Gąska zielonka to gatunek grzyba należący do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae). Rośnie zwykle od września do listopada, ale w czasie łagodnych zim można natknąć się na nią też w grudniu. Inne nazwy tego grzyba to gąska zielona, gąska żółta, zieleniatka, prośnianka, słonka czy podzielonka. Gatunek ten występuje głównie w Europie i Ameryce Północnej.

Grzyby ukryte pod ziemią

Gąska zielonka rośnie w lasach iglastych, głównie pod sosnami, na piaszczystej glebie. Prawie cały rozwój owocnika odbywa się pod ziemią. Z mchu, igliwia czy ziemi wystaje zazwyczaj tylko część kapelusza, dlatego trudno jest ją znaleźć. Pod koniec października można było się natknąć na te grzyby w okolicach Warszawy. Na poniższym nagraniu widać, jak wyglądało ich zbieranie.

"Zielonkawy kolor sprawia, że doskonale wtapia się w podłoże, łatwo ją przeoczyć"

Czy inne gatunki grzybów też wykopuje się z ziemi? - W podobny sposób można natrafić także na inne gatunki gąsek, które częściowo ukrywają się pod warstwą ściółki i piasku. Wykopywanie czy odkrywanie owocników dotyczy przede wszystkim gatunków rosnących w suchych, piaszczystych siedliskach. Oprócz gąski zielonki można w ten sposób znaleźć na przykład gąskę niekształtną, zwaną gąską siwą - powiedział Piotr Grześ, leśnik i autor bloga "Grzybów znawca". - To grzyby, które często wyrastają tuż pod powierzchnią ziemi, więc widoczne są tylko fragmenty ich kapeluszy. Warto pamiętać, by przy zbiorze nie niszczyć grzybni. Najlepiej delikatnie wyjąć owocnik i zasypać miejsce po nim, by nie zaburzać naturalnego środowiska - dodał.

Znalezienie gąski zielonki nie jest proste. Jak więc jej szukać? Jak przekazał Piotr Grześ, grzyb ten preferuje siedliska piaszczyste.

- Częściej spotykana się te grzyby w suchych borach sosnowych i na ich obrzeżach, czy na skrajach dróg leśnych. Gąska zielonka wyrasta w grupach, często w towarzystwie mchów i porostów. Jej zielonkawy kolor sprawia, że doskonale wtapia się w piaszczyste podłoże, dlatego łatwo ją przeoczyć. Warto więc patrzeć uważnie na fragmenty piasku i ściółki lekko uniesione przez owocniki - to charakterystyczny znak, że pod spodem może kryć się gąska - tłumaczył.

Czy gąski zielonki są jadalne?

Jak przekazał autor bloga "Grzybów znawca", gąska zielonka przez lata uchodziła za doskonały grzyb jadalny. - Dziś klasyfikowana jest jako warunkowo jadalna. Zdarzały się przypadki zatruć po spożyciu większych ilości, dlatego lepiej ograniczyć jej jedzenie lub wybierać inne, bezpieczniejsze gatunki gąsek, jak na przykład gąska niekształtna - dodał.

Lasy Państwowe pisały kilka lat temu o gąsce zielonce. Informowały, że nie zaleca się jej jeść zbyt wiele, bo są kraje, w których uznawana jest za toksyczną. "Łatwo pomylić ją z muchomorem i trującą gąską siarkową" - zaznaczyły Lasy na swym profilu na X.