Prokuratorzy IPN domagaj膮 si臋 2 lat wi臋zienia w zawieszeniu dla by艂ego szefa PZPR Stanis艂awa Kani i by艂ego szefa MSW Czes艂awa Kiszczaka za wprowadzenie stanu wojennego w 1981 roku. Ich proces dobiega ko艅ca si臋 warszawskim s膮dem okr臋gowym. Obro艅cy zabior膮 g艂os 20 grudnia, wyrok poznamy najp贸藕niej 7 dni po zako艅czeniu ich m贸w.
Proces Kani, Kiszczaka i by艂ej cz艂onkini Rady Pa艅stwa PRL Eugenii Kempary trwa od 2008 roku. Na 艂awie oskar偶onych siedzia艂 te偶 gen. Wojciech Jaruzelski, ale w sierpniu tego roku s膮d wy艂膮czy艂 jego spraw臋 z tego post臋powania i zawiesi艂 z powodu z艂ego stanu zdrowia.
Nie by艂o ani jednego dnia, kt贸ry by uzasadnia艂 wprowadzenie stanu wojennego. (...) S膮 dziesi膮tki czy setki dokument贸w wskazuj膮cych na moj膮 odporno艣膰 na presj臋 s膮siad贸w. Stanis艂aw Kania, b. szef PZPR
Dzi艣 mowy ko艅cowe wyg艂osili oskar偶yciele. Domagaj膮c si臋 kary dla Kani i Kiszczaka prokurator pionu 艣ledczego IPN Piotr Pi膮tek m贸wi艂 m.in., 偶e dekrety o stanie wojennym wydano bez podstawy prawnej. Dlatego - zdaniem IPN - od godz. 22.30 w nocy z 12 na 13 grudnia dochodzi艂o do bezprawnego pozbawiania wolno艣ci dzia艂aczy NSZZ "Solidarno艣膰" oraz bezprawnego skazywania za czyny, kt贸re nie mog艂y by膰 wtedy przest臋pstwami, np. udzia艂 w strajkach.
Ponadto Pi膮tek m贸wi艂, 偶e nie budzi w膮tpliwo艣ci, i偶 Kania i Kiszczak dopu艣cili si臋 zarzucanych im czyn贸w. Powo艂a艂 si臋 na ramowe plany stany wojennego, podpisane w marcu 1981 r. przez Kani臋, 贸wczesnego szefa PZPR - Aktywny udzia艂 Kani w procesie planowania da艂 mo偶liwo艣膰 skutecznego wprowadzenia stanu wojennego - oceni艂 prokurator. - Gdy sta艂 si臋 on zb臋dny dla Jaruzelskiego, zosta艂 odsuni臋ty - doda艂. Pi膮tek podkre艣li艂, 偶e plany internowa艅 dzia艂aczy "S" w艂adze przygotowywa艂y ju偶 od jesieni 1980 r.
Wed艂ug prokuratora Kiszczak bra艂 udzia艂 nie tylko w przygotowywaniu stanu wojennego, ale tak偶e w "administrowaniu" nim. Doda艂 te偶, 偶e szef MSW "bra艂 udzia艂 w wykonywaniu kar wydanych w trybie dora藕nym". Prokurator nie rozwin膮艂 tego w膮tku.
84-letni dzi艣 Kania i 86-letni gen. Kiszczak odpowiadaj膮 za udzia艂 w "zwi膮zku przest臋pczym o charakterze zbrojnym", kt贸ry na najwy偶szych szczeblach w艂adzy PRL przygotowywa艂 stan wojenny (grozi za to do 8 lat wi臋zienia).
Po rozprawie Pi膮tek powiedzia艂, 偶e wnioskowa艂 o kar臋 wi臋zienia w zawieszeniu, poniewa偶 chodzi o stwierdzenie winy oskar偶onych, a nie o to, by "te starsze osoby wsadza膰 do wi臋zienia".
Zarzuty przedawnione
W sprawie Kempary oskar偶yciel wni贸s艂 o umorzenie post臋powania z powodu przedawnienia karalno艣ci jej czynu - ale z jednoczesnym uznaniem jej winy. 82-letnia by艂a cz艂onkini Rady Pa艅stwa PRL ma zarzut przekroczenia uprawnie艅 przez g艂osowanie za dekretami o stanie wojennym - wbrew konstytucji PRL, bo podczas sesji Sejmu Rada nie mog艂a wydawa膰 dekret贸w (grozi za to kara do 3 lat wi臋zienia).
Wyrok jeszcze w grudniu?
Obro艅cy zabior膮 g艂os na nast臋pnej rozprawie - 20 grudnia. Potrzebowali czasu, "aby si臋 przygotowa膰". S膮d ma 7 dni na wydanie wyroku od czasu wyg艂oszenia m贸w ko艅cowych.
Po wyj艣ciu z sali rozpraw adwokat powiedzia艂, 偶e b臋dzie si臋 domaga艂 si臋 uniewinnienia. Zapowiedzia艂 te偶, 偶e Kiszczak stawi si臋 20 grudnia, by wyg艂osi膰 ostatnie s艂owo, je艣li tylko zdrowie mu pozwoli.
Kania, kt贸ry by艂 dzi艣 obecny na procesie zapowiedzia艂, 偶e jego ostatnie s艂owo potrwa ok. 30 minut. Wed艂ug niego prokurator IPN nie przedstawi艂 dowod贸w na istnienie "zwi膮zku zbrojnego".
Jak doda艂, w czasie, gdy by艂 I sekretarzem KC PZPR (do 18 pa藕dziernika 1981 r. - red.) "nie by艂o ani jednego dnia, kt贸ry by uzasadnia艂 wprowadzenie stanu wojennego". - S膮 dziesi膮tki czy setki dokument贸w wskazuj膮cych na moj膮 odporno艣膰 na presj臋 s膮siad贸w - przekonywa艂.
Nielegalny stan wojenny
Stan wojenny wprowadzono w 1981 r. niezgodnie z 贸wczesnym prawem - orzek艂 w marcu tego roku Trybuna艂 Konstytucyjny. Podobnie oceni艂 s膮d okr臋gowy w Warszawie, kt贸ry w pa藕dzierniku uzna艂 win臋 by艂ego cz艂onka Rady Emila Ko艂odzieja. Proces umorzono tylko z powodu przedawnienia karalno艣ci jego czynu - przekroczenia uprawnie艅 przez g艂osowanie za dekretami. By艂 to pierwszy wyrok s膮du RP w sprawie wprowadzenia stanu wojennego.
殴r贸d艂o: PAP
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽TVN24