Niewielki afrykański kraj pomaga Rosji omijać sankcje

W 2023 r. łącznie wyeksportowano do Rosji objęte sankcjami części do samolotów o wartości prawie 2 mld dolarów, z tego 1,48 mld przypadło na zarejestrowaną w Gabonie firmę Ter Assala Parts.

Niewielki Gabon, w którym żyje około 2 mln ludzi, choć nie należy do najbiedniejszych krajów Afryki, sam nie wytwarza żadnych elementów potrzebnych do produkcji samolotów. Sprzedaje natomiast Rosji maski tlenowe, używane komputery pokładowe, systemy ostrzegania o zderzeniu z ziemią i wskaźniki pomiaru poziomu paliwa, ale też amerykańskie używane silniki do samolotów Boeing 737 i Airbus A320/A321.

Za gabońską firmą, jak informował przed kilkoma miesiącami "The Moscow Times" stoi nieznany obywatel środkowoazjatyckiej republiki Kirgistanu, a Ter Assala Parts jest prawdopodobnie firmą-przykrywką zarejestrowaną w innym kraju, która prowadzi interesy za pośrednictwem Gabonu.

Eksport części lotniczych z Gabonu do Rosji rozpoczął się w sierpniu 2023 r., w tym samym miesiącu, w którym wojsko przeprowadziło zamach stanu, obalając prezydenta Alego Bongo Ondimbę, którego zastąpiło generałem Bricem Oliguim Nguemą. Przewrót oznaczał zarazem utratę dotychczasowej przychylności państw zachodnich, co wykorzystała Rosja, która niemal natychmiast wciągnęła flagę Gabonu na maszty swojej floty tankowców transportujących obłożoną sankcjami ropę. Wcześniej musiała ściągnąć banderę innego zachodnioafrykańskiego kraju, Liberii, która zrezygnowała z obsługi rosyjskich statków pod naciskiem USA.

Według niedawnego raportu agencji Bloomberg zarejestrowany tonaż brutto statków (GT) w Gabonie wzrósł z nieco ponad 1 mln w 2022 r. do 3 mln w 2023 r., a w kwietniu 2024 r. sięgnął 7,4 mln GT. Wzrost ten odzwierciedla liczbę statków zarejestrowanych w Gabonie; w 2023 r. było ich 126, a w kwietniu 2024 r. - 217. Niemal wszystkie obsługują omijające sankcje rosyjskie tankowce.