Ruszyła budowa Square Kilometre Array, największego na świecie radioteleskopu, a właściwie zintegrowanej sieci radioteleskopów, której najważniejsze części umieszczone zostaną w Australii i Republiki Południowej Afryki. Dzięki niespotykanej dotąd czułości gotowy radioteleskop będzie wykrywać sygnały emitowane przez kosmiczne źródła oddalone o miliardy lat świetlnych. Ten "jeden z wielkich projektów naukowych XXI wieku", jak określiło go BBC, gotowy będzie do 2028 roku.
Budowa olbrzymiej sieci radioteleskopów została zainicjowana w hrabstwie Murchison w zachodniej Australii oraz w regionie Karoo na południu RPA. 5 grudnia w obu tych miejscach zorganizowano uroczystą inaugurację realizacji projektu, w której uczestniczyli przedstawiciele ośmiu krajów obecnie w niego zaangażowanych: RPA, Australii, Wielkiej Brytanii, Chin, Włoch, Holandii, Portugalii i Szwajcarii. Kolejne państwa, m.in. Francja, Niemcy i Japonia, są zainteresowane dołączeniem do projektu. Centrala obserwatorium będzie znajdowała się w Wielkiej Brytanii - na terenie należącego do University of Manchester Jodrell Bank Observatory.
Największy radioteleskop świata
Sieć radioteleskopów Square Kilometre Array (SKA) ma zostać oddana do użytku w 2028 roku i określona została przez BBC "jednym z wielkich projektów naukowych XXI wieku". Ma być na tyle czuła, że będzie zdolna do wykrywania sygnałów radiowych emitowanych przez kosmiczne źródła oddalone o miliardy lat świetlnych. Będzie to największa konstrukcja tego typu na świecie służąca badaniu powstania i ewolucji Wszechświata. Dzięki SKA możliwe będzie "dokładniejsze niż kiedykolwiek weryfikowanie teorii Alberta Einsteina, a nawet poszukiwanie istot pozaziemskich" - podkreśla BBC.
W dwóch lokalizacjach w ramach projektu zainstalowanych zostanie łącznie 200 anten parabolicznych, czyli tzw. talerzy, oraz 31 tysięcy anten dipolowych z wyglądu przypominających choinki. Po ukończeniu w 2028 roku projekt ma dysponować efektywnym obszarem zbierania - czyli łączną powierzchnią sprzężonych ze sobą anten - prawie 500 000 metrów kwadratowych. Badacze liczą jednak, że docelowo uda się jeszcze podwoić tę powierzchnię i osiągnąć powierzchnię kilometra kwadratowego, od czego wzięta została nazwa całego obserwatorium.
- To właśnie staje się rzeczywistością, ta podróż trwała 30 lat. Pierwsze 10 lat to rozwój koncepcji i pomysłów. Kolejną dekadę poświęciliśmy na rozwijanie technologii. Ostatnie 10 lat to szczegółowe projektowanie, zabezpieczanie lokalizacji, skłanianie rządów do wyrażenia zgody na utworzenie organizacji traktatowej i zapewnianie funduszy na rozpoczęcie budowy - cieszył się, cytowany przez BBC, Phil Diamond, dyrektor generalny The Square Kilometre Array Organisation (SKAO).
Źródło: BBC, skatelescope.org, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: skatelescope.org