Śliwa to drzewo o wielu odmianach, które jest łatwe w pielęgnacji, dzięki czemu jest dobrym wyborem do przydomowego sadu. W Polsce zarejestrowanych jest obecnie 28 odmian śliwy.
● Śliwa ma odmiany, które nadają się do uprawy w przydomowych sadach. ● Popularne odmiany śliwy to m.in. różne odmiany śliwy renklody i śliwki węgierki. ● W Polce w 2021 roku zarejestrowanych jest 28 odmian śliwy.
Śliwa - odmiany
Odmiany śliwek różnią się między sobą pod względem pochodzenia, czasu kwitnienia i owocowania, koloru, rozmiaru i smaku. Śliwa jest drzewem pestkowym, które nie jest szczególnie wymagające, jeśli chodzi o uprawę nawet w przydomowym ogródku, dlatego różne odmiany śliwek cieszą się niesłabnącą popularnością wśród ogrodników.
Wybierając odmiany śliwy do swojego ogrodu lub sadu, należy jednak wziąć pod uwagę nie tylko jej walory smakowe i podatność na choroby lub szkodniki, ale też na formę zapylenia. Ma to znaczenie dla obfitości zbiorów.
Najbardziej znane i cenione przez smakoszów oraz sadowników odmiany śliwy to: - śliwa węgierka dąbrowicka - polska odmiana śliwy o charakterystycznych niedużych owocach i ciemnogranatowym kolorze z niebieskim nalotem; węgierki dąbrowickie są soczyste i słodkie, idealne do smażenia powideł, - śliwa węgierka wczesna - kolejna popularna odmiana śliwy; dojrzewa w połowie sierpnia i ma typowe dla węgierek ubarwienie - ciemnoniebieskie z niebieskim nalocie; ma słodki żółty miąższ i sprawdza się w ciastach, przetworach i na surowo, - śliwa president - ma duże, fioletowe owoce o żółtym miąższu, które są dojrzałe na przełomie września i października; śliwka president jest doskonała do jedzenia na surowo, - śliwa Stanley - pochodzi ze Stanów Zjednoczonych i ma ciemnogranatowe owoce o żółtym miąższu, które są gotowe do zbioru w drugiej połowie września; miąższ łatwo odchodzi od pestki, dlatego śliwki Stanley często wykorzystuje się do przygotowywania przetworów i do suszenia, - śliwa amers - amerykańska odmiana śliwy, daje obfite zbiory w drugiej połowie września; ma ciemnofioletowy lub niebieski kolor i jest wyjątkowo dużym gatunkiem śliwki, waży nawet ponad 50 gramów; śliwę amers można jeść na surowo i wykorzystywać ją w przetworach, - śliwa bluefree - to kolejna amerykańska odmiany śliwy; owocuje we wrześniu, dając bardzo duże (ok. 70 g) ciemnoniebieskie owoce o żółtym miąższu; nadaje się do suszenia i jedzenia na surowo, - śliwa cacanska - uzyskana w dawnej Jugosławii z dwóch różnych odmian śliwek węgierek (Wangenheima i pożegacza); śliwki cacanska dojrzewają w na początku sierpnia i są ciemnogranatowe, a ich skorka pokryta jest jasnoniebieskim nalotem, - śliwa empress - odmiana śliwy pochodząca ze Stanów Zjednoczonych; jej owoce o ciemnym, niemal czarnym kolorze, są wyjątkowo duże. Mogą ważyć nawet 100 gramów; łatwo się ją je na surowo i wykorzystuje do wypieków lub przetworów, bo bez wysiłku daje się oddzielić jej miąższ od pestki, - śliwa herman - pochodzi ze Szwecji i jest wyjątkowo mało wymagająca w uprawie i bardzo odporna na warunki atmosferyczne oraz choroby; ma bordowe owalne owoce o fioletowawym wosku, dojrzewające pod koniec lipca; jej miąższ jest biało-żółty i ma kwaskowaty smak, co sprawia, że śliwa herman jest odmianą chętnie wykorzystywaną w przetworach, - śliwa wiśniowa - owoce śliwy wiśniowej są jadalne, można jeść je na surowo lub robić z nich przetwory; mają różne kolory i smaki - od żółtego przez czerwony po fiolet oraz od słodkiego przez kwaśny po cierpki.
Śliwa ozdobna
Śliwa ozdobna ma wiele odmian, które chętnie uprawiane są w ogrodach ze względu na swoje dekoracyjne liście i kwiaty. Z wyjątkiem niektórych odmian (np. śliwa japońska i śliwa wiśniowa Hollywood), śliwy ozdobne nie owocują lub robią to rzadko, a głównym powodem ich uprawiania jest wybarwienie liści i kwiatów oraz ciekawy pokrój drzewek.
Najpopularniejsze odmiany śliw ozdobnych to: - śliwa wiśniowa - popularnymi jej odmianami są m.in. nigra i pissardii. Mają różowe liczne kwiaty i purpurowe lub ciemnobrązowe liście. Nigra ma też niewielkie, jadalne owoce. - śliwa karłowa płożąca - ciekawa odmiana śliwy ozdobnej, przypominająca płożący się krzew. Jesienią jej błyszczące zielone liście przybierają intensywnie czerwone barwy. Kwiaty są białe. - śliwa dziecięca - ma ok. dwa metry wysokości i duże błyszczące liście o bordowej barwie. Kwitnie na biało. - śliwa japońska (patrz niżej).
Śliwa japońska
Śliwa japońska jest śliwą ozdobną. Najlepiej znosi warunki na południu Polski, ponieważ nie lubi przymrozków, a zaczyna kwitnąć już w marcu. Wbrew swojej nazwie śliwa japońska pochodzi z Chin. Ma spore owoce o okrągłym kształcie i różnorodnych kolorach - żołtych, czerwonych, fioletowych. Popularne odmiany śliwy japońskiej to m.in.: - śliwa japońska kometa jest rosyjską odmianą śliwy japońskiej. Ma czerwonobordowe, słodko-kwaśne, owoce, które dojrzewają w lipcu. - śliwa japońska shiro - wyhodowana w Stanach Zjednoczonych. Ma duże owoce o zielonożółtej barwie i białym nalocie. Dojrzewają na przełomie lipca i sierpnia. Śliwa japońska shiro ma soczysty słodko-kwaśny miąższ. - śliwa japońska Santa Rosa jest odmianą pochodzącą ze Stanów Zjednoczonych o owocach osiągających wagę 50 gramów i różowoczerwonej skórce. Ma również różowawy miąższ o charakterystycznym słodko-kwaśnym smaku.
Śliwa renkloda
Najbardziej znane i cenione odmiany renklody to: - śliwa renkloda althana - ta czeska odmiana renklody owocuje pod koniec sierpnia i ma soczyste słodko-kwaśne owoce o różowej i fioletowej barwie, - śliwa renkloda ulena pochodzi z Francji - to jedna z najsmaczniejszych i najlepszych odmian śliw; owoce śliwki ulena dojrzewają w drugiej połowie sierpnia i mają żółtozieloną skórkę oraz żółty słodki miąższ, - śliwa renkloda zielona - ma niewielkie zielone owoce (stąd nazwa), które osiągają zaledwie ok. 25 gramów; miąższ mają bardzo słodki, smakują więc dobrze na surowo oraz w kompotach, - śliwa renkloda altana to stara odmiana renklody; pochodzi z XIX wieku z Czech; ma duże bordowe owoce, dochodzące do 50 gramów; zbiera się je na przełomie sierpnia i września; miąższ śliwek renkloda altana jest żółtawy i ma lekko kwaśny smak oraz dużo soku.
Śliwa - odmiany w Polsce
W Polsce w Krajowym Rejestrze Odmian zarejestrowanych jest w 2021 roku 28 odmian śliwy. Są to: - Amers, - Bluefre, - Diana, - Emper, - Empress, - Herman, - Kalipso, - Królowa Wiktoria, - Nectavit, - Oneida, - Opal, - Polinka, - President, - Promis, - Renkloda Althana, - Renkloda Ulena, - Ruth Gerstetter, - Silvia, - Stanley, - Temano, - Tolar, - Valjevka, - Valor, - Vision, - Węgierka Dąbrowicka, - Węgierka Wangenheima, - Węgierka Wczesna, - Węgierka Zwykła.
Stare odmiany śliw
Drzewa śliwy mają wiele starych odmian. Należą do nich: - śliwa węgierka (zwykła) - jedna z najstarszych odmian śliw w Europie, pochodzi z Węgier; węgierki dojrzewają późno: od połowy września do końca października; mają ciemnofioletowy kolor i słodki smak; węgierki zwykłe wykorzystuje się przede wszystkim do smażenia powideł i pieczenia ciast, - śliwa węgierka Wangenheima - to niemiecka stara odmiana śliwy; idealna do powideł i suszenia, - śliwa brzoskiwniowa jerozolimka - ta stara odmiana śliwy pochodzi z Anglii i ma żółto-różowe owoce, które z wyglądu przypominają trochę brzoskwinie (stąd nazwa); owocuje obficie i dość wcześnie, bo już na przełomie lipca i sierpnia; ma słodko-kwaśny żółty miąższ i dobrze smakuje zarówno na surowo, jak i w wypiekach lub przetworach, - śliwa królowa Wiktoria - kolejna stara odmiana śliwy pochodząca z Anglii; w ostatnich latach traci na popularności, ponieważ jest wymagająca w uprawie i mało odporna na pogodę i choroby, a dodatkowo z wiekiem daje coraz mniej owoców; śliwki tej odmiany mają różowofioletowy kolor i używane są najczęściej do przyrządzania kompotów, ze względu na swoje niewielkie rozmiary i słabe odchodzenie słodkiego miąższu od pestki.
Najnowsze odmiany śliwy
Nowe odmiany śliwy są często bardziej odporne na choroby i mróz niż odmiany stare. Wśród najnowszych odmian śliwy popularnością cieszą się m.in.: - śliwa juna - ma niewielkie owoce przypominające węgierkę zwykłą. Ich miąższ jest kwaśno-słodki, a skórka jasnofioletowa. - śliwa polinka - stosunkowo nowa polska odmiana śliwy. Ma fioletowoniebieskie owoce z szarym nalotem, które dojrzewają w pierwszej połowie sierpnia. Sprawdzają się zarówno na surowo, jak i w przetworach. - śliwa emper - kolejna polska odmiana śliwy o fioletowoniebieskich owocach i soczystym miąższu. Dojrzałość osiąga pod koniec lipca. - śliwa kalipso - śliwka o żółtym słodkim miąższu i fioletowoniebieskiej barwie, nadaje się do jedzenia na surowo i do przetworów. Dojrzewa pod koniec lipca.
Odmiany śliw do uprawy amatorskiej
Jaka odmiana śliwy jest najlepsza do uprawy w warunkach amatorskich? W przydomowym sadzie najlepiej sprawdzi się odmiana śliwy, która daje dużo owoców i nie wymaga wiele pracy przy utrzymaniu jej w dobrym zdrowiu. Szczególnie popularne są odmiany śliw takich jak: - Węgierka Dąbrowicka, - Bluefree, - Cacanska, - Renkloda Althana, - Renkloda Ulena.
Chętnie sadzone są też odmiany śliwy japońskiej, np. śliwa Santa Rosa lub Shiro.
Źródło: Krajowy Rejestr Odmian
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock