Papież rewiduje prawo kanoniczne. Największe zmiany od czterech dekad

Papież Franciszek wydał we wtorek najobszerniejszą od czterech dekad rewizję katolickiego prawa kanonicznego. Przewiduje ona między innymi zaostrzenie sankcji dla duchownych, którzy wykorzystują nieletnich oraz bezbronnych dorosłych, a także dokonują oszustw. 

Prace nad zmianami w prawie kanonicznym zapoczątkowane zostały jeszcze za pontyfikatu Benedykta XVI. Rewizja objęła całą sekcję szóstą Kodeksu prawa kanonicznego. Sekcja ta zapisana jest w siedmiu tomach i zawiera około 1750 artykułów. Jak doniosła agencja Reutera, zmiany obejmują między innymi zaostrzenie sankcji dla duchownych, którzy wykorzystują nieletnich oraz bezbronnych dorosłych, a także dokonują oszustw. Jest to najobszerniejsza rewizja prawa od czasu zatwierdzenia obecnego Kodeksu przez Jana Pawła II w 1983 roku.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Nowe przepisy karne zostały zawarte w konstytucji apostolskiej papieża Franciszka "Pascite Gregem Dei" (Paście owczarnię Bożą). Jej reforma wejdzie w życie 8 grudnia bieżącego roku - zdecydował papież. Jak wyjaśnił, reforma ta jest odpowiedzią na "konkretną i niezbywalną potrzebę miłości nie tylko wobec Kościoła, wspólnoty chrześcijańskiej i ewentualnych ofiar, ale także wobec tego, kto popełnił przestępstwo", oraz miłosierdzia. Zaznaczył zarazem, że miłosierdzie wymaga poprawy.

Pojawienie się wewnątrz wspólnot niektórych nieprawidłowych sytuacji, ale przede wszystkim ostatnie skandale w wyniku bulwersujących i ciężkich epizodów pedofilii wzmocniło potrzebę wzmocnienia karnego prawa kanonicznego

abp Filippo Iannone

Biskup Filippo Iannone, dyrektor watykańskiego departamentu odpowiedzialnego za prace nad projektem, powiedział, że dotychczas mieliśmy do czynienia z "klimatem nadmiernego niedbalstwa w interpretowaniu prawa", w którym niekiedy miłosierdzie przedkładano nad sprawiedliwość.

Papież Franciszek przypomniał biskupom, że są odpowiedzialni za przestrzeganie prawa. Jednym z celów rewizji jest "zmniejszenie liczby przypadków, w których nałożenie kary pozostawiono w gestii władz". Zmiany, w których zawarto około 80 artykułów dotyczących przestępstw i kar, uwzględniają niektóre z wcześniejszych zapisów wprowadzanych od 1983 roku, ale tworzą także nowe kategorie.

Wykorzystywanie seksualnie nieletnich umieszczono w nowej sekcji zatytułowanej "Przestępstwa przeciwko życiu, godności i wolności człowieka", zastępując wcześniejszą - często postrzeganą za nieprecyzyjną - kategorię "Przestępstw przeciwko specjalnym obowiązkom". Nowa sekcja wyszczególnia takie przestępstwa jak uwodzenie nieletnich lub bezbronnych dorosłych w celu wykorzystania seksualnego oraz posiadanie dziecięcej pornografii. 

Inne zmiany w prawie

Dodatkowo do listy przestępstw dopisano naruszenie tajemnicy papieskiej, zaniedbanie obowiązku wykonania kary lub dekretu oraz zawiadomienia o przestępstwie, a także złe zarządzenie dobrami. Do Kodeksu prawa kanonicznego dopisano przestępstwo "próby wyświęcenia kobiet" i nagrywania spowiedzi.

W Watykanie wyjaśniono, że zmiany wprowadzono kierując się trzema kryteriami: zapewnienia dokładnych wskazówek prawnych, koniecznością ochrony wspólnoty i troski o zadośćuczynienie za zgorszenie i wyrządzone szkody oraz umożliwienia stosowania środków do tego, by zapobiegać przestępstwom.

Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych arcybiskup Filippo Iannone powiedział podczas prezentacji reformy, że w ostatnich latach relacje "między sprawiedliwością i miłosierdziem podlegały czasem błędnej interpretacji, która podsycała klimat rozluźnienia w stosowaniu prawa karnego". - Pojawienie się wewnątrz wspólnot niektórych nieprawidłowych sytuacji, ale przede wszystkim ostatnie skandale w wyniku bulwersujących i ciężkich epizodów pedofilii wzmocniło potrzebę wzmocnienia karnego prawa kanonicznego - dodał abp Iannone.

Jak zaznaczył, reforma ta była od dawna potrzebna i oczekiwana po to, by dostosować przepisy do potrzeb "ochrony dobra wspólnego i wiernych". Wśród nowych przewidzianych kar wymienił grzywnę, konieczność wypłaty odszkodowania, pozbawienie całości lub części wynagrodzenia kościelnego.