NIK ocenia pandemiczne zakupy poprzedniego rządu. "Ich stosowanie mogło stwarzać zagrożenie"

Źródło:
PAP
NIK zawiadamia prokuraturę po kontroli wydatków na walkę z COVID-19
NIK zawiadamia prokuraturę po kontroli wydatków na walkę z COVID-19Arleta Zalewska/Fakty TVN
wideo 2/5
NIK zawiadamia prokuraturę po kontroli wydatków na walkę z COVID-19Arleta Zalewska/Fakty TVN

Część zakupionych przez KPRM podczas pandemii COVID-19 środków ochrony indywidualnej nie spełniała wymogów. Ich stosowanie przez personel medyczny mogło stwarzać zagrożenie - przekazał we wtorek inspektor NIK Wojciech Zambrzycki podczas posiedzenia zespołu ds. rozliczeń PiS. Jak podał inspektor, NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury m.in. w związku ze sprowadzeniem niebezpieczeństwa na życie lub zdrowie wielu osób.

Kierowany przez posła Romana Giertycha (KO) zespół ds. rozliczeń PiS zajął się na wtorkowym posiedzeniu - jak mówił Giertych - "kwestiami związanymi z pracami NIK w odniesieniu do przetargów w czasie epidemii COVID-19". - W tej sprawie mamy cały szereg nieprawidłowości stwierdzonych przez NIK. Zarówno w kontrolach, które miały miejsce 2 lata temu, jak i w kontroli, która obecnie się skończyła - powiedział poseł.

Spółki Skarbu Państwa ze zleceniem od premiera

Inspektor NIK Paweł Tołwiński poinformował, że kontrola NIK miała na celu sprawdzenie prawidłowości wydania i realizacji poleceń premiera, dotyczących zakupu środków ochrony indywidualnej.

Przedstawiając wyniki kontroli, powiedział, że w kwietniu 2020 r. Prezes Rady Ministrów w związku z przeciwdziałaniem pandemii COVID-19 wydał polecenia zakupów środków ochrony indywidualnej spółkom Skarbu Państwa: KGHM Polska Miedź, Grupie Lotos oraz Agencji Rozwoju Przemysłu.

Z kontroli wynika, że realizując wydane polecenia, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów zawarła umowy ze spółkami Skarbu Państwa, w efekcie których dokonała zakupów na łączną kwotę ponad pół miliarda złotych.

- NIK jako nierzetelne, niegospodarne i niecelowe uznała działania KPRM związane z realizacją oraz finansowaniem wydanych poleceń i umów zawartych z KGHM i grupą Lotos na kwotę blisko 190 milionów złotych - podkreślił inspektor NIK.

Ministerstwo Aktywów Państwowych wskazało nazwy kontrahentów

- Jeszcze przed wydaniem poleceń przez premiera i zawarciem umów wykonawczych, Ministerstwo Aktywów Państwowych (MAP) wprost wskazało spółkom Skarbu Państwa, tj. KGHM i Grupie Lotos, co i od kogo mają kupić, zapewniając jednocześnie o certyfikowanej jakości kupowanych produktów - wskazał Tołwiński. Dodał, że to właśnie MAP ustaliło, jakie podmioty mają możliwość realizacji dostaw środków ochrony indywidualnej, a także wskazało ceny i ilości oraz opracowało wzory umów.

Według Tołwińskiego kontrola wykazała, że międzynarodowe doświadczenie handlowe KGHM i Lotosu nie miało znaczenia w całym procesie, gdyż pełniły one rolę jedynie figuranta, który miał przejąć ryzyko i odpowiedzialność za zakupy realizowane na z góry określonych warunkach.

Inspektor NIK zaznaczył, że zakup środków ochrony indywidualnej powierzono KGHM i Grupie Lotos, a te nigdy wcześniej nie zajmowały się obrotem artykułami medycznymi.

Ferelne zakupy spółek Skarbu Państwa

Tołwiński zwrócił uwagę, że Ministerstwo Zdrowia w żaden sposób nie brało udziału w procesie zakupów, mimo że to ono dysponowało najlepszymi informacjami o tym, jakie materiały ochronne były wówczas najbardziej potrzebne. - To o wykaz zapotrzebowania, sporządzony przez ministra zdrowia miały być realizowane dostawy tych środków przez spółki Skarbu Państwa - mówił.

Tołwiński przedstawił chronologicznie przebieg procesu zakupów.

W pierwszej kolejności MAP przygotowało listę pośredników oraz zapotrzebowanie: ilość i wartość poszczególnych rodzajów materiałów ochronnych. Następnie ministerstwo przesłało zgromadzone materiały spółkom KGHM i Lotos. 2 kwietnia 2020 r. premier wydał polecenie zakupu środków ochrony indywidualnej spółkom. Pierwsza dostawa materiałów na rzecz KGHM nadeszła 14 kwietnia 2020 r., czyli na dwa dni przed zawarciem umów między Kancelarią Prezesa Rady Ministrów a spółkami KGHM i Lotos. Kolejne dostawy były realizowane sukcesywnie do stycznia 2021 r.

Inspektor NIK Wojciech Zambrzycki podkreślił, że dostawcami środków ochrony indywidualnej na rzecz spółek KGHM i Lotos były dwa podmioty gospodarcze, które nie zajmowały się wcześniej obrotem artykułami medycznymi. Z uwagi na tajemnicę przedsiębiorstwa i złożone zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa nazwał spółki pierwszymi literami ich nazw: Q i K. Wyjaśnił, że spółka Q dotychczas specjalizowała się w dostawach różnych rozwiązań związanych z obronnością, a spółka K importowała z Chin głównie gadżety kosmetyczne.

- Lotos zawarła ze spółką K umowę opiewającą na blisko 2 mln dolarów na dostawę kombinezonów ochronnych i jak się później okazało, 21 procent z nich nie spełniało wymogów jakościowych - przekazał Zambrzycki.

Zaznaczył, że nabywane przez KGHM maseczki ochronne były wielokrotnie droższe od dostarczonych przez Agencję Rozwoju Przemysłu. - Koszty zakupu odpowiednich jakościowo maseczek dostarczonych przez agencję wynosiły od nieco ponad 1 zł do blisko 2,40 zł za sztukę. Natomiast koszt maseczek zakupionych przez spółkę KGHM wynosił od blisko 8 zł do ponad 10 zł za jedną sztukę, pomimo że zdaniem polskiej instytucji certyfikującej, część tych maseczek i tak nie zapewniała wymaganej ochrony personelowi medycznemu - tłumaczył inspektor NIK.

Zagrożenie zdrowia i życia personelu medycznego

Jak ujawniono, polska instytucja certyfikująca, którą był Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, zakwestionowała jakość maseczek o wartości blisko 109 mln zł dostarczonych przez KGHM. Zambrzycki zwrócił uwagę na fakt, że część zakupionych przez KPRM produktów przekazanych do Agencji Rezerw Materiałowych i dalej do użytkowników pochodziła z partii dostaw, których próbki nie spełniały wymogów środków ochrony indywidualnej.

- Przez to ich stosowanie przez personel medyczny mogło nienależycie zabezpieczać przed zarażeniem wirusem, stwarzając dodatkowe zagrożenie - zaznaczył.

Inspektor NIK powiedział, że narażone zostało także bezpieczeństwo personelu medycznego korzystającego z produktów dostarczanych także przez Lotos.

- Z magazynów wydano do odbiorców końcowych 410 kombinezonów ochronnych i blisko 133 tysiące przyłbic z partii dostaw zrealizowanych przez tę spółkę, zanim poznano negatywne wyniki badań instytucji certyfikującej - poinformował.

Zastrzeżenia co do jakości kombinezonów ochronnych zgłaszali także sami użytkownicy. - Zakwestionowana została jakość ponad połowy produktów dostarczanych przez grupę Lotos o wartości około 28 mln zł - dodał Zambrzycki.

Zakupy Lotosu ze stratą

W efekcie - jak podkreślił - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów jednostronnie dokonała wyliczenia wartości produktów dostarczonych zgodnie z umową, wypłacając spółce Lotos jedynie około 30 mln zł z kwoty prawie 58 mln zł określonej na fakturze. Ponadto - dodał - strata w wysokości prawie 28 mln zł została pokryta ze środków własnych przez spółkę Lotos, która nie dochodziła roszczeń z tego tytułu wobec swoich dostawców.

- Z uzyskanych przez NIK informacji wynika, że Agencja Rezerw Materiałowych nie dysponowała informacjami pozwalającymi na ustalenie, które z przekazanych środków ochrony indywidualnej zostały przekazane do użytku lub znajdują się w magazynach - powiedział inspektor NIK.

W związku z ustaleniami NIK skierowała do Prokuratury Okręgowej w Warszawie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Dotyczą one niedopełnienia obowiązków, przekroczenia uprawnień, działań na szkodę interesu publicznego przez funkcjonariuszy publicznych, wyrządzenia szkody majątkowej spółce Skarbu Państwa oraz sprowadzenia niebezpieczeństwa na życie lub zdrowie wielu osób.

Zdaniem dyrektora Delegatury NIK w Białymstoku Janusza Pawelczyka, "mamy do czynienia z sytuacją kuriozalną". - Wydatkowano około 200 milionów złotych w sposób niegospodarny - powiedział.

Poinformował, że w toku kontroli napotkano na wiele utrudnień, zarówno ze strony ówczesnej prokuratury, jak i służb specjalnych, ponieważ to do tych instytucji zwracano się z pytaniami o ich udział w ramach tego przedsięwzięcia. - Niestety trafiliśmy na bardzo istotne utrudnienia, a wręcz odmowę i ignorowanie zapytań - przekazał Pawelczyk.

- Cały ten łańcuszek przepływu środków wiązał się z prowizjami. Te prowizje przypisywał sobie KGHM, Lotos, jak i poszczególne spółki Q i K oraz jeszcze jedna spółka. Wszystkie te podmioty oczywiście zarobiły w ramach tych prowizji - dodał dyrektor.

Giertych: mamy do czynienia z mechanizmem korupcyjnym

W obliczu nowych ustaleń NIK poseł Giertych zapowiedział, że zespół będzie w tej sprawie rozmawiać także z prokuratorem generalnym, w związku z niedopełnieniem obowiązków ze strony Prokuratorii Generalnej, która ma obowiązek działać w sprawach, w których zagrożony jest interes ekonomiczny państwa.

- Ta sprawa będzie kontynuowana przez nas nasz zespół i myślę, że włączymy się aktywnie w skontrolowanie tego, dlaczego prokuratura nie przekazywała przez miesiące zażalenia NIK do sądu i odmawiała śledztwa przez wiele miesięcy - podkreślił Giertych. Ocenił, że mamy do czynienia z mechanizmem korupcyjnym, który został w sposób oczywisty przedstawiony, zaplanowany, zorganizowany pod auspicjami Prezesa Rady Ministrów i chroniony przez organy państwa, które mają obowiązek strzec środków finansowych i praw obywateli.

- Mamy też do czynienia z sytuacją, gdzie nieznana liczba osób mogła doznać uszczerbku na zdrowiu lub życiu w związku z tym, że ten sprzęt nie spełniał norm jakościowych. To przestępstwo narażenia na utratę zdrowia lub życia - dodał przewodniczący. - Ktoś zarabiał na tym, aby ktoś inny ryzykował, nosząc wadliwe stroje ochronne czy maseczki - podsumował poseł.

Autorka/Autor:Pkarp/ams

Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Nawet 500 miliardów dolarów zostanie przeznaczone na budowę centrów danych i architekturę potrzebną do rozwoju sztucznej inteligencji - ogłosili prezydent Donald Trump i szefowie japońskiego Softbanku, koncernu Oracle i firmy OpenAI. Projekt Stargate ma doprowadzić do powstania superinteligencji.

Zainwestują nawet pół biliona dolarów. Ma powstać superinteligencja

Zainwestują nawet pół biliona dolarów. Ma powstać superinteligencja

Źródło:
PAP

Inspektorzy Przewodnika Michelin mają zakaz wstępu do restauracji we francuskim kurorcie narciarskim Megeve. To decyzja właściciela i szefa kuchni Marca Veyrata, który sześć lat temu wytoczył przewodnikowi kulinarnemu proces za zabranie mu jednej z gwiazdek - poinformował portal stacji CNN.

Szef kuchni nie chce gwiazdek Michelin. Zakazał inspektorom wstępu

Szef kuchni nie chce gwiazdek Michelin. Zakazał inspektorom wstępu

Źródło:
PAP, CNN

Serwis BBC Travel przygotował zestawienie 25 najlepszych miejsc z całego świata, które warto odwiedzić w 2025 roku. W tych lokalizacjach turyści mają poczuć się mile widziani i nie zostać przytłoczeni liczbą przyjezdnych. Na czele rankingu znalazła się Dominika.

Turyści mile widziani. Ranking 25 najlepszych miejsc

Turyści mile widziani. Ranking 25 najlepszych miejsc

Źródło:
PAP, BBC

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 150 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną w wysokości ponad 1,1 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 21 stycznia 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot. Duża wygrana w Polsce

Rośnie kumulacja w Eurojackpot. Duża wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Rozporządzenie Donalda Trumpa dotyczące "obrony kobiet przed ekstremizmem ideologii gender" wprowadza zmiany w paszportach i innych oficjalnych dokumentach. Stanowi ono, że płeć jest "niezmiennym faktem biologicznym".

Zmiany w paszportach po decyzji Donalda Trumpa

Zmiany w paszportach po decyzji Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Ericsson i Spotify to szwedzkie firmy, które wpłaciły pieniądze na fundusz inauguracyjny prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa. Według szwedzkich mediów w przypadku Ericcsona decyzja ta spotkała się z wewnątrzną krytyką, gdyż firma z zasady stara się nie angażować w sprawy polityczne.

I cóż, że ze Szwecji. Dwa przelewy od gigantów

I cóż, że ze Szwecji. Dwa przelewy od gigantów

Źródło:
PAP

Unijni ministrowie finansów zawarli w trzech punktach wspólne stanowisko dotyczące relacji transatlantyckich. - Zakłada ono potrzebę utrzymania partnerstwa ze Stanami Zjednoczonymi, jedności w relacjach oraz wzmocnienie gospodarki Wspólnoty - przekazał szef resortu finansów Andrzej Domański.

Powrót Donalda Trumpa. Andrzej Domański o trzypunktowym planie

Powrót Donalda Trumpa. Andrzej Domański o trzypunktowym planie

Źródło:
PAP

Wiceszefowa Komisji Europejskiej (KE) Henna Virkkunen ostrzegła, że w związku z niszczeniem infrastruktury przez rosyjską flotę cieni, Unia Europejska (UE) powinna przygotować się na najgorszy scenariusz.

Niebezpieczeństwo na Bałtyku. "Musimy przygotować się na najgorszy scenariusz"

Niebezpieczeństwo na Bałtyku. "Musimy przygotować się na najgorszy scenariusz"

Źródło:
PAP

Według greckich władz Rosja może odpowiadać za serię niedawnych cyberataków na sieć sektora publicznego - podał serwis eKathimerini. Administracja zapewniła, że nie doszło do wycieku danych.

Seria ataków była testem. Grecy wskazali na Rosjan

Seria ataków była testem. Grecy wskazali na Rosjan

Źródło:
PAP

Czekamy na wypłaty świadczeń - alarmują nas czytelnicy piszący na Kontakt24. Rodzice skarżą się na brak pieniędzy z rządowego programu Aktywny Rodzic, który ruszył 1 października ubiegłego roku. Jak dowiadujemy się w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej sytuacja dotyczy nawet 48 tysięcy dzieci, to 12 proc. wszystkich wniosków. - Nie dziwię się, że rodzice są wkurzeni - mówi nam z kolei jedna z mam, która za żłobek płaci ponad dwa tysiące złotych.

Co ósme dziecko bez pieniędzy z programu Aktywny Rodzic. "Budżet nie jest z gumy"

Co ósme dziecko bez pieniędzy z programu Aktywny Rodzic. "Budżet nie jest z gumy"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rząd przyjął projekty nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia - poinformowała ministra zdrowia Izabela Leszczyna. Ministra wyjaśniła, że regulacje będą dotyczyć rynku e-papierosów. Nowe przepisy mają wprowadzać zakaz ich sprzedaży osobom niepełnoletnim, dotyczą także produktów, które nie zawierają nikotyny.

Zakaz dla nieletnich. Jest decyzja rządu

Zakaz dla nieletnich. Jest decyzja rządu

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Przełom roku to w firmach czas ustalania planu urlopów. Jak wyjaśnia radczyni prawna Monika Wieczorek, pracodawca musi w tym zakresie uwzględnić wnioski pracowników oraz konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Zaznaczyła, że w wyjątkowych lub nagłych sytuacjach wypoczynek może być przesunięty.

Nagła zmiana w urlopach. "Stanie się tak w dwóch przypadkach"

Nagła zmiana w urlopach. "Stanie się tak w dwóch przypadkach"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

PKO BP 6 maja 2025 roku wprowadzi zmiany w regulaminie bankowości elektronicznej, by dodatkowo zwiększyć bezpieczeństwo transakcji w internecie - poinformował bank w komunikacie. Wprowadzone zostaną "nowe limity dzienne na przelewy, które klienci robią w serwisie internetowym".

Największy bank w Polsce szykuje duże zmiany dla klientów. "Nowe limity dzienne"

Największy bank w Polsce szykuje duże zmiany dla klientów. "Nowe limity dzienne"

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump zawiesił na 90 dni wszystkie programy amerykańskiej pomocy zagranicznej w celu oceny ich zgodności z jego polityką zagraniczną - wynika z rozporządzenia opublikowanego w poniedziałek na stronie Białego Domu.

Trump zawiesza amerykańską pomoc zagraniczną

Trump zawiesza amerykańską pomoc zagraniczną

Źródło:
PAP

Grenlandzkie złoża są szansą dla Unii Europejskiej na uniezależnienie się od Chin - ocenił Polski Instytut Ekonomiczny. Dodał, że na wyspie znajduje około 30 procent światowych złóż pierwiastków ziem rzadkich. W poniedziałek prezydent USA Donald Trump ponownie wspomniał o kwestii pozyskania Grenlandii "na potrzeby międzynarodowego bezpieczeństwa".

Wyspa skarbów. Złoża są gigantyczne

Wyspa skarbów. Złoża są gigantyczne

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Wszystkie kontynenty będą musiały przyspieszyć przejście na zerową emisję netto i poradzić sobie z rosnącym ciężarem zmiany klimatu - powiedziała we wtorek szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podczas 55. Światowego Forum Ekonomicznego w szwajcarskim Davos. - Porozumienie paryskie nadal jest największą nadzieją dla ludzkości - podkreśliła.

"Stawka jest wysoka dla obu stron"

"Stawka jest wysoka dla obu stron"

Źródło:
PAP

Nadzwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy PZU powołało we wtorek Andrzeja Klesyka, byłego prezesa ubezpieczyciela, w skład rady nadzorczej spółki.

Wielki powrót do giganta. Nowa rola

Wielki powrót do giganta. Nowa rola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Złoty we wtorek, dzień po objęciu przez Donalda Trumpa urzędu prezydenta USA, nie zmienił znacznie notowań względem euro i marginalnie osłabił się względem dolara.

Tak reaguje złoty na inaugurację Donalda Trumpa

Tak reaguje złoty na inaugurację Donalda Trumpa

Źródło:
PAP

Bez żadnych reform publicznego systemu emerytalnego do 2050 roku średni wskaźnik świadczeń emerytalnych spadnie w Polsce z 45 procent do 29 procent przeciętnego wynagrodzenia - prognozuje Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) w raporcie po misji w Polsce.

Czarne chmury nad emeryturami w Polsce. MFW alarmuje

Czarne chmury nad emeryturami w Polsce. MFW alarmuje

Źródło:
PAP

Szef MSWiA Tomasz Siemoniak poinformował we wtorek, że przygotowywane jest rozporządzenie w sprawie precyzyjnego określenia, co jest schronem. Podkreślił też, że umieszczanie tak zwanych miejsc ukrycia w nowych blokach może oznaczać kilkuprocentowy wzrost cen mieszkań.

"Miejsca ukrycia" w blokach. Minister o kilkuprocentowym wzroście cen

"Miejsca ukrycia" w blokach. Minister o kilkuprocentowym wzroście cen

Źródło:
PAP

Tuż po zaprzysiężeniu Donalda Trumpa na prezydenta USA nowo utworzony specjalny Departament Wydajności Państwa (DOGE), na którego czele ma stać miliarder Elon Musk, został pozwany przez wiele podmiotów - poinformował w poniedziałek "Washington Post".

Nowy departament w administracji Trumpa pozwany

Nowy departament w administracji Trumpa pozwany

Źródło:
PAP

Kanał Panamski jest i nadal będzie należeć do Panamy - podkreślił prezydent Panamy Jose Raul Mulino. Odniósł się w ten sposób do słów Donalda Trumpa wygłoszonych w trakcie zaprzysiężenia.

Prezydent Panamy reaguje na słowa Trumpa

Prezydent Panamy reaguje na słowa Trumpa

Źródło:
PAP, Reuters

W sobotę zakończył się XXXV Międzynarodowy Festiwal Szachowy CRACOVIA, największe wydarzenie szachowe w Polsce i jedno z najważniejszych w Europie w zakresie szachów klasycznych. W Krakowie zawodnicy rywalizowali aż w dziewięciu grupach turniejowych a specjalnie do stolicy Małopolski przyjechali szachiści nawet z odległych Filipin!

CRACOVIA jeszcze bardziej międzynarodowa. Na festiwal szachowy nawet z Filipin

CRACOVIA jeszcze bardziej międzynarodowa. Na festiwal szachowy nawet z Filipin

Źródło:
Materiał promocyjny