Smog w Polsce. GIOŚ ostrzega kilka milionów osób

SERWIS SMOGOWY TVNMETEO.PL. SPRAWDŹ JAKOŚĆ POWIETRZA W SWOIM MIEŚCIE

Jak wynika z komunikatu Departamentu Monitoringu Środowiska Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Regionalnego Wydziału Monitoringu Środowiska w Katowicach, na sobotę i niedzielę wydano powiadomienie o ryzyku przekroczenia poziomu informowania dotyczącego pyłu PM10. Obszar, którego powiadomienie dotyczy w sobotę, obejmuje: Chorzów, Świętochłowice, Katowice, Mysłowice, Siemianowice Śląskie i Dąbrowę Górniczą, a także powiaty: bieruńsko-lędziński, tyski, bielski, cieszyński i żywiecki. Objęty powiadomieniem obszar zamieszkuje blisko 1,3 mln osób. Obszar, którego powiadomienie dotyczy w niedzielę, obejmuje: Bytom, Chorzów, Katowice, Zabrze, Gliwice i Bielsko-Białą oraz powiaty: cieszyński, rybnicki, wodzisławski i żywiecki. Na tym obszarze mieszka ponad 1,6 mln osób. Jako przyczynę sytuacji wskazano "warunki meteorologiczne utrudniające rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w sytuacji wzmożonej emisji z sektora bytowo-komunalnego". Podobne ostrzeżenie obowiązywało w poprzednich dniach. Zgodnie z sobotnim raportem Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Katowicach Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska w Katowicach poinformował o przekroczeniu dopuszczalnych średnich stężeń 24-godzinnych pyłu zawieszonego PM10 (50 mikrogramów na metr sześcienny powietrza) w czwartek. Przekroczenie tej wartości odnotowano w czwartek na stacjach pomiarowych w: Wodzisławiu Śląskim o 75 proc., Katowicach (stacja komunikacyjna) o 68 proc., Raciborzu o 67 proc., Cieszynie o 65 proc., Żywcu o 46 proc., Rybniku o 41 proc., Zabrzu o 40 proc., Gliwicach o 36 proc., Bielsku–Białej o 33 proc., Lublińcu o 30 proc., Częstochowie (stacja komunikacyjna) o 29 proc., Katowicach o 25 proc., Tychach o 24 proc., Ustroniu o 15 proc., Sosnowcu o 6 proc., i Dąbrowie Górniczej o 4 proc. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska od 11 października 2019 r. poziom informowania jest określony dla średniodobowej wartości 100 mikrogramów na metr sześc. dla pyłu PM10. Poziom informowania to dwukrotne przekroczenie dobowej normy jakości, ustalonej dla pyłu PM10 na 50 mikrogramów. Limit dni w ciągu roku z przekroczoną normą jakości powietrza (średnio 50 mikrogramów pyłu PM10 na metr sześc. w ciągu doby) wynosi zgodnie z przepisami 35. Alarm smogowy jest ogłaszany przy przekroczeniu w ciągu doby średniej wartości 150 mikrogramów na metr sześc. dla pyłu PM10 (wcześniej było to 300 mikrogramów).

Według danych na godzinę 9 najgorsza, czyli zła jakość powietrza panowała w Niepołomicach (woj. małopolskie), gdzie stacja pomiarowa wykazała stężenie PM10 na poziomie 293 mikrogramów na metr sześcienny (µg/m3), co oznacza 488,3 procenta normy dobowej. W wielu innych miastach położonych na południu kraju jakość powietrza była niezdrowa lub średnia.

W przypadku pyłu PM2,5 złą jakość powietrza odnotowano w miejscowości Jasło (woj. podkarpackie) - 130 µg/m3, co oznacza 361,1 procenta normy dobowej. Na południu i północnym zachodzie Polski jakość powietrza była niezdrowa lub średnia.

O powietrzu dobrej jakości mówimy, gdy stężenia szkodliwych pyłów nie przekraczają:

- w przypadku pyłu PM10 - 60 mikrogramów na metr sześcienny (µg/m3);

- w przypadku pyłu PM2,5 - 36 µg/m3;

- w przypadku benzenu - 10 µg/m3.

PM10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów. Jej występowanie związane jest między innymi z procesami spalania stałych i ciekłych paliw.

PM2,5 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 2,5 mikrometra. Według Światowej Organizacji Zdrowia jest najbardziej szkodliwym dla człowieka zanieczyszczeniem atmosferycznym. Dociera nie tylko do układu oddechowego, lecz także do układu krwionośnego. Dużo dłużej zostaje w naszym organizmie.

Benzo(a)piren to rakotwórczy i mutagenny związek chemiczny będący przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje małą toksyczność ostrą, zaś dużą toksyczność przewlekłą, co związane jest z jego zdolnością kumulacji w organizmie.