyźni byli pijani.

Próbowali uciec z miejsca wypadku. Zatrzymali ich policjant i przypadkowy świadek

Próbowali uciec z miejsca wypadku. Zatrzymali ich policjant i przypadkowy świadek

Źródło:
tvn24.pl

Policja opublikowała nagranie z akcji w Springfield w stanie Illnois, w czasie której jeden z funkcjonariuszy śmiertelnie postrzelił 36-letnią czarnoskórą kobietę. Ofiara sama wezwała policję, podejrzewając, że ktoś włamał się do jej domu. Policjant, który oddał strzał, został zwolniony i przebywa w areszcie. Jest oskarżony o morderstwo i nadużycie siły.

Wezwała policję, zabili ją w jej domu. Upubliczniono nagranie

Wezwała policję, zabili ją w jej domu. Upubliczniono nagranie

Źródło:
BBC, Reuters

Na 25 lat więzienia skazał łódzki sąd Bartosza K., któremu prokuratura postawiła zarzut zabójstwa ze szczególnym okrucieństwem. Mężczyzna miał zaatakować 50-latka nożem i butelką, dusić, a na koniec oblać łatwopalną cieczą i podpalić. Wyrok nie jest prawomocny.

Zadawał ciosy nożem i butelką. Oblał ciało łatwopalną substancją i podpalił. Jest wyrok

Zadawał ciosy nożem i butelką. Oblał ciało łatwopalną substancją i podpalił. Jest wyrok

Źródło:
tvn24.pl

Ukraina jest gotowa do rozmów z Rosją, jeśli Moskwa będzie gotowa do negocjacji w dobrej wierze, choć na razie nie daje takich sygnałów - oświadczył w środę minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba, który jest w Chinach. - Chiny są zdania, że wszystkie konflikty trzeba rozwiązywać przez powrót do stołu negocjacyjnego, a wszystkie spory muszą być rozwiązywane środkami politycznymi - przekazała rzeczniczka chińskiego MSZ.

Kułeba: Ukraina gotowa do rozmów z Rosją, ale jest warunek

Kułeba: Ukraina gotowa do rozmów z Rosją, ale jest warunek

Źródło:
PAP, Reuters

Ceny hoteli idą w górę o sto procent, restauracje są gotowe na najazd, sklepy szykują pasujące ubrania i bransoletki przyjaźni, a piekarnia sprzedaje ciastka "inspirowane Taylor". Jedna z najpopularniejszych wokalistek na świecie przyjeżdża na trzy koncerty do Warszawy.

Taylor Swift i gospodarka. "Kto powiedział, że pieniądze szczęścia nie dają, ten nie był Swiftie"

Taylor Swift i gospodarka. "Kto powiedział, że pieniądze szczęścia nie dają, ten nie był Swiftie"

Źródło:
tvn24.pl

Oglądalność serialu "Figurantka" wzrosła o ponad 350 procent po tym, jak Joe Biden wycofał się z wyścigu o Biały Dom i przekazał swoje poparcie wiceprezydentce USA Kamali Harris. Media zwracają uwagę na podobieństwa między serialem a rzeczywistością. Wszystkie odcinki "Figurantki" dostępne są na platformie Max.

Po decyzji w sprawie Kamali Harris oglądalność serialu wzrosła o ponad 350 procent

Po decyzji w sprawie Kamali Harris oglądalność serialu wzrosła o ponad 350 procent

Źródło:
ABC News, CNN, tvn24.pl

Przejechał przez żywopłot, a chwilę potem na pobliskiej ulicy uderzył w zaparkowane auto. Po fakcie obejrzał swój pojazd i odjechał. Policja publikuje nagranie ze zdarzenia w Gorzowie Wielkopolskim i poszukuje kierowcy.

Przejechał przez żywopłot, uderzył w zaparkowane auto i odjechał. Nagranie

Przejechał przez żywopłot, uderzył w zaparkowane auto i odjechał. Nagranie

Źródło:
PAP

Samolot LOT lecący z Warszawy do Bukaresztu krążył długo nad Mińskiem Mazowieckim. Embraer wykonał kilka pętli i wylądował w stolicy. Powodem była usterka techniczna.

Wystartował z Warszawy, krążył nad Mińskiem Mazowieckim i zawrócił. "W Bukareszcie nie było mechanika"

Wystartował z Warszawy, krążył nad Mińskiem Mazowieckim i zawrócił. "W Bukareszcie nie było mechanika"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Premier Donald Tusk powołał Jacka Bilewicza na stanowisko zastępcy prokuratora generalnego - przekazała rzeczniczka Prokuratury Krajowej Anna Adamiak. Przez dwa miesiące Bilewicz pełnił obowiązki prokuratora krajowego.

Jacek Bilewicz powołany na zastępcę prokuratora generalnego

Jacek Bilewicz powołany na zastępcę prokuratora generalnego

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk podczas obchodów Święta Policji poinformował, że zdecydował o przekazaniu dodatkowego miliarda złotych na potrzeby tej służby. - Silna, sprawna dobrze przygotowana, przyzwoita policja, taką jaką mamy w Polsce, to jest gwarancja praw, wolności i bezpieczeństwa każdej Polki i każdego Polaka - mówił.

"Podjąłem decyzję". Tusk: dodatkowy miliard złotych na potrzeby policji

"Podjąłem decyzję". Tusk: dodatkowy miliard złotych na potrzeby policji

Źródło:
TVN24, PAP

Nie od dziś wiemy, że nominaci Prawa i Sprawiedliwości lubią duże pieniądze, więc się nie dziwię, że takie bardzo zuchwałe roszczenia względem MSZ Marek Magierowski sobie tutaj uzurpuje - komentował poseł KO Patryk Jaskulski. Poseł PiS Paweł Jabłoński mówił, że Magierowski jest ambasadorem RP "od momentu powołania go przez prezydenta do momentu odwołania go przez prezydenta".

Spór o ambasadorów. "Prezydent wkłada kij w szprychy"

Spór o ambasadorów. "Prezydent wkłada kij w szprychy"

Źródło:
TVN24, PAP

Liczba upadłości osiągnie w tym roku rekordowy poziom - wynika z analizy Allianz Trade. Według prognoz ekspertów rok 2024 będzie piątym z rzędu, w którym skala zjawiska wzrośnie.

Rekordowa liczba upadłości firm

Rekordowa liczba upadłości firm

Źródło:
PAP

- Chciałam przede wszystkim zrobić płytę o Warszawie. Podejść do powstania w humanistyczny sposób, mówiący o emocjach - mówiła o swoim nowym albumie Monika Brodka. Krążek powstał z okazji 80. rocznicy Powstania Warszawskiego. Premierowy koncert pokaże TVN24.

Warszawa według Brodki. "Od nadziei po upadek"

Warszawa według Brodki. "Od nadziei po upadek"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Państwo wejdzie w momencie, gdy ten proces będzie się zbyt długo przedłużał - stwierdził w TVN24 przewodniczący Rady Mediów Polskich i redaktor naczelny Onetu Bartosz Węglarczyk, komentując poprawki senatorów do noweli ustawy o prawie autorskim. Jarosław Włodarczyk z Press Club Polska dodał, że wprowadzona w poprawkach procedura "przymusza obydwie strony: media, wydawców i big techy do tego, żeby usiąść do stołu".

"Ta procedura przymusza media, wydawców i big techy do tego, żeby usiąść do stołu"

"Ta procedura przymusza media, wydawców i big techy do tego, żeby usiąść do stołu"

Źródło:
tvn24.pl