Rosja nieprzerwanie rozbudowuje i rozmieszcza rakiety, łamiąc postanowienia traktatu INF - oświadczył w poniedziałek na konferencji prasowej w Brukseli sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Podkreślił, że "kończy się" czas dla Rosji, a przedstawiciele państw członkowskich NATO omówią w tym tygodniu "kolejne kroki".
Jens Stoltenberg zwołał w Brukseli konferencję prasową przed spotkaniem ministrów spraw zagranicznych krajów NATO, które odbędzie się w tym tygodniu w Waszyngtonie w ramach obchodów 70. rocznicy powstania Sojuszu Północnoatlantyckiego.
NATO w Waszyngtonie o INF i relacjach z Rosją
- To będzie okazja, żeby uczcić siedem dekad pokoju i dobrobytu dla naszych narodów, a także okazja, by spojrzeć w przyszłość - powiedział o waszyngtońskim spotkaniu sekretarz generalny NATO. W czwartek ministrowie spraw zagranicznych mają rozmawiać w amerykańskiej stolicy o relacjach z Rosją. NATO oskarża Moskwę o łamanie układu INF o całkowitej likwidacji pocisków rakietowych pośredniego i średniego zasięgu, zawartego w 1987 r. miedzy ZSRR i USA.
Na początku lutego Stany Zjednoczone oświadczyły, że zawieszają przestrzeganie INF i za pół roku wycofają się z niego, jeśli Rosja nie zacznie się stosować do jego zapisów.
Podpisany w 1987 roku układ INF jako pierwsze porozumienie w sprawie kontroli zbrojeń zakazał posiadania całej klasy broni - wystrzeliwanych z ziemi pocisków manewrujących o zasięgu od 500 do 5500 kilometrów, klasyfikowanych jako pociski średniego i pośredniego zasięgu.
Rosyjskie pociski SSC-8 "trudne do wykrycia"
Stoltenberg podkreślił w poniedziałek, że Rosja rozmieszcza pociski SSC-8 (9M729). - Te pociski są trudne do wykrycia, obniżają próg jeśli chodzi o wykorzystanie broni nuklearnej i sprawiają, że wszyscy jesteśmy mniej bezpieczni - ostrzegł. Jak podkreślił kończy się czas dla Rosji, by ta wywiązywała się z postanowień traktatu INF. Ministrowie mają przedyskutować w Waszyngtonie kolejne kroki, bo nikt nie wierzy, że Moskwa zmieni swoje zachowanie.
- Spodziewam się, że ministrowie postawią sprawę jasno, że Rosja musi powrócić do przestrzegania traktatu INF, bo to kamień węgielny europejskiego bezpieczeństwa, całej architektury kontroli zbrojeń, a teraz jest on podważany - powiedział sekretarz generalny. Zaznaczył, że NATO nie ma intencji, by rozmieszczać nowe wyrzutnie pocisków nuklearnych w Europie.
Wysłannicy NATO w portach Morza Czarnego
Jens Stoltenberg oświadczył, że NATO jest też cały czas zaniepokojone agresywnym postępowaniem Rosji, włączając w to odbywające się cały czas działania przeciw Ukrainie, w tym zatrzymanie ukraińskich marynarzy i okrętów w pobliżu Cieśniny Kerczeńskiej, łączącej Morze Czarne z Morzem Azowskim.
Zapowiedział, że wysłannicy Sojuszu Północnoatlantyckiego będą wizytować porty Morza Czarnego. - Oczekuję, że ministrowie zatwierdzą nowe działania, aby poprawić nasz stan wiedzy na temat sytuacji w regionie i by zwiększyć wsparcie NATO zarówno dla Gruzji, jak i Ukrainy - podkreślił. Jak dodał, Sojusz Północnoatlantycki już zwiększył swoją obecność na Morzu Czarnym. Stoltenberg poinformował, że spodziewa się, iż ministrowie spraw zagranicznych państw NATO uzgodnią działania takie jak m.in. szkolenie sił morskich i straży przybrzeżnej Ukrainy i Gruzji, wspólne ćwiczenia, a także wymianę informacji. Jednostki NATO w ubiegłym roku spędziły na Morzu Czarnym 120 dni.
Kanadyjska fregata w Odessie
W poniedziałek kanadyjska fregata Toronto wpłynęła do portu w Odessie, na południu Ukrainy, gdzie wraz z innymi okrętami państw NATO weźmie udział w ćwiczeniach z ukraińską marynarką wojenną. W najbliższym czasie do Odessy przypłynie także hiszpańska fregata Santa Maria. Pod koniec listopada 2018 roku siły rosyjskie ostrzelały trzy małe okręty ukraińskie, które próbowały przepłynąć z Morza Czarnego na Morze Azowskie. Jednostki zostały przejęte, a 24 członków ich załóg aresztowano. Incydent wywołał oburzenie międzynarodowej opinii publicznej. O uwolnienie marynarzy zabiega m.in. Unia Europejska.
Podczas spotkania szefów dyplomacji w Waszyngtonie, poza tematem Rosji i Ukrainy, ministrowie mają też omawiać walkę z terroryzmem, a także temat wydatków na obronność.
Stoltenberg spotka się z Trumpem
W ramach przygotowań do obchodów Stoltenberg spotka się we wtorek z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Mają rozmawiać o podziale obciążeń dotyczących zapewnienia świtowego bezpieczeństwa i wydatkach państw Sojuszu. Trump od początku swojej prezydentury głośno krytykuje państwa europejskie, które w zdecydowanej większości nie wypełniają NATO-wskiego minimum 2 proc. PKB na obronność. "Aby NATO pozostało silnym sojuszem musi być uczciwym sojuszem. Z tego powodu pracuję nad tym, aby państwa wchodzące w jego skład inwestowały więcej" - mówił sekretarz generalny. Jak zaznaczył przekaże też Trumpowi, że kraje NATO zwiększyły swe wysiłki w tym zakresie.
Autor: rzw / Źródło: PAP