Koniec z mobbingiem w pracy? Ministra chce zmian

Ministra Dziemianowicz-Bąk w poniedziałkowym wpisie na X podkreśliła, że celem nowych przepisów jest: uproszczenie definicji mobbingu i doprecyzowanie jego cech, wprowadzenie zachęt dla pracodawców do bardziej intensywnego zapobiegania zachowaniom niepożądanym w pracy oraz zwiększenie zadośćuczynienia dla pracowników doświadczających mobbingu.

- Skierowałam dziś projekt ustawy do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów - poinformowała.

Przygotowany przez MRPiPS projekt nowelizacji Kodeksu pracy definiuje mobbing jako "uporczywe nękanie pracownika". Działania te mogą mieć charakter fizyczny, werbalny i pozawerbalny. Według propozycji uporczywość nękania ma polegać na tym, że jest ono powtarzalne, nawracające lub stałe. Sprecyzowano również, że mobbingiem nie są zachowania incydentalne – choćby stanowiły naruszenie dóbr osobistych pracownika.

W projekcie wyróżniono przejawy mobbingu jako: upokarzanie lub uwłaczanie, zastraszanie, zaniżanie oceny przydatności zawodowej pracownika, nieuzasadnioną krytykę, poniżanie lub ośmieszanie pracownika, utrudnianie funkcjonowania w środowisku pracy w zakresie możliwości osiągania efektów pracy, wykonywania zadań służbowych, wykorzystania posiadanych kompetencji, komunikacji ze współpracownikami, dostępu do koniecznych informacji oraz izolowanie pracownika lub eliminowanie z zespołu.

Ponadto za mobbing uważane będzie również nakazanie lub zachęcanie osoby do podejmowania wymienionych działań wobec pracownika. Będzie nim również niecelowe przejawianie takich zachowań.

Czytaj więcej: To miała być rewolucja na rynku pracy. "Wypacza cały sens" >>>

Pracownik, który doznał mobbingu, otrzyma prawo do ubiegania się u pracodawcy o zadośćuczynienie w wysokości nie niższej niż dwunastokrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę lub odszkodowanie. Pracodawca będzie mógł z kolei po wypłacie zażądać wyrównania od osoby, która dopuściła się mobbingu.

Propozycja wprowadza zwolnienie pracodawcy z odpowiedzialności cywilnoprawnej względem pracownika za wystąpienie mobbingu w przypadku, w którym mobbing ten nie pochodził od przełożonego pracownika, a pracodawca wdrożył skuteczne działania w obszarze prewencji antymobbingowej. Ponadto w ocenie, czy doszło do mobbingu, uwzględniane będą okoliczności konkretnego przypadku.

W projekcie sprecyzowano również przepisy dotyczące dyskryminacji. Zgodnie z propozycją jej przejawem będą również sytuacje, w których pracownik z jednej lub z kilku przyczyn określonych w ustawie był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji mniej korzystnie niż inni pracownicy, "choćby przyczyna ta była mylnie z nim wiązana (dyskryminacja przez asumpcję) lub z uwagi na powiązanie z osobą, której ta przyczyna dotyczy (dyskryminacja przez asocjację)".

Do przejawów dyskryminacji należeć będzie każde działanie polegające na zachęcaniu innej osoby do naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu lub nakazaniu jej naruszenia tej zasady, a także każde niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery. Jak doprecyzowano – na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy (molestowanie).

Według projektu osoba, wobec której pracodawca naruszy zasady równego traktowania w zatrudnieniu i jednakowego wynagradzania za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości, otrzyma prawo do zadośćuczynienia w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Pracownik, który skorzysta ze swoich uprawnień ws. naruszenia przepisów prawa pracy, nie będzie mógł z tego powodu doświadczyć negatywnych konsekwencji. Przepisy te obejmują również pracownika, który w jakiejkolwiek formie udzieli wsparcia poszkodowanemu.

Pracodawca będzie zobowiązany do przeciwdziałania naruszaniu zasady równego traktowania oraz mobbingowi. Działania, które będzie musiał wdrożyć, obejmują: stosowanie działań prewencyjnych, wykrywanie i reagowanie, a także działania naprawcze i wsparcie poszkodowanych osób.