Ocean Spokojny zajmuje aż 30% powierzchni ziemi, co czyni go największym akwenem na świecie. Jak potwierdza wielu żeglarzy, spokojny jest tylko z nazwy, ponieważ to jeden z najbardziej burzliwych i nieprzewidywalnych akwenów. Jaka jest jego historia i jakie wyjątkowe miejsca kryje? Obok rajskich wysp: Polinezji czy Hawajów, ma też ciemne strony: wyspę śmieci i Pacyficzny Pierścień Ognia.
● Największy ocean na świecie jest ograniczony Azją i Australią na zachodzie i wybrzeżami obu Ameryk na wschodzie. Umowną granicą na południu jest równoleżnik 60°S, a na północy zasięg lodu stałego Arktyki. ● Średnia głębokość oceanu Pacyfik wynosi 4280 m, a maksymalna udokumentowana głębokość to aż 11 033,8 m. Głęboka część Oceanu Spokojnego stanowi 80% jego całkowitej objętości. ● Ocean Spokojny charakteryzuje się stałymi wahaniami temperatury i zasolenia. W miarę zbliżania się do równika temperatura wody rośnie, z kolei najdalej od równika woda zamarza.
Skąd wzięła się nazwa Oceanu Spokojnego?
Na jego wody jako pierwszy dotarł w 1513 roku Vasco Nunez de Balboa, hiszpański odkrywca, gubernator i konkwistador, który przemierzył Przesmyk Panamski. Na otrzymanie nazwy Pacyfik musiał poczekać jeszcze siedem lat. Dopiero w 1520 roku żeglarz Ferdynand Magellan nazwał przemierzane wody Oceanem Spokojnym.
Jak pokazały kolejne wieki, nie było to trafione określenie. Magellan przemierzał wody oceanu, gdy były wyjątkowo spokojne. Nowo nadana nazwa miała odróżniać je od ówcześnie znanego burzliwego i niespokojnego Oceanu Atlantyckiego. Obecnie na „Pacifico”, czyli Oceanie Spokojnym, występuje więcej wysokich fal i huraganów niż na jakimkolwiek innym.
Morza i wyspy Pacyfiku
Największy ocean na świecie obejmuje niewiele mórz, ponieważ w przeważającej części jest zbiornikiem spójnym. Duża liczba archipelagów i półwyspów występuje u wybrzeży Azji, które stanowią granicę mórz. Należą do nich morza: Koralowe, Ochockie, Beringa, Tasmana, Południowochińskie, Wschodniochińskie i Japońskie.
W odróżnieniu od ilości zbiorników morskich, liczba wysp może być zaskakująca. Pacyfik posiada ich około 25 tysięcy! Część wysp określana jest mianem Oceanii, a w jej skład wchodzi:
– Polinezja (Hawaje, Midway, Tonga, Wyspa Wielkanocna), – Melanezja (Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Fidżi), – Mikronezja (Wyspy Marshalla, Guam), – Wyspy Szczęśliwe, – Nowa Zelandia.
Pacyficzny Pierścień Ognia i Rów Mariański
Charakterystycznym elementem Oceanu Spokojnego jest tzw. Pierścień Ognia. Nazwa pochodzi od około 75 tysięcy wulkanów, które tworzą pierścień wokół basenu Pacyfiku. Strefa wysokiej aktywności sejsmicznej przyczynia się do występowania częstych trzęsień ziemi i wybuchów wulkanów.
Najgłębiej położony punkt na całej planecie znajduje się w Rowie Mariańskim zlokalizowanym na Oceanie Spokojnym i nazywany jest Głębią Challengera. Odkryto go w 1875 roku podczas prowadzenia eksploracji oceanu przez HMS Challenger. Nie ma wątpliwości, że Pacyfik to najgłębszy ocean ze wszystkich zbiorników wodnych na naszej planecie.
Urozmaicone ukształtowanie dna Oceanu Spokojnego obejmuje rozległe baseny porozdzielane grzbietami oceanicznymi, a także rowy oceaniczne stanowiące 2/3 rowów wszystkich zbiorników wodnych.
Wielka Rafa Koralowa wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO
Wielka Rafa Koralowa znajdująca się w Oceanie Spokojnym została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO i jest jednym z siedmiu cudów świata przyrody. To największa tego typu struktura na świecie, składająca się z około 900 wysp i 2900 oddzielnych raf, którą tworzy ponad 600 gatunków koralowców.
Okoliczne wody są zamieszkiwane przez liczne ryby, skorupiaki i mięczaki. Największym zwierzęciem pływającym w wodach Pacyfiku jest płetwal błękitny osiągający nawet 30 m długości. Życie w Oceanie Spokojnym opiera się na delikatnej równowadze ekosystemu oceanicznego. Niestety rosnące zanieczyszczenia mają negatywny wpływ na znaczący odsetek organizmów zamieszkujących ocean.
Wyspa śmieci na Oceanie Spokojnym
Wielka pacyficzna plama śmieci to znajdujący się między Hawajami a Kalifornią obszar, który szacunkowo może mieć powierzchnię dwa razy większą niż Teksas i masę około 100 tysięcy ton. Wyspa śmieci na Oceanie powiększa się w szybkim tempie i składa się przede wszystkim ze zbioru mikroskopijnych fragmentów tworzyw sztucznych zebranych i unoszonych przez prądy oceaniczne.
Co zaskakujące, wyspa śmieci na Pacyfiku staje się swego rodzaju nowym ekosystemem. Coraz więcej organizmów kolonizuje skupiska odpadów pływających po wodach oceanu. Pomimo trudnych warunków, równonogi czy pąkle wydają się tam dobrze funkcjonować.
Nie da się jednak ukryć, że skala zjawiska jest ogromna, dlatego wiele organizacji i ekologów poszukuje rozwiązań umożliwiających oczyszczanie oceanu, a następnie poddanie zebranych śmieci recyklingowi. Jest to jednak zadanie trudne, ponieważ odpady nie ulegają całkowitej degradacji, a zmieniają się w unoszony przez wodę i trudny do usunięcia mechanicznymi metodami pył.
Źródło: TVN Meteo
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock