"Czas się dłuży, jest ciemno, zimno". Co przeżywają uwięzieni pod ziemią

[object Object]
Śmierć nurka, wraca deszcz. Relacja korespondenta "Faktów" TVNtvn24
wideo 2/12

Długotrwałe odcięcie od światła dziennego, poczucie zamknięcia w pułapce, niepewność przyszłości - to, zdaniem naukowców i lekarzy, czynniki potęgujące stres u ludzi uwięzionych pod ziemią. Z takimi wyzwaniami zmagają się tajlandzcy chłopcy i ich opiekun, od 23 czerwca przebywający w jaskini Tham Luang. Mówił o tym we "Wstajesz i wiesz" TVN24 lekarz, doktor Piotr Gryglas.

- Największym aspektem chorobotwórczym jest silny stres, poczucie zamknięcia w pułapce, beznadziejności. Czas się dłuży, jest ciemno, zimno i nie wiadomo, co będzie - wyliczał w piątek we "Wstajesz i wiesz" dr Piotr Gryglas, specjalista chorób wewnętrznych, kardiolog i hipertensjolog.

Jaskinia Tham Luangtvn24

Przewlekły stres uwięzionych w jaskini

Na publikowanych nagraniach z wnętrza jaskini widać, że chłopcy są spokojni i zapewniają, iż czują się dobrze. Nie znaczy to jednak, że ich zdrowie fizyczne i psychiczne nie jest zagrożone.

W jaskini panuje wysoka wilgotność i stała temperatura na poziomie 20 stopni Celsjusza. Dr Gryglas podkreślił, że choć wydaje się, iż to stosunkowo ciepło, w tych warunkach po dłuższym czasie może dojść do wychłodzenia organizmu. Chłopcy i trener mogą coraz bardziej być podatni na różnego rodzaju infekcje, między innymi zapalenie płuc.

Zagrożona jest także psychika uwięzionych w jaskini.

- Jeżeli znajdzie się jeden słabszy, który nagle się rozsypie, który podda się lękowi, emocjom, zacznie płakać, krzyczeć - to zadziała jak kostka domina. Natychmiast uruchomi się takie zachowanie w kolejnym dziecku, które trzymało się z całej siły, ale miało pod skórą lęk - przestrzegała w rozmowie z TVN24 Mirosława Nowak-Dziemianowicz, psycholog z Uniwersytetu Warszawskiego.

- Poczucie zamknięcia, przebywania wiele dni w takiej sytuacji oczywiście rodzi przewlekły stres. On jest o wiele gorszy, jeśli mamy poczucie niepewności, czy zostaniemy uratowani - zaznaczył dr Piotr Gryglas. Zauważył, że sama świadomość tego, iż pomoc już dotarła, pełni ogromną pozytywną rolę.

Posłuchaj całej rozmowy z doktorem Piotrem Gryglasem

Jakie skutki dla zdrowia może mieć życie bez światła słonecznego
Jakie skutki dla zdrowia może mieć życie bez światła słonecznegotvn24

Jeden miesiąc zamienił się w dwa

Jak podkreślają naukowcy, organizm uwięzionych bardzo źle reaguje także na długotrwały brak kontaktu ze światłem słonecznym, które reguluje nasz rytm okołodobowy. U osoby odciętej od takiego światła dochodzi do rozregulowania zegara biologicznego i zaburzenia postrzegania upływu czasu.

W 1962 roku francuski geolog Michel Siffre przebywał przez dwa miesiące w odkrytej przez siebie jaskini lodowej niedaleko Nicei w południowej Francji. Nie miał zegarka, kalendarza i światła słonecznego. Kontaktował się ze swoim zespołem, znajdującym się poza jaskinią, nie był jednak informowany, jaka jest data i godzina.

Kiedy w końcu powiedziano mu, że minęły dwa miesiące, nie mógł w to uwierzyć. Był przekonany, że spędził w jaskini zaledwie miesiąc.

Zakłócenia rytmu okołodobowego mogą przyczynić się do depresji, bezsenności, zaburzeń hormonalnych i metabolizmu oraz pogorszenia koncentracji. Gdy w 2010 roku tąpnięcie w kopalni w Chile uwięziło pod ziemią 33 górników na 69 dni, opuszczono do miejsca, gdzie przebywali, specjalne światło, imitujące dzienne. Niewykluczone, że podobnie będzie w przypadku uwięzionych w Tham Luang, gdyby ich pobyt pod ziemią miał się przeciągnąć.

Wydarzenia z jaskini Tham Luang relacjonujemy na bieżąco na tvn24.pl

Autor: ao//rzw / Źródło: TVN24, bbc.com

Pozostałe wiadomości

Nadchodzące dni nie dadzą nam wytchnienia od opadów deszczu, w wielu regionach będzie się też błyskać. Po weekendzie, za sprawą napływającego znad Afryki powietrza, temperatura wzrośnie do 30 stopni.

Wróci upał. A co z deszczem i burzami?

Wróci upał. A co z deszczem i burzami?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym deszczem, który spaść ma w czasie burz. Alarmy obowiązują na północy i południu kraju.

Pomarańczowe i żółte alarmy w części kraju. IMGW ostrzega

Pomarańczowe i żółte alarmy w części kraju. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Gdzie jest burza? W środę rano część kraju nawiedziły wyładowania atmosferyczne. Choć aura na chwilę się uspokoiła, to po południu znów słychać grzmoty. Zjawiskom towarzyszą opady deszczu i silne porywy wiatru. Poznaj aktualną sytuację pogodową w kraju w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmi i mocno wieje

Gdzie jest burza? Grzmi i mocno wieje

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli czwartek 17.07. Noc będzie pochmurna, miejscami będzie się błyskać. Dzień przyniesie deszcz i lokalne burze. Na termometrach zobaczymy maksymalnie 22 stopnie.

Pogoda na jutro - czwartek, 17 lipca. Deszczowa noc, miejscami zagrzmi

Pogoda na jutro - czwartek, 17 lipca. Deszczowa noc, miejscami zagrzmi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewne deszcze doprowadziły do paraliżu komunikacyjnego w Nowym Jorku. Na jednej ze stacji metra położonych na Manhattanie powstał gejzer. Eric Adams, burmistrz miasta, powiedział, że nie przypomina sobie tak obfitych opadów.

Gejzer na stacji metra. "Powrót do domu zajął mi ponad dwie godziny"

Gejzer na stacji metra. "Powrót do domu zajął mi ponad dwie godziny"

Źródło:
CNN, Reuters

Mieszkańcy okolic góry Skarfjellet w środkowej Norwegii żyją w niepewności z powodu jej niepokojąco wysokiej aktywności. Służby monitorują sytuację, a władze wydały ostrzeżenia dla turystów i wspinaczy.

Góra zaczęła się szybko "poruszać". Mieszkańcy zaniepokojeni

Góra zaczęła się szybko "poruszać". Mieszkańcy zaniepokojeni

Źródło:
Reuters

Ulewne deszcze dały się we znaki mieszkańcom Pomorza i Podlasia. Na Kontakt24 dostaliśmy nagranie, na którym pokazane są intensywne opady deszczu w Augustowie. Podobna sytuacja miała miejsce w Słupsku i jego okolicach.

Mocno pada. Zalane piwnice

Mocno pada. Zalane piwnice

Źródło:
tvnmeteo.pl

Samolot ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na pokładzie wylądował w Kolonii, gdzie znajduje się Europejskie Centrum Astronautów ESA. Polak we wtorek wrócił z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, gdzie pracował w ramach misji kosmicznej Axiom-4. Teraz astronautę czekają badania lekarskie i proces adaptacji do ziemskich warunków.

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Finlandię nawiedziły upały. Gorąco jest nie tylko na południu kraju, ale również na północy, w tym w Rovaniemi, które znane jest jako miejsce zamieszkania Świętego Mikołaja.

Upały nawet w domu Świętego Mikołaja

Upały nawet w domu Świętego Mikołaja

Źródło:
Reuters

W południowo-zachodniej Islandii doszło do erupcji wulkanu Sundhnukur na półwyspie Reykjanes. Miejscowe służby ewakuowały mieszkańców okolicznych miejscowości oraz turystów wypoczywających w kurortach. To już dziewiąty wybuch tego wulkanu od grudnia 2023 roku.

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Źródło:
Reuters, The Mirror

Dwa potężne pożary lasów spustoszyły prowincje w północno-zachodniej Turcji, zmuszając setki mieszkańców do ewakuacji i mobilizując służby ratunkowe. To kolejny dramatyczny epizod tegorocznego lata.

Dwa duże pożary w Turcji. Zarządzono ewakuacje

Dwa duże pożary w Turcji. Zarządzono ewakuacje

Źródło:
Reuters

Wtorek to kolejny burzowy dzień w Polsce. W województwach warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim zaobserwowano leje kondensacyjne, czyli zalążki trąb powietrznych.

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Aktualizacja:
Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz

W poniedziałek wschodnie stany USA nawiedziły silne opady, które wywołały powodzie. Woda pochłonęła życie co najmniej dwóch osób. Mieszkańcy i służby oceniają skalę zniszczeń i sprzątają po przejściu żywiołu.

"To było trochę postapokaliptyczne"

"To było trochę postapokaliptyczne"

Źródło:
CNN, CBS News

Burze i przyniesione przez nie ulewy powodują szkody na południu kraju. W Jelczu-Laskowicach (woj. dolnośląskie) doszło do zalania drogi na odcinku kilku metrów, a na Opolszczyźnie żywioł uszkodził dach stodoły. Padało także w Szczecinie.

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Źródło:
Oława na Sygnale, TVN24

Sąd koronny w Newcastle skazał we wtorek Daniela Grahama i Adama Carruthersa na cztery lata i trzy miesiące więzienia za ścięcie 100-letniego jaworu, który pojawił się w filmie o przygodach Robin Hooda. Mężczyźni odpowiedzieli też za uszkodzenie muru Hadriana z II wieku naszej ery, wpisanego na listę UNESCO.

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Źródło:
PAP

Intensywne opady deszczu nawiedziły miasto Fuji w japońskiej prefekturze Shizuoka. Przyniesione przez burzę tropikalną Nari ulewy spowodowały lokalne powodzie i paraliż komunikacyjny. Służby ostrzegały przed osuwiskami.

Zalane drogi, paraliż komunikacyjny. Pierwsza taka burza od niemal dekady

Zalane drogi, paraliż komunikacyjny. Pierwsza taka burza od niemal dekady

Źródło:
Reuters, NHK

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych na Czerwonej Rzece, będącej głównym dopływem Jangcy - podała państwowa agencja Xinhua. Cel? Ochrona środowiska. Jednocześnie jednak w innej części kraju Pekin rozpoczyna budowę nowej, największej na świecie zapory, która budzi ogromne obawy ekologów.

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych

Źródło:
Xinhua, South China Morning Post, Financial Times, tvn24.pl

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna i kapsuła Dragon - taki widok mogliśmy podziwiać w nocy z poniedziałku na wtorek na polskim niebie. Na pokładzie statku kosmicznego znajduje się polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski, który we wtorek wróci z ISS na Ziemię. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Kapsuła Dragon nad Polską. Oglądaliście ostatni lot Sławosza

Kapsuła Dragon nad Polską. Oglądaliście ostatni lot Sławosza

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Poniedziałek upływa w części kraju pod znakiem burz. W kilku miejscowościach pojawiły widać było groźnie wyglądający lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej.

Lej kondensacyjny nad Polską

Lej kondensacyjny nad Polską

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burze przechodziły w poniedziałek nad częścią kraju. Towarzyszące im opady deszczu spowodowały, że podtopiło Suwałki, a w powiecie raciborskim zalana została trasa Pawłów-Maków. Na terenie Mazowsza spadł grad.

Suwałki popłynęły po ulewie

Suwałki popłynęły po ulewie

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, Kontakt24

W niedalekiej odległości od gminy Nijar w andaluzyjskiej prowincji Almeria zatrzęsła się ziemia. Było to najsilniejsze trzęsienie ziemi od 1930 roku, na szczęście - jak poinformowały lokalne władze - nie doprowadziło do poważniejszych szkód.

Trzęsienie ziemi w Andaluzji. Było najsilniejsze od prawie 100 lat

Trzęsienie ziemi w Andaluzji. Było najsilniejsze od prawie 100 lat

Źródło:
ENEX

Największy znany fragment Marsa na Ziemi, nazwany NWA 16788, zostanie wystawiony na sprzedaż 16 lipca w domu aukcyjnym Sotheby's. To meteoryt, który znaleziony został dwa lata temu na Saharze. Spodziewa się, że cena sprzedaży wyniesie od 2 do 4 milionów dolarów.

Największy znany fragment Marsa idzie na sprzedaż

Największy znany fragment Marsa idzie na sprzedaż

Źródło:
CBS News, ABC news

Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zbliża się do końca. W programie "Wstajesz i wiesz" reporter TVN24 BiS Hubert Kijek i Piotr Dziuban z firmy Creotech opowiadali o tym, jak będzie wyglądał powrót polskiego astronauty na Ziemię i tym, jakie są jego dalsze plany.

Akademia astronautów, może nawet Księżyc. Co po powrocie z ISS?

Akademia astronautów, może nawet Księżyc. Co po powrocie z ISS?

Źródło:
TVN24, PAP

Góra lodowa zagraża portowi w niewielkiej miejscowości Innaarsuit na Grenlandii. Jak poinformował lokalny nadawca KNR, masa lodu znalazła się niebezpiecznie blisko zakładu przetwórstwa ryb i lokalnego sklepu. Służby monitorują sytuację na wypadek pęknięcia lodu.

Góra lodowa utrudnia im pójście do sklepu

Góra lodowa utrudnia im pójście do sklepu

Źródło:
PAP

Turcja walczy z pożarami lasów. Ogień ponownie pojawił się w zachodniej części kraju, która płonęła jeszcze niecałe dwa tygodnie temu. Służby walczą z żywiołem z ziemi i powietrza.

Ugasili śmiertelnie groźny pożar, po dwóch tygodniach ogień wrócił

Ugasili śmiertelnie groźny pożar, po dwóch tygodniach ogień wrócił

Źródło:
Reuters, aa.com.tr