Sudan pod wodą? Poziom Nilu Błękitnego przekracza stan alarmowy

Błękitny Nil w Chartumie
Nil Błękitny w Sudanie przekroczył stan alarmowy
Źródło: Enex
Poziom Nilu Błękitnego w Chartumie osiągnął 16,64 metra, przekraczając stan alarmowy i stawiając stolicę Sudanu oraz okoliczne regiony w obliczu groźby powodzi. Władze wydały pomarańczowy alert obejmujący kilka prowincji kraju.

Ministerstwo Rolnictwa i Nawadniania Sudanu ostrzegło przed wysokim ryzykiem powodzi wzdłuż Nilu po tym, jak poziom wody w Nilu Błękitnym w Chartumie osiągnął 16,64 metra. Stan alarmowy w tym punkcie wynosi 16,5 metra. Zapora Jebel Awliya została całkowicie wypełniona, a prognozy przewidują dalsze dopływy znacznej masy wody z Nilu Błękitnego w nadchodzących dniach.

Przyczyny wzrostu poziomu wód

24 września Jednostka Wczesnego Ostrzegania podniosła poziom zagrożenia powodziowego do pomarańczowego, co oznacza wysokie ryzyko wystąpienia powodzi w całym dorzeczu Nilu. Ostrzeżenie obejmuje następujące stany: Chartum, Al-Dżazira, Nil Biały, Nil Błękitny, Sannar, Nil oraz Stan Północny.

Wzrost poziomu wód spowodowany jest intensywnymi opadami deszczu w Etiopii oraz zwiększonymi zrzutami wody ze zbiornika Tamy Wielkiego Odroszenia (GERD), wynoszącymi 635 milionów metrów sześciennych dziennie. Władze Sudanu podejmują działania w celu złagodzenia skutków kryzysu, m.in. poprzez regulację przepływów w głównych zbiornikach retencyjnych oraz ograniczenie dystrybucji wody do kanałów nawadniających. Prognozy wskazują, że wysoki poziom wód w rzece utrzyma się na północy kraju przez kilka kolejnych dni, wywierając presję na tereny nadrzeczne między Chartumem a Meroe.

Szczyt fali powodziowej

Władze ostrzegają, że podnoszący się poziom wód może prowadzić do zalania pól uprawnych i dolin, powodując straty w plonach, paszach oraz stwarzając zagrożenie dla hodowli zwierząt znajdujących się na terenach nizinnych. Istnieje również ryzyko uszkodzenia mienia oraz porażeń prądem w wyniku kontaktu wody z liniami wysokiego napięcia. Mieszkańcom zalecono zabezpieczenie ważnych dokumentów w wodoodpornych pojemnikach, przeniesienie płodów rolnych na wyżej położone obszary oraz unikanie zalanych dróg i zagłębień. Szczególną troską powinny zostać objęte osoby starsze, dzieci oraz osoby z niepełnosprawnościami.

Koniec września zazwyczaj pokrywa się ze szczytem fali powodziowej na Nilu Błękitnym. Analitycy zwracają jednak uwagę, że w tym roku sytuacja jest wyjątkowa ze względu na nałożenie się na siebie dwóch czynników: intensywnych opadów deszczu powyżej normy na Wyżynie Abisyńskiej oraz gwałtownych, wymuszonych zrzutów wody z przepełnionej GERD, spowodowanych wstrzymaniem pracy turbin. Hydrolog Abbas Sharaki określił aktualne zarządzanie tamą jako "chaotyczne".

Katastrofalna powódź z 2020 roku

Obecny poziom 16,64 metra odnotowany w Nilu Błękitnym w Chartumie to najwyższy wynik w tym roku. Sytuacja porównywana jest z katastrofalną powodzią z 2020 roku, kiedy poziom wody osiągnął rekordowe 17,6 metra. Szybka urbanizacja Chartumu wzdłuż brzegów Nilu, przy jednoczesnym braku odpowiedniej infrastruktury odwadniającej, sprawia, że miasto jest szczególnie narażone na skutki sezonowych wezbrań rzeki.

Choć zazwyczaj zagrożenie powodziowe wygasa na początku października, w najbliższych dniach kluczowe będzie szybkie działanie lokalnych społeczności – wzmacnianie wałów przeciwpowodziowych, uruchamianie pomp oraz ewakuacja mieszkańców z najbardziej zagrożonych obszarów. Eksperci podkreślają, że w dłuższej perspektywie konieczne są inwestycje w systemy wczesnego ostrzegania, lepszą koordynację zarządzania zbiornikami wodnymi oraz planowanie przestrzenne odporne na skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych.

Czytaj także: