W szwajcarskich Alpach znaleziono ząb. Mógł należeć do jednego z największych stworzeń na świecie

Źródło:
livescience.com
Niektóre dinozaury mogły mieć pępki
Niektóre dinozaury mogły mieć pępkiJulius T. Csotonyi/Jagged Fang Designs/Bell et al., 2022
wideo 2/5
Dinozaury

Grupa niemieckich i szwajcarskich naukowców znalazła w Alpach ułamany ząb jednego z największych drapieżników, jakie kiedykolwiek stąpały po naszej planecie. Zdaniem badaczy, unikatowość odkrycia może sugerować, że fragment zęba należy do rzadkiego i tajemniczego gatunku olbrzymiego ichtiozaura, który przemierzał bezkresy mórz ponad 200 milionów lat temu.

W zębie częściowo brakuje korony. Jednak, jak wynika z nowego badania, którego wyniki opublikowano w czwartek (28 kwietnia) w czasopiśmie "Journal of Vertebrate Paleontology", korzeń tego kła jest dwa razy szerszy niż ząb jakiegokolwiek innego znanego ichtiozaura.

Ichtiozaury, których nazwa w języku greckim oznacza "rybie jaszczurki", pojawiły się w okresie triasu środkowego (czyli 252-201 milionów lat temu), niedługo po tym, jak wymieranie z końca permu wyniszczyło 95 procent życia w ówczesnych ziemskich oceanach. Te wodne gady bardzo dobrze radziły sobie w zmieniających się warunkach. W ciągu pięciu milionów lat od pojawienia się ichtiozaury urosły do ogromnych rozmiarów i zdominowały wszystkie oceany świata - piszą autorzy badania.

Największy znany ichtiozaur to Shastasaurus sikanniensis - stworzenie podobne do wieloryba i mierzące ponad 21 metrów długości.

Tak mogły wyglądać morskie głębiny Morza Śródziemnego 200 milionów lat temuHeinz Furrer/University Zurich

Zbadali wielki ząb

Zdaniem badaczy wiele dużych ichtiozaurów, w tym ogromny Shastasaurus, stało się drapieżnikami bez wykształcenia zębów. Wiadomo, że tylko jeden gatunek olbrzymiego ichtiozaura - 50-metrowy Himalayasaurus, odkryty w Tybecie - miał paszczę pełną zębów. Kiedy więc naukowcy odkryli pojedynczy, duży, kopalny ząb ichtiozaura w Kössen - formacji skalnej o wysokości 2800 metrów w szwajcarskich Alpach, która istniała na dnie triasowego morza - zespół miał przed sobą nie lada zagadkę.

Naukowcy szczegółowo przeanalizowali ten skamieniały ząb, a także kilka dużych żeber i kręgów ichtiozaura, które odkryto w tej samej formacji alpejskiej w latach 1976-1990.

Skamieniały ząb, mierzący sześć centymetrów szerokości u nasady i 10 cm wysokości od nasady do złamanego końca korony, jest dwa razy szerszy niż jakikolwiek znany ząb Himalayasaurusa, stwierdzili badacze. Unikalny wzór zębiny - twardej tkanki, z której zbudowana jest większość zębów gadów i ssaków - dowodzi, że ząb należał do ichtiozaura, ale niezwykły rozmiar skamieniałości nie pasuje do żadnego znanego gatunku. Jeśli ciało tego stworzenia było znacznie większe niż Himalayasaurusa, co zdaje się sugerować ząb, to badacze mogliby mieć do czynienia z największym ichtiozaurem, jakiego szczątki kiedykolwiek odkryto.

Korzeń zęba ma sześć centymetrówHeinz Furrer/University Zurich

Gigantyczne ichtiozaury

Podobnie żebra i kręgi z formacji w Kössen są jednymi z największych skamieniałości ichtiozaurów tego rodzaju, jakie kiedykolwiek odkryto w Europie - stwierdzili naukowcy. Ząb, żebra i kręgi wydają się należeć do trzech różnych okazów ichtiozaura - wszystkie z nich są olbrzymie.

"Te gigantyczne ichtiozaury z późnego triasu były jednymi z największych zwierząt, jakie kiedykolwiek zamieszkiwały naszą planetę" - napisali naukowcy.

Jednak biorąc pod uwagę, że z każdego okazu pozostało tylko kilka kości, niemożliwe jest wiarygodne zaklasyfikowanie ich do konkretnego gatunku. Pomiary kości mogą być również nieco przekłamane, ponieważ wydaje się, że kilka skamieniałości zostało zgniecionych podczas ruchów płyt tektonicznych, które wynurzały Alpy z morza przez setki milionów lat - twierdzą badacze. Na razie przypisali te trzy okazy do rodziny Shastasauridae - tej samej, do której należą olbrzymy Shastasaurus, Shonisaurus i Himalayasaurus. Nie wiadomo, czy okazy te przewyższają rozmiarami inne gigantyczne potwory morskie. Potrzebne są kolejne badania i poszukiwanie nowych dowodów.

Autorka/Autor:dd//rzw

Źródło: livescience.com

Źródło zdjęcia głównego: Heinz Furrer/University Zurich

Pozostałe wiadomości

Lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej, pojawił się w środę w Pszczynie (województwo śląskie). Nagranie, na którym widać chmurę w kształcie leja zniżającą się ku ziemi, otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Zalążek trąby powietrznej na Śląsku

Zalążek trąby powietrznej na Śląsku

Źródło:
Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed burzami, które możliwe są w nocy oraz w czwartek rano na wschodzie kraju. Synoptycy prognozują silne opady deszczu.

Niebezpiecznie do rana. IMGW ostrzega

Niebezpiecznie do rana. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W Parku Narodowym Yellowstone w USA wybuchł gejzer, gdy w pobliżu stała grupa ludzi. Na dużą wysokość z ziemi wystrzeliła gorąca para i fragmenty skał. Świadkowie zarejestrowali ten moment na nagraniu. Według służb nikomu nic się nie stało. Obszar w pobliżu gejzeru jest tymczasowo zamknięty.

Nagła eksplozja w parku narodowym. Ludzie rzucili się do ucieczki

Nagła eksplozja w parku narodowym. Ludzie rzucili się do ucieczki

Źródło:
CNN, volcanoes.usgs.gov, tvnmeteo.pl

W środę przez Polskę przechodziły burze i intensywne opady deszczu. Woda dostała się do przejścia podziemnego na dworcu kolejowym w Gdyni. Ulewy spowodowały podtopienia i zalania także w innych miejscach w kraju.

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Zalane przejście na dworcu w Gdyni, drogi pod wodą w Ustce

Źródło:
tvnmeteo.pl

Temperatura w kolejnych dniach będzie rosnąć aż do weekendu. Na termometrach zobaczymy wtedy nawet 32 stopnie Celsjusza. Możliwe są również burze z silnym wiatrem.

Upał wróci już za kilka dni

Upał wróci już za kilka dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W południowych krajach Europy, ogarniętych 40-stopniowymi upałami, płoną lasy. W środę z powodu dużego pożaru ewakuowano ponad tysiąc turystów z ośrodka wakacyjnego we włoskiej Apulii. W jednej z gmin w Aragonii na północnym wschodzie Hiszpanii zagrożone tereny musiały opuścić dziesiątki osób, w tym goście hotelu.

Ewakuowano 1200 osób z ośrodka wakacyjnego

Ewakuowano 1200 osób z ośrodka wakacyjnego

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Humbak wyskoczył z wody, spadł na rufę łodzi motorowej i przewrócił ją wraz z załogą - do takiego zdarzenia doszło u wybrzeży amerykańskiego stanu New Hampshire. Całe zajście zostało uchwycone na nagraniu.

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Wieloryb wywraca łódź, dwie osoby wpadają do wody. Nagranie

Źródło:
ENEX, BBC, The Post Business Insider

Pogoda na jutro. W czwartek 25.07 na termometrach zobaczymy od 22 do 26 stopni Celsjusza. W części kraju możliwe są opady deszczu i burze.

Pogoda na jutro - czwartek 25.07. Nie u wszystkich będzie pogodnie

Pogoda na jutro - czwartek 25.07. Nie u wszystkich będzie pogodnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Poniedziałek 22 lipca to najcieplejszy dzień na świecie w historii pomiarów - wynika ze wstępnych danych europejskiej agencji Copernicus Climate Change Service (C3S). Tym samym dzień ten wyprzedził niedzielę 21 lipca, która zdobyła ten tytuł zaledwie wczoraj.

Ziemia się gotuje. Kolejny dzień, kolejny rekord

Ziemia się gotuje. Kolejny dzień, kolejny rekord

Źródło:
Reuters

W mięśniach i wątrobach ryb z rodziny żarłaczowatych u wybrzeży Brazylii wykryto wysokie stężenie kokainy. - To bardzo ważne i potencjalnie niepokojące odkrycie - powiedziała Sara Novais, ekotoksykolożka morska.

"Kokainowe ryby" u wybrzeży Brazylii

"Kokainowe ryby" u wybrzeży Brazylii

Źródło:
BBC, Science

Co najmniej 13 osób zginęło na Filipinach w wyniku obfitych opadów deszczu wywołanych przez tajfun Gaemi. Żywioł zmierza obecnie w kierunku Tajwanu, gdzie z powodu zagrożenia jakie niesie zamknięto szkoły, biura i instytucje finansowe oraz postawiono wojsko w stan gotowości.

Gaemi sieje spustoszenie. "Woda dotarła do drugiego piętra"

Gaemi sieje spustoszenie. "Woda dotarła do drugiego piętra"

Źródło:
Reuters, PAP

We wtorek doszło do erupcji Etny. Chmura popiołów wzbiła się na wysokość ośmiu kilometrów. Pył wulkaniczny pokrył Katanię na Sycylii. Chroniąc się przed nim, wiele osób chodziło po tym sycylijskim mieście pod parasolem.

Gruba warstwa pyłu pokryła miasto. Ludzie chodzili pod parasolami

Gruba warstwa pyłu pokryła miasto. Ludzie chodzili pod parasolami

Źródło:
PAP, Quotidiano Nazionale, tvnmeteo.pl

Liczba ofiar śmiertelnych dwóch osuwisk, do których doszło w poniedziałek w Etiopii, przekroczyła 200 - przekazały lokalne władze. Trwają poszukiwania zaginionych.

"Nie wiem, kiedy to się skończy. Wciąż odnajdujemy ciała"

"Nie wiem, kiedy to się skończy. Wciąż odnajdujemy ciała"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Coraz bardziej dotkliwa susza panuje na Sycylii. Tam, gdzie jest najgorzej, woda z kranów nie płynie od kilkudziesięciu dni. Poważne straty notuje się w rolnictwie i turystyce. Burmistrz miasta Agrigento oświadczył, że to "najgorszy kryzys hydrologiczny w ostatnich latach".

Czarny rynek wody i protesty na Sycylii. "Najgorszy kryzys w ostatnich latach"

Czarny rynek wody i protesty na Sycylii. "Najgorszy kryzys w ostatnich latach"

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Z powodu trwającej od kilku tygodni suszy władze Wiednia wprowadziły zakaz grillowania. Miasto ostrzega przed wysokim ryzykiem pożarów lasów i apeluje o ostrożność.

Zakaz grillowania w europejskiej stolicy

Zakaz grillowania w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Ponad 180 osób zmarło w Hiszpanii od początku wakacji z powodu panujących wysokich temperatur - wynika z danych madryckiego Instytutu Zdrowia imienia Karola III. Około połowę z tych zgonów odnotowano w ostatnich kilkunastu dniach.

Piekielny żar. Od początku wakacji w Hiszpanii zmarło ponad 180 osób

Piekielny żar. Od początku wakacji w Hiszpanii zmarło ponad 180 osób

Źródło:
PAP, thelocal.es, eltiempo.es

Norweski region Telemark, który jest położony około 100 kilometrów na zachód od Oslo, nawiedziły ulewne deszcze. Doszło tam do powodzi, w wyniku której zawalił się most. Służby ewakuowały około 350 mieszkańców i turystów z terenów zagrożonych osunięciami ziemi.

Zawalony most, zalane drogi. Osunięcie ziemi zagraża mieszkańcom i turystom

Zawalony most, zalane drogi. Osunięcie ziemi zagraża mieszkańcom i turystom

Źródło:
PAP, nrk.no

Piorun śmiertelnie poraził 47-letniego mężczyznę i jego 11-letnią córkę na górze Zhaltets w Bułgarii. Drugie dziecko, które zaalarmowało służby ratunkowe, ocalało i zostało śmigłowcem przetransportowane do szpitala.

Ojciec i córka śmiertelnie porażeni piorunem

Ojciec i córka śmiertelnie porażeni piorunem

Źródło:
PAP, breaking.bg

Stres ludzi wpływa na samopoczucie psów. Przeprowadzone przez brytyjskich naukowców badanie wykazało, że zapachy wydzielane przez zdenerwowane osoby sprawiały, że zwierzaki wykazywały się pesymizmem.

Psy czują zapach naszego stresu. Przez niego stają się pesymistami

Psy czują zapach naszego stresu. Przez niego stają się pesymistami

Źródło:
University of Bristol

Lecąca w kierunku Jowisza sonda JUICE, aby nabrać prędkości, przeleci w przyszłym miesiącu pomiędzy Ziemią a Księżycem - poinformowała Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). To pierwszy tego typu manewr w historii lotów kosmicznych.

Sonda JUICE przeleci między Ziemią a Księżycem   

Sonda JUICE przeleci między Ziemią a Księżycem   

Źródło:
PAP, ESA

Lawina błotna zalała w niedzielę miasto w północno-wschodniej Francji. Do zdarzenia doszło w departamencie Górna Marna, gdzie weekend przyniósł gwałtowne opady deszczu i burze. Osiem osób zostało rannych.

Błoto zalało miasto. "Po dwóch minutach drzwi pękły pod naporem fal"

Błoto zalało miasto. "Po dwóch minutach drzwi pękły pod naporem fal"

Źródło:
France TV, BFMTV

Za nami kolejna noc obserwacji Koźlego Księżyca. Letnie pełnie są szczególnie efektowne - tarcza naszego naturalnego satelity wydaje się wtedy większa i złotawa. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Koźli Księżyc. Złota pełnia w waszych obiektywach

Koźli Księżyc. Złota pełnia w waszych obiektywach

Aktualizacja:
Źródło:
space.com, timeanddate.com, Kontakt 24, tvnmeteo.pl

Chorwacka policja zatrzymała mężczyznę podejrzanego o podłożenie ognia w okolicach Trogiru. W czwartek pożar podszedł bardzo blisko kompleksów hotelowych, zagrażając bezpieczeństwu ponad 4000 ludzi, a w niedzielę wciąż trwało jego dogaszanie.

Miał podpalić las, został wyciągnięty z autobusu za nogi

Miał podpalić las, został wyciągnięty z autobusu za nogi

Źródło:
PAP, index.hr, tvnmeteo.pl

Intensywne opady deszczu spowodowały, że na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro - Płociduga Duża. Zbiornik ten osuszono w XIX wieku, by uzyskać łąki do wypasu koni. Zdaniem naukowców jezioro to jednak wkrótce znowu zniknie.

Na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro

Na mapie Olsztyna pojawiło się kolejne jezioro

Źródło:
PAP