Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba odkrył kolejną tajemnicę skrywaną w atmosferze Jowisza. Chodzi o błyskawiczny prąd strumieniowy, który porusza się z prędkością ponad 500 kilometrów na godzinę. Naukowcy przyznają, że nie spodziewali się takiego odkrycia.
Zespół badaczy analizował dane z kamery NIRCam, która wykonuje zdjęcia w bliskiej podczerwieni, zebrane w lipcu 2022 roku. Urządzenie fotografowało największą planetę Układu Słonecznego w odstępie 10 godzin, czyli jednego dnia jowiszowego. Zdjęcia były wykonywane przy wykorzystaniu czterech różnych filtrów, co pozwoliło do wykrycia niewielkich zmian na różnych wysokościach atmosfery Jowisza. Badacze zauważyli uskoki wiatru, czyli zmiany jego prędkości wraz z wysokością lub odległością.
Nieznany dotychczas prąd strumieniowy, rozciągający się na ponad 4800 kilometrów, zaobserwowano nad równikiem planety, w dolnych partiach stratosfery, około 40 kilometrów nad chmurami.
"To niesamowite"
- To coś, co nas całkowicie zaskoczyło - przyznał Ricardo Hueso z Uniwersytetu Kraju Basków, główny autor artkułu na temat odkrycia, który opublikowano 19 październik na łamach pisma "Nature Astronomy". Jak powiedział uczestniczący w badaniu Leigh Flechter z brytyjskiego Uniwersytetu w Leicester, "to niesamowite, że po latach śledzenia chmur i wiatru Jowisza wciąż mamy jeszcze wiele do nauczenia się".
Według badań prąd strumieniowy porusza się z prędkością około 515 kilometrów na godzinę, czyli dwa razy szybciej niż huragan piątej w skali Saffira-Simpsona, najwyższej kategorii, nad Oceanem Atlantyckim.
Odkrycie pomoże lepiej rozumieć atmosferę gazowego giganta
Dzień po obserwacjach wykonanych przez Teleskop Webba ten sam obszar gazowego giganta obserwował Kosmiczny Teleskop Hubble'a. - Różne długości fal Webba i Hubble'a ujawniają trójwymiarową strukturę chmur burzowych - powiedział Michael Wong z Uniwersytetu Kalifornijskiego, członek zespołu badawczego. Porównanie danych tych dwóch obserwatoriów ma pomóc poznać, w jaki sposób prędkość wiatru zmienia się wraz z wysokością.
Dzięki najnowszym ustaleniom naukowcy będą mogli lepiej poznać atmosferę Jowisza. - To, co zawsze postrzegaliśmy jako rozmyte mgły w atmosferze Jowisza, teraz wydaje się wyraźnymi cechami, które możemy śledzić wraz z szybkim obrotem planety - mówił Hueso.
Źródło: NASA, space.com
Źródło zdjęcia głównego: NASA, ESA, CSA, STScI, R. Hueso (University of the Basque Country), I. de Pater (University of California, Berkeley), T. Fouchet (Observatory of Paris), L. Fletcher (University of Leicester), M. Wong (University of California, Berkeley), J. DePasquale (STScI)