Uderzenie pioruna. Co je przyciąga i jak się przed nim chronić?

Źródło:
TVN24.pl
Zgniłocha. Piorun uderzył w stodołę. Stanęła w płomieniach
Zgniłocha. Piorun uderzył w stodołę. Stanęła w płomieniachKontakt 24/Paweł
wideo 2/6
Zgniłocha. Piorun uderzył w stodołę. Stanęła w płomieniachKontakt 24/Paweł

Ciało ludzkie nie jest odporne na porażenie piorunem, a jego skutki mogą okazać się tragiczne dla zdrowia i życia. Dlatego  podczas burzy należy unikać miejsc, gdzie piorun uderza najczęściej, a są to np. wysokie konstrukcje, samotne drzewa czy sieci elektryczne. Zdaniem naukowców posiadanie przy sobie czy nawet używanie telefonu komórkowego nie zwiększa ryzyka uderzenia pioruna.

● Energia pioruna może wynosić aż 500 MJ i nieść ze sobą ładunek elektryczny o napięciu 100 milionów volt. To mniej więcej tyle, ile niosłaby ze sobą eksplozja 122 kilogramów trotylu...   ● Ciało ludzkie nie jest odporne na porażenie piorunem, a jego skutki mogą okazać się tragiczne dla zdrowia i życia.  ● Podczas burzy należy unikać miejsc, gdzie piorun uderza najczęściej, a są to np. wysokie konstrukcje, drzewa, sieci elektryczne. ● Nie zwiększa się prawdopodobieństwo uderzenia pioruna w osobę posiadającą włączony telefon komórkowy, jak również wówczas, gdy przez telefon komórkowy jest prowadzona rozmowa. 

Uderzenie pioruna, czyli potencjalne niebezpieczeństwo podczas burzy

Jak powszechnie wiadomo, ogrzane powietrze jest lżejsze od zimnego, dzięki czemu wznosi się wyżej. Wraz z osiągnięciem pewnej wysokości, najczęściej kilku kilometrów nad ziemią, zaczyna się ono gwałtownie rozprężać, jego waga wzrasta, a zawarta w nim para wodna skrapla się. W ten sposób powstaje chmura burzowa. 

W miarę napływu kolejnych mas gorącego powietrza kryształki lodu w jej górnej warstwie zaczynają zderzać się z kroplami wody znajdującymi się w tej dolnej, prowadząc do ich naelektryzowania i inicjując burzę, w trakcie której dochodzi do wyładowań elektrostatycznych, czyli - mówiąc potocznie - piorunów. 

Czym jest i jak powstaje piorun?

W komórce burzowej dochodzi do silnego tarcia kryształów lodu i wody. Jednym ze skutków tego procesu jest „gubienie” elektronów przez przemieszczający się ku górze lód. Wskutek tego górne warstwy chmury stają się elektrododatnie. Z kolei dolne warstwy w dalszym ciągu pozostają elektroujemne, co prowadzi do różnicy potencjałów elektrycznych oraz powstania wyładowania. Energia powstałego w ten sposób pioruna może wynosić aż 500 MJ i nieść ze sobą ładunek elektryczny o napięciu 100 milionów volt. To mniej więcej tyle, ile niosłaby ze sobą eksplozja 122 kilogramów trotylu... 

Temperatura wyładowania wynosi aż 15 tysięcy stopni – to więcej niż na powierzchni Słońca (około 6 tysięcy stopni)! Pioruny mogą przybierać rozmaite kształty, tworząc liczne rozgałęzienia lub linie proste.

Skutki uderzeń pioruna

Uderzenie pioruna może przynieść poważne skutki. Drzewa, które dotknęło wyładowanie, błyskawicznie czernieją wskutek natychmiastowego wyparowania soków, a naturalna krzemionka w ziemi topi się, tworząc szkło. Niezabezpieczone odpowiednią instalacją (piorunochronem) budynki narażone są na poważne niebezpieczeństwo. Powstający wskutek uderzenia impuls elektromagnetyczny jest w stanie poważnie uszkodzić sieć elektroenergetyczną, w praktyce niszcząc przy tym podłączone do niej urządzenia, a wysoka temperatura może doprowadzić do pożaru. 

W przypadku uderzenia w samochód bądź samolot pasażerom nie powinno w zasadzie grozić niebezpieczeństwo, lecz i tak należy liczyć się z możliwością uszkodzenia niektórych podzespołów. Gorzej, jeżeli piorun trafi bezpośrednio w człowieka. Niestety, takie sytuacje również się zdarzają, powodując dramatyczne niekiedy konsekwencje.

Uderzenie pioruna w człowieka

Ogromna energia niesiona przez piorun jest w stanie zabić człowieka na miejscu. Znane są jednak przypadki osób, które wyszły z takiego zdarzenia bez szwanku lub z niewielkimi obrażeniami. Są to jednak szczęśliwe wyjątki. Ciało ludzkie nie jest odporne na porażenie piorunem, a jego skutki mogą okazać się tragiczne dla zdrowia i życia. 

Wysoka temperatura prowadzi do powstania rozległych oparzeń, a porażenie prądem jest w stanie spowodować poważne uszkodzenia układu nerwowego oraz sercowo-naczyniowego. Rytm serca może zostać zaburzony. U osoby porażonej może pojawić się apatia bądź pobudzenie, drgawki czy upośledzenie wzroku i słuchu.

Jak chronić się przed uderzeniami pioruna? Co przyciąga pioruny?

Jeżeli zdarzy się sytuacja, że zostaniemy zaskoczeni przez burzę, warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach, które mogą uratować nam życie. Przede wszystkim unikać miejsc, gdzie piorun uderza najczęściej, a są to wysokie konstrukcje, drzewa, sieci elektryczne. Aby uniknąć porażenia piorunem na otwartej przestrzeni powinniśmy:

– trzymać się z daleka od wysokich konstrukcji typu słup, maszt (minimum na odległość wysokości obiektów); – unikać otwartych przestrzeni, brzegów i wzgórz; – unikać przebywania na granicy lasu: lepiej wejść do lasu, ale nie zbliżać się do samotnych drzew czy do małych grup drzew; – w lesie zachować dystans min. 5 metrów od najdłuższej gałęzi; – nie przebywać w wodzie (jezioro, rzeka, morze itd)., ale również unikać miejsc, gdzie zbiera się woda (rowy itd.); – unikać metalowych konstrukcji (jak np. ogrodzenia, balustrady); – nie trzymać w rękach metalowych przedmiotów.

Czy w czasie burzy można używać telefonu lub laptopa?

Czy obowiązuje nas bezwzględny zakaz korzystania z telefonu komórkowego? Naukowcy obalają tezę, jakoby korzystanie ze smartfona w trakcie burzy niosło za sobą zwiększone prawdopodobieństwo bycia rażonym piorunem. Polski Komitetu Ochrony Odgromowej Stowarzyszenia Elektryków Polskich 7 października 2015 zajął stanowisko w tej sprawie. Według PKOO SEP  nie zwiększa się prawdopodobieństwo uderzenia pioruna w osobę posiadającą włączony telefon komórkowy, jak również wówczas, gdy przez telefon komórkowy jest prowadzona rozmowa. 

Powyższe oświadczenie dotyczy również innych urządzeń elektronicznych, które korzystają z transmisji bezprzewodowej. Używając smartfona, tabletu czy laptopa nie musimy obawiać się o swoje bezpieczeństwo podczas burzy.

Jak obliczyć, jak daleko jest burza?

Najlepszą metodą ochrony przed uderzeniami piorunów jest niedopuszczenie do sytuacji, w której mogą nam one zagrażać. Możemy w łatwy sposób obliczyć odległość burzy, licząc sekundy od błysku do grzmotu. Każda z nich odpowiada odległości około 340 metrów

Pomocny w określeniu, gdzie są teraz burze, może okazać się radar burzowy online pokazujący aktualne burze w Polsce oraz lokalizację burz. Sprawdzić, gdzie występują burze online, możemy także wykorzystując mapę chmur burzowych świata. To z pewnością przyczyni się do poprawy naszego bezpieczeństwa w czasie letniego wypoczynku.

Autorka/Autor:red.//az

Źródło: TVN24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Za kilka dni będzie ponad 20 stopni. Jaką aurę przyniesie druga połowa maja i początek czerwca? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wstrząsy zostały zanotowane przez sejsmometry w poniedziałek rano w południowo-zachodniej Polsce. Według USGS ich magnituda wynosiła 4,1. Co było przyczyną tej aktywności?

Ziemia zatrzęsła się na Dolnym Śląsku

Ziemia zatrzęsła się na Dolnym Śląsku

Źródło:
USGS, EMSC, KGHM

Co najmniej jedna osoba nie żyje, a dwie są poszukiwane w wyniku powodzi, jaka nawiedziła region Buenos Aires w Argentynie. Kataklizm wywołały ekstremalne opady deszczu. Lokalne media podały, że swoje domy musiało opuścić ponad 7500 osób.

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Źródło:
CNN, Portal Montevido

Osuwisko zeszło niedaleko miejscowości Blatten w Szwajcarii. Około 100 osób, w tym turyści, musiało zostać ewakuowanych z uwagi na niebezpieczeństwo, jakie stwarzają spadające skały. W rejonie zamknięto także szlaki turystyczne i ograniczono ruch samochodowy.

Masy skał mogą spaść na wioskę. Ewakuacje, zamknięte drogi

Masy skał mogą spaść na wioskę. Ewakuacje, zamknięte drogi

Źródło:
swissinfo.ch, 20 Minuten

Co najmniej 28 osób zginęło w wyniku fali burz i tornad, jaka przetoczyła się przez środkowe i wschodnie stany USA w miniony weekend. Mieszkańcy wielu miejscowości starają się odnaleźć się w nowej rzeczywistości, gdzie tysiące domów zostało zmiecionych z powierzchni ziemi. Tylko w Saint Louis w stanie Missouri straty materialne szacowane są na około miliard dolarów.

Miliardowe straty po burzach. "Praca naszego życia została zniszczona"

Miliardowe straty po burzach. "Praca naszego życia została zniszczona"

Źródło:
ABC News, PAP, Reuters

Pogoda na dziś - poniedziałek 19.05. Dzień upłynie pod znakiem słabych opadów deszczu, które powinny powoli zanikać. Lokalnie mogą wystąpić burze. Na termometrach zobaczymy maksymalnie 16 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 19.05. Termometry pokażą do 16 stopni, może popadać

Pogoda na dziś - poniedziałek, 19.05. Termometry pokażą do 16 stopni, może popadać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda w niedzielę sprzyja obserwacji ciekawych zjawisk meteorologicznych. W Kujawsko-Pomorskiem w Golubiu-Dobrzyniu na niebie pojawił się lej kondensacyjny, co udało się uwiecznić na zdjęciach.

Lej kondensacyjny zawisł nad miastem

Lej kondensacyjny zawisł nad miastem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do części amerykańskiego stanu Illinois w ostatnich dniach dotarła burza pyłowa, między innymi zaobserwowano ją w Chicago. Ogromną chmurę pyłu udało się uchwycić na nagraniu.

Niebo przesłoniła ogromna chmura pyłu. Nagranie

Niebo przesłoniła ogromna chmura pyłu. Nagranie

Źródło:
Reuters

Ulewne deszcze nawiedziły chiński region Kuangsi. W wyniku gwałtownej aury zginęły trzy osoby, jedna uznawana jest za zaginioną. Władze ogłosiły najwyższy stopień alarmu przed powodziami, opady mają nie odpuścić jeszcze przez jakiś czas.

Ulice pełne wody, najwyższy alert powodziowy. Trzy osoby nie żyją

Ulice pełne wody, najwyższy alert powodziowy. Trzy osoby nie żyją

Źródło:
Reuters, CCTV, China Daily

Lawina zeszła w sobotę wczesnym popołudniem na górze Eiger w szwajcarskich Alpach. W wyniku tego zdarzenia zginęło dwóch narciarzy, a pięć innych osób zostało rannych.

Lawina w Alpach. Nie żyje dwóch narciarzy

Lawina w Alpach. Nie żyje dwóch narciarzy

Źródło:
PAP

Międzynarodowy zespół naukowców opisał ekstremalnie silny wzrost radiowęglowy datowany na 12 350 rok przed naszą erą. Według ekspertów jego przyczyną była potężna burza słoneczna, która uderzyła w Ziemię.

Odkryto ślady najsilniejszej burzy słonecznej w historii Ziemi     

Odkryto ślady najsilniejszej burzy słonecznej w historii Ziemi     

Źródło:
PAP, phys.org

Jak wykazał zespół europejskich naukowców, zanieczyszczenie powietrza, gęsta zabudowa oraz ograniczenie terenów zielonych w miastach zwiększają ryzyko astmy zarówno u dzieci, jak i dorosłych, nawet o ponad 10 procent.

Zmniejszenie ryzyka astmy w miastach. Te badania powinny zainteresować urbanistów

Zmniejszenie ryzyka astmy w miastach. Te badania powinny zainteresować urbanistów

Źródło:
Karolinska Institutet, Lancet Regional Health-Europe

Naukowcy z japońskiego Uniwersytetu Kiusiu i amerykańskiego Uniwersytetu Stanforda zidentyfikowali genetyczną mutację, która powoduje, że koty są rude. Mutacja ta nie występuje u żadnego innego ssaka.

Rude koty. Odkryto, co odpowiada za ich umaszczenie

Rude koty. Odkryto, co odpowiada za ich umaszczenie

Źródło:
BBC, PAP

Trzymetrowa palma spadła i raniła mężczyznę podczas 78. edycji Festiwalu Filmowego w Cannes. Ranny to agent aktora.

Palma raniła mężczyznę w czasie festiwalu w Cannes. "Twarz była pełna krwi"

Palma raniła mężczyznę w czasie festiwalu w Cannes. "Twarz była pełna krwi"

Źródło:
Reuters

Rodzina, która mieszka na obrzeżach miasta Isanti w amerykańskim stanie Minnesota, ma albo ogromne szczęście, albo niesamowitego pecha. W ich ogródku i na tarasie wypoczywają niedźwiedzie czarne.

Niedźwiedzie "przychodzą do nas codziennie"

Niedźwiedzie "przychodzą do nas codziennie"

Źródło:
CNN, fox9.com

Choroby odkleszczowe mogą u części pacjentów wiązać się z nietypowymi objawami - ostrzegła WHO. Pokazuje to historia 43-letniej Belgijki, która zauważyła u siebie nagłe wyczerpanie. Ustalenie, że cierpi na boreliozę, wymagało konsultacji z różnymi lekarzami. Na jej skórze nie pojawił się rumień wędrujący, nie zauważyła nawet samego ugryzienia.

Ukąsił ją kleszcz. Nagle stała się "cieniem dawnej siebie"

Ukąsił ją kleszcz. Nagle stała się "cieniem dawnej siebie"

Źródło:
WHO

Ostatnie dni przyniosły w Polsce wyczekane opady deszczu. Jest to szczególnie istotne w tym roku, gdy rośliny zostały osłabione przez suszę i przeplatankę dużego ciepła i zimna. Jak opowiadał na antenie TVN24 meteorolog Michał Brennek, przez zmiany klimatyczne w przyszłości może czekać nas więcej takich kontrastów.

"Nowy klimat to jest właśnie klimat kontrastów"

"Nowy klimat to jest właśnie klimat kontrastów"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Bociany wybudowały gigantyczne gniazdo. Znajduje się ono na budynku gospodarczym w północnej Hiszpanii, który przechylił się pod jego ciężarem. Jak podały lokalne media, konstrukcja ma około dwóch metrów wysokości i może ważyć nawet tonę.

Budynek przechylił się pod ciężarem gniazda bocianów

Budynek przechylił się pod ciężarem gniazda bocianów

Źródło:
El Pais

W piątek do Grecji dotarła duża porcja pyłu saharyjskiego. Widzialność mocno spadła, zarówno w stolicy, jak i w wielu regionach kraju, co wpłynęło na pogorszenie jakości powietrza.

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Źródło:
eKathimerini, Protothema

Pod jednym z domów w podkarpackiej Wetlinie pojawiła się grupka wilków. Jak relacjonował internauta, który przesłał na Kontakt24 nagranie, zwierzęta w okolicy bywają często.

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Źródło:
Kontakt24

Piątek przyniósł w części kraju zimowe opady. Na północnym wschodzie pojawił się deszcz ze śniegiem i mokry śnieg. Bardziej jesienna niż wiosenna aura jest związana z niżem, który znajduje się nad Polską. Czy zimowa aura w połowie maja powinna zaskakiwać? Z historycznych danych wynika, że śnieg na polskich nizinach potrafi pojawić się nawet w czerwcu.

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Władze miasta Jundiai w brazylijskim stanie Sao Paulo badają wpływ wycieku niebieskiego barwnika do pobliskiej rzeki po wypadku cysterny. Woda w niej zrobiła się nienaturalnie błękitna, co odbiło się na żyjących w rzece zwierzętach.

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Źródło:
Reuters, aldianews.com

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać życie dzikich zwierząt - wilków i jeleni. Wysłał je Reporter24. "Ten film to kolejny niezbity dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda, a różne gatunki dzikich zwierząt mogą żyć w tej samej części lasu" - napisał.

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Tegoroczny zakwit gronorostów (łac. Sargassum) w Oceanie Atlantyckim jest rekordowo duży, a sezon wegetacyjny jeszcze się nie skończył. Pas tych glonów ciągnie się przez prawie dziewięć tysięcy kilometrów.

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Źródło:
CNN

Tornado przetoczyło się w czwartek przez miasto New Richmond położone w stanie Wisconsin. Groźnie wyglądający lej został uchwycony na nagraniu. W stanie tym obowiązywały tego dnia ostrzeżenia przed burzami.

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Źródło:
Reuters, fox9.com

W czwartek nad Polską przesuwają się fronty atmosferyczne, które przynoszą ze sobą burze z gradem. Gwałtowna pogoda utrzymuje się w Polsce od rana - na północy pojawiła się krupa śnieżna, a na południu padał śnieg. Zdjęcia zjawisk otrzymaliśmy na Kontakt24.

Załamanie pogody. Z ciemnych chmur sypnęło gradem i śniegiem

Załamanie pogody. Z ciemnych chmur sypnęło gradem i śniegiem

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Ulewy spowodowały w czwartek podtopienia na północy Hiszpanii. W gminie Colunga od północy spadło ponad 72 litrów wody na metr kwadratowy. W regionie trwa usuwanie skutków intensywnych opadów.

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

Źródło:
RTPA, La Voz de Asturias

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 5,2 zostało zarejestrowane w czwartek w centralnej Turcji. Jak podały lokalne media, wstrząsy odczuwalne były także w stolicy kraju, Ankarze.

W Turcji "zatrzęsło się dość mocno"

W Turcji "zatrzęsło się dość mocno"

Źródło:
CNN Turk, Volcano Discovery, EMSC