Jeden z najbardziej inwazyjnych owadów świata, szerszeń azjatycki (Vespa mandarinia), określany też "szerszeniem mordercą", otrzymał nową nazwę. Amerykańskie Towarzystwo Entomologiczne (ESA) i Kanadyjskie Towarzystwo Entomologiczne (ESC) zadecydowały, że od tej pory owad będzie nazywany w bardziej neutralny sposób.
W krajach anglojęzycznych ogromny szerszeń znany był dotychczas pod dwiema nazwami zwyczajowymi - szerszeń morderca i wielki szerszeń azjatycki. Jego "rebranding" został podyktowany szeregiem zmian, jakie do nazewnictwa wprowadzają lokalne towarzystwa entomologiczne.
Pełne szacunku, inkluzywne i opisowe
Nowa nazwa zwyczajowa Vespa mandarinia to wielki szerszeń północny (ang. northern giant hornet). Jak tłumaczą przedstawiciele Amerykańskiego Towarzystwa Entomologicznego (ESA) i Kanadyjskiego Towarzystwa Entomologicznego (ESC), użycie przymiotnika "azjatycki" w stosunku do groźnego szkodnika może wzmocnić antyazjatyckie nastroje panujące w amerykańskim społeczeństwie, które są pokłosiem pandemii COVID-19. Jest to szczególnie istotne w obliczu wzrostu dyskryminacji i przestępstw wobec osób o azjatyckim pochodzeniu.
Jak czytamy na stronie internetowej ESA, celem projektu Lepsze Nazwy Zwyczajowe (Better Common Names) jest całkowita rezygnacja z odniesień do regionów geograficznych w nazwach owadów, w szczególności gatunków inwazyjnych i niebezpiecznych. Organizacja podkreśla, że nowe określenia zwyczajowe mają być "pełne szacunku, inkluzywne i opisowe".
- Używanie poprawionych nazw zwyczajowych zwiększy skuteczność komunikacji z opinią publiczną, poprawi reputację entomologii i entomologów, a także sprawi, że nauka stanie się otwarta na inne grupy - wskazuje ESA w opisie projektu.
Stanowi zagrożenie dla pszczół
V. mandarinia pochodzi z Azji Wschodniej, gdzie jest drapieżnikiem stawonogów, w tym pszczół miodnych. Szerszeń atakuje ule, wabiąc inne osobniki feromonami i szybko zabijając robotnice, by dostać się do smakowitych pszczelich larw i miodu. Japońskie pszczoły miodne (Apis cerana) potrafią przeciwdziałać tym atakom, ale natywny dla Europy gatunek Apis mellifera nie posiada skutecznej obrony.
Jak podaje Departament Rolnictwa Stanu Waszyngton, wielki szerszeń północny stanowi potencjalne zagrożenie dla pszczół miodnych, zdrowia ludzkiego i rolnictwa. Chociaż owady te przeważnie nie atakują ludzi, zrobią to, jeśli zostaną sprowokowane lub zagrożone. Żądło tego gatunku jest dłuższe niż żądło pszczół i os, a ich jad jest bardziej toksyczny.
Źródło: CNN, Yahoo News, ESA, Zhu et al. (2020)
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock