Podbiał pospolity - właściwości i zastosowanie kwiatów i liści podbiału

● Podbiał pospolity (Tussilago Parfara L.) to bylina występująca pospolicie w całej Polsce. ● Podbiał ma szereg właściwości leczniczych o działaniu m.in wykrztuśnym, osłaniającym, przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. ● Leczniczo wykorzystywane są zarówno kwiaty, jak i liście podbiału. ● Z podbiału można robić napar, wchodzi też w skład syropów, pastylek do ssania i nalewek.

Podbiał pospolity (Tussilago Parfara L.) to wieloletnia roślina z rodziny astrowatych (Asteraceae). Bylina ta rośnie bujnie na wilgotnych, wapiennych i gliniastych glebach, m.in. na gruzowiskach, pozostałościach domów, w rowach, przy drogach, na nasypach itp. Podbiał jest też chwastem porastającym pastwiska i pola.

Podbiał pospolity ceniony jest za swoje właściwości lecznicze. Był stosowany już w starożytności, Hipokrates cenił podbiał za jego działanie wykrztuśne, liście podbiału były stosowane w inhalacjach oraz palone w fajkach w celu łagodzenia kaszlu, suchot, astmy.

W Polsce podbiał wchodzi w skład szeregu preparatów leczniczych i suplementów diety, m.in. pastylek do ssania (często w połączeniu z tymiankiem), syropów. 

Leczniczo stosuje się zarówno liście, jak i kwiaty podbiału, a właściwości lecznicze podbiału wynikają z jego działania: - przeciwkaszlowego, - wykrztuśnego, - stymulującego układ oddechowy,  - przeciwbakteryjnego, - przeciwzapalnego, - przeciwutleniająco, - przeciwnowotworowo, - moczopędnego. 

ZOBACZ >> Domowe sposoby na przeziębienie - co pomoże na ból gardła, chrypę, kaszel i katar?

Zawarty w podbiale śluz działa powlekające na błony śluzowe, hamując odruch kaszlu, łagodząc chrypkę, podrażnienia gardła i krtani. Zarówno kwiaty, jak i liście podbiału działają wykrztuśnie. Nawet nazwa rodzajowa podbiału pospolitego wywodzi się od jego właściwości leczniczych: Tussilago od łacińskich słów tussis (kaszel) i ago, agere (pędzić, gonić). Podbiał stosowany jest także w chorobach nerek oraz w leczeniu zmian reumatycznych. 

Podbiał pospolity osiąga ok. 30 cm wysokości. Kwitnie na żółto od marca do maja, a jego kwiaty przypominają kwiaty mniszka lekarskiego. Rosną w kępkach, a koszyczki kwiatów podbiału mają ok. 17-22 mm średnicy. Liście podbiału są jasnozielone o ząbkowatych fioletowych brzegach, mają sercowaty kształt i białawy omszały spód. Pojawiają się później niż kwiaty - po ich przekwitnięciu. Mogą mieć od 10 do 30 cm średnicy.

Kwiat podbiału pospolitego (Plos Farfarae) ma właściwości lecznicze. Napar z kwiatów podbiału stosowany jest w mokrym kaszlu i innych nieżytach dróg oddechowych, a także przy gorączce. Działa: - wykrztuśnie, - powlekająco na błony śluzowe, - przeciwskurczowo.

Liść podbiału pospolitego (Folium Farfarae), podobnie jak kwiat podbiału, ma właściwości lecznicze i jest stosowany m.in. w naparach, które działają: - przeciwbólowo, - łagodząco na podrażnienia, - przeciwzapalnie, - wykrztuśnie, - osłaniająco na błony śluzowe, - rozkurczowo.

Liście podbiału stosuje się w leczeniu biegunki, chorób dróg oddechowych (szczególnie kaszlu, chrypki i bólu gardła, zapalenie oskrzeli, stany zapalne jamy ustnej i krtani). Liście podbiału można stosować także zewnętrznie. Świeże liście podbiału pospolitego rozgniata się i stosuje jako okład na obrzęki, guzy, obtarcia i owrzodzenia. 

ZOBACZ >> Krwawnik pospolity - właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Dawkowanie podbiału zależy od formy, w jakiej jest spożywany:

● napar z suszonych liści - trzy lub cztery razy dziennie

● nalewka - trzy razy dziennie po 3-8 ml

● syrop - trzy razy dziennie po 3-8 ml.

Syrop z podbiału stosowany jest na kaszel i choroby gardła. Syrop, często w połączeniu z tymiankiem lub prawoślazem, można kupić w aptece. Można też przygotować go w domu z kwiatów podbiał i cukru, układając w słoiku ciasno warstwami kwiaty i cukier. Taki syrop należy zakręcić i odstawić w ciepłe ciemne miejsce aż kwiaty puszczą sok. 

Herbata z podbiału, czyli napar, wykorzystuje liście podbiału pospolitego. Aby przygotować napar z podbiału należy zalać wrzątkiem jedną łyżeczkę suszonych liści podbiału i zaparzać pod przykryciem przez 10-15 min. Po przecedzeniu napar z podbiału można pić trzy lub cztery razy dziennie. 

Naparów i innych przetworów z liści podbiału nie powinno stosować się dłużej niż przez cztery lub sześć tygodni w roku. Podbiału nie powinny stosować kobiety w ciąży i karmiące oraz dzieci poniżej szóstego roku życia.