Brygida, Julian, Magdalena. Nazwy wyżów i niżów. Chcesz mieć "swój" wyż albo niż? Sprawdź, ile zapłacisz

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl
Warunki biometeo w niedzielę
Warunki biometeo w niedzielętvnmeteo.pl
wideo 2/3
Pogoda na dziś

Pogodę kształtują układy wysokiego i niskiego ciśnienia, którym, zgodnie z pewnym schematem, nadawane są imiona. Niektóre nazwy niżów i wyżów, które przyniosły spektakularne zjawiska atmosferyczne, przechodzą do historii. Imię dla układu barycznego, widoczne następnie na europejskich mapach meteorologicznych, można wybrać i kupić. W tym roku "adopcja" niżu kosztuje 260 euro, wyż jest droższy o ponad 100 euro.

Gdy synoptycy mówią o tym, że na pogodę będzie wpływać lub już wpływa niż, można spodziewać się mniej korzystnych warunków pogodowych, w tym na przykład zachmurzonego nieba, opadów i silnego wiatru, niekiedy niosącego poważne zniszczenia. W minionym roku były za nie odpowiedzialne Xandra, Ylenia, Zeynep i Antonia. Pojawiające się jednak w okresie Bożego narodzenia niże dają nadzieje na białe święta. Tak było w ubiegłym roku, kiedy niż Doreen przyniósł w Europie Środkowej śnieg pod koniec grudnia. Obecnie nasz kraj jest pod wpływem niżu Magdalena, za którego sprawą napływa do Polski bardzo ciepłe powietrze jak na tę porę roku.

Wyże zwykle nie zapewniają tak spektakularnych zjawisk pogodowych jak niże ale bywają dla ludzi przyjaźniejsze,. Niosą najczęściej poprawę pogody, charakteryzują się niską wilgotnością i małym zachmurzeniem. Latem wiążą się z wysoką temperaturą, ale zimą oznaczają mrozy.

Wśród grudniowych pogodowych awanturników były między innymi Brygida i Julian. Grzegorz Walijewski, rzecznik Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, przywołuje w pamięci polskie imiona nadane układom barycznym, na przykład Bartosz. Wspomina również, że "jednego razu na mapie pogodowej pojawiły się obok siebie niż Donald i wyż Angela".

Można wybrać imię dla wyżu lub niżu

Jak wyjaśnia Walijewski, "analizowaniem układów barycznych nad Europą zajmują się między innymi meteorolodzy z Freien Universität Berlin (Wolnego Uniwersytetu Berlina)". - Początkowo niże i wyże były po prostu numerowane, jednak od pewnego czasu można je sobie "zaadoptować" i nadać im wybrane imię - mówi rzecznik IMGW.

- Kiedyś układy niżowe miały nazwy żeńskie, a wyżowe męskie. Zmieniono to w latach 90. Wiadomo, że niże niosą zwykle gorszą pogodę niż wyże. Nie spodobało się to środowiskom feministycznym. Dlatego wprowadzono rozwiązanie, które polega na tym, że jednego roku niżom przypisuje się męskie imiona, a w kolejnym roku damskie. W 2022 roku niże miały imiona żeńskie, zatem w 2023 roku będą miały męskie - tłumaczy rzecznik IMGW.

Zdjęcie satelitarne Europy w poniedziałek 2 stycznia, godz. 11.30sat24.com

Wyż za 390 euro, niż za 260

"Adopcję" układów barycznych prowadzi Vereins Berliner Wetterkarte e.V. (Towarzystwo Berlińskiej Mapy Pogody) we współpracy z Freien Universität Berlin. Można ją przeprowadzić na stronie internetowej, gdzie znajduje się odpowiedni formularz. Tam też każdy użytkownik znajdzie informację o cenniku. W tym roku za "adopcję" wyżu trzeba zapłacić 390 euro, a za niż - 260 euro.

Skąd wynika ta różnica w cenie? Jak wyjaśnia Walijewski, układu wysokiego ciśnienia utrzymują się zwykle dłużej, a zatem są również dłużej widoczne na mapach pogodowych. Tam też każdy układ baryczny jest podpisany wykupionym imieniem. Meteorolodzy przygotowujące prognozy pogody na podstawie danych z berlińskiego uniwersytetu mogą się tymi imionami posługiwać.

Nawet kiedy zmienią się układy baryczne i zastępują je nowe o nowych imionach, poprzednie pozostaną na archiwalnych mapach pogodowych, które są dostępne na stronach internetowych. Mapę można także wydrukować i na przykład podarować komuś w prezencie.

Autorka/Autor:ps

Źródło: PAP, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: sat24.com

Pozostałe wiadomości

Idzie ochłodzenie, ale mimo to czasami nadal będzie cieplej niż zwykle o tej porze roku. Jaką temperaturą przywita nas początek astronomicznej i kalendarzowej jesieni? Sprawdź długoterminową prognozę na 16 dni.

Pogoda na 16 dni: kończy się wrześniowy upał

Pogoda na 16 dni: kończy się wrześniowy upał

Źródło:
tvnmeteo.pl

Sobota przyniosła nam znacznie wyższą temperaturę niż zazwyczaj. W najcieplejszym punkcie na mapie Polski, Opolu, było o niemal 10 stopni goręcej niż zwykle pokazują termometry 7 września. Również niedziela zapowiada się upalnie.

Wczoraj było prawie 10 stopni goręcej niż zwykle. Jak będzie dziś?

Wczoraj było prawie 10 stopni goręcej niż zwykle. Jak będzie dziś?

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

W kolejnych dniach dojdzie do sporej zmiany w pogodzie. Gorące powietrze stopniowo będzie opuszczać Polskę i zrobi się dużo chłodniej. Termometry pokażą czasami tylko 17 stopni Celsjusza. Oprócz ochłodzenia wrócą do naszego kraju dawno nie widziane opady deszczu. Miejscami mogą być ulewne.

Potężne przetasowanie w pogodzie. Nadciągają ulewy

Potężne przetasowanie w pogodzie. Nadciągają ulewy

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed upałem. Niedziela to kolejny dzień, który przyniesie nam wysokie wartości na termometrach - w większości kraju spodziewane jest ponad 30 stopni Celsjusza. Sprawdź, gdzie obowiązują alarmy meteorologiczne.

Skwar znów da się we znaki. IMGW ostrzega

Skwar znów da się we znaki. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Hipopotamy będące potomkami zwierząt sprowadzonych do Kolumbii przez Pablo Escobara, mają zostać wytępione. Taką decyzję podjął w piątek sąd administracyjny, powołując się na bezpieczeństwo ludzi i środowiska. Obecnie populacja liczy 166 osobników.

"Hipopotamy Escobara" skazane na śmierć wyrokiem sądu

"Hipopotamy Escobara" skazane na śmierć wyrokiem sądu

Źródło:
PAP, AFP

Co najmniej dziewięć osób zginęło w Wietnamie na skutek uderzenia tajfunu Yagi, podnosząc całkowitą liczbę ofiar śmiertelnych żywiołu do 33. Żywioł spowodował poważne szkody na obszarach przybrzeżnych oraz w stolicy kraju. Władze ostrzegły, że chociaż burza osłabła, wciąż jest śmiertelnie niebezpieczna.

Ponad 30 osób nie żyje, a zagrożenie nie mija

Ponad 30 osób nie żyje, a zagrożenie nie mija

Źródło:
Reuters, Xinhua, CNA

Pogoda na dziś. Niedziela 8.09 już nie wszędzie będzie słoneczna. Lokalnie pojawi się więcej chmur, z których może popadać, a nawet zagrzmieć. Na termometrach nadal utrzymają się wysokie wartości, przekraczające 30 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - niedziela, 8.09. W części kraju może popadać, a nawet zagrzmieć

Pogoda na dziś - niedziela, 8.09. W części kraju może popadać, a nawet zagrzmieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na terenie chorwackiego Parku Narodowego Jezior Plitwickich niedźwiedź zaatakował mężczyznę i ugryzł go w ramię. Poszkodowany trafił do szpitala.

Atak niedźwiedzia w parku narodowym

Atak niedźwiedzia w parku narodowym

Źródło:
PAP, dnevnik.hr

Brazylia zmaga się poważną suszą. Jak przekazał Narodowy Instytut Meteorologii (Inmet), w ponad 240 miastach tego kraju poziom wilgotności powietrza w ostatnich dniach utrzymywał się na takim samym poziomie lub jeszcze niższym niż na pustyni Sahara.

Wilgotność jak na Saharze lub nawet gorsza. Trudna sytuacja w ponad 240 miastach

Wilgotność jak na Saharze lub nawet gorsza. Trudna sytuacja w ponad 240 miastach

Źródło:
PAP, terrabrasilnoticias.com, band.uol.com.br

Niemieccy strażacy walczą z pożarem lasu, który wybuchł w piątek w rejonie gór Harz. Ewakuowano około 500 osób z terenu zagrożonego żywiołem. Akcję gaśniczą prowadzoną z ziemi i powietrza utrudnia porywisty wiatr.

Ewakuacja 500 osób w niemieckich górach

Ewakuacja 500 osób w niemieckich górach

Źródło:
mz.de, ndr.de, tvnmeteo.pl

Początek września jest niezwykle ciepły nie tylko w Polsce. Jak tłumaczył na antenie TVN24 prezenter tvnmeteo.pl Tomasz Wasilewski, nad sporą częścią Europy temperatura jest znacznie wyższa niż zazwyczaj - miesięczne rekordy padły w Norwegii i Szwecji. Wysokie wartości idą jednak w parze z niewielkimi opadami.

Polska jak pustynia, w Europie padają rekordy. "Absolutnie nieprawdopodobne i kuriozalne"

Polska jak pustynia, w Europie padają rekordy. "Absolutnie nieprawdopodobne i kuriozalne"

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

Wschody słońca potrafią być malownicze. Tylko wybrani mogą je jednak obejrzeć z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Niesamowitym widokiem tego zjawiska, nagranym przez jednego z astronautów, podzieliła się NASA w mediach społecznościowych.

Taki wschód słońca mogą podziwiać tylko wybrani

Taki wschód słońca mogą podziwiać tylko wybrani

Źródło:
BBC, NASA, The Independent, tvnmeteo.pl

Pożary szaleją w Kalifornii. W czwartek najtrudniejsza była walka z ogniem w środkowej i południowej części stanu, gdzie płomienie podsycał silny wiatr. W niektórych miejscach ogłoszono stan gotowości do ewakuacji. 

Od miesięcy walczą z ogniem. "Tam jest 110 stopni, to może wyczerpać każdego"

Od miesięcy walczą z ogniem. "Tam jest 110 stopni, to może wyczerpać każdego"

Źródło:
Cal Fire, NBC Los Angeles, ABC Fresno

Zmniejszenie populacji nietoperzy w Stanach Zjednoczonych mogło przyczynić się do śmierci nawet 1300 niemowląt. Jak wynika z badań amerykańskich naukowców, jest to powiązane z rolą, jaką latające ssaki pełnią w ekosystemach. Wyniki te po raz kolejny udowadniają, jak bliskie więzi łączą populacje ludzi i zwierząt.

Ponad tysiąc dzieci zmarło, ponieważ... zabrakło nietoperzy

Ponad tysiąc dzieci zmarło, ponieważ... zabrakło nietoperzy

Źródło:
PAP, The Guardian

Ekstremalnie wysokie zagrożenie pożarowe panuje w prawie wszystkich lasach Polski. Według naukowców z IBL i IMGW, niebezpieczeństwo utrzyma się także w kolejnych dniach. Jak przypomnieli eksperci, większość pożarów lasu to wynik ludzkiej nieuwagi.

Lasy "ekstremalnie podatne na zapalenie". Możemy łatwo zapobiec tragedii

Lasy "ekstremalnie podatne na zapalenie". Możemy łatwo zapobiec tragedii

Źródło:
IBL, TVN24, IMGW-CMM

Świtowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) przygotowała coroczny raport "Air Quality and Climate Bulletin", analizujący stan klimatu i jakości powietrza na naszej planecie. Naukowcy zwracają w nim uwagę na mechanizm błędnego koła zmian klimatycznych, pożarów lasów oraz zanieczyszczenia powietrza. Zagrożenia te coraz bardziej negatywnie wpływają na zdrowie ludzi.

Dusimy się "szkodliwą mieszanką chemikaliów". Ziemia wpadła w błędne koło

Dusimy się "szkodliwą mieszanką chemikaliów". Ziemia wpadła w błędne koło

Źródło:
PAP, WMO

Boeing Starliner wylądował w Nowym Meksyku. Kapsuła wróciła z pierwszej misji pusta - problemy techniczne sprawiły, że jej załoga musiała pozostać na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Astronauci znajdą się na Ziemi dopiero w przyszłym roku.

Starliner wylądował. Wewnątrz były skafandry, ale nie astronauci

Starliner wylądował. Wewnątrz były skafandry, ale nie astronauci

Aktualizacja:
Źródło:
space.com, NASA, tvnmeteo.pl, AP, Reuters

Lato 2024 było na Ziemi najcieplejszym w historii prowadzenia pomiarów. To drugi z rzędu taki rekord - poinformowała europejska agencja Copernicus Climate Change Service (C3S). W skali świata nigdy nie odnotowano również tak ciepłego sierpnia, a według ekspertów jesteśmy na dobrej drodze do tego, by cały ten rok pobił rekord.

To najgorętsze lato w historii. Pędzimy po kolejny rekord

To najgorętsze lato w historii. Pędzimy po kolejny rekord

Źródło:
Copernicus, Reuters

W Norwegii także jest gorąco. W wielu regionach w czwartek termometry pokazały ponad 25 stopni Celsjusza, a były też takie miejsca, gdzie temperatura przekroczyła 30 stopni. Padł rekord ciepła dla września. Mieszkańcy postanowili w aktywny sposób skorzystać z letniej pogody.

Upał dotarł nawet do Norwegii. "Prawdopodobnie padło wiele rekordów"

Upał dotarł nawet do Norwegii. "Prawdopodobnie padło wiele rekordów"

Źródło:
smp.no, TV2

Greckie służby meteorologiczne poinformowały w piątek, że tegoroczne lato w tym kraju było najgorętsze w historii pomiarów meteorologicznych. Dotychczas za rekordowe pod tym względem uznawane było lato 2012 roku.

Takiego lata w Grecji jeszcze nie było

Takiego lata w Grecji jeszcze nie było

Źródło:
PAP, meteo.gr, AFP

- Tempo przyrostu dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych w atmosferze z roku na rok rośnie. My nie potrafimy ograniczyć emisji - mówił we "Wstajesz i wiesz" w TVN24 profesor Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego, komentując ostatnie doniesienia o rekordach temperatury. Jak podkreślał, "o bardzo wielu rzeczach nie chcemy pamiętać, nie chcemy wiedzieć, zapominamy i niestety będziemy płacić za to coraz więcej".

"Nie chcemy wiedzieć i niestety będziemy płacić za to coraz więcej"

"Nie chcemy wiedzieć i niestety będziemy płacić za to coraz więcej"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Pomimo że rozpoczęła się meteorologiczna jesień, na termometrach panuje prawdziwe lato. Jak wynika z danych IMGW, od początku września temperatury w naszym kraju są wyższe od normy z wielolecia średnio o pięć stopni Celsjusza. Notowane są też tropikalne noce.

Szokująco gorący początek września. IMGW pokazał mapy, które dają do myślenia

Szokująco gorący początek września. IMGW pokazał mapy, które dają do myślenia

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Pogoda zakłóciła przebieg Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji. Deszcz przemoczył czerwony dywan, a filmowcy musieli uciekać przed ulewą.

Oberwanie chmury na festiwalu w Wenecji. Trzeba było uciekać z czerwonego dywanu

Oberwanie chmury na festiwalu w Wenecji. Trzeba było uciekać z czerwonego dywanu

Źródło:
Reuters

Strażacy walczą z pożarem lasu w pobliżu stolicy Ekwadoru. Ewakuowano mieszkańców z domów, pod które podeszły płomienie. Akcję gaśniczą utrudniają silne podmuchy wiatru.

"Nie wiedzieliśmy, co robić. Płomienie były wokół nas"

"Nie wiedzieliśmy, co robić. Płomienie były wokół nas"

Źródło:
Reuters

U wybrzeży hiszpańskiej wyspy Gran Canaria doszło do wycieku ropy naftowej. Władze zamknęły kilka plaż i ogłosiły stan zagrożenia dla środowiska. Plama ma dwa kilometry długości.

"Skażenie na znaczną skalę" u wybrzeży popularnej wyspy. Zamknięto plaże

"Skażenie na znaczną skalę" u wybrzeży popularnej wyspy. Zamknięto plaże

Źródło:
Reuters

Nad Mediolanem przeszła gwałtowna ulewa. Auta utknęły w zalanych przejazdach podziemnych, kierujących ewakuowali strażacy. Spore utrudnienia występowały na kolei, a także w ruchu metra.

Ulewa zatopiła auta w Mediolanie

Ulewa zatopiła auta w Mediolanie

Źródło:
ENEX, ilmattino.it

Pod stolicą Brazylii przez ostatnie dwa dni szalał pożar, który zniszczył 20 procent powierzchni Narodowego Lasu Brasilii. Strażakom udało się opanować żywioł, który miał zostać wzniecony przez podpalaczy.

Wielki pożar nieopodal stolicy. 20 procent lasu zniknęło z powierzchni Ziemi

Wielki pożar nieopodal stolicy. 20 procent lasu zniknęło z powierzchni Ziemi

Źródło:
Reuters, correiobraziliense.com

Bośnia i Hercegowina zmaga się z ogromną suszą. Najdłuższa rzeka tego kraju - Bośnia - wyschła w wielu miejscach. Sytuację pogarsza brak opadów oraz rekordowa liczba upalnych dni - w stolicy jest największa od ponad 130 lat.

Najdłuższa rzeka w kraju niemal wyschła

Najdłuższa rzeka w kraju niemal wyschła

Źródło:
Reuters, vijesti.ba, tvnmeteo.pl