Co z finansowaniem psychiatrii? Resort zdrowia uspokaja

Przypomnijmy, informację o zmniejszeniu finansowania psychiatrii w 2026 r. dr Izabela Ciuńczyk, prezes OSCZP oparła o dwa pisma, które wyszły z Ministerstwa Zdrowia - odpowiedź z 5 sierpnia na interpelację poselską udzieloną przez wiceministra zdrowia Wojciecha Koniecznego (odwołanego w ubiegłym tygodniu) oraz informację udzieloną OSCZP przez Departament Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia z 5 września.

Jedna czwarta Polaków bez kompleksowej opieki?

Wojciech Konieczny w odpowiedzi na interpelację wyjaśnił, że w związku z zakończeniem realizacji programu pilotażowego w centrach zdrowia psychicznego 31 grudnia 2025 r. plan finansowy Narodowego Funduszu Zdrowia na 2026 r. nie uwzględnia pieniędzy na pilotaż, a środki na finansowanie świadczeń opieki psychiatrycznej i leczenie uzależnień w 2026 r. zaplanowano w kwocie 7 miliardów 971 milionów zł. W roku 2025 finansowanie to wyniosło łącznie 9,1 miliarda złotych (6,6 miliarda złotych, przeznaczone bezpośrednio na psychiatrię i leczenie uzależnień oraz 2,5 miliarda złotych na realizację pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego). Pieniędzy miałoby być mniej o 1,2 miliarda złotych.

Dowiedz się więcej:

Cięcia w finansowaniu psychiatrii. "Myślę o tym, któremu pacjentowi będę musiała odmawiać"

- Jedna czwarta dorosłych Polaków nie będzie miała opieki kompleksowej, jaką oferuje Centrum Zdrowia Psychicznego. To opieka, która jest natychmiastowa, dostosowana do potrzeb i składająca się zarówno z opieki ambulatoryjnej, jak i środowiskowej oraz stacjonarnej. To jest opieka, której do tej pory nie było. Te 1,2 miliarda to jest również budżet roczny piętnastu 300-łóżkowych szpitali psychiatrycznych. To jest wreszcie o 32 tysiące mniej porad psychologicznych dziennie. Rocznie będzie ich mniej o 8 milionów, podczas gdy w 2024 roku tych porad lekarskich i psychologicznych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia zostało udzielonych 14 milionów. To jest olbrzymia kwota, która powoduje, że z przerażeniem myślę o tym, któremu pacjentowi będę musiała odmawiać - wyliczała dr Izabela Ciuńczyk.

"Środki są zwiększane"

W reakcji na zgłaszane obawy Ministerstwo Zdrowia wydało wczoraj komunikat w sprawie finansowania psychiatrii. Resort zapewnił w nim, że psychiatria pozostaje jednym z priorytetów, a środki finansowe przeznaczane na nią nie tylko się nie zmniejszają, lecz są systematycznie zwiększane.

"Podkreślamy, że środki finansowe w planie na 2026 r. w zakresie opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień są wyższe niż w planie na 2025 r. o ponad 1,75 mld zł" - brzmi fragment informacji MZ. Resort wyjaśnił również, że na obecnym etapie ze względów formalnych nie ma w przyszłorocznym planie finansowym NFZ środków na działanie CZP. Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem pilotaż trwa do końca 2025 r." - zaznaczył.

Dowiedz się więcej:

Najdłuższy pilotaż znów przedłużony. Chodzi o zdrowie psychiczne

Tak samo różnice w planie finansowym tłumaczy NFZ, który przekazał we wtorek, że planowanie budżetu NFZ na kolejny rok odbywa się w ścisłych ramach prawnych i w konkretnie wskazanym, maksymalnym terminie do 15 lipca. - Ponieważ na ten moment pilotaż CZP jest zaplanowany do końca tego roku, to pierwotny plan finansowy NFZ na przyszły rok nie mógł go już uwzględnić. Jeżeli sytuacja się zmieni i CZP będą nadal funkcjonowały w oparciu o finansowanie z NFZ, to budżet NFZ je obejmie. Dokładnie tak było w 2025 r., kiedy pierwotnie pilotaż miał obowiązywać do połowy roku, a ostatecznie trwa do końca bieżącego roku i płacimy za jego realizację - powiedział Paweł Florek, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ.

Co z Centrami Zdrowia Psychicznego? Są zapewnienia, konkretów brak

Faktem jest natomiast, że w połowie września wciąż nie wiadomo, w jakiej formule Centra Zdrowia Psychicznego będą działały w przyszłym roku. Dziś wiadomo tylko tyle, że pilotaż potrwa do końca 2025 r. (to najdłuższy pilotaż w historii polskiej ochrony zdrowia - rozpoczął się w 2018 roku). MZ poinformowało, że swoje prace finalizuje już Zespół ds. zmian systemowych w Centrach Zdrowia Psychicznego, który przedstawi ministrowi zdrowia rekomendacje dotyczące sposobu i kierunków wdrożenia Centrów do całości systemu.

- Mamy deklarację każdej strony politycznej, że psychiatrę należy wspierać - mówił w czerwcu podczas posiedzenia sejmowej podkomisji stałej do spraw zdrowia psychicznego profesor Janusz Heitzman, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, członek Rady ds. Zdrowia Psychicznego. Tłumaczył wówczas powody, dla których pilotaż CZP został wydłużony o kolejne pół roku (miał się zakończyć w lipcu).

- Jeżeli opracowaliśmy standard organizacyjny Centrów Zdrowia Psychicznego, to po to, żeby pokazać, że jesteśmy w stanie w tym systemie pacjenta zaopiekować od początku aż do jego pełnej satysfakcji. Ale musimy też pamiętać o tym, że to wszystko wymaga również dużych nakładów finansowych. I musimy być przygotowani do tego, patrząc na prognozowaną dziurę finansową w NFZ, czy państwo będzie na to wszystko stać. Zakładamy, że tak - wskazywał profesor Heitzman.

Dowiedz się więcej:

Reforma szpitali staje się faktem. "Kluczowe są czas i jakość opieki"

Resort zapowiada, że po zakończeniu prac specjalnego zespołu zostaną podjęte decyzje dotyczące sposobu, kierunku oraz harmonogramu wdrażania zaproponowanych zmian. "Naszym celem jest jak najszybsze objęcie odpowiednią opieką całej populacji Polski" - dodano. W ramach pilotażu CZP swoim zasięgiem objęły nieco ponad połowę populacji (51 procent).

Jak działają Centra Zdrowia Psychicznego?

Model działania CZP oparty jest na koncepcji psychiatrii środowiskowej, czyli odejściu od leczenia szpitalnego, które ma być przeznaczone dla pacjentów w stanach ostrych. CZP skupiają się na opiece zorganizowanej blisko pacjenta w mniejszych ośrodkach pomocy medycznej, zapobieganiu kryzysom psychicznym, a gdy do nich dojdzie – szybkim przywróceniu do równowagi.

W środowym komunikacie ministerstwo przypomniało też, że przeznaczyło dodatkowe środki na wsparcie podmiotów leczniczych – między innymi ponad 3 miliardy złotych z Funduszu Medycznego.

Dowiedz się więcej:

TVN24 HD. Oglądaj na żywo

Najnowsze