"Ocena nie wypada najlepiej". Podsumowano walkę Polski ze smogiem

[object Object]
Uchwała Sądu Najwyższego w sprawie smogutvn24
wideo 2/30

Powietrze w Polsce jest coraz czystsze, ale nie ma to związku z podejmowanymi działaniami, tylko z pogodą - tak podsumowują walkę ze smogiem Polski Alarm Smogowy oraz Europejskie Centrum Czystego Powietrza i Fundacja Frank Bold.

W raporcie "Droga do czystego powietrza" zawarte są informacje, co należałoby zrobić, żeby doprowadzić do idealnej jakości powietrza. Opisane są w nim rekomendacje dla dalszych działań antysmogowych. Analizie poddano trzy obszary: niską emisję, transport i emisję z przemysłu.

- W raporcie po raz kolejny podsumowaliśmy działania rządu i samorządów - powiedział Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego. Jak zaznaczył "niestety, nasza całościowa ocena nie wypada najlepiej. Jest kilka obszarów, w których rząd sobie nieźle radzi: dobrze oceniamy wprowadzenie norm emisji dla kotłów na węgiel i biomasę, ulgę termomodernizacyjną czy reformę programu "Czyste Powietrze". Natomiast aż w 12 na 20 ocenionych obszarów postęp jest niedostateczny, a w kolejnych dwóch nie rozpoczęto żadnych działań".

Niska emisja związana z łagodnymi zimami

W czerwcu Komisja Europejska wystosowała do Polski wezwanie do usunięcia uchybienia ws. naruszenia przepisów o ochronie powietrza - dyrektywy NEC.

- Musimy od 2019 do 2030 zredukować o 58 procent względem 2005 roku pułapy emisji. Biorąc pod uwagę tempo, żeby dostosować się do dyrektywy unijnej NEC, musimy trzykrotnie przyśpieszyć - zaznaczył Łukasz Adamkiewicz z Europejskiego Centrum Czystego Powietrza. Wyjaśnił też, że powietrze w kraju jest coraz czystsze, ale nie ma to związku z podejmowanymi działaniami tylko z pogodą. W ostatnich latach nie było zim i w związku z tym mniej mieszkańców korzystało z urządzeń grzewczych.

Wyniki raportu wskazują, że najwięcej zrobiono w obszarze niskiej emisji. Uruchomiono ogólnopolski program "Czyste Powietrze" dotujący wymianę kopciuchów i termomodernizację domów. Do poprawy jest jednak wiele innych działań, jak przekazał Polski Alarm Smogowy "należy znacznie zwiększyć skalę wymienianych źródeł ciepła, a program musi objąć wsparciem ludzi najuboższych". Wskazał też, że w Polsce nie ma żadnego programu wspierającego wymianę pieców węglowych w budownictwie wielorodzinnym.

W 14 województwach zostały wprowadzone uchwały antysmogowe, jednak jak wskazuje raport "ludzie o nich nie wiedzą i nie wiedzą, jaki jest termin wejścia w życie tej uchwały". Jako przykład pozytywny podano małopolski samorząd.

- Egzekwowanie prawa w Krakowie przynosi widoczne efekty. W mieście zostały już tylko pojedyncze sztuki, paręset sztuk przestarzałych urządzeń grzewczych i będą one w najbliższym czasie znikać - dodał Andrzej Guła, lider PAS. W obszarze niskiej emisji "ocena jest negatywna i dotyczy działań nie tylko rządu, ale i samorządu".

Polacy o smogu (Adam Ziemienowicz/PAP)Adam Ziemienowicz/PAP

Transport samochodowy

Według raportu zanieczyszczenia z transportu samochodowego to obszar zupełnie pominięty przez rząd. - Od 2004 roku sprowadziliśmy do Polski 14 milionów używanych samochodów. W tej chwili w Polsce mamy 20 milionów samochodów dość regularnie używanych - przekazał Bartosz Piłat, ekspert ds. transportu PAS.

Poza granicami kraju wprowadzane są ograniczenia w ruchu samochodów z silnikiem diesla. Ludzie będą się ich pozbywać i prawdopodobnie trafią do Polski. Polski Alarm Smogowy rekomenduje: reformę przepisów dotyczących Stref Czystego Transportu tak, aby samorządy mogły ograniczać ruch najbardziej zanieczyszczających powietrze aut w miastach, zahamowanie importu starych, najbardziej emisyjnych samochodów oraz wprowadzenie kar za usuwanie filtrów DPF.

- Choć raz moglibyśmy nie powtarzać błędów zachodniej Europy. Jednak przy takiej postawie rządzących, za trzy, cztery lata mapa Polski będzie świecić na czerwono jeszcze z jednego powodu: przekroczeń dopuszczalnych stężeń tlenków azotu. Substancji ściśle związanej z emisją spalin, szczególnie z silników diesla - spuentował Bartosz Piłat.

Emisja dwutlenku węgla w transporcie w Unii Europejskiej (PAP/Małgorzata Latos)PAP/Małgorzata Latos

Zanieczyszczenia przemysłowe

Jako niedostateczne zostały ocenione prace związane z eliminacją zanieczyszczeń przemysłowych.

- Mamy do czynienia z chaosem przestrzennym. Nie ma w Polsce obowiązku przyjmowania planów zagospodarowania przestrzennego. Zakłady przemysłowe są lokalizowane na podstawie decyzji o warunkach zabudowy, która nie uwzględnia całokształtu uwarunkowań lokalnych. W związku z tym zakłady lokalizowane są blisko siedlisk ludzkich, zabudowywane są kanały napowietrzające, jest później problem z organizowaniem transportu - powiedziała Magdalena Ukowska, radczyni prawna Fundacji Frank Bold.

Niezbędnymi działaniami, które rekomendują twórcy raportu, są reforma inspekcji ochrony środowiska, zaostrzenie wymagań emisyjnych dla zakładów przemysłowych, ułatwienie obywatelom i organizacjom pozarządowym udziału w postępowaniach dotyczących zakładów przemysłowych oraz przyjęcie prawa regulującego standardy zapachowe powietrza.

Emisja CO2 na świecie (PAP/AFP/Maria Samczuk)PAP/AFP/Maria Samczuk

Autor: anw / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed intensywnymi opadami deszczu, które będą występować przez cały dzień. Ostrzeżenia pierwszego stopnia w trzystopniowej rosnącej skali zostały wydane dla południowo-wschodnich regionów Polski.

Tu opady będą dziś najsilniejsze. Ostrzeżenia IMGW

Tu opady będą dziś najsilniejsze. Ostrzeżenia IMGW

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś, czyli piątek 04.10. Stery nad pogodą przejmie niż Finny, który przyniesie obfite opady deszczu na południu i południowym wschodzie kraju. W pozostałej części kraju będzie pochmurno i ponuro. Termometry wskażą maksymalnie od 12 do 16 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś, czyli piątek 04.10. Intensywny deszcz w części kraju

Pogoda na dziś, czyli piątek 04.10. Intensywny deszcz w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Polska w najbliższym czasie znajdzie się w strefie opadów związanych z pojawieniem się niżu genueńskiego Finny. Cyklon najbardziej aktywny będzie w piątek, gdy miejscami w ciągu dnia i nocy spadnie do 30-40 litrów wody na metr kwadratowy. Prognozy wskazują jednak na to, że ten układ baryczny nie zostanie w naszym sąsiedztwie na długo.

Kolejny niż genueński zahaczy o Polskę. Możliwe "utrudnienia komunikacyjne"

Kolejny niż genueński zahaczy o Polskę. Możliwe "utrudnienia komunikacyjne"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po gwałtownej pogodzie, jaką przyniósł nam wrzesień, nadeszła chwila spokoju. Czy październik pokaże nam bardziej przyjazne oblicze jesieni? O tym, jak w różnych modelach meteorologicznych rysują się kolejne tygodnie, opowiada synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

Czy czeka nas złota polska jesień? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Czy czeka nas złota polska jesień? Synoptyk o najnowszych wyliczeniach modeli

Źródło:
tvnmeteo.pl

Naukowcy odkryli nowy gatunek motyla z rodziny przeziernikowatych. Owad pochodzi z Ameryki Południowej, ale po raz pierwszy zaobserwowano go prawie 7000 kilometrów od miejsca pochodzenia, w Walii. Aby ustalić jego pochodzenie, badacze musieli przeprowadzić szeroko zakrojone śledztwo.

Ten motyl pochodzi z dżungli. Odkryto go w... walijskim salonie

Ten motyl pochodzi z dżungli. Odkryto go w... walijskim salonie

Źródło:
Natural History Museum

Voyager 2 stracił ważny instrument pomiarowy, jednak nie doszło do tego w wyniku kosmicznej katastrofy. NASA zdecydowała się na wyłączenie systemu badania plazmy z powodu kurczących się zapasów paliwa. Inżynierowie mają nadzieję, że dzięki temu misja Voyagera 2 się wydłuży.

Voyager 2 leci dalej, ale bez ważnego systemu

Voyager 2 leci dalej, ale bez ważnego systemu

Źródło:
NASA

W czwartek doszło do największego w tym cyklu rozbłysku słonecznego. Zjawisko zaliczone zostało do klasy X9.05 i, co istotne, doszło do niego w centralnej względem Ziemi części tarczy słonecznej. Oznacza to, że może on doprowadzić do powstania sporej burzy geomagnetycznej, a co za tym idzie, także zorzy polarnej.

Najsilniejszy rozbłysk na Słońcu w tym cyklu. Skierowany "prawie centralnie w stronę Ziemi"

Najsilniejszy rozbłysk na Słońcu w tym cyklu. Skierowany "prawie centralnie w stronę Ziemi"

Źródło:
Space Weather Live, "Z głową w gwiazdach", space.com

W środę Katalonię, region na północnym wschodzie Hiszpanii, nawiedziła fala intensywnych opadów deszczu, które miejscami przekroczyły 60 l/mkw. Nagła zmiana pogody była spowodowana przejściem zimnego frontu atmosferycznego.

Nawałnica przeszła przez Katalonię, mocno się ochłodziło

Nawałnica przeszła przez Katalonię, mocno się ochłodziło

Źródło:
Meteocat, ENEX

Po raz pierwszy w historii naukowcom udało się zmapować mózg dorosłego zwierzęcia, a konkretnie muszki owocowej. Kompletny skan organu mniejszego od główki szpilki zawiera dokładne połączenia blisko 140 000 neuronów. Świat nauki okrzyknął te badania przełomem w neuronauce, który pomoże nam zrozumieć działanie ludzkiego mózgu.

Dzięki tej mapie doświadczymy "lawiny odkryć w ciągu najbliższych kilku lat"

Dzięki tej mapie doświadczymy "lawiny odkryć w ciągu najbliższych kilku lat"

Źródło:
BBC, Science Daily, FlyWire, Nature

Tegoroczny początek Tygodnia Grubego Niedźwiedzia na Alasce został przyćmiony przez starcie, do którego doszło między dwoma niedźwiedziami uczestniczącymi w konkursie. Niedźwiedź z numerem 469 zaatakował niedźwiedzia z numerem 402, doprowadzając do jego śmierci. Start zawodów został opóźniony, a niedźwiedź-agresor wykluczony z konkursu.

Uczestnik konkursu na najgrubszego niedźwiedzia wykluczony z zawodów

Uczestnik konkursu na najgrubszego niedźwiedzia wykluczony z zawodów

Źródło:
NBC News, CNN, BBC, tvn24.pl

Pogoda w części kraju będzie niebezpieczna. Obowiązują ostrzeżenia IMGW pierwszego stopnia przed intensywnymi opadami deszczu, wydano także ostrzeżenia hydrologiczne - poziom wody w rzekach po ulewach wzrośnie. Na Bałtyku prognozowany jest sztorm.

Sztorm na Bałtyku i ryzyko wzrostu poziomu wód w rzekach. Ostrzeżenia

Sztorm na Bałtyku i ryzyko wzrostu poziomu wód w rzekach. Ostrzeżenia

Źródło:
PAP, IMGW

Ten spektakl mogli podziwiać tylko nieliczni. W środę na wąskim skrawku lądu naszej planety, między innymi na Wyspie Wielkanocnej, widoczne było obrączkowe zaćmienie Słońca. Widok "pierścienia ognia" przyciągnął wielu obserwatorów.

Na niebie pojawił się "pierścień ognia"

Na niebie pojawił się "pierścień ognia"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, timeanddate.com

Liczba osób, które zginęły w wyniku uderzenia huraganu Helene, przekroczyła 190. W środę do Karoliny Północnej, jednego ze stanów najbardziej spustoszonych przez żywioł, udał się prezydent USA Joe Biden. Do sprzątania skutków kataklizmu skierowano żołnierzy. Bez prądu wciąż pozostaje ponad milion odbiorców.

"Ta katastrofa nie przypomina niczego, czego kiedykolwiek doświadczyliśmy"

"Ta katastrofa nie przypomina niczego, czego kiedykolwiek doświadczyliśmy"

Źródło:
PAP, CNN

Tajfun Krathon uderzył w południowo-zachodni Tajwan w czwartek. Żywioł zabił do tej pory dwie osoby, ponad 100 jest rannych. Drugi dzień z rzędu setki lotów było uziemionych, a szkoły i budynki przedsiębiorstw były zamknięte. Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie z miasta Kaohsiung, pokazujące siłę żywiołu.

Krathon uderzył. Ponad 100 rannych, są ofiary śmiertelne

Krathon uderzył. Ponad 100 rannych, są ofiary śmiertelne

Źródło:
Reuters, AP, tvnmeteo.pl

Opady związane z huraganem Helene zdewastowały miasteczko Chimney Rock i jego okolice. Nakręcono tam takie filmy jak "Dirty Dancing" i "Ostatni Mohikanin".

Kręcono tam "Dirty Dancing". Helene zmieniła okolicę nie do poznania

Kręcono tam "Dirty Dancing". Helene zmieniła okolicę nie do poznania

Źródło:
USA Today, CNN, Asheville Citizen Times, tvnmeteo.pl

Sytuacja hydrologiczna w kraju. W części Polski wciąż notowane są przekroczenia stanów alarmowych na rzekach.

Sytuacja hydrologiczna w Polsce. Gdzie przekroczone są stany alarmowe?

Sytuacja hydrologiczna w Polsce. Gdzie przekroczone są stany alarmowe?

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Stres związany ze schwytaniem w celach naukowych dotyka zarówno najmniejszych roślinożerców, jak i ogromne drapieżniki. Międzynarodowy zespół badawczy przeanalizował aktywność 42 gatunków po założeniu obroży GPS. Co ciekawe, ze stresem szczególnie dobrze radziły sobie zwierzaki, które na co dzień napotykały ślady ludzi..

Dzikie zwierzęta potrafią przyzwyczajać się do śladów ludzkiej obecności

Dzikie zwierzęta potrafią przyzwyczajać się do śladów ludzkiej obecności

Źródło:
phys.org

Ptasia grypa spowodowała śmierć 47 tygrysów w wietnamskich ogrodach zoologicznych. Jak podały lokalne media, to niejedyne drapieżniki, które zmarły na skutek zarażenia wirusem H5N1. Według danych WHO przypadki ptasiej grypy u ssaków są coraz częstsze.

Padło prawie 50 tygrysów. Przyczyną była ptasia grypa

Padło prawie 50 tygrysów. Przyczyną była ptasia grypa

Źródło:
Channel News Asia, CDC

Paragwaj od początku tygodnia mierzy się z falą ekstremalnego upału. W poniedziałek termometry pokazywały powyżej 40 stopni Celsjusza. W krytycznym stanie znajduje się jedna z głównych rzek kraju - Paragwaj.

Wysycha główna rzeka, bo kraj zalewa fala gorąca

Wysycha główna rzeka, bo kraj zalewa fala gorąca

Źródło:
ENEX, NPY, DMH, ABC

Orki utknęły na płytkich wodach nieopodal Półwyspu Kamczatka. Dwa dorosłe i dwa młode osobniki zagrzebały się w zamulonym ujściu rzeki. Ratownikom udało się utrzymać zwierzęta przy życiu aż do podniesienia się poziomu wody i bezpiecznie odeskortować je na pełne morze.

Orki ugrzęzły na mieliźnie. Ratowało je 30 wolontariuszy

Orki ugrzęzły na mieliźnie. Ratowało je 30 wolontariuszy

Źródło:
Reuters, TASS, Whale and Dolphin Conservation

Na Kaszubach w środę o poranku pojawiła się biała tęcza. Zdjęcie zjawiska, które przy odrobinie szczęścia można zaobserwować w jesienny lub wiosenny dzień, otrzymaliśmy od pani Estery.

Biała tęcza pojawiła się nad Kaszubami

Biała tęcza pojawiła się nad Kaszubami

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do niewielkiego miasta pod niemiecką Kolonią w ostatnich tygodniach zaczęły się zjeżdżać setki ornitologów. Powód? Pojawił się tam przedrzeźniacz północny - ptak, który naturalnie w Europie nie występuje.

Ornitologiczna sensacja w Niemczech

Ornitologiczna sensacja w Niemczech

Źródło:
ENEX, RTL, ksta.de

Fala gorąca zalewa południowo-zachodnie tereny Stanów Zjednoczonych. Rekordy temperatury odnotowywane są między innymi w San Francisco i Phoenix.

Ekstremalny upał w części USA. Rekord goni rekord

Ekstremalny upał w części USA. Rekord goni rekord

Źródło:
The Guardian

Rakieta Falcon 9 od SpaceX została uziemiona. Wszystko przez to, że w czasie ostatniej misji jej górny stopień nie wylądował w odpowiednim miejscu. Amerykańska Federalna Administracja Lotnictwa wezwała firmę Elona Muska do przeprowadzenia dochodzenia.

Anomalia rakiety SpaceX. Falcon 9 uziemiony na czas dochodzenia

Anomalia rakiety SpaceX. Falcon 9 uziemiony na czas dochodzenia

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl, Reuters

Prawie 60 procent terytorium Brazylii zmaga się ze skutkami suszy. W rejonie Amazonii brak opadów i wysokie temperatury doprowadziły do całkowitego zatrzymania żeglugi na wielu rzekach.

Największa susza od 50 lat dusi "płuca świata"

Największa susza od 50 lat dusi "płuca świata"

Źródło:
PAP, CNN

Kometa C/2023 A3 Tsuchinshan-ATLAS jest coraz lepiej widoczna nad półkulą północną. Pochodzący z dalekich rubieży Układu Słonecznego obiekt już wkrótce może być dostrzegalny gołym okiem. Kiedy powinniśmy skierować wzrok - i obiektywy aparatów - w niebo?

Ten jasny punkt może stać się niezapomnianym widowiskiem

Ten jasny punkt może stać się niezapomnianym widowiskiem

Źródło:
Royal Astronomical Society, BBC, PAP, "Z głową w gwiazdach"

Nie należy zbierać grzybów na terenach popowodziowych - mówi Marek Waszczewski, rzecznik prasowy Głównego Inspektora Sanitarnego. W sezonie grzybowym wymienia też inne informacje ważne dla zbieraczy.

Ważne ostrzeżenie GIS dla grzybiarzy. Na tych terenach nie należy zbierać grzybów

Ważne ostrzeżenie GIS dla grzybiarzy. Na tych terenach nie należy zbierać grzybów

Źródło:
PAP

Supertajfun Krathon poważnie uszkodził statek towarowy u wybrzeży Tajwanu. Na pomoc marynarzom ruszyła straż przybrzeżna, jednak miała spore kłopoty z dotarciem do załogi. Jednostka osiadła na mieliźnie, a lokalne władze obawiają się wycieku ropy.

Supertajfun uszkodził statek, śmigłowiec nie mógł dotrzeć do załogi

Supertajfun uszkodził statek, śmigłowiec nie mógł dotrzeć do załogi

Źródło:
Reuters, Taiwan English News

Przymrozki w Polsce. Minionej nocy temperatura przy gruncie spadła w Zakopanem i Łodzi do -4 stopni Celsjusza. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcie zamarzniętej szyby samochodu.

Przy gruncie -4 stopnie. "No i stało się. Pierwsze skrobanie szyb"

Przy gruncie -4 stopnie. "No i stało się. Pierwsze skrobanie szyb"

Źródło:
IMW, Kontakt24