Jak oddać ważny głos w wyborach prezydenckich?

Źródło: PKW

W niedzielę w Polsce odbędą się wybory prezydenckie. Pierwsze sondażowe wyniki, czyli exit poll, poznamy o godzinie 21:00, a kilka godzin później - late poll. Na oficjalne wyniki będziemy musieli poczekać trochę dłużej.

18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Kampania wyborcza skończy się w piątek o północy, wtedy też rozpoczyna się cisza wyborcza. Lokale wyborcze będą otwarte od 7:00 do 21:00 w niedzielę. W dzień wyborów Państwowa Komisja Wyborcza poda tylko dane dotyczące frekwencji - o 12:00 i o 17:00.

Gdy głosowanie się zakończy, i o ile żadna z komisji wyborczych nie zdecyduje o jego przedłużeniu, o 21:00 poznamy pierwsze sondażowe wyniki wyborów. Będzie można je zobaczyć na antenie TVN24 i w tvn24.pl. Później, w nocy, poznamy też tzw. wyniki late poll. Czym się od siebie różnią?

Exit poll i late poll - kiedy wyniki, jaka jest różnica

Exit poll to sondaż preferencji wyborczych. Przeprowadza go instytucja badawcza w dniu wyborów przed losowo wybranymi lokalami wyborczymi. Jego przeprowadzenie zlecają media, najczęściej ogólnopolskie stacje telewizyjne. Badanie polega na tym, że ankieterzy pytają określoną liczbę osób wychodzących z lokalu wyborczego, jak głosowali. Wyborcy otrzymują do wypełnienia ankietę, na której odpowiadają na pytania dotyczące swojego wykształcenia, miejsca zamieszkania, wieku, płci itd. oraz zaznaczają kandydata lub partię, na którą oddali swój głos. Na tej podstawie powstaje potem prognoza wyników wyborów. Jest ona jednak obarczona błędem statystycznym sięgającym dwóch punktów procentowych. 

W tych wyborach, tak jak w wielu poprzednich, badanie exit poll przeprowadzi pracownia Ipsos, która poinformowała, że jej ankieterzy stawią się przed 500 losowo wybranymi lokalami w całej Polsce. Pracownia podkreśla, że badanie umożliwi pozyskanie danych, których nie poda później PKW. Są to, oprócz prognoz podziału głosów między kandydatów, przede wszystkim: charakterystyka demograficzna elektoratów, przepływy wyborcze oraz frekwencja w różnych grupach.

Wyniki late poll są zaś opracowywane przez ankieterów - również Ipsosa - już po zamknięciu lokali wyborczych, na podstawie oficjalnych danych z losowo wybranych obwodowych komisji wyborczych, po podliczeniu w nich wszystkich głosów. Wyniki late poll publikowane są zwykle w noc wyborczą lub nad ranem następnego dnia i są bardzo zbliżone do ostatecznych wyników podawanych przez PKW. Błąd wynosi w tym przypadku około jednego punktu procentowego. Z late poll nie dowiemy się jednak o uwarunkowaniach demograficznych poszczególnych osób głosujących.

Kiedy oficjalne wyniki wyborów

Na oficjalne wyniki pierwszej tury, które poda Państwowa Komisja Wyborcza, trzeba będzie poczekać trochę dłużej. Przy poprzednich wyborach prezydenckich z 2020 roku w przypadku pierwszej tury PKW podała je we wtorek o 6 rano. Przekazano wówczas, że można było to zrobić już 10 godzin wcześniej, ale czekano na dwa brakujące protokoły z komisji obwodowej w Manchesterze. W przypadku drugiej tury oficjalne wyniki poznaliśmy wtedy w poniedziałek wieczorem.

Dowiedz się więcej:

Jak oddać ważny głos w wyborach prezydenckich?