Ukraińskie władze twierdzą, że Rosja ponownie zablokowała działanie "inicjatywy zbożowej". Ukraińskie ministerstwo infrastruktury podało w poniedziałek, że Rosjanie odmawiają rejestracji statków z produkcją rolną i przeprowadzania ich inspekcji. W związku z zaistniałą blokadą u wybrzeży Stambuły oczekują dziesiątki statków wypełnionych zbożem.
Ukraińskie porty na Morzu Czarnym zostały zablokowane przez Rosję zaraz po inwazji na Ukrainę, jednak dostęp do trzech z nich został odblokowany latem ubiegłego roku na mocy umów między Moskwą i Kijowem, w których pośredniczyły ONZ i Turcja.
"Federacja Rosyjska po raz kolejny skutecznie zablokowała inicjatywę zbożową, odmawiając rejestracji przybywających statków i przeprowadzania ich inspekcji. Takie podejście jest sprzeczne z warunkami obecnej umowy" - napisał ukraiński resort infrastruktury w komunikacie zmieszczonym na Facebooku.
"Destruktywna polityka Rosji uniemożliwia sporządzenie planu inspekcji zgodnie z procedurami Wspólnego Centrum Koordynacyjnego, przewidującymi codzienne uzgadnianie grafiku inspekcji statków wpływających i wypływających" – dodano.
Ministerstwo poinformowało, że na wodach terytorialnych Turcji na inspekcję oczekuje 90 statków, z których 62 to jednostki, czekające na załadunek. Inspekcje zostały wstrzymane w obu kierunkach. Reuters opublikował zdjęcia z drona ukazujące dziesiątki statków wypełnionych zbożem, zakotwiczonych u wybrzeży Stambułu.
Na mocy umów zbożowych, które Rosja i Ukraina równolegle zawarły z ONZ i Turcją, WCK koordynuje wywóz produktów rolnych z Ukrainy przez porty na południu kraju. Działania Rosji, jak podkreślono w komunikacie, są sprzeczne z warunkami obowiązującego porozumienia w sprawie eksportu ukraińskiego zboża z portów na Morzu Czarnym.
Porozumienia zbożowe
W warunkach wojskowej blokady ukraińskich portów przez Rosję w lipcu 2022 roku przedstawiciele Ukrainy i Rosji zawarli z Turcją i ONZ dwie oddzielne "lustrzane" umowy odblokowujące eksport ukraińskiego zboża przez ukraińskie porty czarnomorskie.
Po dwukrotnym przedłużeniu obecna umowa wygasa 18 maja.
Moskwa, podobnie jak w poprzednich przypadkach, zagroziła nieprzedłużeniem umowy. Turcja i ONZ podejmują działania na rzecz jej kontynuacji.
Źródło: PAP, Reuters