To już pewne. Spełnił się najczarniejszy scenariusz

Źródło:
PAP, Copernicus Climate Change Service (C3S)
"Jesteśmy na skraju katastrofy klimatycznej"
"Jesteśmy na skraju katastrofy klimatycznej"tvn24
wideo 2/18
ocieplenie

Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów. Jak przekazali specjaliści z serwisu Copernicus Climate Change Service (C3S), zapisał się on w historii jako pierwszy rok kalendarzowy, w którym średnia globalna temperatura przekroczyła 1,5 stopnia Celsjusza powyżej poziomu z czasów preindustrialnych.

W piątek naukowcy z unijnego serwisu Copernicus Climate Change Service przedstawili wyniki badań prowadzonych w 2024 roku. Eksperci mierzyli kluczowe wskaźniki klimatyczne oraz dokumentowali dzienne, miesięczne i roczne rekordy temperatury minionego roku. Według nich głównym czynnikiem sprzyjającym ekstremalnym temperaturom powietrza i powierzchni morza są zmiany klimatyczne, spowodowane działalnością człowieka. Jednak inne czynniki, takie jak południowa oscylacja El Niño (ENSO), również przyczyniły się do wysokiej temperatury obserwowanej w ciągu roku.

2024. Najcieplejszy rok w historii pomiarów     

Z raportu C3S wynika, że 2024 był najcieplejszym rokiem w historii prowadzenia pomiarów. Średnia globalna temperatura wyniosła 15,1 st. C i była o 0,72 st. C wyższa od średniej z lat 1991-2020.

- Wszystkie międzynarodowo opracowane globalne zestawy danych dotyczących temperatury pokazują, że rok 2024 był najgorętszym rokiem od początku prowadzenia pomiarów w 1850 roku. Ludzkość ma kontrolę nad swoim losem, a nasze reakcje na wyzwania związane z klimatem powinny opierać się na dowodach. Przyszłość jest w naszych rękach, szybkie i zdecydowane działania wciąż mogą zmienić trajektorię zjawisk klimatycznych - powiedział Carlo Buontempo, Dyrektor Copernicus Climate Change Service.

Ponadto średnia globalna temperatura była w 2024 roku o 0,12 st. C wyższa od średniej w 2023 r. (poprzedniego najcieplejszego roku w historii).

Jak donoszą eksperci, 2024 jest pierwszym rokiem kalendarzowym, w którym średnia globalna temperatura przekroczyła 1,5 st. C powyżej poziomu z czasów preindustrialnych.

Odchylenie temperatury powietrza przy powierzchni ziemi w 2024 roku w porównaniu do średniej z lat 1991-2020C3S / ECMWF

Z raportu wynika, że każde z ostatnich 10 lat (2015-2024) było jednym z 10 najcieplejszych lat w historii pomiarów.

Jak podają badacze, średnia miesięczna globalna temperatura przekraczała 1,5 st. C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej przez 11 miesięcy w roku. Cofając się dalej, wszystkie miesiące od lipca 2023 r., z wyjątkiem lipca 2024 r., przekroczyły poziom 1,5 st. C.

W minionym roku odnotowano również nowy rekord średniej dziennej globalnej temperatury. Rekord padł 22 lipca 2024 r. i wyniósł 17,16 st. C.

>>> SPRAWDŹ TEŻ: Te mapy pokazują, jak gorący był 2024 rok w Polsce. "Luty był gamechangerem"

Globalna temperatura rośnie

Pierwsza połowa 2024 roku była szczególnie ciepła, a w każdym miesiącu odnotowano wyższą globalną temperaturę niż w poprzednich latach. Przyczyniło się to do 13-miesięcznej serii rekordowych miesięcznych temperatur, która zakończyła się w czerwcu. Od lipca globalne anomalie temperatury pozostały znacząco powyżej średniej. Sierpień 2024 był tak samo ciepły jak sierpień 2023, a pozostałe miesiące - od lipca do grudnia - zajmowały drugie miejsce pod względem najwyższych temperatur, zaraz po 2023 roku. "Utrzymujące się wyjątkowo wysokie średnie globalne temperatury miesięczne w pierwszej połowie 2024 roku wskazywały już od późnego lata, że prawdopodobnie przewyższy on 2023 zapisując się w historii jako najcieplejszy. Co więcej, 2024 był pierwszym rokiem, w którym anomalia temperatury rocznej przekroczyła próg 1,5 st. C powyżej poziomu przedindustrialnego. Średnia z lat 2023-2024 również przekroczyła ten poziom. Chociaż nie oznacza to przekroczenia limitu ustalonego w Porozumieniu Paryskim (odnosi się on do anomalii temperatury uśrednionej co najmniej na 20 lat), to potwierdza fakt, że globalne temperatury rosną ponad poziomy, z jakimi kiedykolwiek miała do czynienia współczesna ludzkość" - napisali naukowcy w informacji przesłanej do mediów.

Rekordowe temperatury na świeciePAP/Mateusz Krymski

Najcieplejszy rok w Europie

2024 był najcieplejszym rokiem w historii pomiarów w Europie. Średnia temperatura dla tego kontynentu wyniosła 10,69 st. C, czyli była o 1,47 st. C wyższa od średniej dla okresu 1991-2020.

Wiosna i lato okazały się najcieplejszymi miesiącami w historii pomiarów w Europie. Średnia temperatura w okresie marzec-maj była wyższa o 1,5 st. C od średniej sezonowej z lat 1991-2020. Natomiast średnia temperatura od czerwca do sierpnia była wyższa o 1,54 st. C od średniej sezonowej z lat 1991–2020.

Coraz cieplejsze miesiące na świeciePAP/Mateusz Krymski

NASA: kolejny najcieplejszy rok w historii

Średnia temperatura powierzchni Ziemi w 2024 r. była najwyższa w historii - wynika z opublikowanej w piątek analizy przeprowadzonej przez naukowców NASA.

- Po raz kolejny rekord temperatury został pobity - 2024 rok był najgorętszym rokiem od rozpoczęcia prowadzenia rejestrów w 1880 roku - powiedział administrator NASA Bill Nelson. - Wobec rekordowych temperatur i pożarów lasów, które obecnie zagrażają naszym ośrodkom i pracownikom w Kalifornii, zrozumienie naszej zmieniającej się planety nigdy nie było ważniejsze - zaznaczył.

Ponadto naukowcy NASA szacują, że Ziemia w 2024 r. była o około 1,47 st. C cieplejsza niż średnia z połowy XIX wieku (1850–1900). Przez ponad połowę 2024 r. średnie temperatury były o ponad 1,5 st. C wyższe od poziomu bazowego, a średnia roczna, z matematycznymi niepewnościami, mogła przekroczyć ten poziom po raz pierwszy. - Porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatu określa wysiłki mające na celu utrzymanie wzrostu temperatury poniżej 1,5 stopnia w dłuższej perspektywie. Dla porównania, temperatury w ciepłych okresach na Ziemi trzy miliony lat temu, kiedy poziom mórz był o ponad 20 metrów wyższy niż obecnie, były tylko o około 3 stopnie wyższe od poziomów sprzed epoki przemysłowej - powiedział Gavin Schmidt, dyrektor Goddard Institute for Space Studies (GISS) NASA w Nowym Jorku. - Jesteśmy w połowie drogi do temperatur na poziomie pliocenu w ciągu zaledwie 150 lat - zwrócił uwagę. Naukowcy doszli do wniosku, że trend ocieplenia obserwowany w ostatnich dekadach jest napędzany przez zatrzymujące ciepło gazy cieplarniane, takie jak dwutlenek węgla czy metan. Według niedawnej międzynarodowej analizy w latach 2022 i 2023 Ziemia odnotowała rekordowy wzrost emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych. Stężenie dwutlenku węgla w atmosferze wzrosło z poziomu sprzed epoki przemysłowej w XVIII wieku, wynoszącego około 278 części na milion, do około 420 części na milion obecnie.

Jak wskazał Schmidt, fala upałów, która rozpoczęła się w roku 2023, w roku 2024 nadal przekraczała oczekiwania, mimo że El Niño osłabło. Naukowcy pracują nad identyfikacją czynników, które się do tego przyczyniły, w tym możliwych skutków klimatycznych wybuchu wulkanu Tonga w styczniu 2022 r. i redukcji zanieczyszczeń, które mogą zmienić pokrywę chmur i sposób, w jaki energia słoneczna odbija się z powrotem w przestrzeń kosmiczną. - Nie każdy rok będzie bił rekordy, ale długoterminowy trend jest jasny - zaznaczył Schmidt. - Już widzimy wpływ w postaci ekstremalnych opadów deszczu, fal upałów i zwiększonego ryzyka powodzi, zjawisk, które będą się nasilać, dopóki emisje będą kontynuowane - ostrzegł.

Autorka/Autor:ast,anw/dd

Źródło: PAP, Copernicus Climate Change Service (C3S)

Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/FILIP SINGER

Pozostałe wiadomości

W nadchodzących dniach wyż Beate sprawi, że niebo nad Polską nadal spowite będzie chmurami. W weekend powoli zacznie się rozpogadzać. Nowy tydzień przyniesie wzrost temperatury do 7 stopni.

Nareszcie zaświeci słońce

Nareszcie zaświeci słońce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Dym i dźwięk przypominający huk eksplozji. Kamera przed domem w Kanadzie zarejestrowała moment uderzenia meteorytu w chodnik tuż przed budynkiem. Właściciel domu twierdzi, że był o krok od śmierci, a badacze podkreślają: nagranie, na którym słychać uderzenie meteorytu o podłoże, to nowość.

Meteoryt uderzył w chodnik przed domem. Nagranie, jakiego jeszcze nie było

Meteoryt uderzył w chodnik przed domem. Nagranie, jakiego jeszcze nie było

Źródło:
CBC, CNN

Locha adoptowana przez hodowczynię koni Elodie Cappe w kwietniu 2023 roku może pozostać ze swoją właścicielką - orzekł w czwartek francuski sąd. Kobiecie groziło więzienie, a zwierzęciu - eutanazja. Sprawa wzbudziła wiele emocji wśród francuskiej opinii publicznej. W obronie Elodie i lochy Rillette stanęło wielu aktywistów, organizacje obrońców praw zwierząt oraz gwiazdy, między innymi aktorka Brigitte Bardot.

Przygarnęła lochę. Kobiecie groziło więzienie, zwierzęciu - eutanazja

Przygarnęła lochę. Kobiecie groziło więzienie, zwierzęciu - eutanazja

Źródło:
Reuters

W czwartek o godzinie 23 polskiego czasu ma odbyć się siódmy lot testowy rakiety Starship należącej do firmy SpaceX. Jej twórcy chcą przetestować znaczące ulepszenia technologiczne i trudne manewry, takie jak umieszczenie na orbicie symulowanego ładunku.

Megarakieta Muska szykuje się do startu

Megarakieta Muska szykuje się do startu

Źródło:
CNN, PAP

Pierwsze tygodnie 2025 roku przyniosły falę upałów w centralnej i północnej Argentynie. W stolicy kraju Buenos Aires termometry w ostatnich dniach pokazywały wartości powyżej 30 stopni Celsjusza. Służby meteorologiczne rozważają wprowadzenie stanu zagrożenia związanego z upałem.

"Jest strasznie, mówię wam". Termometry pokazują nawet 40 stopni Celsjusza

"Jest strasznie, mówię wam". Termometry pokazują nawet 40 stopni Celsjusza

Źródło:
Reuters

Rozpoczęła się ewakuacja trzech tysięcy mieszkańców w rejonie góry Ibu na wschodniej indonezyjskiej wyspie Halmahera. W tym tygodniu doszło tam do kilku erupcji stratowulkanu. Z krateru o średnicy jednego kilometra wydobywa się gęsty, szary dym.

Po erupcji wulkanu ewakuują tysiące osób

Po erupcji wulkanu ewakuują tysiące osób

Źródło:
Reuters

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed trudnymi warunkami na drogach. Na południu kraju obowiązują żółte alarmy przed opadami marznącymi. Sprawdź, gdzie należy zachować ostrożność.

Uwaga, lód na drogach i chodnikach. Ostrzeżenia IMGW

Uwaga, lód na drogach i chodnikach. Ostrzeżenia IMGW

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. Czwartek 16.01 będzie pochmurny i mglisty w całej Polsce. Miejscami spadnie słaby deszcz lub mżawka. Temperatura maksymalna wyniesie 4-5 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - czwartek, 16.01. Sporo chmur, mgły oraz słabe opady

Pogoda na dziś - czwartek, 16.01. Sporo chmur, mgły oraz słabe opady

Źródło:
tvnmeteo.pl

W Chinach wzrosły obawy o stan tam elektrowni wodnych. Po trzęsieniu ziemi o magnitudzie 6.8 wykryto pęknięcia w pięciu z czternastu konstrukcji. W niektórych regionach zarządzono ewakuację mieszkańców.

Po silnym trzęsieniu ziemi wykryli pęknięcia tam

Po silnym trzęsieniu ziemi wykryli pęknięcia tam

Źródło:
Reuters

Mieszkańcy północno-wschodnich stanów USA od początku tygodnia mierzą się z falą intensywnych opadów śniegu. Śnieżyce są skutkiem zjawiska zwanego "efektem jeziora". W niektórych miejscach grubość pokrywy śnieżnej przekroczyła 60 centymetrów.

"Efekt jeziora" sprowadził śnieżyce. Spadło ponad pół metra śniegu

"Efekt jeziora" sprowadził śnieżyce. Spadło ponad pół metra śniegu

Źródło:
NWS, FOX Weather, Reuters

Chwilę po godzinie 8 polskiego czasu z kosmodromu na przylądku Canaveral na Florydzie wystartowała rakieta New Glenn firmy Blue Origin, należącej do Jeffa Bezosa. W przyszłości ma ona służyć do wynoszenia dużych ładunków na orbitę okołoziemską, a niektóre elementy jej systemu mają być wielokrotnego użytku.

Rakieta Jeffa Bezosa ruszyła. To jej pierwszy lot

Rakieta Jeffa Bezosa ruszyła. To jej pierwszy lot

Źródło:
Reuters, Blue Origin

Pogoda na ferie zimowe 2025. W poniedziałek uczniowie z części województw rozpoczną dwutygodniowy odpoczynek od zajęć w szkołach. Czy ich pierwsze dni okażą się białe, czy też nie ma szans na wypoczynek w śniegu? Sprawdź wstępną prognozę synoptyk tvnmeteo.pl Arlety Unton-Pyziołek. 

Pogoda na ferie zimowe. Czy spadnie śnieg?

Pogoda na ferie zimowe. Czy spadnie śnieg?

Źródło:
tvnmeteo.pl

W czwartek dojdzie do opozycji Marsa. Takie zjawisko zdarza się co 26 miesięcy, dlatego warto spojrzeć w niebo i wypatrywać na nim jasnego, pomarańczowego punktu.

"Dobra okazja do obserwacji planety". Warto spojrzeć w niebo

"Dobra okazja do obserwacji planety". Warto spojrzeć w niebo

Źródło:
Z głową w gwiazdach, tvnmeteo.pl

W Niemczech, 70 kilometrów od polskiej granicy, wykryto ognisko pryszczycy. - Zagrożenie jest poważne, dlatego trzeba zachować najwyższą ostrożność - ostrzegł w środę główny lekarz weterynarii Krzysztof Jażdżewski. Zauważył przy tym, że w okresie aktywności wirusa obowiązywał już zakaz importu bydła z Brandenburgii.

Silnie zaraźliwa choroba blisko polskiej granicy. "Zagrożenie jest poważne" 

Silnie zaraźliwa choroba blisko polskiej granicy. "Zagrożenie jest poważne" 

Źródło:
PAP

Bezzałogowy satelita Gaia należący do Europejskiej Agencji Kosmicznej kończy swoją misję. Przez 11 lat kosmiczne obserwatorium zbierało dane na temat gwiazd i innych obiektów. W najbliższych tygodniach naukowcy przeprowadzą ostatnie testy technologiczne, po czym skierują sondę na orbitę "emerytalną".

"Dostarczył więcej odkryć naukowych niż Teleskopy Kosmiczne Hubble'a i Webba razem wzięte"

"Dostarczył więcej odkryć naukowych niż Teleskopy Kosmiczne Hubble'a i Webba razem wzięte"

Źródło:
Uniwersytet Warszawski, PAP

Chwile grozy przeżył właściciel psa, który wpadł do zamarzniętego jeziora podczas próby ratowania swojego pupila. Na miejsce zostali wezwani ratownicy, którzy udzielili pomocy poszkodowanym. Lokalny departament policji opublikował w sieci nagranie z akcji.

Pies wpadł do jeziora, właściciel rzucił się za nim. Nagranie

Pies wpadł do jeziora, właściciel rzucił się za nim. Nagranie

Źródło:
Reuters, NBC Boston

Dwa lądowniki księżycowe - jeden należący do japońskiej firmy Ispace, a drugi do amerykańskiej firmy kosmicznej Firefly - wystartowały z Florydy dzięki rakiecie SpaceX. Maszyny za kilkadziesiąt dni mają dotrzeć na Księżyc. Na pokładzie Falcona-9 znalazła się także wyjątkowa przesyłka.

Model szwedzkiego domku trafi na Księżyc

Model szwedzkiego domku trafi na Księżyc

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP

Gęsta mgła doprowadziła do paraliżu komunikacyjnego w części Indii. W wielu miejscach widzialność spadła poniżej 100 metrów, co wywołało opóźnienia lotów, pociągów oraz zatory na autostradach. Mieszkańcy niektórych regionów najbardziej zaludnionego państwa świata mierzą się także z falą chłodu.

Mgły spowiły i sparaliżowały miasto

Mgły spowiły i sparaliżowały miasto

Źródło:
Reuters

Satelita zbudowany przez studentów Akademii Górniczo-Hutniczej we wtorek wieczorem poleciał na orbitę w ramach misji Falcon 9 Transporter-12. To pierwszy satelita w pełni stworzony przez studentów oraz najmniejszy skonstruowany do tej pory w Polsce - mówią przedstawiciele uczelni, którzy byli gośćmi specjalnego wydania programu "Kijek w kosmosie" na antenie TVN24 BiS.

Rakieta Elona Muska wystrzeliła najmniejszego polskiego satelitę. "To niesamowite uczucie"

Rakieta Elona Muska wystrzeliła najmniejszego polskiego satelitę. "To niesamowite uczucie"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24 BiS, "Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Strażacy próbują powstrzymać dwa ogromne pożary, które spustoszyły część Los Angeles w zeszłym tygodniu. Według prognoz w środę ma wzrosnąć prędkość wiatru, który może utrudnić akcję gaśniczą. W wyniku żywiołu zginęło już 25 osób, a straty liczone są w setkach miliardów dolarów.

"Jedno to zobaczyć to w telewizji. Co innego obserwować z powietrza"

"Jedno to zobaczyć to w telewizji. Co innego obserwować z powietrza"

Źródło:
Reuters, CNN

Choć 15 stopni Celsjusza nie wydaje się niską temperaturą, dla mieszkańców stolicy Tajlandii to prawdziwe zimno. Właśnie tyle termometry pokazały w Bangkoku w poniedziałek rano. Jeszcze zimniej było na północy, gdzie zaskoczeni turyści fotografowali szron na trawie - opisują miejscowe media.

Nietypowo zimno w Tajlandii. "Nie pamiętam, kiedy tak było"

Nietypowo zimno w Tajlandii. "Nie pamiętam, kiedy tak było"

Źródło:
CNN, Bangkok Post

W rejonie niszczycielskiego i tragicznego w skutkach pożaru w Pacific Palisades w Los Angeles powstało ogniste tornado. Wirującą kolumnę płomieni udało się zarejestrować na nagraniu.

Ogniste tornado. Nagranie z Los Angeles

Ogniste tornado. Nagranie z Los Angeles

Źródło:
NBC News, tvnmeteo.pl

Dziewięć plaż w okolicach Sydney zamknięto po tym, jak woda wyrzuciła na brzeg szaro-białe kulki nieznanego pochodzenia. Są niewielkie i na ten moment ich skład pozostaje nieznany. Władze zarządziły już analizę tajemniczych obiektów.  

Woda wyrzuciła na brzeg tajemnicze kulki. Zamknięto najsłynniejsze plaże w regionie  

Woda wyrzuciła na brzeg tajemnicze kulki. Zamknięto najsłynniejsze plaże w regionie  

Źródło:
ABC, BBC, The Guardian, tvn24.pl

Australijscy naukowcy sklasyfikowali nowy gatunek pająka. "Big Boy", czyli Atrax christenseni, jest większą i bardziej jadowitą wersją ptasznika australijskiego - jednego z najbardziej niebezpiecznych pajęczaków na świecie.

"Nie radzę go dotykać, z całą pewnością wydziela duże ilości jadu"

"Nie radzę go dotykać, z całą pewnością wydziela duże ilości jadu"

Źródło:
PAP

39 131 nietoperzy 11 gatunków - to wynik 24. międzynarodowego liczenia nietoperzy w Międzyrzeckim Rejonie Umocnionym w województwie lubuskim. To jedno z największych polskich zimowisk tych latających ssaków. Naukowcy wskazują na zdolności adaptacyjne tych zwierząt do zmian klimatu.

Wielkie liczenie nietoperzy. Drugi rekordowy wynik

Wielkie liczenie nietoperzy. Drugi rekordowy wynik

Źródło:
PAP

Fala mrozów nadciągnęła nad Europę. Na początku tygodnia termometry, między innymi we Francji i Hiszpanii, pokazały nawet -12 stopni Celsjusza. Za ochłodzenie odpowiedzialne są masy powietrza z północnej części Starego Kontynentu. Według prognoz mroźna aura może utrzymać się przez kilka dni.

Powiew chłodu w części Europy. "Najmroźniejszy poranek tej zimy"

Powiew chłodu w części Europy. "Najmroźniejszy poranek tej zimy"

Źródło:
ENEX, AEMET, MeteoFrance