Pogodę kształtują układy wysokiego i niskiego ciśnienia, którym, zgodnie z pewnym schematem, nadawane są imiona. Niektóre nazwy niżów i wyżów, które przyniosły spektakularne zjawiska atmosferyczne, przechodzą do historii. Imię dla układu barycznego, widoczne następnie na europejskich mapach meteorologicznych, można wybrać i kupić. W tym roku "adopcja" niżu kosztuje 260 euro, wyż jest droższy o ponad 100 euro.
Gdy synoptycy mówią o tym, że na pogodę będzie wpływać lub już wpływa niż, można spodziewać się mniej korzystnych warunków pogodowych, w tym na przykład zachmurzonego nieba, opadów i silnego wiatru, niekiedy niosącego poważne zniszczenia. W minionym roku były za nie odpowiedzialne Xandra, Ylenia, Zeynep i Antonia. Pojawiające się jednak w okresie Bożego narodzenia niże dają nadzieje na białe święta. Tak było w ubiegłym roku, kiedy niż Doreen przyniósł w Europie Środkowej śnieg pod koniec grudnia. Obecnie nasz kraj jest pod wpływem niżu Magdalena, za którego sprawą napływa do Polski bardzo ciepłe powietrze jak na tę porę roku.
Wyże zwykle nie zapewniają tak spektakularnych zjawisk pogodowych jak niże ale bywają dla ludzi przyjaźniejsze,. Niosą najczęściej poprawę pogody, charakteryzują się niską wilgotnością i małym zachmurzeniem. Latem wiążą się z wysoką temperaturą, ale zimą oznaczają mrozy.
Wśród grudniowych pogodowych awanturników były między innymi Brygida i Julian. Grzegorz Walijewski, rzecznik Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, przywołuje w pamięci polskie imiona nadane układom barycznym, na przykład Bartosz. Wspomina również, że "jednego razu na mapie pogodowej pojawiły się obok siebie niż Donald i wyż Angela".
Można wybrać imię dla wyżu lub niżu
Jak wyjaśnia Walijewski, "analizowaniem układów barycznych nad Europą zajmują się między innymi meteorolodzy z Freien Universität Berlin (Wolnego Uniwersytetu Berlina)". - Początkowo niże i wyże były po prostu numerowane, jednak od pewnego czasu można je sobie "zaadoptować" i nadać im wybrane imię - mówi rzecznik IMGW.
- Kiedyś układy niżowe miały nazwy żeńskie, a wyżowe męskie. Zmieniono to w latach 90. Wiadomo, że niże niosą zwykle gorszą pogodę niż wyże. Nie spodobało się to środowiskom feministycznym. Dlatego wprowadzono rozwiązanie, które polega na tym, że jednego roku niżom przypisuje się męskie imiona, a w kolejnym roku damskie. W 2022 roku niże miały imiona żeńskie, zatem w 2023 roku będą miały męskie - tłumaczy rzecznik IMGW.
Wyż za 390 euro, niż za 260
"Adopcję" układów barycznych prowadzi Vereins Berliner Wetterkarte e.V. (Towarzystwo Berlińskiej Mapy Pogody) we współpracy z Freien Universität Berlin. Można ją przeprowadzić na stronie internetowej, gdzie znajduje się odpowiedni formularz. Tam też każdy użytkownik znajdzie informację o cenniku. W tym roku za "adopcję" wyżu trzeba zapłacić 390 euro, a za niż - 260 euro.
Skąd wynika ta różnica w cenie? Jak wyjaśnia Walijewski, układu wysokiego ciśnienia utrzymują się zwykle dłużej, a zatem są również dłużej widoczne na mapach pogodowych. Tam też każdy układ baryczny jest podpisany wykupionym imieniem. Meteorolodzy przygotowujące prognozy pogody na podstawie danych z berlińskiego uniwersytetu mogą się tymi imionami posługiwać.
Nawet kiedy zmienią się układy baryczne i zastępują je nowe o nowych imionach, poprzednie pozostaną na archiwalnych mapach pogodowych, które są dostępne na stronach internetowych. Mapę można także wydrukować i na przykład podarować komuś w prezencie.
Źródło: PAP, tvnmeteo.pl
Źródło zdjęcia głównego: sat24.com