Lato wielkimi krokami zbliża się do końca. Czego spodziewać się w pogodzie jesienią i jaki będzie początek zimy 2024/2025? Grudzień i styczeń to mogą być mokre miesiące - wynika ze wstępnej, długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW).
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował eksperymentalną prognozę pogody na październik, listopad, grudzień i styczeń.
Prognoza IMGW na październik 2024
W październiku na obszarze prawie całej Polski średnia temperatura w skali miesiąca nie powinna odbiegać od normy z lat 1991-2020. Tylko w południowej części kraju może być cieplej niż zazwyczaj. Jeżeli chodzi o opady, to ich miesięczna suma w zachodniej połowie Polski najprawdopodobniej przekroczy normę, a na wschodzie opadów będzie tyle, co zwykle.
Prognoza IMGW na listopad 2024
Według meteorologów cieplej niż przeciętnie w listopadzie będzie w zachodnich regionach, a na pozostałym terenie kraju średnia temperatura powinna zawierać się w zakresie normy wieloletniej. Suma opadów atmosferycznych w całej Polsce powinna być w normie.
Prognoza IMGW na grudzień 2024
Zupełnie inaczej pod względem opadów wyglądają przewidywania dotyczące grudnia. We wszystkich regionach opadów będzie więcej niż zazwyczaj, a więc może to być mokry miesiąc. Z kolei średnia miesięczna temperatura powinna kształtować się w granicach normy.
Prognoza IMGW na styczeń 2025
Jak zapowiada się pierwszy miesiąc kolejnego roku? Styczeń 2025 może być kolejnym z rzędu miesiącem, w którym średnia suma opadów przekroczy normę z lat 1991-2020. Na południu Polski będzie prawdopodobnie cieplej niż zwykle, a poza tym temperatura ma zawierać się w normie - wynika z prognozy IMGW.
Co oznaczają pojęcia "powyżej normy", "poniżej normy" i "w normie"
W IMGW-PIB, podobnie jak w innych ośrodkach meteorologicznych na całym świecie, średnią miesięczną temperaturę/sumę opadów dla danego miesiąca prognozuje się w odniesieniu do tak zwanej normy wieloletniej. Obecnie brany jest pod uwagę okres 1991-2020.
Wartości średniej miesięcznej temperatury lub miesięcznej sumy opadów z tego okresu sortuje się od najniższej do najwyższej. 10 najniższych wartości wyznacza temperaturę/opady w klasie "poniżej normy", 10 środkowych "w normie", a 10 najwyższych - "powyżej normy".
Jeżeli mamy do czynienia z klasą "powyżej normy", możemy zakładać, że miesiąc będzie cieplejszy lub bardziej mokry od co najmniej kilkudziesięciu obserwowanych tych samych miesięcy w latach 1991-2020. Jeśli prognoza określa go jako "poniżej normy", będzie chłodniejszy lub suchszy, natomiast "w normie" - podobny do średnich 10 miesięcy z okresu porównawczego.
Gdy przewidywana jest średnia temperatura/suma opadów:
- powyżej normy, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie cieplejszy/bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020;
- poniżej normy, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie chłodniejszy/bardziej suchy od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020;
- w normie, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie podobny do typowych 10 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020.
Eksperci przypominają, że prognozowana średnia temperatura odnosi się do średniej temperatury całego miesiąca, notowanej zarówno za dnia, jak i w nocy. Prognozowana suma opadów odnosi się do sumy opadów ze wszystkich dni w miesiącu. W prognozach nie jest określany rodzaj opadu (śnieg lub deszcz).
Sprawdzalność prognoz długoterminowych
Jak podkreśla IMGW, pomimo coraz większej mocy obliczeniowej superkomputerów i szerokiej wiedzy o procesach pogodowych, wciąż nie można uniknąć błędów i różnic w prognozach na tak długi okres w przyszłości. Rozbieżności wynikają zarówno z ryzyka wystąpienia nagłych (często lokalnych) zjawisk meteorologicznych, które mogą zaburzyć prognozowane procesy pogodowe, jak i z samej różnorodności wykorzystywanych w modelach prognostycznych założeń fizycznych oraz równań matematycznych i statystycznych.
Z tak dużym wyprzedzeniem nie jest możliwy dokładniejszy opis przewidywanej pogody. Należy pamiętać o tym, że prognoza jest orientacyjna, a jej charakter jest eksperymentalny oraz że dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego.
Źródło: IMGW
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/IMGW-PiB