Praca w upale na nowych zasadach. Propozycje ministerstwa

W siedzibie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy oraz Instytutu Medycyny Pracy zorganizowano konferencję prasową z udziałem szefowej MRPiPS, głównego Inspektora Pracy Marcina Staneckiego, dyrektor Instytutu Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi prof. Jolanty Walusiak-Skorupy oraz dyrektora CIOP Wiktora M. Zawieski.

Obecnie w przepisach BHP nie ma określonej maksymalnej temperatury, w której może być wykonywana praca. Ustalona za to jest jej minimalna wysokość, zależna od wykonywanej pracy. W ocenie ministerstwa pracy obecne przepisy nie chronią pracowników w wystarczającym stopniu.

Dziemianowicz-Bąk zaznaczyła, że w związku ze zmianami klimatycznymi upały stają się codziennością. Według niej praca w warunkach upałów, która nie jest dobrze zorganizowana, może zagrażać życiu i zdrowiu pracownika. Dlatego – jak poinformowała – zwróciła się do Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, Państwowej Inspekcji Pracy i do Instytutu Medycyny Pracy, by wspólnie wypracować rozwiązania, które pozwolą lepiej chronić pracowników przed upałami.

Przypomniała, że w prawie pracy są przepisy regulujące warunki pracy w wysokich temperaturach, jak obowiązek zapewnienia pracownikom dostępu do napojów czy możliwość skrócenia czasu pracy, gdy temperatura w miejscu pracy przekracza 28 st. C.

Przeczytaj również: Sjesta w Polsce? Ministerstwo pracy rozważa takie rozwiązanie

Zdaniem Dziemianowicz-Bąk przepisy te są rozproszone po różnych rozporządzeniach i kodeksach. Zapowiedziała, że MRPiPS opublikuje broszurę zbierającą te rozwiązania pt. "Dobry klimat w pracy" w celu ułatwienia pracownikom i pracodawcom dostępu do tych przepisów.

Poinformowała, że resort rozpoczął też pracę nad zmianami ustaw i rozporządzeń po to, by w następnym sezonie letnim można było jeszcze lepiej odpowiadać na potrzeby pracowników.

- W pierwszej kolejności zabieramy się do zmiany rozporządzenia w sprawie ogólnych warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, w którym chcemy określić jako obligatoryjne pewne działania, które będzie musiał podjąć pracodawca, żeby w sytuacji, kiedy temperatura przekracza 28 stopni Celsjusza, pozwolić pracownikom na lepsze funkcjonowanie w bezpieczniejszych warunkach - mówiła.

Zapowiedziała, że proponowane rozwiązania mogą dotyczyć m.in. zainstalowania klimatyzacji w miejscu pracy, a jeżeli nie jest to możliwe, to zapewnienia pracownikom napojów, pomieszczenia chłodzącego, skrócenia czasu pracy czy zorganizowania przerwy na schłodzenie się.

- Wszystkie te kwestie będziemy regulować w rozporządzeniu, które już jest w przygotowaniu, a tam, gdzie konieczne będą dodatkowe zmiany ustawowe i legislacyjne, będziemy nad nimi szeroko dyskutować w ramach Rady Dialogu Społecznego – przekazała.

Potrzebę zmiany przepisów i zwiększenia ochrony pracownic i pracowników dostrzega również szef PIP Marcin Stanecki. Jest to bardzo ważna inicjatywa, bo od wielu lat mówi się o tym, że regulacji dotyczących wysokich temperatur w miejscu pracy brakuje w polskim prawodawstwie. Dzięki nowym regulacjom inspektor pracy będzie miał realne narzędzia, żeby przeciwdziałać zagrożeniu dla zdrowia pracownika, które może wynikać z wysokiej temperatury. - Celem nas wszystkich jest to, żeby pracownik nie poniósł w pracy uszczerbku na zdrowiu – powiedział Stanecki.

Zwrócił uwagę, że przepisy chroniące pracowników i pracownice przed działaniem wysokich temperatur są obecnie rozproszone w różnych aktach prawnych.

Resort razem z PIP przygotował pakiet informacyjny pod nazwą "Dobry Klimat w Pracy". Ma to służyć popularyzacji wiedzy na temat bezpieczeństwa i higieny pracy. Pakiet informacji można pobrać ze strony internetowej MRPiPS.

Instytutu Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi prowadzi badania nad zdrowiem pracowników. To jedyna taka jednostka w Polsce. Dyrektor Instytutu prof. Jolanta Walusiak-Skorupa opowiedziała na konferencji o wpływie upałów na zdrowie pracownic i pracowników.

- To zdrowiem i bezpieczeństwem pracowników powinniśmy się zajmować w miejscu pracy. Wysokie temperatury niewątpliwie mają negatywny wpływ na zdrowie pracownika. Główną przyczyną jest odwodnienie. Mamy problemy z koncentracją, spowalnia się czas reakcji. Najgroźniejsze jest to dla osób starszych, osób z chorobami krążenia i chorobami nerek. Mam nadzieję, że stworzone przez nas rekomendacje zwiększą troskę o zdrowie pracownika – podkreśliła prof. Walusiak-Skorupa.

W Centralnym Instytucie Ochrony Pracy prowadzone są badania mające na celu ustalenie właściwych norm temperatury w pracy. Ponadto Instytut opracował prototyp odzieży ochronnej z funkcją aktywnego chłodzenia, wykorzystujący zjawisko termoelektryczne. To rozwiązanie ma formę bardzo lekkich (poniżej 1 kg), dopasowanych do ciała elastycznych szelek, wykonanych z materiałów o bardzo dobrych właściwościach biofizycznych. Funkcję chłodzącą pełni sześć zintegrowanych z nimi elastycznych modułów termoelektrycznych.

- Odzież ochronna do pracy w upale jest przykładem superinnowacyjnych rozwiązań ochrony osobistej. Przeznaczone są do wsparcia pracowników pracujących w wysokich temperaturach. To rozwiązanie jest łatwe w użytkowaniu, w dopasowaniu do dowolnej sylwetki, ale przede wszystkim bardzo skuteczne. Rozwiązanie absolutnie topowe, obecnie w fazie przygotowania do produkcji – wyjaśnił dyrektor CIOP Wiktor M. Zawieska.

Rozwiązanie to powstało w ramach realizowanego przez CIOP-PIB w latach 2020-2022 V etapu programu wieloletniego "Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy", finansowanego w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych ze środków NCBR we współpracy z Katedrą Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Politechniki Łódzkiej oraz PW Krystian sp. z o.o.