Ministra o dużej skali nadużyć. "Są to ewidentne szwindle"

Źródło:
tvn24.pl
Afera NCBR. Adam Bielan wskazuje palcem Jacka Żalka, a Jacek Żalek - Adama Bielana
Afera NCBR. Adam Bielan wskazuje palcem Jacka Żalka, a Jacek Żalek - Adama BielanaArleta Zalewska/Fakty TVN
wideo 2/4
Afera NCBR. Adam Bielan wskazuje palcem Jacka Żalka, a Jacek Żalek - Adama BielanaArleta Zalewska/Fakty TVN

Szacujemy, że straty dla budżetu spowodowane naruszeniami w NCBR w minionych latach wyniosą od 400 do 600 milionów złotych - informuje we wpisie w mediach społecznościowych ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. W rozmowie z biznesową redakcją tvn24.pl przyznaje, że w niektórych przypadkach "Unia Europejska nie będzie chciała sfinansować tych projektów, nie odda nam pieniędzy i wtedy one przejdą na koszt Skarbu Państwa".

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz we wpisie na platformie X (dawniej Twitter) zapowiada, że jej resort przeprowadzi do końca roku całościowy audyt wydatkowanych środków z Unii Europejskiej przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

"Dziś przesłaliśmy do KE plan i metodologię działań audytowych. Równocześnie cały czas trwają działania naprawcze. Na dziś szacujemy, że straty dla budżetu spowodowane naruszeniami w NCBR w minionych latach wyniosą od 400 do 600 mln zł" - dodaje.

Jak dowiadujemy się w rozmowie z ministrą ds. funduszy, "w Liniach Pilotażowych i Bridge Alfa są podejrzenia, że mogły być naruszenia w sposobie przeprowadzania konkursów".

"To jest konflikt interesów"

Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz wyjaśnia w rozmowie z biznesową redakcją tvn24.pl, że "w tych przypadkach Unia Europejska nie będzie chciała sfinansować tych projektów, nie odda nam pieniędzy i wtedy one przejdą na koszt Skarbu Państwa".

- W projektach innowacyjnych była wyłaniana firma, która dostawała środki na budowanie start-upów, wspieranie ich. Dochodziło do sytuacji konfliktu interesów, w którym wspierane przez ten podmiot start-upy były z nim komercyjnie powiązane - precyzuje.

Jak zaznacza, "z kolei w projektach pilotażowych byli eksperci, którzy oceniali projekty beneficjentów, mając ewidentnie interes, żeby jedne propozycje przeszły, a drugie nie".

- Żeby to zobrazować, to proszę sobie wyobrazić sytuację, w której ekspert oceniający projekt był mężem właścicielki start-upu. Projekt dostał pozytywną ocenę, w wyniku czego otrzymał grant. To jest konflikt interesów - stwierdza.

Ministra: są to ewidentne szwindle

Pod koniec lutego Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz informowała o innej sprawie związanej z NCBR, o nieprawidłowościach w poprzedniej edycji konkursu "Szybka ścieżka - Innowacje cyfrowe".

"Wypowiedziano 38 umów zawartych w 2023 na ponad 195mln zł. Naruszenie polegało na złożeniu nieprawdziwych oświadczeń finansowych" - wyjaśniała pod koniec lutego.

Dopytujemy, co dzieje się z tymi firmami. - W zasadach konkursu zapisano, że sami przedsiębiorcy informują, czy mają zadłużenie wobec ZUS. 37 beneficjentów zadeklarowało, że nie mają zadłużenia, a mieli, co wykazały audyty i kontrole. Są zadłużenia symboliczne w wysokości 60 złotych, ale są też zadłużenia ogromne po 750 tysięcy złotych. Mamy więc do czynienia z bardzo dużą skalą nadużyć. Są to ewidentne szwindle - wskazuje.

Jak dodaje w rozmowie, "przy zaległości na 60 złotych można zakładać, że ktoś nawet nie wiedział o tym, ale przy 750 tysiącach złotych absolutnie nie wchodzi to w grę".

- Dokładnie badamy każdy przypadek, sprawdzamy, jak wygląda indywidualna sytuacja firm, jakie jest zadłużenie, jakie będą konsekwencje zerwania umowy. Ale jak też egzekwowanie całości wypłaconego dofinansowania będzie wpływać na funkcjonowanie takiej firmy. Już uznaliśmy 9 odwołań beneficjentów, którzy mieli poniżej 160 złotych zaległości w ZUS - podaje.

Dlaczego akurat 160 zł jest kwotą graniczną? - Dlatego, że to urzędowo wyliczony koszt upomnienia pomnożony przez dziesięć. W sytuacji, gdy zadłużenie jest ogromne i mamy do czynienia z intencjonalną próbą zatajenia, to tutaj dobrego rozwiązania dla firm nie będzie - podkreśla.

Odwołania od decyzji NCBR. "Mamy maksymalnie przyjazny stosunek"

Portal stacji tvn24.pl informował m.in. o dwóch przypadkach firm z tego programu. Jacek Złotkiewicz, założyciel firmy Pronos, która jest na liście przedsiębiorstw z wypowiedzianą umową, przekonywał, że w ich przypadku "nie ma mowy o jakimkolwiek celowym wprowadzeniu w błąd w celu pozyskania dotacji".

- Zaległość, na którą powołuje się instytucja, wyniosła 667 złotych i powstała po tym, jak jeden z naszych pracowników zakończył studia i stracił tym samym status studenta, nie powiadamiając nas o tym na czas. Mimo regularnego opłacania składek i zobowiązań ZUS na kwoty powyżej stu tysięcy złotych, na skutek błędu ludzkiego zostaliśmy posądzeni o celowe wprowadzenie w błąd NCBiR - tłumaczył podczas naszej rozmowy w marcu bieżącego roku.

Drugi przykład to Quantum Z, które do zwrotu ma ok. 3,5 mln zł. Repezentujący firmę Martino Battara, radca prawny z kancelarii Battara Bartoszek Kuliński BBK, przedstawił naszej redakcji zaświadczenie z ZUS z dnia 13 maja 2024 roku. - Na dzień podpisania tej umowy wystąpiła nadpłata i nie istniał stan jakiejkolwiek zaległości z wpłatami. Zaświadczenie to potwierdza - mówi w rozmowie z tvn24.pl Martino Battara.

Dodatkowo radca prawny wskazuje, że regulamin konkursu "Szybka Ścieżka", jak i również sama umowa z NCBR nie przewidywała w żadnym miejscu wymogu składania oświadczeń, że spółka na moment zawierania umowy nie zalega z wpłatami z tytułu m.in. składek na ubezpieczenie społeczne czy zdrowotne.

Pytamy więc o sytuację opisywanych przez nas firm ministrę Pełczyńską-Nałęcz. - Takie firmy składają odwołania. Podkreślam, że mamy maksymalnie przyjazny stosunek do tych firm, bo teoretycznie, zgodnie z literą prawa, moglibyśmy zadziałać. Wszystkim kazać zwrócić pieniądze, ale w tej sytuacji tak nie zrobimy - zaznacza.

- Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie i brane są pod uwagę wszystkie szczegółowe okoliczności. Będziemy wnioskować do Unii Europejskiej o certyfikacje umów z najmniejszymi zadłużeniami, czyli o refinansowanie tych projektów. Bo tak wygląda w praktyce przyznawanie Funduszy Europejskich. Firmy już dostały pieniądze, ale państwo polskie jeszcze nie. Dlatego składamy do Unii wnioski i mówimy, że dane projekty są realizowane prawidłowo i prosimy o zwrot pieniędzy za nie. Natomiast tam, gdzie są nieprawidłowości, to Unia Europejska nie będzie chciała niczego refinansować - opisuje ministra ds. funduszy.

Jak dodaje: - To są jasne reguły. Kto się ich trzyma, temu krzywda się nie dzieje. Jeżeli beneficjent zataił dług na 750 tysięcy złotych, to odzyskujemy pieniądze i zwracamy je do polskiego budżetu.

Kiedy firm dostaną odpowiedź na złożone odwołania? - Najszybciej jak się da. Zależy nam, aby każdy przypadek dokładnie przeanalizować. Pani zna przytaczane historie od strony beneficjenta, a ja nie umiem powiedzieć w trakcie naszej rozmowy, czy one są prawdziwe. Musimy dojść prawdy, stąd te analizy. To ważne, bo w tych przypadkach albo koszt ponosi budżet państwa, albo beneficjent. Jeżeli mamy sytuację, w której ktoś zataił informacje celowo, to nie ma powodu, żeby inni podatnicy potem za niego płacili. Dlatego to jest tak poważna decyzja - stwierdza.

Ministra ds. funduszy przekonuje jednocześnie, że "celem jest uzdrowienie NCBR". - Chirurgiczne zidentyfikowanie, gdzie są te nieprawidłowości, wycięcie ich oraz zastąpienie dobrymi rozwiązaniami. Nie jest naszym celem zdemolowanie instytucji, bo potrzebujemy jej do tego, żeby prawidłowo, skutecznie wydatkować środki czy też je inwestować w innowacyjne projekty. Do tego służy NCBR - zastrzega.

Jej zdaniem "nie jest to prosty proces". - Mamy do czynienia z unijnymi instytucjami i polską instytucją, która w tej chwili choruje, ale której bardzo potrzebujemy, bo ona musi cały czas działać. Dokonujemy tego leczenia w biegu. W tej chwili kluczowe jest, żeby zminimalizować konsekwencje finansowe uchybień, do których doszło w NCBR - kończy.

Czytaj także: Jacek Żalek o kłamstwach Adama Bielana, słupie w NCBiR i zorganizowanej grupie przestępczej

Autorka/Autor:Joanna Rubin

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Radek Pietruszka/PAP

Pozostałe wiadomości

Gospodarka Niemiec znajduje się pod coraz większą presją ze strony importu z Chin, co - jak wskazują analitycy - może mieć negatywne skutki również dla Polski. Według analizy przeprowadzonej przez firmę Allianz Trade, niemieckie straty handlowe mogą osiągnąć wartość 10,5 miliarda dolarów, a w ciągu najbliższych trzech lat Produkt Krajowy Brutto Niemiec może obniżyć się o 0,26 punktu procentowego

Ciemne chmury nad największą gospodarką Europy

Ciemne chmury nad największą gospodarką Europy

Źródło:
PAP

W pierwszym kwartale 2025 roku ceny transakcyjne mieszkań na rynku wtórnym wzrosły w ujęciu rocznym w większości dużych miast. Jednocześnie w porównaniu z czwartym kwartałem 2024 roku w sześciu z siedmiu analizowanych aglomeracji odnotowano natomiast spadki - wynika z danych Narodowego Banku Polskiego.

Tyle trzeba zapłacić za metr mieszkania w dużych miastach

Tyle trzeba zapłacić za metr mieszkania w dużych miastach

Źródło:
PAP

Donald Trump skrytykował Walmart, twierdząc, że sieć powinna sama pokryć koszty ceł, zamiast przerzucać je na klientów i tłumaczyć nimi podwyżki cen.

Gigant na celowniku Trumpa. "Będę was obserwował"

Gigant na celowniku Trumpa. "Będę was obserwował"

Źródło:
PAP

Główny Inspektor Farmaceutyczny zdecydował o natychmiastowym wycofaniu z obrotu jednej serii popularnego leku przeciwbólowego Apap Extra. Powodem - jak przekazano w komunikacie - jest zanieczyszczenie "ciałem obcym" podczas produkcji wskazanej partii.

Seria popularnego leku wycofana

Seria popularnego leku wycofana

Źródło:
tvn24.pl

Nicola Grauso - włoski przedsiębiorca medialny, który budował stacje radiowe i telewizyjne nie tylko we Włoszech, ale i w Polsce - zmarł na Sardynii w wieku 76 lat. O jego śmierci poinformowała w niedzielę agencja Ansa.

Nicola Grauso nie żyje

Nicola Grauso nie żyje

Źródło:
PAP

W sobotnich losowaniach Lotto i Lotto Plus żaden z graczy nie wytypował prawidłowo wszystkich sześciu liczb. W związku z tym kumulacja rośnie do ośmiu milionów złotych. Oto wyniki losowania z 17 maja 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan ogłosił w sobotę w Stambule, że na Morzu Czarnym odkryto złoża gazu ziemnego o wielkości 75 miliardów metrów sześciennych.

Odkryto nowe złoża gazu

Odkryto nowe złoża gazu

Źródło:
PAP

Agencja Moody's obniżyła rating USA, powołując się na niepowodzenia kolejnych administracji w powstrzymaniu rosnącej fali zadłużenia - poinformowała agencja Associated Press.

Decyzja w sprawie ratingu USA. "Ogromne deficyty"

Decyzja w sprawie ratingu USA. "Ogromne deficyty"

Źródło:
PAP

Dla 80 procent ankietowanych promocje są kluczowym czynnikiem przy wyborze sklepu stacjonarnego, a w przypadku zakupów online odsetek ten wzrasta do 82 procent – wynika z badania przeprowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jednocześnie aż 74 procent respondentów przyznało, że miało trudności ze zrozumieniem zasad obowiązujących promocji.

Kluczowe kryterium wyboru sklepu. "Działa jak magnes"

Kluczowe kryterium wyboru sklepu. "Działa jak magnes"

Źródło:
PAP

We Francji Dyrekcja Generalna do spraw Konkurencji, Konsumentów i Zapobiegania Nadużyciom Finansowym (DGCCRF) zapowiedziała zaostrzenie kontroli przesyłek pochodzących od chińskich nadawców, takich jak platformy Shein i Temu – poinformował dziennik "Le Figaro".

Zaostrzą kontrole przysyłek. Znane platformy pod lupą

Zaostrzą kontrole przysyłek. Znane platformy pod lupą

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone i Unia Europejska przełamały dotychczasowy impas dotyczący ceł i rozpoczęły zaawansowane negocjacje, by zapobiec wprowadzeniu taryf celnych, które prezydent Donald Trump miał nałożyć na europejskich partnerów - poinformował "Financial Times", powołując się na unijne dokumenty oraz źródła zbliżone do sprawy.

Media: USA i Unia przełamały impas w sprawie ceł

Media: USA i Unia przełamały impas w sprawie ceł

Źródło:
PAP

Kibice letnich igrzysk olimpijskich, które odbędą się w 2028 roku w Los Angeles, mogą mieć okazję skorzystać z latających taksówek - podaje BBC. Wprowadzenie takiego rozwiązania promują organizatorzy imprezy sportowej. Konieczne są jednak odpowiednie zgody.

Na stadion latającą taksówką. Szykują się na dużą imprezę

Na stadion latającą taksówką. Szykują się na dużą imprezę

Źródło:
BBC

Władze Tanzanii poinformowały o przeznaczeniu równowartości ponad miliona dolarów na rozpoczęcie budowy międzynarodowego lotniska w okolicy słynnego Parku Narodowego Serengeti. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych rezerwatów przyrody w Afryce.

W okolicy słynnego parku narodowego ma powstać nowe lotnisko

W okolicy słynnego parku narodowego ma powstać nowe lotnisko

Źródło:
PAP, tvn24.pl

W ciągu ostatniego roku majątek króla Karola III wzrósł o 30 milionów funtów, co dało mu awans o 20 miejsc w rankingu "The Sunday Times Rich List". Zestawienie najbogatszych ludzi w Wielkiej Brytanii, podobnie jak przed rokiem, otwiera Gopi Hunduja wraz z rodziną.

Najbogatsi ludzie w Wielkiej Brytanii. Król Karol z awansem

Najbogatsi ludzie w Wielkiej Brytanii. Król Karol z awansem

Źródło:
BBC

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ostrzega, że "każda próba podszycia się pod ZUS to przestępstwo", za które grozi kara od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Zaznacza też, że oszuści stosują coraz bardziej wyrafinowane metody działań i apeluje do klientów, by byli ostrożni i nie dali się nabrać na manipulacje.

"To przestępstwo". ZUS alarmuje

"To przestępstwo". ZUS alarmuje

Źródło:
tvn24.pl

W piątkowym losowaniu w Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 120 milionów złotych. W Polsce odnotowano dwie duże wygrane w wysokości prawie 700 tysięcy złotych. Oto wyniki losowania Eurojackpot z 16 maja 2025 roku.

Dwie duże wygrane w Eurojackpot w Polsce

Dwie duże wygrane w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Niespodziewany przełom w napięciu handlowym pomiędzy USA a Chinami wywołał falę aktywności w chińskich fabrykach i portach. Firmy w obydwu krajach spieszą się, aby jak najlepiej wykorzystać ogłoszone na początku tego tygodnia 90-dniowe zawieszenie ceł.

Walka z czasem o wykorzystanie 90-dniowego okna

Walka z czasem o wykorzystanie 90-dniowego okna

Źródło:
CNN

Amerykański koncern Microsoft zaoferował Komisji Europejskiej, że jego pakiet Office bez aplikacji Teams będzie tańszy, niż sprzedawany razem z tą aplikacją. To reakcje firmy na groźbę kary ze strony Brukseli.

Gigant chce uniknąć kary. Składa propozycję

Gigant chce uniknąć kary. Składa propozycję

Źródło:
PAP

Ukraina straciła ponad 770 milionów dolarów na nieudanych zakupach broni - ujawnił "Financial Times", zaznaczając, że wiele zamówionego sprzętu nigdy nie dotarło. To znaczący cios dla budżetu Kijowa, który na uzbrojenie wydał już od 6 do 8 miliardów dolarów.

Nieudane zakupy zbrojeniowe i ogromne straty Ukrainy

Nieudane zakupy zbrojeniowe i ogromne straty Ukrainy

Źródło:
PAP

Chińskie władze zatwierdziły budowę 10 nowych reaktorów jądrowych za 200 mld juanów (27,7 miliardów dolarów) o łącznej mocy około 12 tysięcy MW - podał japoński tygodnik "Nikkei Asia". Do 2030 roku Chiny mogą zostać światowym liderem w produkcji energii jądrowej.

Chiny chcą wyprzedzić USA. Jest zgoda na 10 reaktorów

Chiny chcą wyprzedzić USA. Jest zgoda na 10 reaktorów

Źródło:
PAP

Podczas wizyty Donalda Trumpa w Abu Zabi ogłoszono współpracę w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji (AI) pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi. Umowy, których wartość oszacowano na ponad 200 miliardów dolarów, obejmują między innymi budowę największego poza granicami USA, kampusu sztucznej inteligencji, którego moc docelowa wyniesie 5 GW.

Amerykańskie zaawansowane technologie trafią do Emiratów

Amerykańskie zaawansowane technologie trafią do Emiratów

Źródło:
PAP, Reuters

Japoński producent samochodów Nissan ogłosił, że jest otwarty na współdzielenie swoich fabryk na całym świecie z chińską państwową firmą Dongfeng w ramach reorganizacji swojego biznesu.

Japoński koncern motoryzacyjny chce dzielić fabryki z chińską firmą

Japoński koncern motoryzacyjny chce dzielić fabryki z chińską firmą

Źródło:
BBC

Maj to czas pierwszych komunii świętych. Rodzice i opiekunowie skupiają się na przygotowaniu dziecka do przyjęcia tego sakramentu i do urządzenia tradycyjnego przyjęcia po tym wydarzeniu. Często nie zdają sobie jednak sprawy, że powinni przyjrzeć się, czy od prezentów, które otrzymała ich pociecha, należy zapłacić podatek od darowizny. Z danych Krajowej Administracji Skarbowej wynika, że tylko w 2023 roku było prawie 15 tysięcy anonimowych donosów w sprawie podarunków z okazji komunii świętych.

Podatek od prezentów komunijnych. Kiedy trzeba go zapłacić

Podatek od prezentów komunijnych. Kiedy trzeba go zapłacić

Źródło:
tvn24.pl, PAP