CBA w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Opozycja chce kontroli NIK

Aktualizacja:
Źródło:
Onet, TVN24 Biznes, PAP
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju pod lupą NIK. Marian Banaś o kontroli
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju pod lupą NIK. Marian Banaś o kontroliNIK
wideo 2/3
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju pod lupą NIK. Marian Banaś o kontroliNIK

Rozpoczęła się kontrola Centralnego Biura Antykorupcyjnego (CBA) w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) - podał portal Onet. Wyjaśnił, że "agenci CBA badają dokumenty dotyczące programu 'Szybka Ścieżka', który wzbudził w ostatnim czasie duże kontrowersje". NCBR w wiadomości przesłanej TVN24 Biznes potwierdziło informację o kontroli CBA. Posłowie Koalicji Obywatelskiej Michał Szczerba i Dariusz Joński złożyli wniosek do NIK o zbadanie przyznawania dotacji.

"22 lutego br. Centralne Biuro Antykorupcyjne rozpoczęło kontrolę w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Dyrekcja Centrum zagwarantowała pełną współpracę z CBA. Ze względu na dobro postępowania, NCBR nie udziela obecnie więcej informacji" - przekazał TVN24 Biznes zespół prasowy NCBR.

Kontrola poselska w NCBR

W zeszłym tygodniu posłowie Koalicji Obywatelskiej Michał Szczerba i Dariusz Joński na konferencji w Sejmie poinformowali o kontroli, którą przeprowadzili w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NBCR)

Ich uwagę zwróciły dwie firmy, które otrzymały łącznie 178 milionów w konkursie "Szybka Ścieżka". Jak mówili, są "ogromne wątpliwości" wokół tych dotacji. 

- Być może to była szybka ścieżka dla niektórych, by zdobyć ogromne pieniądze. Ale po zweryfikowaniu informacji dotyczących dwóch wniosków, które otrzymały 23 procent ogółu wszystkich środków przekazanych na 432 projekty, mamy ogromne wątpliwości - mówił Joński. Zapowiedział, że wystąpią też do Najwyższej Izby Kontroli o kontrolę w NCBR. Później poseł Szczerba przekazał, że zamierzają o sprawie poinformować OLAF, czyli unijną agencję antykorupcyjną.

Szczerba w rozmowie z PAP podkreślił, że wraz z Jońskim przez ostatnie dwa tygodnie prowadzili wielowątkową kontrolę w NCBR, której konsekwencją było zawiadomienie Najwyższej Izby Kontroli - złożenie wniosku o pilną kontrolę doraźną.

Ich zdaniem "do dofinansowania projektów na łączną kwotę 177 milionów wybrano dwie spółki bez odpowiedniego dorobku i potencjału do przeprowadzania badań w tej skali". "Zachodzi uprawomocnione podejrzenie ustawienia konkursu współfinansowanego ze środków UE" - zaznaczył Szczerba.

Joński odnosząc się do informacji o podjęciu w środę kontroli przez Centralne Biuro Antykorupcyjne ocenił, że obecność CBA w NCBR "jest w pełni uzasadniona", ale w ich opinii "spóźniona".

"Istnieje obawa, że wykorzystano ten czas na zacieranie śladów przez osoby odpowiedzialne za nieprawidłowości. Dlatego nasza kontrola poselska z posłem Michałem Szczerbą będzie kontynuowana w najbliższych dniach" - zapowiedział w środę w rozmowie z PAP Joński.

Reakcja NCBR na doniesienia

NCBR w oświadczeniu napisało, że "wszelkie działania Centrum podejmowane są w zgodzie z obowiązującym prawem". Jednocześnie poinformowało, że Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przeprowadza kontrolę przebiegu konkursu.

Nawiązano także do zmiany na czele Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. 13 lutego minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda powołał na stanowisko p.o. dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) Jacka Orła, odwołując wcześniej z tego stanowiska Pawła Kucha, który kierował tą rządową agencją od sierpnia zeszłego roku.

"W odniesieniu do nieprawdziwych informacji, jakoby Pan Paweł Kuch został odwołany z pełnionej funkcji, dementujemy te doniesienia i wyjaśniamy, że jedyną i wyłączną podstawą, wobec której Pan Paweł Kuch przestał pełnić funkcję p.o. dyrektora Centrum, jest upływ czasu, na jaki został powołany" - napisała w oświadczeniu instytucja.

Zawiadomienie do prokuratury

Tydzień temu Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej poinformowało, że Centrum skierowało do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa dotyczące potencjalnych nieprawidłowości w procesie wyboru do dofinansowania projektu złożonego w ramach konkursu "Szybka Ścieżka - Innowacje cyfrowe".

Zawiadomienie do prokuratury skierował 8 lutego p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Paweł Kuch. Również wtedy NCBR zagwarantowało pełną współpracę przy wyjaśnianiu wszelkich zagadnień związanych ze sprawą - podał resort funduszy, nie ujawniając żadnych innych informacji.

14 lutego resort funduszy i polityki regionalnej poinformował, że decyzją ministra FiPR Grzegorza Pudy w NCBR została wszczęta kontrola resortowa, która ma zbadać prawidłowość przeprowadzenia konkursu "Szybka Ścieżka".

13 lutego minister Puda odwołał p.o. dyrektora NCBR Pawła Kucha, który kierował instytucją od sierpnia 2022 r. i powołał nowego pełniącego obwiązki szefa Centrum - Jacka Orła. Orzeł był wcześniej dyrektorem biura polityki bezpieczeństwa w MFiPR.

NCBR jest agencją państwową, która wspiera i tworzy innowacyjne rozwiązania technologiczne i społeczne, inicjuje też i realizuje przedsięwzięcia przyczyniające się do cywilizacyjnego rozwoju kraju. Od 1 sierpnia 2022 r. nadzór nad NCBR sprawuje minister funduszy i polityki regionalnej.

Na początku lutego Radio Zet podało, że prawie 55 mln zł dotacji z konkursu "Szybka Ścieżka" otrzymała spółka o kapitale 5 tys. zł. Miała ona zostać założona 10 dni przed ostatecznym terminem składania wniosków, przez niespełna 30-latka w mieszkaniu prywatnym. Wniosek tej firmy miał otrzymać najniższą możliwą ocenę dopuszczającą do finansowania, czyli 10 na 16 punktów.

NCBR w odpowiedzi poinformowało, że wnioskodawca, o którym informowało radio, nie dostał dotacji, a projekt znajduje się jedynie na liście "projektów rekomendowanych do dofinansowania", co nie oznacza wypłaty jakichkolwiek środków. "Przedmiotowa firma nie jest beneficjentem, a jedynie wnioskodawcą, z którym nie została podpisana umowa o dofinansowanie, a wyłącznie taka umowa stanowić może podstawę wypłaty jakichkolwiek środków" - podkreślono wtedy w oświadczeniu NCBR.

Centrum wyjaśniło wówczas, że przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu sam wniosek podlega jeszcze dodatkowej, szczegółowej weryfikacji ekspertów finansowych, którzy badają nie tylko zdolność poniesienia przez wnioskodawcę kosztów, ewentualne ryzyko wystąpienia nieprawidłowości dotyczących merytorycznej lub finansowej realizacji projektu, jak również skład osobowy jego zespołu badawczego.

Nieprawidłowości miały też dotyczyć białostockiej spółki, która miała otrzymać 123 mln zł dotacji. Według posłów PO, którzy 14 lutego informowali o tym przypadku możliwych nieprawidłowości, z analizy kondycji finansowej firmy, która uzyskała dotację w konkursie wynika, że nadaje się ona do likwidacji, a maksymalny kredyt, który mogłaby uzyskać na rynku, to 750 zł. Posłowie zapowiedzieli m.in. wniosek do NIK o zbadanie przyznawania dotacji w ramach konkursu NCBR.

Autorka/Autor:kris/ams

Źródło: Onet, TVN24 Biznes, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Chiny po raz pierwszy znalazły się w pierwszej dziesiątce najbardziej innowacyjnych państw świata według Global Innovation Index 2025. Na miejsce 11. spadły Niemcy - informuje CNN. Polska zajęła 39. miejsce na 139 analizowanych krajów.

Chiny wypchnęły Niemcy. Polska daleko

Chiny wypchnęły Niemcy. Polska daleko

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Przygotowywany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o stażach zakłada miedzy innymi wprowadzenie minimalnego miesięcznego świadczenia pieniężnego dla stażystów i objęcie ich ubezpieczeniem - wynika z informacji zamieszczonej we wtorek w wykazie prac legislacyjnych rządu.

Zakaz bezpłatnych staży. Jest projekt

Zakaz bezpłatnych staży. Jest projekt

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone znoszą ograniczenia wizowe dla obywateli Węgier, nałożone przez poprzednią amerykańską administrację - poinformowała we wtorek ambasada USA w Budapeszcie. Węgrzy od 30 września będą mogli korzystać z programu ruchu bezwizowego Visa Waiver Program.

Wjadą do USA bez wiz. "Kolejne poważne osiągnięcie"

Wjadą do USA bez wiz. "Kolejne poważne osiągnięcie"

Źródło:
PAP

Średnia emerytura w pierwszej połowie 2025 roku wyniosła 3986,91 złotego brutto - podał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). To o 9,1 procent więcej niż w tym samym okresie 2024 roku.

Duży wzrost. Tyle wynosi przeciętna emerytura

Duży wzrost. Tyle wynosi przeciętna emerytura

Źródło:
PAP

Mario Draghi przestrzega Unię Europejską przed utratą konkurencyjności względem Państwa Środka i USA. - Chiny stały się jeszcze silniejszym konkurentem, zarówno na rynkach trzecich, jak i w obliczu amerykańskich ceł - uważa były szef Europejskiego Banku Centralnego (EBC).

Draghi ostrzega Europę. "Nie będzie w stanie"

Draghi ostrzega Europę. "Nie będzie w stanie"

Źródło:
PAP

Donald Trump poparł zniesienie trwającej od dekad praktyki podawania przez spółki publiczne wyników finansowych raz na kwartał - poinformował portal CNN. Podkreślił też, że ta zmiana oznaczałoby przebudowę amerykańskiej gospodarki.

Nowy pomysł Trumpa. "To byłaby radykalna zmiana"

Nowy pomysł Trumpa. "To byłaby radykalna zmiana"

Źródło:
CNN

Ulga mieszkaniowa nie dla wszystkich. Ministerstwo Finansów chce ograniczyć korzystanie z niej tylko do osób, które nie mają innego mieszkania ani domu - wynika z projektu nowelizacji ustaw o PIT i CIT. To jednak nie jedyne zmiany, jakich chce ministerstwo finansów.

Ulga mieszkaniowa do zmian. Ministerstwo planuje ograniczenia

Ulga mieszkaniowa do zmian. Ministerstwo planuje ograniczenia

Źródło:
PAP

Ministerstwo Finansów planuje objęcie akcyzą e-papierosów działających na zasadzie indukcji elektromagnetycznej. Informacja o tym pojawiła się we wtorek w kontekście przygotowywanej nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym.

Akcyza na kolejny produkt. Plany ministerstwa

Akcyza na kolejny produkt. Plany ministerstwa

Źródło:
PAP

W sierpniu 2025 roku inflacja bazowa, liczona po wyłączeniu cen żywności i energii, wyniosła 3,2 procent - podał Narodowy Bank Polski. Ceny towarów i usług, czyli inflacja CPI, wzrosły w sierpniu o 2,9 procent rok do roku.

Inflacja bazowa. Nowe dane

Inflacja bazowa. Nowe dane

Źródło:
tvn24.pl

Zwrot kaucji powinien być w gotówce lub na kartę, choć operatorzy systemu mogą wprowadzić bony - wyjaśnił w komunikacie resort klimatu. Dodał, że takie rozwiązanie jest zgodne z prawem.

System kaucyjny od października. Resort o bonach

System kaucyjny od października. Resort o bonach

Źródło:
PAP

USA rozumieją "szczególną pozycję" Węgier i Słowacji w imporcie rosyjskich surowców - uważa węgierski minister do spraw europejskich Janos Boka. Jego zdaniem los rosyjskiej gospodarki wojennej nie zależy od Budapesztu i Bratysławy.

Węgierski minister: z tych rozmów jasno wynikają cele Amerykanów

Węgierski minister: z tych rozmów jasno wynikają cele Amerykanów

Źródło:
PAP

Jaguar Land Rover ogłosił we wtorek, że przedłuża wstrzymanie produkcji samochodów do 24 września w związku z zakłóceniami spowodowanymi incydentem związanym z cyberbezpieczeństwem, ujawnionym na początku tego miesiąca - podał Reuters.

Atak na znanego producenta aut. Wstrzymana produkcja

Atak na znanego producenta aut. Wstrzymana produkcja

Źródło:
Reuters

Do pilotażu skróconego czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia zgłosiły się 1994 podmioty - poinformowała ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

"Niemal dwa tysiące polskich pracodawców jest gotowych na zmianę"

"Niemal dwa tysiące polskich pracodawców jest gotowych na zmianę"

Źródło:
PAP

Hakerzy wykradli dane osobowe klientów francuskiego koncernu Kering, właściciela takich marek jak Gucci, Balenciaga czy Alexander McQueen - informuje Guardian. To kolejny cyberatak na branżę modową.

Atak hakerów na giganta modowego

Atak hakerów na giganta modowego

Źródło:
Guardian, tvn24.pl

Minister finansów i gospodarki Andrzej Domański powiedział we wtorek, że chciałby, aby niedziele handlowe w pewnym wymiarze wróciły. Jednak brakuje na to "zgody w koalicji". Szef finansów podał także, jak według ministerstwa będzie się kształtował poziom inflacji.

Domański chce powrotu niedziel handlowych. "Nie ma zgody w koalicji"

Domański chce powrotu niedziel handlowych. "Nie ma zgody w koalicji"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego trafiły pisma dotyczące dwóch ważnych dla polskich konsumentów spraw - przekazał wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski. Dodał, że sprawa dotyczy dwóch głośnych inicjatyw: #StopKillingGames i #PolishOurPrices.

"Wyjątkowo wysokie ceny" dla polskich odbiorców. Ministerstwo reaguje

"Wyjątkowo wysokie ceny" dla polskich odbiorców. Ministerstwo reaguje

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump oświadczył w poniedziałek, że wniesie pozew o zniesławienie i pomówienie przeciwko "New York Times". Dzieje się to kilka dni po opublikowaniu przez gazetę artykułów na temat jego powiązań z skompromitowanym finansistą Jeffreyem Epsteinem.

Trump pozywa czołową amerykańską gazetę

Trump pozywa czołową amerykańską gazetę

Źródło:
Reuters, Guardian, PAP

Ukraiński rząd przyjął projekt budżetu na 2026 rok i przekazał go do parlamentu. "Priorytetem budżetu są bezpieczeństwo i obrona" - podkreśliła premier Julia Swyrydenko.

Potężna luka. Ukraina rozmawia z partnerami

Potężna luka. Ukraina rozmawia z partnerami

Źródło:
PAP

Premier Hiszpanii Pedro Sanchez zapowiedział wprowadzenie dopłat do wynajmu mieszkań przez młodych. Miałoby to pomóc w radzeniu sobie z poważnym kryzysem mieszkaniowym, pomysł został jednak skrytykowany nawet przez członków koalicji rządowej.

Rząd zapowiada dopłaty do wynajmu dla młodych

Rząd zapowiada dopłaty do wynajmu dla młodych

Źródło:
PAP

Polska wstrzymała ruch na granicy z Białorusią, również kolejowy, z powodu manewrów wojskowych "Zapad-2025". Uderza to w ważny szlak handlowy między Chinami a Unią Europejską. Konsekwencje tej decyzji mogą mieć niebagatelne znaczenie ekonomiczne.

Jedwabny Szlak. Zamknięcie granicy może słono kosztować

Jedwabny Szlak. Zamknięcie granicy może słono kosztować

Źródło:
"Rzeczpospolita", Reuters, Bloomberg, UIC, RailFreight

Światłowody w budynkach jednorodzinnych mają być obowiązkowe - wynika z założeń do projektu nowelizacji tzw. megaustawy. Według unijnych regulacji taka zasada ma wejść w życie 12 lutego 2026 r. Projekt ma też wprowadzić obowiązek załączania oświadczenia o instalacjach telekomunikacyjnych przy odbiorze budynków.

Ministerstwo rozważa nowy obowiązek dla budujących domy

Ministerstwo rozważa nowy obowiązek dla budujących domy

Źródło:
PAP

Minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2026 roku wyniesie 4806 złotych brutto. Rozporządzenie w tej sprawie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Jest decyzja rządu w sprawie płacy minimalnej

Jest decyzja rządu w sprawie płacy minimalnej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ogromna inwestycja w nowy kurort nad Morzem Czerwonym. Budowa 12 luksusowych hoteli ma dać pracę nawet 170 tysiącom osób w budownictwie i hotelarstwie. Egipski rząd określił to jako największy projekt turystyczny wart 18,5 miliarda dolarów.

Nad Morzem Czerwonym powstanie luksusowy kurort

Nad Morzem Czerwonym powstanie luksusowy kurort

Źródło:
PAP, Bloomberg

Pasażerowie na lotnisku Barajas w Madrycie czekali w poniedziałek w długich kolejkach do kontroli bezpieczeństwa z powodu strajku pracowników ochrony. Jak podała agencja EFE, czas oczekiwania na kontrolę, która zwykle zajmuje około kwadransa, wynosił nawet około godziny.

Strajk na największym lotnisku w kraju. Kłopoty pasażerów

Strajk na największym lotnisku w kraju. Kłopoty pasażerów

Źródło:
PAP

Prezydent USA Donald Trump poinformował w poniedziałek, że rozmowy handlowe z Chinami zaowocowały porozumieniem w sprawie "pewnej firmy". Umowę w sprawie TikToka potwierdził przewodzący delegacji amerykańskiej sekretarz skarbu Scott Bessent.

Trump: "wielkie spotkanie" z Chinami i porozumienie w sprawie "pewnej firmy"

Trump: "wielkie spotkanie" z Chinami i porozumienie w sprawie "pewnej firmy"

Źródło:
PAP

Po sierpniu deficyt budżetu państwa przekroczył 172 miliardy złotych wobec 156,7 miliarda złotych po lipcu - poinformowało w poniedziałek Ministerstwo Finansów. Według ustawy budżetowej w całym 2025 roku deficyt może sięgnąć maksymalnie 288,77 miliarda złotych. 

Państwowa kasa na minusie. Nowe dane w sprawie deficytu

Państwowa kasa na minusie. Nowe dane w sprawie deficytu

Źródło:
PAP

Madera cieszy się coraz większą popularnością wśród polskich turystów. Od stycznia do lipca tego roku archipelag odwiedziło ponad 89,3 tysiąca osób z Polski, co oznacza wzrost o niemal 39 procent w porównaniu z analogicznym okresem 2024 roku.

Skokowy wzrost liczby turystów z Polski

Skokowy wzrost liczby turystów z Polski

Źródło:
PAP