Ta czarna kropka to Merkury. Na nagraniu widać jego przejście na tle tarczy Słońca

Źródło:
space.com, ESA
Przejście Merkurego na tle tarczy słonecznej
Przejście Merkurego na tle tarczy słonecznej
ESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team/SPICE Team
Przejście Merkurego na tle tarczy słonecznejESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team/SPICE Team

Sonda Solar Orbiter zaobserwowała tranzyt Merkurego na tle Słońca. Zjawisko to było dla sondy okazją do skalibrowania instrumentów - informuje Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).

Sonda Solar Orbiter została zaprojektowana w celu obserwacji Słońca. W kierunku naszej dziennej gwiazdy wysłano ja w 2020 roku. 3 stycznia pole jej widzenia przeciął Merkury, czyli najmniejsza planeta Układu Słonecznego. Tranzyt, czyli przejście jednego ciała niebieskiego przez tarczę drugiego, zaobserwowało kilka instrumentów sondy należącej do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i NASA.

Merkury na tle Słońca na nagraniu

Moment pojawienia się planety na tle Słońca uchwyciło urządzenie o nazwie PHI (Polarimetric and Helioseismic Imager). Za sprawą instrumentu EUI (Extreme Ultraviolet Imager) możemy obserwować najbliższą planetę Słońca w ruchu. Na kilkusekundowym nagraniu opublikowanym przez ESA widoczna jest ona jako czarny dysk po prawej stronie od naszej dziennej gwiazdy. Wyraźnie odróżnia się od plam słonecznych widocznych w górnej części obrazu.

Natomiast urządzenie SPICE (Spectral Imaging of the Coronal Environment) pozwoliło spojrzeć na różne warstwy atmosfery Słońca, spośród których każda charakteryzuje się inną temperaturą.

Przejście Merkurego na tle tarczy słonecznej
Przejście Merkurego na tle tarczy słonecznejESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team/SPICE Team
Cztery różne warstwy Słońca zaobserwowane przez sondę Solar OrbiterESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team

Przydatne tranzyty

Zjawiska tranzytów planet używane są przez astronomów do wielu celów. W poprzednich wiekach wykorzystywano je do obliczania rozmiarów Układu Słonecznego. W ostatnim czasie okazują się skutecznym sposobem na znajdowanie planet krążących wokół gwiazd. Kiedy planeta przemieszcza się przed tarczą gwiazdy, jej jasność maleje. Regularność tego zjawiska pozwala obliczyć rozmiar planety oraz jej orbitę.

Dla sondy Solar Orbiter ten tranzyt był dobrą okazją do kalibracji instrumentów.  

Europejska Agencja Kosmiczna wykorzystuje tranzyty planetarne do badań nad egzoplanetami, czyli planetami pozasłonecznymi, w misji CHEOPS (CHaracterising ExOPlanet Satellite). W bliskiej przyszłości misja PLATO (PLAnetary Transits and Oscillations of stars) ma korzystać z danych uzyskanych dzięki obserwacji tranzytów do poszukiwania planet wielkości Ziemi w strefach obejmujących milion gwiazd. W 2029 r. teleskop ARIEL (Atmospheric Remote-sensing Infrared Infrared Exoplanet Large-survey) ma wykorzystać tranzyty w celu badania atmosfer około tysiąca znanych egzoplanet.

Autorka/Autor:ps

Źródło: space.com, ESA

Źródło zdjęcia głównego: ESA & NASA/Solar Orbiter/EUI Team

Pozostałe wiadomości

Stanisław Soyka nie żyje. Wybitny polski artysta był zaangażowany w ochronę Puszczy Białowieskiej. Kilka lat temu nagrał teledysk w jej obronie.

"Nie ma drugiej takiej". Stanisław Soyka śpiewał dla Puszczy Białowieskiej

"Nie ma drugiej takiej". Stanisław Soyka śpiewał dla Puszczy Białowieskiej

Źródło:
Greenpeace, TVN24

Pogoda na dziś. Piątek 22.08 w części kraju może przynieść słabe opady deszczu. W większości Polski dzień zapowiada się jednak na ogół pogodnie. Termometry pokażą do 23 stopni.

Pogoda na dziś - piątek, 22.08. W części kraju może popadać

Pogoda na dziś - piątek, 22.08. W części kraju może popadać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Huragan Erin oddala się powoli od wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych, gdzie wywołał powodzie. Wysokie fale spowodowały, że zalane zostały wyspy w Karolinie Północnej. Pod wodą znalazły się też ulice w New Jersey.

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyjątkowy

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyjątkowy

Źródło:
CNN, BBC

93-latek z prefektury Akita na północy Japonii został znaleziony martwy przez żonę. Początkowo uznano go za ofiarę ataku niedźwiedzia. Po przeanalizowaniu ran na ciele ofiary aresztowano jednak syna mężczyzny - podaje stacja BBC.

Mężczyzna miał zginąć wskutek "ataku niedźwiedzia". Teraz aresztowano jego syna

Źródło:
BBC, tvn24.pl

Naukowcy zbadali intensywność, częstotliwość i czas trwania fal upałów w Afryce. Porównali do siebie dwa okresy, a wyniki, które otrzymali, są niepokojące.

Tak zmieniły się fale upałów w Afryce

Tak zmieniły się fale upałów w Afryce

Źródło:
PAP, uic.edu, Nature

Naukowcy zbadali, w jaki sposób gęsi wybierają swoich liderów. Badacze uważają, że mechanizm wyboru przywódców wśród ptaków może być wskazówką do analiz zachowań społecznych ludzi.

Jak gęsi wybierają swoich przywódców? Nowe badania

Jak gęsi wybierają swoich przywódców? Nowe badania

Źródło:
PAP

Rzadsze koszenie trawników jest lepsze dla bioróżnorodności roślin i organizmów glebowych. - Jednak w miastach, ze względu na różnorodne funkcje zieleni, potrzebny jest kompromis - powiedziała doktor Małgorzata Stanek z Instytutu Botaniki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Ekspertka: najlepiej kosić trawę jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Ekspertka: najlepiej kosić trawę jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Źródło:
PAP

Kolejne dni przyniosą spore ochłodzenie. Nad Polskę z północy napłynie arktyczne powietrze. W weekend temperatura w najcieplejszym momencie dnia nie przekroczy 16 stopni Celsjusza.

Zbliża się wielkie ochłodzenie. Kiedy nastąpi kulminacja

Zbliża się wielkie ochłodzenie. Kiedy nastąpi kulminacja

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ogień pochłonął wóz strażacki podczas akcji gaśniczej w północnej Portugalii. Strażak został ciężko ranny. To jeden z najgorszych sezonów pożarowych w historii kraju.

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Źródło:
Reuters, PAP, CMTV

Turyści i mieszkańcy nadmorskich miejscowości mogli dziś zobaczyć nietypowy widok. Nad Morzem Bałtyckim jednocześnie pojawiło się kilka zalążków trąb wodnych. Zjawiska były widoczne między innymi w Darłówku i Łazach.

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

Sezon polowań na niedźwiedzie rozpoczął się w Szwecji. W tym roku zezwoleniem na odstrzał objęte zostało około 20 procent krajowej populacji ssaków. Liczba ta niepokoi organizacje ochrony przyrody, które obawiają się, że tak nasilone polowania mogą spowodować szkody w populacji.

Chcą odstrzelić 20 procent populacji niedźwiedzi

Chcą odstrzelić 20 procent populacji niedźwiedzi

Źródło:
PAP, TT Nyhetsbyran, WWF Sverige

Ruch turystyczny przekłada się na coraz większe zanieczyszczenie Antarktydy. Najnowsze badania pokazują, że wysokie stężenie metali ciężkich pochodzących ze spalania paliw przyspiesza topnienie pokrywy śnieżnej. Wizyta jednego turysty może wiązać się z utratą nawet stu ton śniegu.

Jedna wycieczka tam kosztuje sto ton śniegu

Jedna wycieczka tam kosztuje sto ton śniegu

Źródło:
AFP, Nature Sustainability

Na plaży w Hondurasie znaleziono kogię krótkogłową, rzadki gatunek ssaka morskiego. Zwierzę było ciężko chore - w jego żołądku zalegała foliowa torba. Mimo wysiłków służb nie udało się go uratować.

Kogia połknęła plastikową torbę, konała w męczarniach

Kogia połknęła plastikową torbę, konała w męczarniach

Źródło:
The Miami Herald, Kanahau - Utila Research and Conservation Facility, NOAA

Przełom sierpnia i września może przynieść ciepłe, a miejscami upalne dni. Przedtem czeka nas jednak wyjątkowa chłodna końcówka obecnego tygodnia.

Jest szansa na powrót upału. Termin nie wszystkich ucieszy

Jest szansa na powrót upału. Termin nie wszystkich ucieszy

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Ciężarówka z naczepą jechała jedną z dróg w stolicy Meksyku. W pewnym momencie pod pojazdem zapadła się ziemia, a w jezdni powstała dość pokaźnych rozmiarów dziura.

Droga zapadła się pod jadącą ciężarówką

Droga zapadła się pod jadącą ciężarówką

Źródło:
Enex, Journal of South American Earth Sciences

Wysokie fale spowodowane przez huragan Erin zalały część wyspy Haterras w amerykańskim stanie Karolina Północna. Woda między innymi wdarła się do jednego z moteli.

Fale wtargnęły na wyspę

Fale wtargnęły na wyspę

Źródło:
NHC, Reuters, Fox Weather Channel, CNN

Ekstremalnie wysokie temperatury bywają niebezpiecznie nie tylko dla ludzi, ale także dla dzikich zwierząt. Biolodzy sprawdzili, jak upały wpływają na poszczególne gatunki.

Jak upały wpływają na dzikie zwierzęta? "Spadały z drzew jak jabłka"

Jak upały wpływają na dzikie zwierzęta? "Spadały z drzew jak jabłka"

Źródło:
The Guardian, tvn24.pl

Do tragicznego wypadku doszło we Francji, gdzie skała spadła na samochód. Dwie osoby nie żyją, a dwie kolejne zostały przewiezione do szpitala.

Skała zmiażdżyła samochód. Nie żyją dwie osoby

Skała zmiażdżyła samochód. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
Enex, Radio SCOOP

W czwartkowy poranek chmury na niebie w Sopocie wyglądały na tyle spektakularnie, że na antenie TVN24 zachwycali się nimi Robert Kantereit i Dorota Gardias.

Ciekawe chmury zawisły nad Sopotem. Zwiastują zmianę pogody

Ciekawe chmury zawisły nad Sopotem. Zwiastują zmianę pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Mieszkańcy australijskiego stanu Nowa Południowa Walia zmagają się ze skutkami ekstremalnych ulew. W wielu miejscach doszło do zalań i podtopień. W Sydney odnotowano największe opady deszczu w ciągu 24 godzin od 2007 roku.

Największe opady od 18 lat. Dziesiątki alarmów przed powodzią

Największe opady od 18 lat. Dziesiątki alarmów przed powodzią

Źródło:
ABC Australia, Waeatherzone.com, The Guardian

Do niedawna Włosi zmagali się z ekstremalnie wysokimi temperaturami powietrza. Teraz w znacznej części kraju doszło do gwałtownego zwrotu w pogodzie. Ulewne deszcze doprowadziły do powodzi, w której zginęła jedna osoba. Prognozy nie zapowiadają poprawy pogody.

Załamanie pogody od Mediolanu po Sycylię

Załamanie pogody od Mediolanu po Sycylię

Źródło:
Enex, primocanale.it

Liczba przypadków wyrzucenia na brzeg ssaków morskich w wodach wokół Szkocji gwałtownie wzrosła - donoszą naukowcy. Zdaniem ekspertów trudno jest wskazać dokładne przyczyny tego zjawiska.

Gwałtownie rośnie liczba wyrzuconych na brzeg ssaków morskich

Gwałtownie rośnie liczba wyrzuconych na brzeg ssaków morskich

Źródło:
PAP, BBC

Obfite opady deszczu nawiedziły indyjski stan Maharasztra, gdzie leży między innymi Mumbaj. Na skutek żywiołu zginęło co najmniej 21 osób - podała w środę brytyjska stacja BBC. Ulewy sparaliżowały życie finansowej stolicy Indii.

Ulewy paraliżują finansową stolicę Indii

Ulewy paraliżują finansową stolicę Indii

Źródło:
PAP, BBC

Skąd przybyły do nas obiekty międzygwiezdne 'Oumuamua, Borisov i ATLAS? Śledząc ich kosmiczne trajektorie, naukowcy z Harvardu wyliczyli miejsca, z których mogą pochodzić kosmiczne skały. Ich wyniki rzucają także nieco światła na wiek tych tajemniczych ciał.

Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?

Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?

Źródło:
Universe Today, TVN24+

Mieszkańcy północnej Japonii zmagają się z intensywnymi ulewami. W części kraju odnotowano rekordowe opady deszczu, przez które wylała rzeka. Mieszkańcy otrzymali nakazy ewakuacji.

Padało tak, że rzeka wystąpiła z brzegów

Padało tak, że rzeka wystąpiła z brzegów

Źródło:
Reuters

Silny deszcz przyczynił się do śmierci co najmniej ośmiu osób w Karaczi, największym mieście Pakistanu. Ulewy nadciągnęły nad miasto we wtorek, powodując paraliż komunikacyjny i przerwy w dostawach prądu. Burmistrz wprowadził stan wyjątkowy.

Stan wyjątkowy po ulewach, nie żyje osiem osób

Stan wyjątkowy po ulewach, nie żyje osiem osób

Źródło:
Reuters, Lead Pakistan

Naukowcy opracowali przepis na najsmaczniejszą czekoladę. Zespół z Wielkiej Brytanii zidentyfikował najważniejsze czynniki procesu fermentacji ziaren kakaowca, które wpływają na smak wyrobów. Jak się okazało, w osiągnięciu idealnego smaku pomagają pewne grupy mikroorganizmów. Taka wiedza może pomóc producentom czekolady w jej ulepszaniu.

Znaleźli przepis na idealną czekoladę

Znaleźli przepis na idealną czekoladę

Źródło:
PAP

Efektowna kula ognia rozbłysła nad zachodnią Japonią. Bolid pojawił się na niebie we wtorek około godziny 23 czasu lokalnego i rozświetlił niebo tak, jakby nadszedł dzień.

W środku nocy niebo zrobiło się zielone

W środku nocy niebo zrobiło się zielone

Źródło:
Reuters, NHK, tvnmeteo.pl

Powódź, która była następstwem obfitych opadów deszczu, nawiedziła stolicę Jemenu. W Sanie oraz w mieście portowym Aden zalane zostały ulice i budynki.

Powódź w stolicy i w ważnym porcie. Ranni i duże szkody

Powódź w stolicy i w ważnym porcie. Ranni i duże szkody

Źródło:
Reuters, Xinhua

W ostatnich dziesięcioleciach na Florydzie zmniejszyła się drastycznie populacja błotnicy tęczowej (Farancia erytrogramma). Dlatego władze apelują, aby każdy przypadek pojawienie się tego węża został zgłoszony.

Szukają rzadkiego gatunku węża. "Potrzebujemy pomocy"

Szukają rzadkiego gatunku węża. "Potrzebujemy pomocy"

Źródło:
CNN, CBS News