Szczepienie na WZW B zmniejsza ryzyko cukrzycy

Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Tajpej w Tajwanie przeanalizowali na dużej grupie osób, czy odporność na zakażenie wirusem powodującym WZW B wywołana szczepieniem może mieć związek z niższym ryzykiem rozwoju cukrzycy.

Bazowali na informacjach z elektronicznej dokumentacji medycznej, zgromadzonej na globalnej platformie TriNetX. Zbiera ona dane z całego świata odnośnie diagnoz, prowadzonych procedur medycznych, zastosowanych leków, wyników badań laboratoryjnych oraz genetycznych.

Dowiedz się więcej:

Cudowny zastrzyk czy zagrożenie? Fakty i mity o lekach na otyłość

Dlaczego warto się szczepić?

Dlaczego w ogóle ochrona wątroby ma związek z rozwojem cukrzycy? Bo organ ten odgrywa istotną rolę w metabolizmie glukozy, tłumaczą naukowcy. Dzięki magazynowaniu nadwyżek glukozy - w postaci glikogenu - reguluje poziom tego cukru we krwi, a w przypadku rosnącego zapotrzebowania organizmu uwalnia go z glikogenu do krwiobiegu.

Zakażenie HBV powoduje wirusowe zapalenie wątroby typu B, poważne schorzenie, które nieleczone prowadzi do marskości i raka wątroby. Z dotychczasowych obserwacji wynika, że infekcja HBV może również zakłócać funkcje wątroby związane z metabolizmem glukozy. To z kolei może prowadzić do wahań w poziomach glukozy we krwi, a ostatecznie zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy. Stąd podejrzenie, że zaszczepienie się przeciwko HBV mogłoby przeciwdziałać tym powikłaniom.

Pacjentów wybrano do analizy na podstawie poziomu przeciwciał przeciwko HBV (HbsAb), który jest wskaźnikiem odporności na zakażenie tym wirusem. Wszyscy mieli co najmniej 18 lat. Aby mieć pewność, że odporność na wirus jest wyłącznie efektem zaszczepienia się, wykluczono osoby, które w przeszłości przeszły zakażenie HBV. W ten sposób zidentyfikowano 573 785 osób zaszczepionych przeciw HBV oraz 318 684 osób, które nie zaszczepiły się przeciwko temu wirusowi. Okazało się, że osoby zaszczepione miały o 15 proc. niższe ryzyko zachorowania na cukrzycę niż osoby z grupy niezaszczepionej. Efekt ochronny był związany z wiekiem. Najsilniejszy spadek ryzyka - o 20 proc. - dotyczył osób w wieku 18-44 lata. W grupie wiekowej 45-64 lata wynosił 11 proc., a w grupie osób w wieku 65 lat i starszych - 12 proc. Autorzy pracy ocenili, że może mieć to związek z naturalnym starzeniem się układu odpornościowego (immunosenescencja), które odpowiada za słabszą odpowiedź organizmu na szczepienia u osób w podeszłym wieku. Ochrona była tym silniejsza, im wyższy poziom przeciwciał HBsAb stwierdzano we krwi zaszczepionych.

Liczy się także zdrowa dieta i sport

Naukowcy zauważyli, że poziom ochrony przed cukrzycą u osób zaszczepionych przeciw HBV różnił się w różnych regionach geograficznych. Na przykład u mieszkańców USA był najmniejszy. Badacze zastrzegli, że za zmniejszone ryzyko zachorowania na cukrzycę u osób zaszczepionych mogą w pewnym stopniu odpowiadać czynniki natury behawioralnej. Osoby szczepiące się mogą bowiem mieć większą świadomość na temat zachowań prozdrowotnych i chętniej się w nie angażują. Chodzi między innymi o zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną, które są czynnikami zmniejszającymi ryzyko zachorowania na cukrzycę.

W Polsce na cukrzycę choruje około 3 milionów osób, a dodatkowo około 5 milionów ma stan przedcukrzycowy - poinformowała prof. Irina Kowalska, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, podczas konferencji Diabetologia 2024. Blisko 90 proc. chorych cierpi na cukrzycę typu 2 i jest to związane z otyłością lub nadmiernym i nieprawidłowym rozkładem w organizmie tkanki tłuszczowej. Około 20 proc. chorych nie zdaje sobie sprawy, że powinno się leczyć.

Dowiedz się więcej:

Nowe refundowane szczepienia w aptekach. Jest termin

Liczba osób zapadających na cukrzycę stale rośnie - według prognoz do 2030 roku może ich być aż 4,2 miliona. Polskie Towarzystwa Diabetologiczne zaleca, aby osoby po 45. roku życia poddawały się badaniom przesiewowym w kierunku cukrzycy co trzy lata. 

Od 1 lipca 2025 roku szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B) są objęte refundacją dla określonych grup pacjentów. Ponadto od 18 sierpnia 2025 przeciwko WZW B można się zaszczepić w aptekach: bezpłatnie w przypadku wybranych grup (jak np. osoby z postępującą przewlekłą chorobą nerek o znacznym zaawansowaniu, pracownicy służby zdrowia, osoby mające kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi, osoby z zaburzeniami odporności, pacjenci przed przeszczepem narządów), jak i częściowo odpłatnie w przypadku innych dorosłych pacjentów.