"Oligarchowie są mistrzami mrocznej sztuki ochraniania rozlokowanych na całym świecie majątków"

Źródło:
PAP
Morawiecki: Polska jest wśród państw popierających najostrzejsze sankcje na Rosję
Morawiecki: Polska jest wśród państw popierających najostrzejsze sankcje na RosjęTVN24
wideo 2/4
Morawiecki: Polska jest wśród państw popierających najostrzejsze sankcje na RosjęTVN24

W odpowiedzi na rosyjską agresję przeciwko Ukrainie kraje zachodnie przyjęły sankcje wymierzone w związanych z Kremlem oligarchów i zajęły część z należących do nich i znajdujących się poza granicami Rosji majątków. Według agencji Bloomberg koszt rocznego utrzymania zajętego przez USA jachtu Amadea to niemal 10 milionów dolarów, na które składa się miedzy innymi opłacenie załogi inżynierów dbających o to, by na pokładzie nie doszło do wycieku paliwa. Ten koszt w wielu przypadkach spoczywa na podatnikach państw zachodnich.

Unijny komisarz ds. sprawiedliwości Didier Reynders przyznał, że Unia Europejska zamroziła dotąd środki o wartości 17 mld euro 90 osób związanych z rosyjskim reżimem oraz 300 mld euro rezerw walutowych rosyjskiego banku centralnego.

Odpowiadając na apele władz ukraińskich przyznał, że "jeśli okaże się, że środki te pochodzą ze źródeł nielegalnych, możliwe będzie przeznaczenie ich na fundusz kompensacyjny dla Ukrainy". Dziennik "New York Times" wskazał, że "zamrożenie lub zajęcie aktywów – jachtu czy konta w banku – jest dosyć proste. Żeby je jednak trwale przejąć, konieczne jest przedstawienie sądowi dowodu na to, że środki lub własność zostały nabyte przy udziale działalności nielegalnej".

Trudności z dalszym postępowaniem wobec zajętych majątków

Już w marcu bieżącego roku Stany Zjednoczone i sojusznicy powołali specjalną grupę do przejmowania majątków rosyjskich oligarchów REPO (ang. Russian Elites, Proxies, and Oligarchs, czyli Rosyjskie Elity, Pełnomocnicy i Oligarchowie). W konsekwencji wprowadzonych przez USA i Unię Europejską sankcji przejęto m.in. ponad 12 jachtów rosyjskich oligarchów - których wartość wyceniono na co najmniej cztery miliardy dolarów - oraz szereg luksusowych posiadłości we Włoszech czy na francuskim południowym wybrzeżu, gdzie według dziennika "Le Parisien" zajęto co najmniej 33 wille należące do objętych sankcjami Rosjan. Z powodu niedostatecznych narzędzi prawnych oraz braku dowodów na nielegalne pochodzenie aktywów trudne jest ich przejęcie i ewentualna sprzedaż. Zajęta tymczasowo własność wymaga konserwacji i utrzymania, których koszt w wielu przypadkach spoczął na podatnikach państw zachodnich. Według agencji Bloomberg koszt rocznego utrzymania zajętego przez USA jachtu Amadea to niemal 10 mln dolarów, na które składa się m.in. opłacenie załogi inżynierów dbających o to, by na pokładzie nie doszło do wycieku paliwa, ludzi odpowiedzialnych za czyszczenie statku i jego systemów destylacji wody czy opłaty za miejsce w doku.

Zajęte aktywa i tak pozostają we własności oligarchów

Eksperci - na których powołała się amerykańska stacja CNBC - zauważyli, że przyjęte sankcje nie zezwalają na wejście w posiadanie jachtów, samolotów czy domów rosyjskich oligarchów, a jedynie na "zamrożenie środków i uniemożliwienie korzystania z zajętej własności". Zajęte aktywa pozostają we własności oligarchów, którzy nie mogą ich obecnie używać, przekazać ani sprzedać. By ostatecznie przejąć majątek konieczne jest udowodnienie jego powiązania z działalnością nielegalną. W celu złagodzenia kosztów konserwacji zajętych jachtów – których utrzymanie we Włoszech i USA spoczywa na podatnikach – Hiszpania i Francja zezwoliła objętym sankcjami właścicielom jednostek na dokonanie transferów finansowych na rzecz ochrony swoich statków. Na trudności z dalszym postępowaniem wobec zajętych majątków uwagę zwrócił także brytyjski think tank Royal United Services Institute (RUSI). "Zamrożenia i zajęcia majątków bazujące na przyjętych sankcjach są narzędziami polityki zagranicznej, których nie można pozostawić w próżni. W pewnym momencie środki tę będą musiały być albo uwolnione, albo trwale skonfiskowane" – podkreślono w raporcie.

Mistrzowie mrocznej sztuki ochraniania majątków

Eksperci CNBC ocenili, że "oligarchowie są mistrzami mrocznej sztuki ochraniania rozlokowanych na całym świecie majątków". Dodali, że "używają sieci firm fasadowych, przepisują majątki na członków rodziny czy współpracowników; jachty są na przykład niemal wyłącznie zapisywane jako własność osób prawnych a nie fizycznych w rejestrach tzw. rajów podatkowych". Jak zauważyli analitycy RUSI, źródła finansowe zajmowanych majątków są "tak historyczne i odległe", że dawno już poprzez "wypranie" nadano im pozory legalności. "Propozycje przejęcia domów oligarchów i ugoszczenia w nich tymczasowo ukraińskich uchodźców są atrakcyjne politycznie, jednak nie mają nic wspólnego z rządami prawa. Prawo własności i prawo do procesu sądowego muszą być respektowane niezależnie od tego, czy przedmiotem sporu są oligarchowie; ignorowanie tych zasad doprowadzi do porównań z rządami autorytarnymi, z którymi chcemy przecież walczyć" – zaznaczono w dokumencie brytyjskiego instytutu. Jako jedno z możliwych rozwiązań podaje się wprowadzenie zasady "odwrócenia ciężaru dowodu" polegającej na wymogu udowodnienia przez oligarchę legalności uzyskanego majątku. Głównym problemem takiego postępowania byłaby jednak łatwość, z jaką właściciele majątków mogliby przedstawić legalne źródła bogactwa, biorąc pod uwagę wcześniejszej wspomniany czas, jaki minął od pierwotnego - opartego na przestępstwie – sposobu jego zdobycia.

Wyzwania przed Unią Europejską

Kolejną metodą mogłoby być zastosowanie konceptu "przestępczości przez stowarzyszenie", według którego oskarżonego można powiązać z szerszą działalnością o charakterze kryminalnym. W tym przypadku konieczne byłoby dowiedzenie świadomego członkostwa w takim przedsięwzięciu – w tym przypadku w skorumpowanym rządzie rosyjskim - oraz określenie Rosji jako reżimu kleptokratycznego. Odpowiadając na wyzwania finansowe związane z przejmowanymi aktywami rosyjskich oligarchów członek Izby Reprezentantów USA Greg Stanton zaproponował pod koniec września ustawę uniemożliwiającą przeznaczanie środków budżetowych na utrzymanie dóbr zajętych w następstwie rosyjskiej inwazji na Ukrainę. - Amerykańscy podatnicy nie powinni ponosić kosztów utrzymania luksusowych dóbr skorumpowanych osób wspierających zbrodniarza wojennego – powiedział wówczas Stanton. Poważniejsze wyzwania prawne stoją jednak przed Unią Europejską, gdzie w systemach niektórych państw naruszenia sankcji – o co oskarża się oligarchów – nie funkcjonują nawet jako przestępstwo. Unii Europejskiej pracuje obecnie nad tym, by to zmienić – poinformowała w listopadzie agencja Bloomberg.

Sankcje nie stanowią podstawy prawnej do przejmowania majątków

Rzecznik Komisji Europejskiej ds. sprawiedliwości Christian Wigand wyjaśnił, że uzgodnione przez kraje członkowskie Unii Europejskiej kolejne środki ograniczające przeciwko Rosji za agresję na Ukrainę pozwalają zamrozić aktywa i zasoby osób i podmiotów wciągniętych na listy sankcyjne; nie jest to jednak tożsame z konfiskatą tego mienia.

- Zgodnie z sankcjami Unii Europejskiej wszystkie aktywa i zasoby gospodarcze należące lub kontrolowane przez osoby lub podmioty umieszczone w wykazie sankcyjnym muszą zostać zamrożone. Sankcje jako takie nie stanowią natomiast podstawy prawnej do przejmowania aktywów. W większości państw członkowskich do konfiskaty lub zajęcia mienia konieczny jest wyrok skazujący. W tym kontekście już w dniu 25 maja 2022 roku Komisja zaproponowała, aby naruszenie środków ograniczających nałożonych na Rosję uznać za przestępstwo w Unii Europejskiej oraz zmienić i wzmocnić obecne przepisy Unii Europejskiej dotyczące konfiskaty i odzyskiwania mienia - wytłumaczył Wigand.

Dodał, że "komisja jest w każdej chwili gotowa przedstawić swój wniosek, jak tylko państwa członkowskie zdołają osiągnąć porozumienie w sprawie ustalenia nowego przestępstwa Unii Europejskiej" - skonkludował.

Autorka/Autor:jr/ams

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Aleksandr Latkin / Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Nowe taryfy celne wprowadzone przez administrację Donalda Trumpa mogą znacząco podnieść ceny podstawowych produktów w Stanach Zjednoczonych - od żywności i odzieży po paliwa i samochody. Choć prezydent przekonuje, że to impuls dla krajowej gospodarki i sposób na zwiększenie wpływów do budżetu, ekonomiści alarmują: skutki dla konsumentów mogą być bardzo dotkliwe.

Efekt Trumpa. Te produkty podrożeją

Efekt Trumpa. Te produkty podrożeją

Źródło:
BBC, Reuters

Rada Ministrów przyjęła we wtorek projekt ustawy zakładający przekazanie blisko 2 miliardów złotych Poczcie Polskiej. Środki mają iść "na realizację obowiązku świadczenia usługi powszechnej" - poinformowano w komunikacie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Obecnie limit wydatków budżetowych na ten cel wynosi około 1,3 miliarda złotych.

Finansowa kroplówka dla państwowej spółki. Miliardy z budżetu

Finansowa kroplówka dla państwowej spółki. Miliardy z budżetu

Źródło:
PAP

We wtorek przedstawiciele USA i Chin zgodzili się wystąpić o przedłużenie 90-dniowego rozejmu w sprawie taryf celnych. Stało się to po dwudniowych rozmowach w Sztokholmie, których celem było załagodzenie eskalującej wojny handlowej między dwiema największymi gospodarkami świata, zagrażającej globalnemu wzrostowi gospodarczemu.

Do trzech razy sztuka. Rozmowy bez przełomu

Do trzech razy sztuka. Rozmowy bez przełomu

Źródło:
PAP, Reuters

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej. W Polsce najwyższa była wygrana czwartego stopnia w wysokości niemal 600 tysięcy złotych. Kumulacja rośnie do 80 milionów złotych.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Indie po raz pierwszy wyprzedziły Chiny, stając się największym eksporterem smartfonów do Stanów Zjednoczonych. Decydującą rolę odegrało przeniesienie produkcji przez Apple do tego kraju w odpowiedzi na amerykańskie taryfy celne - podał portal CNN, powołując się na raport firmy badawczej Canalys.

Indie wyprzedzają Chiny. Kolejny efekt ceł Trumpa

Indie wyprzedzają Chiny. Kolejny efekt ceł Trumpa

Źródło:
CNN

Zofia i Nikodem to imiona, które rodzice najczęściej wybierali dla swoich dzieci w pierwszej połowie 2025 roku - poinformowało we wtorek Ministerstwo Cyfryzacji. W zestawieniu najrzadziej nadawanych imion znalazły się natomiast między innymi Renata i Franek.

Najpopularniejsze imiona dla dzieci. Zmiana liderki

Najpopularniejsze imiona dla dzieci. Zmiana liderki

Źródło:
PAP

Mark Zuckerberg chce, by to Meta jako pierwsza stworzyła superinteligentną AI, potężniejszą od człowieka w każdym zadaniu wymagającym wiedzy i rozumu. Miliarder kusi w tym celu topowych inżynierów wielomilionowymi ofertami, by wyrwać ich konkurencji.

Nawet 100 milionów dolarów za zmianę pracy. Trwa wyścig gigantów

Nawet 100 milionów dolarów za zmianę pracy. Trwa wyścig gigantów

Źródło:
CNN

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił we wtorek zarzuty stosowania tak zwanego greenwashingu, czyli "pseudoekologicznego marketingu", spółkom Allegro, DPD, DHL i InPost. UOKiK wskazał w komunikacie, że firmy wprowadzały w błąd klientów co do realnego wpływu na środowisko świadczonych usług.

"Pseudoekologiczny marketing". Zarzuty dla kurierskich gigantów

"Pseudoekologiczny marketing". Zarzuty dla kurierskich gigantów

Źródło:
PAP

Na wybranych lotniskach w Unii Europejskiej, które korzystają z nowoczesnych skanerów bezpieczeństwa, zniesiony zostanie limit 100 mililitrów na płyny w bagażu podręcznym - poinformowała rzeczniczka Komisji Europejskiej, Anna-Kaisa Itkonen. Obecnie w 21 państwach członkowskich zainstalowano łącznie 700 takich urządzeń.

Rewolucja dla pasażerów. Nie każdy jednak skorzysta

Rewolucja dla pasażerów. Nie każdy jednak skorzysta

Źródło:
PAP, "Independent"

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump od początku swojej drugiej kadencji w Białym Domu, czyli od stycznia tego roku, podniósł cła na zagraniczne towary do najwyższego poziomu od lat 30. XX wieku - poinformował we wtorek brytyjski dziennik "Financial Times", powołując się na analizy przeprowadzone na Uniwersytecie Yale w New Haven, w stanie Connecticut.

"Nowa era amerykańskiego protekcjonizmu". Najwyższy poziom od blisko stu lat

"Nowa era amerykańskiego protekcjonizmu". Najwyższy poziom od blisko stu lat

Źródło:
PAP

We wtorek CSIRT NASK ostrzegł przed cyberprzestępcami podszywającymi się pod PGNiG w celu wyłudzenia danych. Oszuści wysyłają fałszywe e-maile, informując o rzekomych zaległych płatnościach.

Mail o niezapłaconej fakturze? To może być oszustwo

Mail o niezapłaconej fakturze? To może być oszustwo

Źródło:
PAP

Według wstępnej oceny Polska może stracić około osiem miliardów złotych, a groziło nam 15 - podkreślił premier Donald Tusk. W ten sposób odniósł się do umowy handlowej między Unią Europejską a USA.

Tusk: straty będą dotkliwe

Tusk: straty będą dotkliwe

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Linie lotnicze Spirit Airlines ogłosiły w poniedziałek, że zwolnią około 270 pilotów i zdegradują kolejnych 140 - przekazał portal stacji CNN. Decyzja wynika z potrzeby dostosowania liczby pracowników do zredukowanego rozkładu lotów.

Zwolnienia i degradacje. Tania linia lotnicza tnie koszty

Zwolnienia i degradacje. Tania linia lotnicza tnie koszty

Źródło:
CNN

Aerofłot odwołał ponad 50 lotów we wtorek z powodu cyberataku, do którego doszło w poniedziałek - podał Reuters, powołując się na media rosyjskie. Grupa hakerska Cichy Kruk przyznała się do ataku na systemy największego rosyjskiego przewoźnika.

Cichy Kruk zaatakował. Loty rosyjskiego przewoźnika odwołane

Cichy Kruk zaatakował. Loty rosyjskiego przewoźnika odwołane

Źródło:
PAP

"Uchrońcie się przed utratą pieniędzy i pamiętajcie o dokładnej weryfikacji adresu strony internetowej, na której się znajdujecie" - ostrzega CSIRT KNF. Informuje też o nowych fałszywych domenach, pod którymi przestępcy podszywają się pod banki. - Cyberprzestępcy coraz częściej stosują techniki tak zwanych typosquattingu i spoofingu domen - wskazuje doktor Katarzyna Kamińska z Politechniki Warszawskiej.

Typosquatting i spoofing. "Użytkownik może nie zauważyć"

Typosquatting i spoofing. "Użytkownik może nie zauważyć"

Źródło:
tvn24.pl

Szacuje się, że każdego roku na świecie wyrzucanych jest 9 bilionów niedopałków papierosów. Są one poważnym zanieczyszczeniem, ale być może wynaleziono na nie idealny sposób. Włosko-hiszpański zespół naukowców udowodnił bowiem, że można dzięki nim zwiększyć wytrzymałość asfaltu.

Wynaleźli sposób na niedopałki papierosów

Wynaleźli sposób na niedopałki papierosów

Źródło:
PAP

O ponad 144 procent w dwa lata wzrosło zadłużenie spółek notowanych na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Jak podaje Krajowy Rejestr Długów, łączna kwota zadłużenia wynosi prawie 21 milionów złotych, z czego za większość odpowiadają spółki z sektora produkcji przemysłowej i budowlano-montażowej.

Zadłużenie giełdowych spółek ostro w górę

Zadłużenie giełdowych spółek ostro w górę

Źródło:
PAP

Niemiecki sprzedawca elektroniki Ceconomy, właściciel sklepów MediaMarkt i Saturn, potwierdził, że prowadzi zaawansowane negocjacje w sprawie potencjalnego przejęcia przez chiński koncern JD.com.

Popularne sieci sklepów mogą zmienić właściciela

Popularne sieci sklepów mogą zmienić właściciela

Źródło:
Reuters, Bloomberg

Rząd Chin oferuje dotacje pieniężne rodzicom dzieci poniżej trzeciego roku życia, ponieważ drugi najludniejszy kraj świata stoi w obliczu zbliżającego się kryzysu demograficznego.

Oferują 500 dolarów. Pierwszy taki program

Oferują 500 dolarów. Pierwszy taki program

Źródło:
BBC

Ceny na giełdzie paliw w Nowym Jorku spadają, pomimo nacisków prezydenta Donalda Trumpa na Kreml w sprawie wojny na Ukrainie i gróźb sankcji. Zdaniem analityków wdrożenie ograniczeń na Rosję "mogłoby drastycznie zmienić perspektywy".

Ruch Donalda Trumpa może "drastycznie zmienić perspektywy"

Ruch Donalda Trumpa może "drastycznie zmienić perspektywy"

Źródło:
PAP

Wojna cenowa pomiędzy sieciami handlowymi zaczyna odbijać się na ich rentowności - podaje "Puls Biznesu". Wskazuje przy tym, że z obecnej sytuacji wyjść jest bardzo trudno.

Wojna cenowa sieci. "Rynek stopniowo się przesuwa"

Wojna cenowa sieci. "Rynek stopniowo się przesuwa"

Źródło:
PAP

Na rynku najmu widać spadek rentowności, choć realne zyski inwestorów rosną - wskazano w raporcie Otodom. Na największe zyski mogą liczyć właściciele lokali w Warszawie - średnio 2654 złote, ale zaskoczeniem jest fakt, że najwyższa stopa zwrotu z inwestycji jest w Płocku.

Sytuacja na rynku "zaczęła się gwałtownie zmieniać"

Sytuacja na rynku "zaczęła się gwałtownie zmieniać"

Źródło:
PAP

Warner Bros. Discovery ogłosiło kolejny etap podziału na dwie niezależne firmy - z podziału powstaną Warner Bros. i Discovery Global. W każdej z nich wyznaczono liderów i określono strategie działania. W Polsce na czele Discovery Global niezmiennie stoi Kasia Kieli.

Warner Bros. Discovery zapowiada kolejne zmiany

Warner Bros. Discovery zapowiada kolejne zmiany

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump wyjaśnił w rozmowie z brytyjskim premierem Keirem Starmerem w Szkocji, że Wielka Brytania ma "lepszą umowę handlową" niż Unia Europejska, bo łączy go z tym krajem "szczególna więź". Prezydent USA dodał, że ma to związek z tym, iż jego matka była Szkotką.

Mają lepszą umowę, Donald Trump wyjaśnia. "Szczególna więź"

Mają lepszą umowę, Donald Trump wyjaśnia. "Szczególna więź"

Źródło:
PAP

Aż 40 tysięcy euro kary będzie musiał zapłacić Włoch, który trzymał w domu iguanę bez pozwolenia - zdecydował sąd w Como. Zgodnie z wyrokiem skonfiskowane zwierzę trafiło do parku w Rawennie - gdzie znajdują się bezprawnie posiadane zwierzęta odebrane właścicielom.

Gigantyczna kara za egzotyczne zwierzę w domu

Gigantyczna kara za egzotyczne zwierzę w domu

Źródło:
PAP

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przyjęło Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK), który w ambitnym scenariuszu przewiduje spadek cen prądu dla odbiorców o 20 procent do 2035 roku.

Ceny prądu niższe o jedną piątą. Resort przyjął nowy plan

Ceny prądu niższe o jedną piątą. Resort przyjął nowy plan

Źródło:
PAP

- Skutki porozumienia handlowego Unii Europejskiej z USA będą odczuwalne w Polsce przez średnie firmy - ocenił profesor Jacek Tomkiewicz z Akademii Leona Koźmińskiego. Dodał, że chodzi tu głównie o polskich podwykonawców dla niemieckiego przemysłu motoryzacyjnego.

Ekspert ostrzega: skutki mogą odczuć średnie biznesy

Ekspert ostrzega: skutki mogą odczuć średnie biznesy

Źródło:
PAP

Samsung Electronics poinformował o zamówieniu na półprzewodniki o wartości ponad 16 miliardów dolarów. Południowokoreańska firma nie podała nazwy zleceniodawcy. Kilka godzin później Elon Musk przekazał jednak, że to Tesla złożyła zamówienie i zasugerował, że skala umowy może być dużo większa.

Musk ogłasza nową umowę. "Trudno przecenić strategiczne znaczenie"

Musk ogłasza nową umowę. "Trudno przecenić strategiczne znaczenie"

Źródło:
PAP