Waran z Komodo, największa współcześnie żyjąca jaszczurka, posiada cienką warstwę żelaza pokrywającą zęby - wynika z najnowszych badań. Zdaniem naukowców, ta dość nietypowa cecha pozwala mu skutecznie zabijać ofiary i zdobywać pożywienie.
Dorosły osobnik warana z Komodo posiada około 60 zębów. To właśnie nim przyjrzał się zespół naukowców z King's College London. Badanie przy użyciu zaawansowanych metod obrazowania chemicznego i strukturalnego ujawniło cienką warstwę żelaza spoczywającą na zębach jaszczura. "Ta cecha nigdy wcześniej nie została zaobserwowana u gadów mięsożernych" - czytamy w podsumowaniu badań opublikowanych wczoraj w czasopiśmie "Nature Ecology & Evolution".
Żelazo znajdujące się na ostrych krawędziach zębów warana przypomina cienką, pomarańczową linię. Badacze ustalili, że metal odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu ostrości uzębienia, dzięki któremu gad zabija swoje ofiary. To między innymi gryzonie, ptaki, a także konie, czy bawoły wodne, które giną od podwójnego ciosu ostrymi zębami i jadowitego ugryzienia.
"Powszechna, ale pomijana cecha u gadów"
Naukowcy odkryli mniej wyraźne ślady żelaza w uzębieniu innych żyjących jaszczurek z rodziny waranów, ale także u aligatorów i krokodyli. Badacze uważają, że metal mógł też znajdować się na siekaczach dinozaurów - między innymi Tyranozaura. Jednak analiza skamieniałości nie potwierdziła obecności tego pierwiastka. Zdaniem autorów badania, mógł on zniknąć z biegiem czasu, ponieważ warany z są blisko spokrewnione z dinozaurami.
- Wygląda na to, że może to być naprawdę pomijana, ale powszechna cecha zębów gadów - powiedział Aaron LeBlanc, wykładowca biotechnologii stomatologicznej w King's College London i główny autor badania.
Badania pomogą ludziom?
Autorzy badań nie wykluczają, że odkrycie może ostatecznie doprowadzić do opracowania nowych technik dentystycznych.
- Uważamy, że istnieje możliwość wykorzystania struktury odkrytej w tej pracy do opracowania nowych strategii regeneracji szkliwa u ludzi - powiedział Owen Addison, profesor rehabilitacji jamy ustnej w King's College w rozmowie z brytyjskim Guardianem.
Warany z Komodo w naturalnym środowisku można dzisiaj zobaczyć jedynie w Parku Narodowym Komodo na wyspie Flores w Indonezji. W 2021 roku Międzynarodowa Unia Ochrony przyrody umieściła Varanus komodoensis na Czerwonej Liście Gatunków Zagrożonych. Z powodu działalności człowieka (w tym niszczenia siedlisk i nielegalnych polowań) populacja tego gatunku drastycznie się zmniejszyła. Obecnie na Ziemi żyje niecałe 3500 dorosłych i młodych waranów z Komodo.
Źródło: Nature, phys.org, The Guardian
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock