Sekrety starożytnego wina, ukryte na dnie morza, dały się poznać

morze egejskie grecja shutterstock_1196831203
Złoty pierścionek znaleziony podczas prac archeologicznych
Źródło: Zamek Królewski na Wawelu
Włoscy naukowcy przebadali zawartość trzech amfor z czasów Imperium Rzymskiego, by sprawdzić, w jaki sposób wyglądała produkcja wina w pierwszych wiekach naszej ery. Jak się okazuje, rzymscy winiarze korzystali z lokalnych szczepów winorośli, a napój zabezpieczali wonną smołą z drewna sosnowego.

Wino pełniło szczególną rolę w starożytnym Rzymie. Napój ten towarzyszył Rzymianom w sytuacjach religijnych i społecznych, a winnice pojawiały się w najdalszych zakątkach Imperium. Naukowcy z Uniwersytetu Rzymskiego La Sapienza przebadali trzy odnalezione w Morzu Śródziemnym amfory, by przekonać się, jak wyglądał proces produkcji tego trunku przed wieloma setkami lat.

Amfory z San Felice Circeo, w których znajdowały się resztki wina
Amfory z San Felice Circeo, w których znajdowały się resztki wina
Źródło: Chassouant et al. (2022)/PLOS ONE

Czerwone wino z dobrego rocznika

Amfory zostały odnalezione w 2018 roku w okolicach miasta San Felice Circeo - w czasach starożytnych mieścił się tam ważny port. Jak określiły badania archeologiczne, dzbany pochodzą z okresu pomiędzy II a I wiekiem przed naszą erą. Chociaż były lekko uszkodzone, wewnątrz znajdowała się duża ilość organicznego osadu.

W badaniu naukowcy przyjrzeli się zarówno składowi chemicznemu zawartości amfor, jak i szczątkom archeobotanicznym - zachowanym wewnątrz pozostałości cząstkom pyłku kwiatowego. Dzięki połączeniu chromatografii gazowej i spektrometrii mas udało się rozdzielić i zidentyfikować składniki osadu.

Wyniki pokazały, że amfory były wykorzystywane do transportu wina czerwonego i białego. Winiarze korzystali ze szczepów winorośli naturalnie występujących w okolicach San Felice Circeo, ale nie wiadomo, czy winogrona pochodziły z dzikich upraw czy też z winnic.

Komórki starożytnej winorośli pod mikroskopem
Komórki starożytnej winorośli pod mikroskopem
Źródło: Chassouant el al. (2002)/PLOS ONE

Handel między prowincjami

Wielu informacji dostarczyła badaczom także analiza pozostałej materii organicznej. Okazało się, że amfory zabezpieczone były mieszaniną smoły i wina, która uszczelniała je na czas transportu. Wykorzystana została tu smoła sosnowa, pochodząca prawdopodobnie z Kalabrii lub Sycylii. Świadczy to o intensywnym handlu, który występował wtedy na terenie Półwyspu Apenińskiego. Niewykluczone również, że sosna dodawana była do samego wina, by poprawić jego smak.

Autorzy wskazują, że zastosowanie kilku metod analitycznych pozwoliło na lepsze zrozumienie starożytnych praktyk winiarskich, niż byłoby to możliwe przy wykonaniu jednego badania. Zespół ma nadzieję, że metoda ta pomoże archeologom lepiej poznać życie i praktyki tych, którzy byli przed nami.

Czytaj także: