Dziennikarze mają być lepiej chronieni. Jest porozumienie

Rada UE i Parlament Europejski osiągnęły porozumienie w piątek. Negocjacje między stronami rozpoczęły się 19 października br.

"Demokracja nie może istnieć bez wolności, niezależności i pluralizmu mediów. Dzisiejsze porozumienie potwierdza pozycję UE jako światowego lidera w zakresie ochrony dziennikarzy, gwarantowania niezależności dostawców mediów i zapewniania obywatelom dostępu do szerokiego i zróżnicowanego zakresu wiarygodnych źródeł informacji" - powiedział, cytowany w komunikacie, Ernest Urtasun i Domènech, hiszpański minister kultury. Hiszpania sprawuje obecnie prezydencję w Radzie UE.

Rada UE wskazała, że proponowane rozporządzenie jest odpowiedzią na rosnące w UE obawy dotyczące upolitycznienia mediów oraz braku przejrzystości w zakresie własności mediów i przydziału państwowych środków reklamowych dostawcom usług medialnych.

Nowe unijne przepisy mają na celu zwalczanie ingerencji politycznej w decyzje redakcyjne zarówno w przypadku dostawców mediów prywatnych, jak i publicznych, ochronę dziennikarzy i ich źródeł oraz zagwarantowanie wolności i pluralizmu mediów.

Akt o wolności mediów (EMFA) opiera się na postanowieniach dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych z 2018 roku (AVMSD) i rozszerza jej zakres o radio i prasę. W szczególności wprowadza niezależną europejską radę ds. usług medialnych, która ma zastąpić grupę organów regulacyjnych (ERGA) utworzoną na mocy dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych.

Rada będzie składać się z krajowych organów ds. mediów i będzie doradzać Komisji i wspierać ją w promowaniu spójnego stosowania kluczowych przepisów nowej ustawy EMFA i dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych we wszystkich państwach członkowskich, w tym poprzez wydawanie opinii i pomaganie Komisji w opracowaniu wytycznych.

Porozumienie określa m.in. odpowiedzialność państw członkowskich za zagwarantowanie pluralizmu, niezależności i prawidłowego funkcjonowania dostawców mediów publicznych, obowiązek państw członkowskich zapewnienia skutecznej ochrony dziennikarzom i dostawcom usług medialnych w trakcie wykonywania przez nich działalności zawodowej oraz zabrania państwom członkowskim stosowania środków przymusu w celu uzyskania informacji o źródłach dziennikarskich lub poufnych przekazach, z wyjątkiem określonych przypadków.

Akt o wolności mediów poszerza zakres wymogów dotyczących przejrzystości, zarówno w zakresie przejrzystości własności, która ma mieć zastosowanie do wszystkich dostawców usług medialnych, jak i przejrzystości reklamy państwowej.

Porozumienie Rady UE z Parlamentem określa zakres roli doradczej Rady i wzmacnia jej niezależność. Wprowadza także możliwość powołania przez Radę grupy sterującej, a także konsultowania się z przedstawicielami mediów w kwestiach wykraczających poza zakres sektora mediów audiowizualnych.

Po sfinalizowaniu tekstu na poziomie technicznym porozumienie musi zostać zatwierdzone przez Radę UE i Parlament. Akt zostanie następnie formalnie przyjęty przez obie instytucje wiosną 2024 roku.