Badanie opublikowane w "Current Biology" 24 października wskazuje, że odpowiedzialne za śmierć setek tysięcy żołnierzy, którzy ruszyli wraz z Napoleonem na Rosję w 1812 roku, mogą być patogeny, których obecności wcześniej nie stwierdzono w badanych próbkach. Teraz udało się je wykryć dzięki rozwojowi technologii.
Nicolás Rascovan z paryskiego Instytutu Pasteura, współautor opublikowanego badania, stwierdził w rozmowie ze stacją NBC News, że "od 1812 roku ludzie uważali, że tyfus był najpowszechniejszą chorobą w armii". Jego zespół postanowił to zweryfikować. Poddał analizie DNA z zębów żołnierzy z masowego grobu w Wilnie. Przebadano 13 próbek.
Wszy i złe warunki sanitarne
- Potwierdziliśmy obecność Salmonella enterica należącej do linii Paratyphi C. - mówi Rascovan. Bakteria ta wywoływać może dur rzekomy. To ciężka ogólnoustrojowa choroba zakaźna, charakteryzująca się występowaniem gorączki, dreszczy oraz bólów brzucha.
Znaleziono również patogen przenoszony przez wszy odzieżowe, który może być odpowiedzialny za nawracające gorączki - Borrelia recurrentis.
Rozwojowi tych chorób sprzyjają "bardzo złe warunki sanitarne i higieniczne", podsumował naukowiec. Żołnierze cierpieli również z braku pożywienia i niskich temperatur.
Naukowcy twierdzą, że wyniki badań pokrywają się z historycznymi opisami objawów, jakich doświadczali żołnierze armii Napoleona, takimi jak gorączka i biegunka. Wskazują na "połączenie zmęczenia, zimna i kilku chorób".
Wcześniejsze badanie z 2006 roku jako częstą przyczynę śmierci żołnierzy wskazywało tyfus plamisty i gorączkę okopową. Zespół Rascovana w pobranych próbkach nie wykrył Rickettsia prowazekii, czyli czynnika wywołującego tyfus, ani Bartonelli quintana, odpowiedzialnej za gorączkę okopową.
Skomentował, że "wcześniejsze badanie było ograniczone ówczesną technologią". Obecnie zastosowano metodę sekwencjonowania wysokoprzepustowego, które pozwala na identyfikację silnie zdegradowanego DNA - fragmentów genomu wyekstrahowanych z próbek nawet sprzed ponad 200 lat. Podkreślił, że "wcześniejsze wyniki pozostały aktualne, ale w połączeniu z nowymi odkryciami dały lepszy obraz czynników, które przyczyniły się do spustoszenia armii Napoleona". W rozmowie ze stacją CNN przyznał, że nowe ustalenia wskazują na "obecność kilku różnych chorób zakaźnych". Podkreślił, że w grę wchodziły prawdopodobnie jeszcze inne choroby, które dotychczas nie zostały wykryte.
Autorka/Autor: zeb//az
Źródło: CNN, NBC News
Źródło zdjęcia głównego: Sergei Afanasev/Shutterstock
