To był gorący miesiąc. IMGW podsumowuje październik w Polsce

Według Programu Obserwacji Ziemi Unii Europejskiej "Copernicus" tegoroczny październik na świecie był o 0,69 stopnia Celsjusza cieplejszy niż średnia z lat 1981-2010. Tym samym był to najcieplejszy październik w historii pomiarów.

W Europie notowano na ogół temperaturę powyżej średniej. Wyjątkiem były północne i północno-zachodnie części kontynentu. Najchłodniej było w dużej części Norwegii i Szwecji oraz na dalekim wschodzie Europy. Zupełnie inaczej było w Stanach Zjednoczonych. Jak podaje amerykańska Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), październik okazał się tam najchłodniejszy od 10 lat.

W większości krajów Europy Zachodniej i Północnej występowały warunki bardziej wilgotne niż przeciętnie. W Europie Wschodniej i regionie śródziemnomorskim panowały natomiast suchsze warunki niż zwykle.

Zasięg pokrywy lodowej w Arktyce był bardzo niski, osiągając drugą najniższą lub najniższą wartość w październiku w ciągu ostatnich 41 lat.

Jak podaje w komunikacie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, średnia dobowa temperatura powietrza w październiku 2019 roku na obszarze Polski wynosiła 10,6 stopnia Celsjusza i była wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca o 1,9 st. C. Zaliczyć go można do miesięcy anomalnie ciepłych.

Tegoroczny październik uplasował się na siódmym miejscu najcieplejszych październików od 1951 roku i na czwartej pozycji w czasie ostatnich 20 lat. Pierwsze miejsce niezmiennie zajmuje rok 2000, kiedy średnia październikowa wyniosła 11,8 st. C. Na samym końcu rankingu jest natomiast październik 1992 roku ze średnią obszarową temperaturą powietrza wynoszącą zaledwie 6,2 st. C.

IMGW podkreśla, że tegoroczny październik jest trzecim z rzędu październikiem klasyfikowanym jako cieplejszy od normy i jedenastym w XXI wieku.

W komunikacie IMGW czytamy, że warunki termiczne w poszczególnych regionach były słabo zróżnicowane. Najcieplejsze okazało się Podkarpacie, gdzie średnia obszarowa temperatura wynosiła 11 st. C. Najchłodniejszy był obszar Pojezierzy, gdzie średnia wyniosła 10,3 st. C. We wszystkich regionach temperatura była wyższa od normy wieloletniej.

Na poniższej mapie widać przestrzenny rozkład średniej miesięcznej temperatury powietrza w październiku w oparciu o dane z poszczególnych stacji. Jak podaje IMGW, średnie wartości temperatury powietrza zawierały się pomiędzy 9-12 st. C - z wyjątkiem stacji wysokogórskich.

Druga mapa przedstawia natomiast anomalie, czyli odchylenie temperatury od średniej wieloletniej z okresu 1981-2010. Widać na niej, że na znacznym obszarze wschodniej Polski anomalia przekraczała o ponad 2 st. C średnią, a większość obszarów zachodniej części kraju anomalie mieściły się w przedziale 1-2 st. C. Poniżej 1 st. C były na niektórych małych obszarach.

Dla osób, które obserwują temperaturę w Polsce, nie będzie zapewne dużym zaskoczeniem, że najcieplejszym rejonem była południowo-wschodnia część kraju.

Najwyższą wartość temperatury odnotowano 24.10 na stacji w Przemyślu. Wynosiła ona aż 26,9 st. C. Jak podkreśla IMGW w komunikacie, najwyższą zarejestrowaną od 1951 roku wartością była ta z 14.10.2000 roku. W Nowym Sączu na stacji odnotowano wtedy aż 28,2 st. C. IMGW zwraca uwagę, że w październiku nierzadko maksymalne wartości temperatury powietrza są ujemne. W tym roku odnotowano przymrozki, które są typowe dla tego miesiąca.

"Ta wysoka wartość anomalii temperatury powietrza w październiku 2019 roku utrwala silny wzrostowy tren temperatury powietrza na obszarze Polski. Tylko od 1951 roku wzrost temperatury w październiku szacowany jest na blisko 0,8 st. C. Trend ten jest bardzo zbliżony we wszystkich regionach klimatycznych" - czytamy w komunikacie IMGW.

Autor: aw / Źródło: IMGW, climate.copernicus.eu, NOAA