Wieczna zmarzlina na Syberii topnieje. Zapadają się domy, rośnie emisja gazów cieplarnianych. Niekorzystne zmiany klimatu

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Wieczna zmarzlina topnieje, a naukowcy wiążą to ze zmianami klimatu i wzrostem średniej temperatury na Ziemi. To tykająca ekologiczna bomba, bo topnienie zamarzniętej tundry uwalnia gazy cieplarniane, a to jeszcze bardziej przyspiesza globalne ocieplenie. Wpływa także na codzienne życie mieszkańców tych terenów. Na przykład wiele budynków w miejscowościach na obszarach arktycznych Rosji powstało przy założeniu, że topnienie nigdy nie nastąpi. Teraz domy się zapadają.

Wieczna zmarzlina, z angielskiego zwana także permafrostem, to zjawisko trwałego, niezależnego od pory roku, utrzymywania się gruntu w temperaturze poniżej punktu zamarzania wody. Obejmuje między innymi większość Alaski i północnej Kanady oraz około dwóch trzecich Syberii, zwłaszcza najbardziej wysunięte na północ i na wschód jej obszary.

Domy się zapadają

Na terenach tych żyje 15 milionów ludzi. Wiele budynków na dalekiej północy i wschodzie Rosji zostało wybudowanych przy założeniu, że wieczna zmarzlina nigdy nie zacznie topnieć. Nawet duże bloki mieszkalne postawiono na palach wbitych pod powierzchnię. Teraz, gdy wraz z odmarzaniem grunt się obniża, domy się zapadają.

- W rosyjskiej Arktyce nie ma ani jednej osady, w której nie można znaleźć zniszczonego lub zdeformowanego budynku - przyznał w rozmowie z Reuterem Alieksiej Maslakow z Moskiewskiego Uniwersytetu Państwowego.

Aleksandr Fiodorow z Instytutu Wiecznej Zmarzliny przekazał, że w ośmiu osadach w środkowej części Jakucji 72 procent ankietowanych mieszkańców odpowiedziało, że doświadczyło problemów związanych z osiadaniem fundamentów swoich domów. Badacze zmierzyli, że wraz z topnieniem powierzchnia zapadała się średnio w tempie dwóch-czterech centymetrów rocznie, ale były miejsca, gdzie grunt obniżał się nawet o 12 cm.

Bagna zamiast pasa startowego

Do zamknięcia lotniska we wsi Czurapcza w latach 90. przyczyniło się topnienie wiecznej zmarzliny. W miarę postępowania tego procesu i osiadania gruntu pas startowy zamienił się w pofałdowany bagnisty teren. Zdaniem badaczy obszar ten może stać się kiedyś jeziorem.

Powierzchnia wokół lotniska, w tych miejscach, gdzie stopniały kliny lodowe wewnątrz ziemi - jak zauważa Agencja Reutera - przypomina ogromne arkusze folii bąbelkowej.

Z powodu topnienia wiecznej zmarzliny drogi coraz częściej wymagają napraw, zagrożone są też inne budynki niemieszkalne, jak magazyny i fabryki, czy też elementy infrastruktury, w tym ropociągi.

Wieczna zmarzlina wcale nie "wieczna"

Okazało się, że zmarzlina wcale nie jest "wieczna". Jak podkreślają naukowcy, powodem są zmiany klimatu i wzrost średniej temperatury powietrza na naszym globie, przy czym oblicza się, że Rosja ociepla się 2,8 razy szybciej niż wynosi średnia światowa. Zapadające się budynki i nieczynne lotnisko to niejedyne i być może nawet - w każdym z globalnego punktu widzenia - nie najpoważniejsze negatywne tego skutki. Topnienie tundry uwalnia bowiem gazy cieplarniane, co może zniweczyć wysiłki społeczności międzynarodowej na rzecz ograniczenia ich emisji - podkreśla Agencja Reutera.

Przypomina to błędne koło. - Im bardziej klimat się ociepla, tym więcej gazów cieplarnianych uwalnianych jest z rozmrażającej się wiecznej zmarzliny - zaznaczył Sergiej Zimow. To z kolei - wyjaśnił badacz - sprzyja dalszemu ociepleniu klimatu, a co za tym idzie, jeszcze przyspiesza topnienie wiecznej zmarzliny.

"Wszystkie drzewa i krzewy na naszej planecie ważą mniej niż korzenie traw w samej Jakucji"

- Jednym z głównych problemów związanych z topnieniem wiecznej zmarzliny jest fakt, że znajduje się w niej ogromna ilość węgla organicznego - zauważył Zimow. Do dziś zachowały się tam nawet korzenie tej trawy, którą jadły mamuty. - Jak podkreślił naukowiec, "masa wszystkich korzeni i gnijącej materii organicznej w wiecznej zmarzlinie tylko na terytorium Jakucji jest większa niż cała biomasa lądowa naszej planety". - Wszystkie drzewa i krzewy na naszej planecie ważą mniej niż te korzenie traw w samej Jakucji - sprecyzował.

Zaznaczył, że wieczna zmarzlina topnieje "bardzo, bardzo szybko", ponieważ w połowie składa się z lodu. - Ściany lodu latem mogą cofnąć się o 20 centymetrów w ciągu dnia - dodał. Zimow wyjaśnił, że kiedy wieczna zmarzlina topnieje, mikroby, które się w niej budzą, zaczynają "zjadać" materię organiczną i zamieniają ją albo w dwutlenek węgla, albo w metan, silne gazy cieplarniane.

Badacze już wcześniej ostrzegali, że topniejąca zmarzlina uwalnia duże ilości metanu do atmosfery, który jest szkodliwy dla klimatu planety.

Ministerstwo zapowiada badania

Ministerstwo Zasobów Naturalnych i Środowiska planuje rozmieścić 140 stacji monitorujących topnienie wiecznej zmarzliny. 30-metrowe studnie sprawdzą to, co dzieje się pod ziemią.

- Potrzebujemy monitoringu nie tylko po to, żeby śledzić, co i w jaki sposób topnieje - podkreślił minister Aleksander Kozłow. Dodał, że naukowcy dzięki badaniom będą mogli przewidzieć konsekwencje zanikania wiecznej zmarzliny. 

"Jak można sprzeciwiać się naturze? Musimy się przystosować"

Niestety nie rozwiąże to codziennych życiowych problemów mieszkańców. Dom Igora Daczykowskiego w okolicach zamkniętego lotniska zbudowany został pięć lat temu i od tego czasu się zapada. Budynek, jak większość w tym regionie, stanął na palach. Wznosił się 30 centymetrów nad powierzchnią. Teraz przestrzeń pomiędzy domem a ziemią wynosi metr.

Niektórzy sąsiedzi próbują sprzedawać swoje domy i zaczynać życie od nowa gdzie indziej, ale Daczykowskiego wraz z rodziną postanowili zaryzykować i zostać. Więcej - rozpoczął budowę garażu. - Jak można sprzeciwiać się naturze? Musimy się przystosować - oświadczył.

Szkielety prehistorycznych zwierząt wychodzą na wierzch

Topnienie wiecznej zmarzliny ma jeszcze jeden skutek. Mieszkańcy relacjonują, że szkielety zwierząt zakopanych miliony lat temu teraz wychodzą z ziemi. Bo ta zaczęła się zmieniać. Drastyczny wzrost temperatury na całym globie powoduje topnienie coraz głębszych warstw gleby. A to sprawia, że na zewnątrz wydostają się nie tylko zwierzęta, ale i inne organizmy.

- To kość z nogi mamuta. Niezbyt wielka, taka średniego rozmiaru, ale w dobrym stanie - mówił Nikita Zimow, kierownik Parku Plejstoceńskiego, obmywając znalezioną kość w wodzie.

- Materia organiczna jest dobrze zachowana. Znajduje się w zmarzlinie od milionów lat. Teraz, gdy lód zaczyna topnieć, drobnoustroje zaczynają się budzić - mówił biolog i geograf Sergiej Zimow z Pacyficznego Instytutu Geografii .

Eksperci zaznaczają, że część odkrywanych obecnie drobnoustrojów, pierwotniaków i grzybów była nam dotąd nieznana. Nie wiadomo jeszcze, jakie skutki może spowodować ich wydobycie się spod ziemi.

Autorka/Autor:Paweł Soszyński

Źródło: Reuters, tvnmeteo.pl

Pozostałe wiadomości

Polska znalazła się pod wpływem śródziemnomorskiego niżu Gabriel, który przynosi ze sobą dynamiczną aurę. W kolejnych dniach spodziewane są intensywne opady deszczu i burze.

Deszczowa spirala. Przed nami trudny czas

Deszczowa spirala. Przed nami trudny czas

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gdzie jest burza? We wtorek 8.07 w części Polski pojawiają się wyładowania atmosferyczne, którym towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmi w dwóch województwach

Gdzie jest burza? Grzmi w dwóch województwach

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na środę 9.07. Przed nami wyjątkowo deszczowa noc i dzień. Spodziewane są intensywne opady, lokalne burze oraz porywisty wiatr. Termometry wskażą maksymalnie 22 stopnie Celsjusza.

Pogoda na jutro - środa 9.07. Noc pod znakiem burz i bardzo obfitych opadów

Pogoda na jutro - środa 9.07. Noc pod znakiem burz i bardzo obfitych opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewy mają nadciągnąć nad Polskę we wtorek. Za sprawą niżu genueńskiego sumy opadów w niektórych regionach mogą sięgnąć 150 litrów na metr kwadratowy. Najsilniej ma padać w nocy z wtorku na środę oraz w środę.

Ulewy coraz bliżej Polski. Tak będą wędrować nad krajem

Ulewy coraz bliżej Polski. Tak będą wędrować nad krajem

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Ulewne opady deszczu spowodują, że poziom wody w rzekach znacznie wzrośnie. Z tego powodu Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenia hydrologiczne. W mocy są alarmy pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia.

Przybyło ostrzeżeń IMGW. W tych regionach możliwe są podtopienia

Przybyło ostrzeżeń IMGW. W tych regionach możliwe są podtopienia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Niż genueński Gabriel przyniesie bardzo obfite opady deszczu. Południe, centrum i południowy wschód Polski są zagrożone powodziami. Jak się przygotować, gdy może dojść do powodzi?

Jak przygotować się na powódź

Jak przygotować się na powódź

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej rozszerzył obszar, na którym obowiązują ostrzeżenia trzeciego stopnia przed intensywnymi opadami deszczu. Najwyższym poziomem alertu zostały objęte kolejne powiaty województw świętokrzyskiego i mazowieckiego. Sprawdź szczegóły.

Coraz więcej czerwonych punktów na mapie Polski. IMGW ostrzega

Coraz więcej czerwonych punktów na mapie Polski. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Alert RCB został ponownie rozszerzony o kolejne części kraju. Ostrzeżenia zostały wydane w związku z prognozowanymi intensywnymi, nawalnymi opadami deszczu. Eksperci podają, że możliwe są podtopienia.

Alert RCB na kolejnych obszarach. "Śledź komunikaty pogodowe"

Alert RCB na kolejnych obszarach. "Śledź komunikaty pogodowe"

Aktualizacja:
Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Stan rzek w Polsce. IMGW informuje, że w części naszego kraju poziom wód osiągnął strefę stanów wysokich. W nadchodzących godzinach istnieje lokalna możliwość przekroczenia stanów ostrzegawczych i alarmowych.

Stan rzek w Polsce. Gdzie notowane są wzrosty?

Stan rzek w Polsce. Gdzie notowane są wzrosty?

Źródło:
IMGW

Ponad 60-letni mężczyzna w piątek nie wrócił ze swojej plantacji na wyspie Sulawesi w Indonezji, a rodzina zgłosiła jego zaginięcie. Dzień później mieszkańcy wioski, którzy przeszukiwali okolicę, odnaleźli jego ciało w brzuchu ośmiometrowego pytona. Gad został przez nich zabity, bo wzbudzał podejrzenia swoim nietypowym wyglądem.

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Źródło:
NDTV, Antara News

Naukowcy odkryli na Krecie bakterię, która może pomóc w zwalczaniu komarów. W testach laboratoryjnych okazała się mieć stuprocentową skuteczność w zabijaniu larw tych owadów.

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Co najmniej 1200 interwencji przeprowadzili w poniedziałek strażacy z samego tylko Podkarpacia po nawałnicy, która przetoczyła się nad regionem. Skutki burz straż usuwała przez całą noc także w innych regionach Polski - łącznie wyjeżdżano do akcji 2200 razy. W jednym miejscu konieczna była prewencyjna ewakuacja obozu harcerskiego.

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Źródło:
PAP

Grecja od niedzieli zmaga się z falą upałów - we wtorek w niektórych miejscach temperatura może osiągnąć 42 stopnie Celsjusza. Gorąco jest m.in. w Atenach, stolicy kraju. Z tego powodu władze podjęły decyzję o zamknięciu słynnego zabytku na część dnia.

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Źródło:
PAP, Reuters

Setki pszczół zaatakowały ludzi na ulicy w miejscowości Aurillac w południowej Francji. Obrażenia odniosły 24 osoby, trzy z nich przewieziono do szpitala w stanie krytycznym. Media podkreślają, że tego typu ataki pszczół na ludzi to rzadkość.

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Źródło:
Guardian, BFM TV, France Bleu, franceinfo.fr

Niż genueński, zwykle stacjonarny wir z centrum ulokowanym w rejonie północnych Włoch, wyrywa się właśnie z kolebki i rusza w kierunku Bałkanów, a później Polski. Otrzymał imię Gabriel i wszystko wskazuje na to, że będzie odpowiedzialny za przenos ogromnej ilości wilgoci znad Morza Śródziemnego. Przyniesie on ulewne opady deszczu.

"Imponujące" i "alarmujące" opady. Zagrożone są także duże miasta

"Imponujące" i "alarmujące" opady. Zagrożone są także duże miasta

Źródło:
TVN24+

Sławosz-Uznański Wiśniewski ma za sobą już jedenaście dni misji IGNIS. Polski astronauta osiągnął podstawowe cele w ponad 80 procentach. W poniedziałek Polak połączył się z Warszawą, a dziś zrobi to ponownie.

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Źródło:
PAP

Przez Europę przechodzi burzowy front atmosferyczny. We wtorek w kilkunastu regionach Włoch obowiązują alerty pogodowe. Silne burze przeszły przez Węgry, gdzie doszło do przerw w dostawie prądu i wody, a także paraliżu kolei i lotniska.

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Źródło:
PAP

Do 104 wzrósł bilans ofiar tragicznej powodzi błyskawicznej w środkowym Teksasie. Wśród ofiar są dzieci. Kataklizm szczególnie dotknął hrabstwo Kerr, gdzie odbywał się chrześcijański obóz dla dzieci Camp Mystic. Skalę katastrofy i śmiertelną siłę żywiołu oddaje film pokazujący - w przyspieszonym tempie - gwałtowny wzrost stanu wody w rzece Guadalupe.

Tak rósł poziom wody w rzece Guadalupe

Tak rósł poziom wody w rzece Guadalupe

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP

Zalany terminal i zablokowane pasy startowe - to skutki burzy, jaka przeszła dziś nad największym międzynarodowym lotniskiem na Węgrzech. Przez załamanie pogody port lotniczy im. Ferenca Liszta w Budapeszcie wstrzymał prace na niecałe dwie godziny. Część lecących do stolicy Węgier samolotów została przekierowana do innych miast.

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Źródło:
PAP, dailynewshungary.com

Praca na ISS i jej ważność dla Polski - między innymi o te kwestie pytali w poniedziałek Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego dziennikarze zgromadzenie w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Polski astronauta od ponad tygodnia przebywa na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach misji Ax-4.

Czy Sławosz Uznański-Wiśniewski widział Polskę z kosmosu?

Czy Sławosz Uznański-Wiśniewski widział Polskę z kosmosu?

Źródło:
PAP, TVN24

Przed nami nie tylko spektakularne ochłodzenie, ale także ulewy. Co jeszcze przyniosą nadchodzące dni? Kiedy może wrócić upał? Sprawdź najnowszą prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: wpadniemy z jednej skrajności w drugą

Pogoda na 16 dni: wpadniemy z jednej skrajności w drugą

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wulkan Lewotobi Laki-Laki na wschodzie Indonezji ponownie dał o sobie znać - jego erupcja w poniedziałek wyrzuciła popiół na wysokość aż 18 kilometrów, zmuszając władze do ogłoszenia najwyższego stopnia alarmowego. W związku z zagrożeniem wstrzymano także część lotów.

Odwołano loty do turystycznego raju. Gigantyczna erupcja

Odwołano loty do turystycznego raju. Gigantyczna erupcja

Źródło:
Reuters, ABC News

Burze nawiedziły w niedzielę północne Włochy. Szczególnie niebezpieczna aura panowała w Mediolanie i okolicach, gdzie doszło do śmiertelnego wypadku. Podczas burzy drzewo przygniotło turystów, a jednej osoby nie udało się uratować.

Burza zaskoczyła turystów. Nie żyje kobieta

Burza zaskoczyła turystów. Nie żyje kobieta

Źródło:
PAP, Rai News

W niedzielę firma Axiom Space połączyła się z członkami misji Ax-4 - Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim i Peggy Whitson. Polak powiedział, że cały czas realizują misję. W pewnym momencie podczas transmisji pojawiły się pierogi.

Pierogi w kosmosie. "Smacznego"

Pierogi w kosmosie. "Smacznego"

Źródło:
TVN24

Europa nie była przygotowana na takie lato. Skwar zaczął się w czerwcu, w południowej i zachodniej części kontynentu, by do sierpnia rozlać się właściwie we wszystkich regionach. Dni były o sześć-siedem stopni cieplejsze niż zazwyczaj o tej porze roku. Ludzie, nienawykli do takiego gorąca, mdleli na ulicach. Często było już za późno, by ich uratować - według wstępnych szacunków na skutek upału zmarło ponad 30 tysięcy ludzi, ale późniejsze analizy podniosły ten tragiczny bilans do nawet 70 tysięcy. W Paryżu zakłady pogrzebowe nie nadążały z przyjmowaniem ciał, a władze podjęły decyzję o przekształceniu magazynu przemysłowego w miejscowości Rungis w tymczasową kostnicę.

Upał może nas zabić na 27 sposobów. Wciąż poznajemy nowe

Upał może nas zabić na 27 sposobów. Wciąż poznajemy nowe

Źródło:
TVN24+

Jeszcze do niedawna w ciepłe, letnie wieczory łąki, parki i ogrody były rozświetlone przez świetliki. Przyrodnicy alarmują jednak, że populacja tych owadów drastycznie maleje, a nawet pojawia się ryzyko ich wyginięcia. Są jednak sposoby na to, aby zatrzymać ten negatywny trend.

Świetliki mogą wyginąć. Ekspert podaje trzy powody

Świetliki mogą wyginąć. Ekspert podaje trzy powody

Źródło:
PAP, Discover Magazine

Lew uciekł z ogrodu zoologicznego i zaatakował 53-letniego mężczyznę. Ranny został zabrany do szpitala, a zwierzę zastrzelono. Do zdarzenia doszło w tureckim mieście Manavgat.

Lew uciekł z zoo i zaatakował mężczyznę

Lew uciekł z zoo i zaatakował mężczyznę

Źródło:
PAP, milliyet.com.tr

Grecja przygotowuje się na kilkudniową falę upałów. Z prognoz wynika, że miejscami temperatura sięgnie nawet 42 stopni Celsjusza.

Grecja się "zagotuje". Będzie ponad 40 stopni

Grecja się "zagotuje". Będzie ponad 40 stopni

Źródło:
PAP, newpost.gr, iefimerida.gr