Skąd wzięła się woda na Księżycu? Swój udział w tym może mieć Ziemia

Źródło:
University of Hawaii
"Wylądowaliśmy, zbadaliśmy, szczęśliwie wróciliśmy"
"Wylądowaliśmy, zbadaliśmy, szczęśliwie wróciliśmy"tvn24
wideo 2/10
Księżyc - misje, nauka

Woda na Księżycu może mieć ziemskie pochodzenie - przynajmniej częściowo. Jak odkryli badacze, tworzenie się lodu na powierzchni naszego satelity jest napędzane przez elektrony pochodzące także z ziemskiej magnetosfery. Poznanie tych procesów może okazać się kluczowe dla przyszłych, załogowych misji na Księżyc.

Ziemia otoczona jest magnetosferą - obszarem pola magnetycznego - osłaniającą ją przed działaniem wiatru słonecznego. Odchyla ona zmierzające w naszą stronę strumienie plazmy w taki sposób, że bezpiecznie opływają Ziemię, tworząc długi, magnetyczny "ogon" po nocnej stronie. Ogon ten składa się z jonów pochodzących nie tylko ze Słońca, ale również z naszej planety.

Wiele ciał Układu Słonecznego nie posiada magnetosfery, przez co wystawione są one na działanie wiatru słonecznego. Księżyc jest regularnie bombardowany wiązkami jonów, co powoduje "kosmiczne wietrzenie" jego powierzchni. Wiatr słoneczny uważano do tej pory za główną przyczynę tworzenia się wody na Księżycu, ale badanie opublikowane kilka dni temu na łamach czasopisma "Nature Astronomy" sugeruje, że do powstawania wody dochodzi także w zupełnie innym miejscu.

Magnetyczny ogon

Międzynarodowy zespół naukowców dokonał analizy danych teledetekcyjnych zebranych przez instrument pomiarowy Moon Mineralogy Mapper indyjskiej misji Chandrayaan-1. Przede wszystkim interesowały ich momenty, w których satelita chował się wewnątrz magnetycznego "ogona" Ziemi - to jedyny moment, gdy jego powierzchnia nie jest bombardowana wiatrem słonecznym.

Jak wyjaśnił Shuai Li z Uniwersytetu Hawajskiego w Manoa, badacze początkowo spodziewali się, że bez ekspozycji na słoneczną plazmę na Księżycu nie będą zachodziły procesy formowania się cząsteczek wody. Wyniki pokazały jednak coś zupełnie innego - zachodziły one w takim samym tempie, co podczas uderzeń wiatru słonecznego.

- Wskazuje to, że w magnetycznym "ogonie" mogą istnieć procesy napędzające formowanie się wody lub jej źródła, które nie są bezpośrednio związane z cząsteczkami wiatru słonecznego. W szczególności promieniowanie wysokoenergetycznych elektronów wykazuje podobne efekty, jak protony pochodzące ze Słońca - powiedział.

Oddziaływanie burzy słonecznej na magnetosferę Ziemi (NASA)
Oddziaływanie burzy słonecznej na magnetosferę Ziemi Oddziaływanie burzy słonecznej na magnetosferę Ziemi (NASA)NASA

Woda i żelazo

Poprzednie badanie, w którym brał udział Li, pokazało, że obecny w magnetycznym "ogonie" Ziemi tlen powoduje rdzewienie żelaza na Księżycu. "Pokazuje to, że matka Ziemia jest silnie związana ze swoim Księżycem, chociaż wciąż nie wiemy, jak silnie" - przyznał.

Naukowcy podkreślili, że poznanie procesów odpowiedzialnych za formowanie się wody na Księżycu ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia jego ewolucji, a także dla zapewnienia zasobów wodnych dla przyszłych badań prowadzonych przez człowieka. Nowe odkrycie może również pomóc w wyjaśnieniu, skąd wziął się lód w stale zacienionych regionach Księżyca.

Autorka/Autor:as/dd

Źródło: University of Hawaii

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

W środę przez Polskę przechodzą burze i intensywne opady deszczu. Woda dostała się do przejścia podziemnego na dworcu kolejowym w Gdyni. W czasie nawałnicy na Podhalu zalane zostały posesje i piwnice.

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed burzami. W powiecie tatrzańskim w Małopolsce podniesiono ostrzeżenie do najwyższego, trzeciego stopnia. Synoptycy wydają kolejne alarmy przed groźną pogodą. Zjawiskom będą towarzyszyć silne opady deszczu, a lokalnie sypnie gradem.

Uwaga, tutaj może być szczególnie niebezpiecznie. Ostrzeżenia trzeciego stopnia

Uwaga, tutaj może być szczególnie niebezpiecznie. Ostrzeżenia trzeciego stopnia

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Gdzie jest burza? W środę 24.07 nad Polską pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Silnie pada, porywiście wieje

Gdzie jest burza? Silnie pada, porywiście wieje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Temperatura w kolejnych dniach będzie rosnąc aż do weekendu. Na termometrach zobaczymy wtedy nawet 32 stopnie Celsjusza. Możliwe są również burze z silnym wiatrem oraz przelotne opady deszczu.

Upał wróci już za kilka dni

Upał wróci już za kilka dni 

Źródło:
tvnmeteo.pl

Alert RCB. W środę 24.07 do osób przebywających na terenie południowych powiatów województwa małopolskiego został rozesłany SMS z ostrzeżeniami przed burzami. Towarzyszący wyładowaniom deszcz może powodować podtopienia.

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Źródło:
RCB

W południowych krajach Europy, ogarniętych 40-stopniowymi upałami, płoną lasy. W środę z powodu dużego pożaru ewakuowano ponad tysiąc turystów z ośrodka wakacyjnego we włoskiej Apulii. W jednej z gmin w Aragonii na północnym wschodzie Hiszpanii zagrożone tereny musiały opuścić dziesiątki osób, w tym goście hotelu.

Ewakuowano 1200 osób z ośrodka wakacyjnego

Ewakuowano 1200 osób z ośrodka wakacyjnego

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Humbak wyskoczył z wody, spadł na rufę łodzi motorowej i przewrócił ją wraz z załogą - do takiego zdarzenia doszło u wybrzeży amerykańskiego stanu New Hampshire. Całe zajście zostało uchwycone na nagraniu.

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Źródło:
ENEX, BBC, The Post Business Insider

Poniedziałek 22 lipca to najcieplejszy dzień na świecie w historii pomiarów - wynika ze wstępnych danych europejskiej agencji Copernicus Climate Change Service (C3S). Tym samym dzień ten wyprzedził niedzielę 21 lipca, która zdobyła ten tytuł zaledwie wczoraj.

Ziemia się gotuje. Kolejny dzień, kolejny rekord

Ziemia się gotuje. Kolejny dzień, kolejny rekord

Źródło:
Reuters

Pogoda na dziś, czyli środę 24.07. W wielu miejscach będzie pochmurno i deszczowo. Lokalnie mogą pojawić się burze z silnym wiatrem. Temperatura maksymalna wyniesie 28 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - środa, 24.07. Niespokojna aura w wielu regionach

Pogoda na dziś - środa, 24.07. Niespokojna aura w wielu regionach

Źródło:
tvnmeteo.pl

W mięśniach i wątrobach ryb z rodziny żarłaczowatych u wybrzeży Brazylii wykryto wysokie stężenie kokainy. - To bardzo ważne i potencjalnie niepokojące odkrycie - powiedziała Sara Novais, ekotoksykolożka morska.

"Kokainowe ryby" u wybrzeży Brazylii

"Kokainowe ryby" u wybrzeży Brazylii

Źródło:
BBC, Science

Co najmniej 13 osób zginęło na Filipinach w wyniku obfitych opadów deszczu wywołanych przez tajfun Gaemi. Żywioł zmierza obecnie w kierunku Tajwanu, gdzie z powodu zagrożenia jakie niesie zamknięto szkoły, biura i instytucje finansowe oraz postawiono wojsko w stan gotowości.

Gaemi sieje spustoszenie. "Woda dotarła do drugiego piętra"

Gaemi sieje spustoszenie. "Woda dotarła do drugiego piętra"

Źródło:
Reuters, PAP

We wtorek doszło do erupcji Etny. Chmura popiołów wzbiła się na wysokość ośmiu kilometrów. Pył wulkaniczny pokrył Katanię na Sycylii. Chroniąc się przed nim, wiele osób chodziło po tym sycylijskim mieście pod parasolem.

Gruba warstwa pyłu pokryła miasto. Ludzie chodzili pod parasolami

Gruba warstwa pyłu pokryła miasto. Ludzie chodzili pod parasolami

Źródło:
PAP, Quotidiano Nazionale, tvnmeteo.pl

Liczba ofiar śmiertelnych dwóch osuwisk, do których doszło w poniedziałek w Etiopii, przekroczyła 200 - przekazały lokalne władze. Trwają poszukiwania zaginionych.

"Nie wiem, kiedy to się skończy. Wciąż odnajdujemy ciała"

"Nie wiem, kiedy to się skończy. Wciąż odnajdujemy ciała"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Z powodu trwającej od kilku tygodni suszy władze Wiednia wprowadziły zakaz grillowania. Miasto ostrzega przed wysokim ryzykiem pożarów lasów i apeluje o ostrożność.

Zakaz grillowania w europejskiej stolicy

Zakaz grillowania w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Coraz bardziej dotkliwa susza panuje na Sycylii. Tam, gdzie jest najgorzej, woda z kranów nie płynie od kilkudziesięciu dni. Poważne straty notuje się w rolnictwie i turystyce. Burmistrz miasta Agrigento oświadczył, że to "najgorszy kryzys hydrologiczny w ostatnich latach".

Czarny rynek wody i protesty na Sycylii. "Najgorszy kryzys w ostatnich latach"

Czarny rynek wody i protesty na Sycylii. "Najgorszy kryzys w ostatnich latach"

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Ponad 180 osób zmarło w Hiszpanii od początku wakacji z powodu panujących wysokich temperatur - wynika z danych madryckiego Instytutu Zdrowia imienia Karola III. Około połowę z tych zgonów odnotowano w ostatnich kilkunastu dniach.

Piekielny żar. Od początku wakacji w Hiszpanii zmarło ponad 180 osób

Piekielny żar. Od początku wakacji w Hiszpanii zmarło ponad 180 osób

Źródło:
PAP, thelocal.es, eltiempo.es

Norweski region Telemark, który jest położony około 100 kilometrów na zachód od Oslo, nawiedziły ulewne deszcze. Doszło tam do powodzi, w wyniku której zawalił się most. Służby ewakuowały około 350 mieszkańców i turystów z terenów zagrożonych osunięciami ziemi.

Zawalony most, zalane drogi. Osunięcie ziemi zagraża mieszkańcom i turystom

Zawalony most, zalane drogi. Osunięcie ziemi zagraża mieszkańcom i turystom

Źródło:
PAP, nrk.no

W Kolumbii Brytyjskiej i Albercie szaleją pożary, ewakuowano tysiące osób. Dym generowany przez płomienie przekracza północny Atlantyk - poinformowało europejskie centrum monitorowania atmosfery Copernicus (CAMS).

Od piorunów wybuchają pożary, tysiące ewakuowanych

Od piorunów wybuchają pożary, tysiące ewakuowanych

Źródło:
Reuters, PAP, cbc.ca, nytimes.com

Stres ludzi wpływa na samopoczucie psów. Przeprowadzone przez brytyjskich naukowców badanie wykazało, że zapachy wydzielane przez zdenerwowane osoby sprawiały, że zwierzaki wykazywały się pesymizmem.

Psy czują zapach naszego stresu. Przez niego stają się pesymistami

Psy czują zapach naszego stresu. Przez niego stają się pesymistami

Źródło:
University of Bristol

Piorun śmiertelnie poraził 47-letniego mężczyznę i jego 11-letnią córkę na górze Zhaltets w Bułgarii. Drugie dziecko, które zaalarmowało służby ratunkowe, ocalało i zostało śmigłowcem przetransportowane do szpitala.

Ojciec i córka śmiertelnie porażeni piorunem

Ojciec i córka śmiertelnie porażeni piorunem

Źródło:
PAP, breaking.bg

Lecąca w kierunku Jowisza sonda JUICE, aby nabrać prędkości, przeleci w przyszłym miesiącu pomiędzy Ziemią a Księżycem - poinformowała Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). To pierwszy tego typu manewr w historii lotów kosmicznych.

Sonda JUICE przeleci między Ziemią a Księżycem   

Sonda JUICE przeleci między Ziemią a Księżycem   

Źródło:
PAP, ESA

Ogień pojawił się na przedmieściach Lizbony. Pożar wybuchł w niedzielę wczesnym popołudniem, a walkę z nim utrudniał upał i silny wiatr. 14 osób, w tym 11 strażaków, odniosło obrażenia. Niebezpieczeństwo pożarowe nie mija.

Wiatr dodał sił pożarowi nieopodal Lizbony. 14 osób rannych

Wiatr dodał sił pożarowi nieopodal Lizbony. 14 osób rannych

Źródło:
SIC Noticias, observador.pt

Lawina błotna zalała w niedzielę miasto w północno-wschodniej Francji. Do zdarzenia doszło w departamencie Górna Marna, gdzie weekend przyniósł gwałtowne opady deszczu i burze. Osiem osób zostało rannych.

Błoto zalało miasto. "Po dwóch minutach drzwi pękły pod naporem fal"

Błoto zalało miasto. "Po dwóch minutach drzwi pękły pod naporem fal"

Źródło:
France TV, BFMTV

Za nami kolejna noc obserwacji Koźlego Księżyca. Letnie pełnie są szczególnie efektowne - tarcza naszego naturalnego satelity wydaje się wtedy większa i złotawa. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Koźli Księżyc. Złota pełnia w waszych obiektywach

Koźli Księżyc. Złota pełnia w waszych obiektywach

Aktualizacja:
Źródło:
space.com, timeanddate.com, Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Chorwacka policja zatrzymała mężczyznę podejrzanego o podłożenie ognia w okolicach Trogiru. W czwartek pożar podszedł bardzo blisko kompleksów hotelowych, zagrażając bezpieczeństwu ponad 4000 ludzi, a w niedzielę wciąż trwało jego dogaszanie.

Miał podpalić las, został wyciągnięty z autobusu za nogi

Miał podpalić las, został wyciągnięty z autobusu za nogi

Źródło:
PAP, index.hr, tvnmeteo.pl

Intensywne opady deszczu spowodowały, że na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro - Płociduga Duża. Zbiornik ten osuszono w XIX wieku, by uzyskać łąki do wypasu koni. Zdaniem naukowców jezioro to jednak wkrótce znowu zniknie.

Na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro

Na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro

Źródło:
PAP