To zjawisko sprawia, że stężenie smogu znacząco rośnie

[object Object]
"Jeżeli zapalają się te czujniki na czerwono, to mamy podstawę do wejścia do mieszkania czy do domu"tvn24
wideo 2/30

W zimowe, mroźne, wyżowe i bezchmurne noce, gdy im wyżej, tym temperatura rośnie zamiast spadać, wzrasta też poziom zanieczyszczenia powietrza - zaobserwowali meteorolodzy z Uniwersytetu Śląskiego.

Jak przypomina profesor Tadeusz Niedźwiedź, inicjator pomiarów i kierownik zespołu badawczego, przy normalnym rozkładzie temperatury jej wartość w troposferze (przyziemnej warstwie atmosfery) spada średnio o 0,6 stopnia Celsjusza na 100 metrów wysokości. Jednak czasem dochodzi do sytuacji anormalnej, gdy wraz z wysokością temperatura nie spada, ale wzrasta. To zjawisko nazywa się inwersją temperatury.

- Nasze badania pokazały, że inwersje temperatury bardzo mocno wpływają na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń atmosfery, zwłaszcza zanieczyszczeń pyłowych pochodzących na przykład z domowych palenisk - powiedział prof. Niedźwiedź.

Z przywołanych przez niego analiz wynika, że stężenie zanieczyszczeń pyłowych przy inwersji temperatury jest wyższe: zimą przy inwersji odnotowuje się średnio 190 procent średnich wartości z wszystkich pomiarów, a latem - 114 proc.

Klimatolog dodał, że nocy, w których dochodzi do inwersji temperatury, w ciągu roku jest nieco ponad 50 proc. W czasie zimy jest to 20-40 proc., a latem nawet 75 proc., choć wtedy emisja pyłowych zanieczyszczeń jest mała.

- Najsilniejsza zanotowana przez nas inwersja wynosiła 11,8 stopnia Celsjusza na 100 metrów; było to 23 grudnia 2010 r., tuż nad ranem. W tym dniu stężenie pyłu PM10 było niesamowicie wysokie: wg danych ze stacji Wojewódzkiego Inspektoratu Środowiska wyniosło: w Dąbrowie Górniczej 219 mikrogramów na metr sześcienny, w Katowicach 377, a w Rybniku przekroczyło nawet 700 - przy normie 50 µg/m3 - podał prof. Niedźwiedź.

PM10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek o średnicy nieprzekraczającej 10 mikrometrów. Jej występowanie związane jest między innymi z procesami spalania stałych i ciekłych paliw.

SPRAWDŹ SERWIS SMOGOWY TVNMETEO.PL

"Dochodzi do kumulacji zanieczyszczeń"

Zjawisko inwersji powstaje szczególnie podczas mroźnych, wyżowych, bezchmurnych nocy, gdy nie ma wiatru. Wówczas przy powierzchni ziemi utrzymuje się dużo niższa temperatura niż na wysokości kilkudziesięciu lub kilkuset metrów nad gruntem.

- Na skutek osiadania powietrza dochodzi więc do zatrzymania i kumulacji zanieczyszczeń sięgających czasem nawet do poziomu 100-300 metrów nad gruntem, ponieważ zanieczyszczenia generowane między innymi przez domowe paleniska nie mają się jak i gdzie rozproszyć w atmosferze. Często pojawia się też mgła przyziemna i tworzy się klasyczny smog. Wtedy też notowane są największe stężenia szkodliwych gazów i pyłów w powietrzu, nierzadko ogłaszany jest również alarm smogowy - tłumaczył ekspert.

Inwersja kontra szkodliwe pyły

Zespół meteorologów z UŚ od ponad 20 lat bada zmiany w strukturze dolnej troposfery w zależności od warunków pogodowych - w jednym z najbardziej zurbanizowanych i zanieczyszczonych regionów Polski. Ciągłe pomiary prowadzone są w Sosnowcu, gdzie znajdują się stacje meteorologiczne zlokalizowane na dwóch poziomach: dwóch i 88 metrów nad gruntem.

Z poziomu górnej stacji meteorologicznej naukowcy robią również zdjęcia. - Podczas jednej sytuacji inwersyjnej zauważyłem, że dymy z wysokich kominów przemysłowych wyraźnie przebijały się przez tę warstwę inwersyjną. Oznaczało to, że zanieczyszczenia wydostawały się ponad tę warstwę, gdzie łatwiej ulegały rozproszeniu poprzez silniej wiejący tam wiatr. Natomiast te pyły, które pochodzą z niskiej emisji czy środków komunikacji zostają przy ziemi - opowiadał prof. Niedźwiedź.

Ostatnio, w ramach dofinansowania z Narodowego Centrum Nauki, badacze przeprowadzili analizę trendów i wieloletniej zmienności występowania inwersji temperatury powietrza, a także ocenili jej wpływ na zanieczyszczenie powietrza w warstwie granicznej atmosfery.

W ocenie klimatologa wiedza na temat występowania inwersji temperatury i jej wpływu na wzrost zanieczyszczenia powietrza w atmosferze może przydać się w prognozowaniu zagrożeń. - Jeśli spodziewamy się pogody wyżowej, przy bezchmurnym niebie, bez wiatru to mamy wyraźny sygnał, że podczas takiej nocy albo nad ranem stężenia pyłów będą duże - wskazał.

- Warto jednak pamiętać, że rozmawiamy o naturalnym procesie, na występowanie którego niestety nie mamy wpływu. Możemy jedynie zmniejszać emisję zanieczyszczeń do atmosfery, zarówno przez zakłady przemysłowe, jak też przez gospodarstwa domowe. A w przypadku dużego stężenia pyłów czy alarmu smogowego ograniczyć przebywanie na dworze - podsumował prof. Niedźwiedź.

Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie (Maria Samczuk, Adam Ziemienowicz/PAP)Maria Samczuk, Adam Ziemienowicz/PAP

Autor: ps/dd / Źródło: PAP, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Poczas oficjalnej ceremonii powitania nowej załogi na pokładzie ISS Polak otrzymał odznakę astronauty z przypisanym sobie numerem.

Pierwszy Polak na ISS - astronauta numer 635

Pierwszy Polak na ISS - astronauta numer 635

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed niebezpiecznymi warunkami. W czwartek i w nocy z czwartku na piątek w Polsce prognozowane są burze z silnym wiatrem i ulewami. Niebezpieczny jest ponadto upał. W całym kraju obowiązują pomarańczowe i żółte alarmy.

To może być trudna noc. Aż drugi stopień ostrzeżeń przed burzami

To może być trudna noc. Aż drugi stopień ostrzeżeń przed burzami

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Gwałtowna burza w zaledwie kilka minut zniszczyła XI-wieczny kościół we francuskiej Normandii. Renowacja historycznego budynku trwała aż 35 lat.

Wieża dzwonnicy runęła na nawę. Burza zniszczyła XI-wieczny kościół

Wieża dzwonnicy runęła na nawę. Burza zniszczyła XI-wieczny kościół

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa rozesłało alerty w związku z prognozowanymi burzami z bardzo silnym wiatrem i deszczem. SMS-owe ostrzeżenia otrzymali odbiorcy dziewięciu województw.

Alert RCB. "Możliwe podtopienia i przerwy w dostawie prądu"

Alert RCB. "Możliwe podtopienia i przerwy w dostawie prądu"

Źródło:
RCB

Sławosz Uznański-Wiśniewski oficjalnie stał się astronautą o numerze 635. - Bardzo dziękuję wam za zaufanie. Tak jak już wcześniej mówiłem, kosmos jednoczy - powiedział, odbierając odznakę od dowódczyni misji Axiom 4 Peggy Whitson.

Sławosz Uznański-Wiśniewski otrzymuje odznakę astronauty. Nagranie

Sławosz Uznański-Wiśniewski otrzymuje odznakę astronauty. Nagranie

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W najbliższych dniach zapanuje prawdziwie letnia aura. W weekend pojawią się gdzieniegdzie symboliczne opady deszczu. Nowy tydzień przyniesie znaczny wzrost temperatury.

Pierwsze dni wakacji będą gorące. Jak ciepło się zrobi?

Pierwsze dni wakacji będą gorące. Jak ciepło się zrobi?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Trwa misja Ax-4 z udziałem polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Polak wraz z załogą zmierza w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej na pokładzie kapsuły Dragon. Kilka minut przed godziną 8 polskiego czasu załoga misji Ax-4 połączyła się z Ziemią. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

"Witamy, Ziemio!" Pierwsze słowa załogi misji Ax-4 z kosmosu

"Witamy, Ziemio!" Pierwsze słowa załogi misji Ax-4 z kosmosu

Źródło:
PAP, Axiom Space

Nadmierne połowy doprowadziły do ewolucji dorsza bałtyckiego, który w ich skutek stał się mniejszą rybą - piszą naukowcy w nowym artykule. Populacja tej ryby w Bałtyku dotarła "na skraj załamania" i jej połów jest od 2019 roku zakazany.

Dorsz z Bałtyku się skurczył. Zaskakująca ewolucja przez człowieka

Dorsz z Bałtyku się skurczył. Zaskakująca ewolucja przez człowieka

Źródło:
PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski wraz z załogą misji Ax-4 jest w drodze na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W nocy ze środy na czwartek na polskim niebie można było zobaczyć ISS i podążającą za nią kapsułę Crew Dragon. To wyjątkowe wydarzenie udało się uwiecznić na nagraniu. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

Sławosz na polskim niebie! Wyjątkowe nagranie

Sławosz na polskim niebie! Wyjątkowe nagranie

Źródło:
Karol Wójcicki - Z Głową W Gwiazdach

Pogoda na dziś. Czwartek 26.06 zapowiada się słonecznie, jednak pod wieczór na zachodzie kraju pojawią się burze. Termometry pokażą nawet 31 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - czwartek, 26.06. Gorąco i słonecznie, pod koniec dnia zagrzmi

Pogoda na dziś - czwartek, 26.06. Gorąco i słonecznie, pod koniec dnia zagrzmi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kapsuła Dragon Grace zbliża się do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. O tym, jak będzie wyglądać ta skomplikowana procedura, opowiadał reporter TVN24BiS Hubert Kijek. Od godziny 12 w TVN24 i TVN24+ trwa program specjalny, w którym pokażemy kluczowe momenty misji Polaka.

Zwolnią do centymetra na sekundę. Tak będzie wyglądało dokowanie do ISS

Zwolnią do centymetra na sekundę. Tak będzie wyglądało dokowanie do ISS

Źródło:
TVN24

Piorun uderzył w powierzchnię jeziora, raniąc przy tym dwadzieścia osób. Do zdarzenia doszło w hrabstwie Lexington w Karolinie Południowej w USA.

Piorun trafił w grupę ludzi. "Pojawił się znikąd"

Piorun trafił w grupę ludzi. "Pojawił się znikąd"

Źródło:
CNN

Lot doktora Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną może być ogromnym krokiem Polski w stronę rozwoju technologii. Tomasz Rożek, założyciel Fundacji "Nauka. To lubię", mówił w "Faktach po Faktach", że jeśli tego wydarzenia odpowiednio nie wykorzystamy, to stanie się ono podpalonym snopkiem słomy. - Po to, żeby to nie zostało kupką popiołu, my musimy na to pracować - dodał.

Lot Polaka to wielka szansa. "Trzeba ją wykorzystać, by nie została kupką popiołu"

Lot Polaka to wielka szansa. "Trzeba ją wykorzystać, by nie została kupką popiołu"

Źródło:
Fakty po południu, tvnmeteo.pl

Polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na orbicie i wraz z załogą misji Ax-4 zmierza w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Historyczny start śledziło i oglądało tysiące osób na całym świecie.

Ten dzień zapamiętamy na długo. Historyczny lot Polaka na zdjęciach

Ten dzień zapamiętamy na długo. Historyczny lot Polaka na zdjęciach

Źródło:
PAP

Załoga misji Axiom-4, w tym doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski, leci kapsułą Dragon na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Przed astronautami długa podróż. Co będą robić w czasie tak długiego lotu? - Kiedy kapsuła obierze normalną trajektorię lotu, załoga będzie mogła rozpiąć pasy, wyjść z foteli, zdjąć skafandry i delektować się widokami - mówił Hubert Kijek, reporter TVN24 BiS.

Załoga Axiom-4 leci na ISS. "Trudno będzie im zasnąć z takim widokiem"

Załoga Axiom-4 leci na ISS. "Trudno będzie im zasnąć z takim widokiem"

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP, TVN24

W jednym z chińskich hoteli pandki rude były przez pracowników wpuszczane o poranku do pokojów, by budzić gości. W sieci pojawiły się nagrania, na których widać, jak dorośli i dzieci karmią, głaszczą i nagrywają zwierzęta z bliskiej odległości. Jak podał "The Independent", na hotel spadła fala krytyki z powodu wykorzystywania zagrożonego gatunku do zabawiania gości i nieetycznego zarabiania kosztem zwierząt.

Hotel wykorzystywał pandki rude do budzenia gości

Hotel wykorzystywał pandki rude do budzenia gości

Źródło:
Independent

Ruszyła misja Ax-4, w której udział bierze Sławosz Uznański-Wiśniewski. Załogę na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) wynosi kapsuła Dragon, która wraz z rakietą Falcon 9 zrewolucjonizowała przemysł kosmiczny. W trakcie lotu poznaliśmy imię, jakie astronauci wybrali dla swojego statku kosmicznego.

Tak nazwano kapsułę, w której lecą astronauci. "To więcej niż imię"

Tak nazwano kapsułę, w której lecą astronauci. "To więcej niż imię"

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, SpaceX, Financial Times

Z Centrum Lotów Kosmicznych Johna F. Kennedy'ego na Florydzie wystartowała rakieta, która zabierze misję Ax-4 na Międzynarodową Stację Kosmiczną. W skład załogi wchodzi Sławosz Uznański-Wiśniewski. Będzie pierwszym Polakiem w historii, który postawi stopę na ISS. Misja Ignis, realizowana przy współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną, to nie tylko prestiżowe wydarzenie, ale także technologiczny i edukacyjny przełom dla polskiego sektora kosmicznego.

Otwiera się nowa era w polskiej eksploracji kosmosu

Otwiera się nowa era w polskiej eksploracji kosmosu

Źródło:
PAP

Punktualnie o godzinie 8.31 z przylądka Canaveral na Florydzie w kosmos poleciał Sławosz Uznański-Wiśniewski. Wcześniej Polak pożegnał się jeszcze z rodziną.

Sławosz Uznański-Wiśniewski żegna się z rodziną przed startem. Wzruszające nagranie

Sławosz Uznański-Wiśniewski żegna się z rodziną przed startem. Wzruszające nagranie

Źródło:
TVN24

Upały nawiedziły wschodnią część Stanów Zjednoczonych. W wielu miejscach temperatura przekroczyła 35 stopni Celsjusza, a władze wydały ostrzeżenia. Zwiększone zapotrzebowanie na klimatyzację i wentylację doprowadziło do przerw w dostawie prądu.

Skwar w USA. Jest ofiara śmiertelna

Skwar w USA. Jest ofiara śmiertelna

Źródło:
PAP

Strażacy już trzeci dzień walczą z pożarem na greckiej wyspie Chios. Władze ogłosiły tam stan wyjątkowy, a ponad 20 wiosek otrzymało nakazy ewakuacji.

Kolejne nakazy ewakuacji na greckiej wyspie

Kolejne nakazy ewakuacji na greckiej wyspie

Źródło:
Reuters, Greek Reporter

Amerykańskie miasto Madison w stanie Wisconsin nawiedziła w poniedziałek ulewa. Opady były tak duże, że dach jednego z supermarketów częściowo zawalił się pod naporem wody.

Lało tak, że zarwał się dach supermarketu

Lało tak, że zarwał się dach supermarketu

Źródło:
Spectrum News, City of Madison

Część Chin zmaga się z intensywnymi opadami deszczu, które powodują zniszczenia. To, jak niebezpieczna jest pogoda, widać na nagraniu pokazującym ciężarówkę, która zawisła nad zarwanym mostem. Betonowa konstrukcja zawaliła się po ulewach.

Ciężarówka zawisła nad przepaścią

Ciężarówka zawisła nad przepaścią

Źródło:
Reuters

Nie żyje 29-latek ze stanu Kolorado, który spędzał na Florydzie miesiąc miodowy. Piorun trafił go przy częściowo słonecznym niebie, gdy mężczyzna stał po kostki w wodzie.

Piorun zabił mężczyznę na plaży. Był w podróży poślubnej

Piorun zabił mężczyznę na plaży. Był w podróży poślubnej

Źródło:
tvn24.pl

Wtorek mieszkańcom północy Polski upływa pod znakiem silnego wiatru. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia szkód, które wyrządził on w Ustce.

Wiatr wyrządził szkody w Ustce. Zdjęcia Reportera24

Wiatr wyrządził szkody w Ustce. Zdjęcia Reportera24

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W poniedziałek przez Polskę przetoczył się burzowy front. Silny wiatr powalał drzewa i łamał gałęzie, które spadały na ulice i samochody. W wyniku przejścia nawałnic dwie osoby zostały ranne.

Dwie osoby ranne po burzach. "W okna waliło, jakby ktoś wiadrami wodę lał"

Dwie osoby ranne po burzach. "W okna waliło, jakby ktoś wiadrami wodę lał"

Aktualizacja:
Źródło:
Portalik25.pl, Jawor, tvnmeteo.pl

Minionej nocy mieszkańcy części Polski mogli zobaczyć na niebie wyjątkowy spektakl. Wszystko za sprawą obłoków srebrzystych. Zdjęcia tego zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

Niebo zaiskrzyło. Obłoki srebrzyste nad Polską

Niebo zaiskrzyło. Obłoki srebrzyste nad Polską

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Dwie trąby wodne pojawiły się u wybrzeży miasta Bradenton na Florydzie. Zjawiska zostały uchwycone na nagraniu. Zdaniem eksperta z Narodowej Służby Meteorologicznej (NWS), zobaczenie dwóch trąb jednocześnie to rzadkość.

Trąby wodne wirowały nad wodą. Nagranie

Trąby wodne wirowały nad wodą. Nagranie

Źródło:
CNN, fox13news.com, miamiherald.com, tampabay.com

Naukowcy odkryli, że pewien gatunek ćmy żyjący w Australii, który każdego roku wyrusza na długą wędrówkę, do nawigacji używa gwiazd. To pierwszy raz, gdy poznano taką umiejętność u bezkręgowców pokonujących ogromne dystanse.

Pokonują nawet tysiąc kilometrów, używają gwiazd jako nawigacji

Pokonują nawet tysiąc kilometrów, używają gwiazd jako nawigacji

Źródło:
Phys, AFP